سرویس اجتماعی
با تغییر معنا و مفهوم زیبایی از شکل سنتی آن با تاکید بر زیبایی‌های طبیعی و ذاتی به سمت تعریفی مبتنی بر قابل تغییر بودن شکل و ظاهر بدن متناسب با معیارهای جدید، نمای ظاهری بدن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده و درخواست و تمایل افراد جهت به روز کردن ابعاد مختلف بدن در جهت معیارهای پذیرفته شده در جامعه رو به فزونی است. در دنیای امروز با رشد فناوری‌های رسانه‌ای و اطلاعاتی و تحت تاثیر قرار گرفتن فرهنگ‌های مختلف از فرایند جهانی شدن، شاهد تغییر اساسی در الگوهای خودآرایی و زیبایی در جوامع هستیم و مسلما جامعه ما نیز به دور از این تاثیرات وتغییر و تحولات نبوده است.
در این میان با در نظر گرفتن این نکته که توجه به معیارهای زیبایی ارتباط مستقیمی با مسئله جنسیت دارد، لذا توجه زنان در این مقوله بیشتر بوده و به نوعی درگیری بیشتری در این زمینه دارند، هر چند که به مرور زمان و با تغییر الگوهای زیبایی برای هر دو جنس، امروزه شاهد توجه بیش از اندازه مردان جوان نیز در زمینه زیبایی و مدیریت بدن هستیم. بنابراین بر اساس اهمیت مسئله و با توجه به ارتباط بدن با زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی، این پرسش مطرح می‌گردد که چه عواملی در جهت توجه به مدیریت بدن موثر هستند و این موضوع چه تاثیراتی در سبک و روش زندگی افراد و به خصوص زنان دارد؟
امروزه بدن و تغییرات آن متناسب با الگوهای رایج زیبایی و مورد پذیرش جامعه که رسانه‌های جمعی مبلغ آن هستند، توسط جوانان و به طور خاص زنان مورد توجه ویژه قرار گرفته است. بسیاری از رسانه‌ها با تاکید ویژه بر نمونه آرمانی به گسترش الگوهای جدیدی از زیبایی می‌پردازند و فرد را در تقابل واقعیت موجود از بدن خود در برابر نمونه ارائه شده قرار می‌دهند که در صورت مغایرت آن باعث بوجود آمدن عدم رضایت فرد از بدن و نگرش‌های منفی نسبت به آن می‌شوند. از آنجایی که در نظر افراد نزدیک شدن به این الگو به نوعی موجب کسب منزلت در جامعه می‌گردد و در واقع ظاهر افراد زمینه پذیرش اجتماعی آنها را فراهم می‌آورد لذا افراد گاهی برای به دست آوردن و نزدیک شدن به این نمونه آرمانی و مورد قبول جامعه هرگونه هزینه‌ای را حتی به ازای از دست دادن سلامت جسمی تقبل می‌نمایند.
اما حالا مدت زیادی است که شاهد مداخله سالن‌های آرایشی در امور پزشکی هستیم. کار غیرقانونی‌ای که به‌دور از هرگونه ترسی به‌راحتی در فضای مجازی و حقیقی تبلیغ می‌شود و مشتریان زیادی را به سمت‌وسوی خود می‌کشد.
سالن‌های آرایشی مدعی در تزریق ژل، بوتاکس، لیفت و… که هر روز بر تعدادشان افزوده می‌شود، قربانیان بیشتری می‌گیرند. از فعالیت‌های غیرقانونی این سالن‌های آرایشی که بگذریم مسئله مهم‌تری که امروز مطرح است مافیای پشت پرده این ماجراست؛ شبکه‌ای که خیلی نرم و آهسته از آن سوی مرزها مدیریت می‌شود و نتیجه فعالیت‌هایشان رواج استفاده از مواد مورد نیاز در امور زیبایی مانند ژل، فروش لوازم آرایشی فیک و قاچاق در ایران، کاهش سن استفاده از لوازم آرایشی و اقبال مردم برای بهره‌مندی از خدمات زیبایی پوست ارزان‌تر از کلینیک‌های تخصصی در سالن‌های آرایشی و سود هنگفت تاجران ترکیه از فروش این محصولات در ایران است.
گرچه در گذشته‌ای نه چندان دور دوره‌های آموزشی امور زیبایی و پوست به‌صورت پنهان و زیرزمینی برگزار می‌شد، اما حالا مدتی‌است که این آموزش‌ها متأسفانه در فضاهای علمی دانشگاه‌های مطرح ایران برگزار می‌شود و همین مسئله باعث شده تا شرکت‌کنندگان بیشتری برای شرکت در این دوره‌ها و اخذ مدرک تخصصی آن قانع شوند؛ موضوعی که این روزها به‌خاطر افزایش بیماران آسیب‌دیده در مراکز دارنده چنین مدارکی حسابی موجب نگرانی متخصصان پوست شده است.
تولد قارچ‌گونه مراکز خدمات تخصصی پوست
شهر پر از تبلیغات گسترده‌شان شده است؛ از تبلیغات کاغذی که در پیاده‌راه‌ها دست به‌دست می‌شود تا برچسب‌هایی که کف خیابان‌ها چسبیده است. تزریق ژل و بوتاکس، مزونیدلینگ، تزریق چربی و هر آنچه عاشقان جوانی و جوان ماندن را به سمت و سوی خود می‌کشاند. البته این تبلیغات فقط محدود به تبلیغات خیابانی نیست و تا دلتان بخواهد در فضای مجازی صفحات رنگارنگ و پرزرق و برقشان هر روز فالوئرهای بیشتری را
به سمت و سوی خود می‌کشاند.
تاج‌الدینی که از نزدیک با فعالیت این شبکه آشناست، می‌گوید:«مراکز خدمات پوستی که هر روز مثل قارچ در حال رشد هستند زاییده شبکه بزرگی‌اند که خارج از کشور اداره می‌شوند. این شبکه در ایران توسط لیدرهای برگزارکننده دوره‌های آموزشی اداره می‌شوند و هر لیدر که بتواند کارآموزان بیشتری را جذب کند از مزایا و خدمات بیشتری مانند سفر به ترکیه و شرکت در دوره‌های آموزشی خارج از کشور بهره‌مند می‌شود.»
استفاده از اعتبار مراکز علمی
به گفته این شهروند، سرشبکه‌ها برای جذب کارآموزان بیشتر از فضاهای دانشگاهی برای برگزاری دوره‌ها و سمینارهای خود استفاده می‌کنند و هزینه‌های هنگفتی بابت شرکت افراد در این دوره‌ها می‌گیرند که از ۱۲میلیون تا ۲۰میلیون تومان به ازای ۵ساعت تا ۴۸ساعت متغیر است.»
او می‌گوید:« هدف اصلی این شبکه‌ها در کنار ترویج مداخلات پزشکی در سالن‌های آرایشی ترویج استفاده از آرایش در بین زنان و دختران ایران و دور کردن آنها از فرهنگ اصیل ایرانی است.»
در گام بعدی هدف دوم این شبکه دنبال می‌شود که فروش محصولات قاچاق، تاریخ گذشته و اغلب تقلبی به مشتریان ایرانی است که همان شرکت‌کنندگان در این دوره‌های آموزشی هستند؛ افرادی که باید برای شروع فعالیت‌های خود نسبت به تهیه مواداولیه اعم از ژل و… اقدام کنند و در نهایت محصولات فوق را از فروشندگان مستقر در ترکیه وارد ایران می‌کنند.»
تورهای قسطی برای سفر به ترکیه
اما کار به همین‌جا ختم نمی‌شود و این شبکه خواب‌های زیادی برای زیرمجموعه فریب‌خورده خود دیده است. فرانک حسینی یکی از زخم‌خوردگان این شبکه‌هاست.
او می‌گوید:« بعد از گذراندن این دوره‌ها تشویق به شرکت در دوره‌های آرایشی و زیبایی در ترکیه شدیم. از آنجا که خیلی مشتاق این دوره‌ها بودم در یکی از تورهای مسافرتی که معرفی کردند، ثبت‌نام کردم.
درواقع این تورها هم زیرمجموعه این شبکه هستند که با پرداخت وام‌های ۵تا ۱۵میلیون تومانی برای تامین هزینه‌های سفر متقاضیان آنها را برای سفر به ترکیه راهی می‌کنند و بعد به‌صورت اقساطی این وام را پس می‌گیرند. افراد هم بعد از سفر به ترکیه و شرکت در دوره‌ها با تشویق برگزارکننده دوره‌ها نسبت به خرید برندهای آرایشی مورد توصیه آنها مبادرت می‌کنند و اینگونه چرخه اقتصادی این شبکه هر روز بهتر از گذشته می‌چرخد!»
او که این روزها چند مورد شکایت در محاکم قضایی به‌خاطر تزریق ژل و آسیب به مشتریانش دارد، می‌گوید:«سمینارهایی که در مراکز علمی برگزار می‌شد و مدرکی که ممهور به مهر این دانشگاه‌ها بود به ما جرأت انجام این کار در سالن آرایشی را داد و خبری از غیرقانونی بودن آن نداشتم.»
مراجعه روزانه ۷ تا ۲۰بیمار آسیب‌دیده به بیمارستان رازی
سیدناصر عمادی، متخصص پوست و عضو هیأت علمی علوم‌پزشکی تهران هر روز با بیمارانی روبه‌روست که از عوارض این اقدامات زیبایی در مراکز غیرقانونی رنج می‌برند. به‌گفته او، روزانه بین ۷ تا ۲۰نفر با عوارض شدید پوستی به مرکز درمانی رازی مراجعه می‌کنند و تعداد زیادی از این بیماران برای همیشه دچار نقص‌های غیرقابل جبران می‌شوند.
او با انتقاد از عملکرد فضاهای دانشگاهی و آکادمیک در میزبانی از دوره‌های آموزشی پوست و مو می‌گوید: «اغلب افرادی که حاضرند در این دوره‌های گران‌قیمت شرکت کنند به پشتوانه محل برگزاری آنها این کار را می‌کنند. در نتیجه انتظار دریافت مدرک رسمی شرکت در این دوره را هم دارند و با دریافت این مدرک دیگر مدعی انجام تمام اقدامات پوستی در مرکز آرایشی خود هستند.»
به‌گفته دکتر عمادی هم‌اکنون تفاوت افرادی که تنها یک هفته در دوره‌های آموزشی زیبایی پوست شرکت می‌کنند با رزیدنتی که ۴سال از عمر خود را صرف آموزش ریزترین نکات علمی درخصوص پوست و مو می‌کند، این است که درآمد گروه اول خیلی بیشتر از رزیدنت‌های پوست است:«متأسفانه ما امروز شاهد برگزاری دوره‌های آموزشی یک روزه تا ۵روزه‌ای هستیم که افراد حاضرند برای شرکت در آنها بین ۱۵تا ۲۰میلیون تومان پرداخت کنند و تنها نتیجه این دوره‌های آموزشی تهدید سلامت مردمی است که به امید پرداخت هزینه‌های کمتر در ازای دریافت خدمات پوستی راهی این مراکز می‌شوند. حالا شما حساب کنید در هر دوره تنها ۲۰نفر شرکت کنند با توجه به حجم بالای دوره‌های آموزشی مذکور توسط تیم‌های تشکیل شده چه پول‌های هنگفتی فقط در بخش آموزش این امور در کشور جابه‌جا می‌شود!»
اهداف تجاری دیگر مطرح است
دکتر عمادی که مدت‌های زیادی است در جبهه فضای مجازی به نبرد با این گروه‌ها و تیم‌ها برخاسته است و سعی می‌کند طی گفتوگو با افراد آسیب‌دیده در این مراکز مردم را آگاه کند.
او می‌گوید:«تشکیلاتی که این فعالیت‌ها را در ایران شروع کرده صرفا به راه‌اندازی مراکز خدمات پوستی قناعت نکرده و در مراحل بعد اهداف تجاری دیگری را دنبال می‌کند که فروش لوازم و مایحتاج راه‌اندازی این مراکز اعم از دستگاه‌ها، تجهیزات و مواداولیه آنهاست؛ ملزوماتی که باید برای تامین‌شان هزینه‌های هنگفتی به دلار پرداخت شود و متقاضیان مجبورند اغلب با تامین تضامینی به‌صورت اقساطی این خریدها را انجام دهند و از ترس عقب افتادن اقساط به هر شیوه و روشی برای جذب مشتری متوسل شوند؛ این در حالی است که هنوز تجربه کافی ندارند و آسیب‌های زیادی را به مشتریان خود وارد می‌کنند.»
دکتر عمادی می‌گوید اگر مراجع ذیربط به‌صورت جدی جلوی این فعالیت‌ها را نگیرند، هزینه‌های دارویی زیادی به کشور وارد می‌شود و درحالی‌که ما باید واردات داروی بیماران خاص را در اولویت کاری خود قرار دهیم مجبوریم برای درمان بیماران این بخش هزینه کنیم.
این عضو هیأت علمی دانشگاه علوم‌پزشکی تهران می‌گوید متأسفانه بیمارانی امروز به ما مراجعه می‌کنند که گول مبالغی مانند ۴۰۰هزارتومان بابت بوتاکس را خورده و راهی این مراکز شده‌اند و حالا باید بین ۴ تا ۴۰میلیون تومان هزینه کنند تا از درد و رنج حاصل از عارضه این اعمال زیبایی داخل سالن‌های آرایشی و مراکز غیرقانونی رها شوند.
به‌گفته او، کیسه شرکت‌های خارجی و داخلی فروشنده ژل، بوتاکس و لیزر متأسفانه امروز از جیب مردم بی‌گناه و ناآگاه پر شده و در سایه بی‌توجهی مسئولان ذیربط متأسفانه هر روز بر تعداد این مراکز افزوده می‌شود. شرکت‌های خارجی و داخلی منفعت‌طلب فروشنده کالاهای زیبایی روزبه‌روز فربه می‌شوند و مراکز زیبایی غیرعلمی و فاقد تجربه به طمع کسب ثروت بیشتر هر روز بیشتر و بیشتر می‌شوند: «تا مجوز غیراصولی و ناصواب مراکز دانشگاهی و وابسته به دولت به این افراد نباشد، قطعا جرأت راه‌اندازی مراکز تخصصی خدمات پوست و مو و بازی با جان و سلامت مردم را نخواهند داشت.»
فعالیت شبکه‌ها بدون محدودیت
محمد بحیرایی، رئیس انجمن واردکنندگان فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی هم دل‌خوشی از فعالیت این شبکه در ایران ندارد و معتقد است فعالیت این شبکه‌ها متأسفانه امروز به‌صورت علنی دنبال می‌شود و حضور پررنگی در فضاهای مجازی دارند و عمدتا از این طریق طعمه‌های خود را صید می‌کنند؛ شبکه‌ای که برای فعالیت‌های غیرقانونی‌اش هیچ مانعی ندارد، به‌راحتی در مراکز علمی سیمنار و دورهمی علمی می‌گذارد و بعد با مدارک دهان پرکنی که به شرکت‌کننده‌ها می‌دهد، دام بعدی را که همان قاچاق لوازم آرایشی و بهداشتی به داخل ایران است دنبال و بر پیکره تولیدکنندگان این بخش صدمات سختی وارد می‌کند.
به اعتقاد رئیس انجمن واردکنندگان فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی مشکلی که امروز در سایه فعالیت این شبکه گسترده در ایران مطرح است، دیگر موضوع قاچاق محصولات آرایشی نیست، بلکه محصولات قلابی و بی‌اصالت است. بحث اصالت اقلام آرایشی و بهداشتی، موضوع بسیار مهمی است که هرگونه بی‌توجهی و خطا در آن می‌تواند تامین سلامت جامعه را با دست‌اندازهای کوچک و بزرگ مواجه کند؛ به همین دلیل است که همه نظام‌های سلامت نسبت به رصد، ردیابی و اصالت این کالاها حساسیت و دقت‌نظر دارند و برنامه‌های منسجمی را در این خصوص پیاده‌سازی می‌کنند: «در ایران هم سازمان غذاودارو از دهه‌های گذشته، برنامه‌ریزی‌های مناسبی برای نظارت بر اقلام بهداشتی و آرایشی داشته و تلاش‌های زیادی را صرف محدودسازی بازار کالاهای قاچاق و تقلبی کرده، ولی به دلایل مختلف، این برنامه‌ها ناتمام باقی مانده است. درواقع وقتی شاهد این حجم از کالای قاچاق، تاریخ مصرف گذشته، تقلبی و فاقد اصالت هستیم، باید باور کنیم که یک جای کار در حوزه سیاستگذاری
خطا کرده‌ایم.»
بحیرایی می‌گوید آنچه امروز به شبکه‌های قاچاق لوازم آرایشی و بهداشتی و کسب سودهای کلان آنها جرأت می‌دهد این چنین آزادانه و رها در فضای حقیقی و مجازی فعال باشند، نقص قوانین است. ما اگر محدودیت‌های گسترده‌ای برای تولیدکننده‌های داخلی ایجاد و یکی‌یکی آنها را از چرخه تولید خارج نمی‌کردیم، امروز این افراد به‌خود اجازه یکه‌تازی در بازار لوازم آرایشی را نمی‌دادند.
