زهرا ایران‌شاهی/ از نیمه اردیبهشت ماه امسال، در بخشنامه ای که سازمان هواپیمایی کشوری به شرکت های هواپیمایی ابلاغ کرد ورود مسافران بدون ماسک به هواپیما را ممنوع اعلام کرد. این در حالی است که با بازگشایی مراکز علمی و فرهنگی و در یک کلام عرصه های عمومی زندگی، احتمال سرایت بیشتر نیز شده […]
زهرا ایران‌شاهی/
از نیمه اردیبهشت ماه امسال، در بخشنامه ای که سازمان هواپیمایی کشوری به شرکت های هواپیمایی ابلاغ کرد ورود مسافران بدون ماسک به هواپیما را ممنوع اعلام کرد. این در حالی است که با بازگشایی مراکز علمی و فرهنگی و در یک کلام عرصه های عمومی زندگی، احتمال سرایت بیشتر نیز شده است. بنابراین مقرر شده که ایرلاین ها به منظور ضرورت اقدامات پیشگیرانه و جلوگیری از بیماری ناشی از کرونا و رعایت مقررات بهداشتی و همچنین در راستای سلامت نیروی انسانی نسبت به تامین بسته های بهداشتی از جمله ماسک، دستکش و ژل ضدعفونی کننده و ارائه آن به کلیه خدمه پرواز و مسافران اقدام کنند.
این در حالی است که در همان زمان، دفتر نظارت بر عملیات هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری به ایجاد صفحه تخصصی «کووید ۱۹ و صنعت هوانوردی» در وبسایت این سازمان با هدف معرفی پروتکلهای بهداشتی ایکائو، اقدام کرد.
در این صفحه تخصصی، علاوه بر بارگذاری شیوه‌ها و پروتکلهای مراقبتی در صنعت هوانوردی برای مقابله با شیوع ویروس کرونا، فرم خوداظهاری مسافران هوایی و همچنین بخشنامه تمدید خودکار اعتبار کلیه گواهینامه‌ها، تأییدیه ها و مجوزهای صادره از سوی سازمان هواپیمایی کشوری نیز برای ارباب رجوع بارگذاری شده و دیگر برای تمدید آنها نیازی به مراجعه حضوری فعالان صنعت هوانوردی نیست. همچنین تحلیلی که ایکائو (سازمان جهانی هوانوردی) در خصوص آثار سو شیوع ویروس کرونا بر صنعت هوانوردی در دنیا ارائه کرده نیز در این صفحه به مخاطبان ارائه شده است.
به نظر می‌رسد راه اندازی این صفحه اختصاصی «کرونا و صنعت هوانوردی» در سایت سازمان هواپیمایی کشوری، اقدامی هماهنگ از سوی همه کشورهای عضو ایکائو باشد؛ چرا که در این بخش از سایت سازمان هواپیمایی کشوری، لینک‌های مربوط به صفحات تخصصی کرونا در سایت‌های مرجع این صنعت شامل ایکائو (سازمان جهانی هوانوردی)، یاتا (انجمن بین المللی شرکت‌های هواپیمایی)، ACI (شورای بین المللی فرودگاه‌های دنیا)، انجمن جهانی بهداشت در صنعت هوانوردی و همچنین سازمان جهانی بهداشت، بارگذاری شده است.
این در حالی است که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در بهبوحه بحران جهانی کرونا گفته بود که این سازمان نیاز به اختیاراتی دارد تا در سال جهش تولید بتواند دوباره این صنعت را پویا کند. علی عابدزاده افزود: کاهش پروازهای داخلی و خارجی موضوعی است که همه کشورها در این شرایط تجربه کردند.
وی با بیان این که یاتا (انجمن بین المللی حمل و نقل هوایی) آماری را در خصوص میزان ضرر و زیان شرکت‌های هواپیمایی ارائه کرده است، گفت: ۲۹۵ کشور عضو یاتا هستند و این انجمن در ماه فوریه میزان خسارات شرکت‌های هواپیمایی را ۳۰ میلیارد دلار برآورد کرد. بنابر اعلام یاتا این خسارت‌ها در ۵ مارس بین ۶۳ تا ۱۱۳ میلیارد دلار برآورد شد، در ۱۷ مارس ۲۰۰ میلیارد دلار و در ۲۴ مارس به ۲۵۲ میلیارد دلار رسید و مجموعه صنعت حمل و نقل هوایی دنیا طی کمتر از ۲ ماه ۲۵۲ میلیارد دلار ضرر کرد.
رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با بیان این که این خسارات شامل حال کشور ما هم شده است، تصریح کرد: کار ما نسبت به باقی حوزه‌های حمل و نقلی سخت‌تر است، اما تلاش کردیم آرامش را در این صنعت حفظ کنیم تا مشکلی برای پرسنل به وجود نیاید. معاون وزیر راه و شهرسازی با بیان این که تمام شرکت‌های هواپیمایی ایران به دلیل این که هزینه‌های پرسنلی و تعمیراتی متغیری دارند، با ضرر زیادی مواجه مواجه شدند، تصریح کرد: موضوع فقط در آمدزایی نیست بلکه هزینه‌های جاری شرکت‌ها نیز بسیار بالاست و این موضوع در این شرایط خسارات را افزایش می‌دهد.
این در حالی است که شیوع جهانی ویروس کرونا و لغو دهها هزار پرواز در سراسر جهان، شرکت‌های هواپیمایی را با چالش‌های جدی مواجه کرده بود. یکی از این چالش ها درخواست مشتریان برای پس گرفتن پول بلیت هایشان است چرا که پروازشان به دلیل شیوع کرونا لغو شده است. با این حال پس گرفتن پول از شرکت‌هایی هواپیمایی در سراسر جهان به ماموریت غیرممکن شبیه است، موضوعی که مسافران را خشمگین کرده است. در کشور ما اما مسئولان سازمان هواپیمایی و ایرالاین ها می گویند که در روزهای اوج کرونا پول کنسلی بلیت ها را به مسافران بازگردانده اند.
در مورد کشورهای اورپایی، مقررات اتحادیه اروپا به وضوح می گوید که در صورت لغو پرواز، مسافران حق دارند ظرف مدت ۷ روز خواستار بازپراخت پول بلیتشان شوند. با این حال بر اساس گزارش‌های متعدد، بسیاری از خطوط هوایی به این قانون احترام نمی گذارند و به جای بازپراخت پول بلیت به مسافران پیشنهاد دریافت کوپن می دهند تا برای پروازهای بعدی از آنها استفاده کنند. از سوی دیگر و در آستانه برگزاری جلسه وزرای حمل و نقل کشورهای عضو اتحادیه اروپا، شرکت‌های هواپیمایی در نامه سرگشاده‌ای گفته‌اند که آماده استقبال از مسافران همزمان با پایان قرنطینه در برخی کشورهایی اروپایی هستند با این حال تاکید کرده‌اند که رعایت فاصله گذاری فیزیکی بین مسافران واجب است.
این در حالی است که برخی از خطوط هوایی اروپایی گفته اند که یک صندلی بین مسافران فاصله خواهند گذاشت اما بعنوان نمونه مایکل اولری، مدیر عامل شرکت رایان ایر می گوید تنها در صورت جبران خسارت هایی که فاصله گذاری اجتماعی ایجاد می کند حاضر است فاصله گذاری در هواپیما را اجرا کند در غیر اینصورت با این شرایط که بین مسافران یک صندلی خالی بماند این شرکت از پرواز امتناع می کند.
متخصصان بهداشت نیز می گویند که خالی گذاشتن یک صندلی در هواپیما بین مسافران که حدود ۴۵ سانتی‌متر بین دو مسافر فاصله ایجاد می کند به هیچ وجه با رعایت فاصله دست کم دو متری بین مسافران همخوانی ندارد. اگر خطوط هوایی بخواهند فاصله اجتماعی بهداشتی را رعایت کنند به این معنی خواهد بود هفت صندلی در اطراف مسافر باید خالی بماند.
با این حال کمیسیون اروپا مجموعه مقرراتی را برای از سرگیری ایمن سفرهای هوایی وضع کرده است که اقداماتی مانند اجباری بودن ماسک زدن، ضد عفونی هواپیما و فاصله گذاری اجتماعی از جمله مهمترین آنهاست. الزاماتی که در ایرالاین ها و خطوط هوایی ایران نیز به خوبی اجرا می شوند.
همچنین در اروپا کمک‌های مالی بلاعوض و وام‌های بلندمدت با بهره‌های ناچیز به زیرساخت‌های هوایی به‌ویژه به شرکت‌های هواپیمایی اختصاص یافته است. این اتفاق در اغلب کشورهای جهان بویژه در اروپا و امریکا در حال رخ دادن است. در کشور ما اما ۸ هزار میلیاردتومان برای شرکت های حمل و نقل تخصصی یافته است. رقمی که هنوز از واریزی آن به شرکت های هواپیمایی خبری نیست.
