وضعیتِ شکننده نه جنگ نه مذاکره
وضعیتِ شکننده نه جنگ نه مذاکره
سطح تنش در منطقه بالا گرفته است و تقریباً می‌توان گفت سه جنگ در سه نقطه حساس جهان درحال انجام است و هر کدام به‌نوعی به جمهوری اسلامی ایران مربوط است.

سرویس سیاسی جمله – سطح تنش در منطقه بالا گرفته است و تقریباً می‌توان گفت سه جنگ در سه نقطه حساس جهان درحال انجام است و هر کدام به‌نوعی به جمهوری اسلامی ایران مربوط است.
در نبرد نخست، روسیه به رهبری پوتین و با ادعای تصاحب نیمی از گستره جغرافیایی کشور اوکراین، ۵ اسفند ۱۴۰۰ به این کشور حمله کرد و جنگ فرسایشی شده است و نه روسیه توانی دارد که اقدام به اشغال نیمی از کشور همسایه غربی خود کند که با وی هم‌کیش و هم‌زبان است و آن را به خاک خود منضم سازد و نه اوکراین توانی دارد که ارتش روسیه را از خاک خود بیرون کند و پیروزی بر این جنگ را جشن بگیرد.
از چندین ماه پس از آغاز این جنگ و در نتیجه برخی موضع‌گیری‌های غیرهوشمندانه مدیران دولتی، اوکراین تهران را متهم کرد که به‌موازات روسیه، در این اشغال سهیم است و سلاح و پهپاد به مسکو تحویل داده است، اتهامی که جمهوری اسلامی ایران همواره آن را رد کرد.
این جنگ همچنان ادامه دارد و برخی تحلیل‌گران روابط‌بین‌الملل این احتمال را طرح کردند که از فردای پس از پایان جنگ در اوکراین، اگر «کی‌یف» با مدارک و مستنداتی علیه تهران در مجامع کیفری اقامه دعوا کند، ممکن است بتواند موفق شود و خسارت سنگینی از ایران مطالبه کند.
سیاسیون وزارت خارجه این اتهامات را همواره رد می‌کنند و این تحلیل‌ها را جنگ رسانه‌ای غرب می دانند اما ماجرای محکومیت تیم فوتبال سپاهان، نشان داد در برابر محاکم کیفری یا حقوقی بین‌المللی، همواره بازنده ما بودیم.
لازم است جهت یادآوری ذهن مخاطب بنویسیم که بازی تیم فوتبال سپاهان ایران با الاتحاد عربستان در مهرماه گذشته به‌خاطر وجود سردیس سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، لغو شد. در پی لغو مسابقه فوتبال میان تیم‌های سپاهان اصفهان و الاتحاد عربستان سعودی، تیم عربستانی اعلام کرد که پس از اجازه ناظر بازی، زمین را ترک کرده و از کنفدراسیون فوتبال آسیا خواست حقوق این باشگاه را تضمین کند و اخیراً نیز ضمن اعلام نتیجه بازی به نفع تیم عربستانی، تیم سپاهان به غرامت سنگینی ۲۰۰ هزار دلاری محکوم و از برگزاری سه بازی خانگی محروم شد در حالی‌که بسیاری از سیاسیون، نمایندگان و مدیران فوتبالی کشور در مهرماه ادعا می‌کردند تیم عربستانی برخلاف مقررات ای‌اف‌سی زمین را ترک کرد و بازی سه هیچ به نفع سپاهان خواهد بود.
جنگ دوم در غزّه رخ داد که واکنش اسراییل به حمله «طوفان‌الاقصی» توسط گروه‌های مقاومت حماس و جهاد اسلامی بود. اسراییل دهه‌ها است در فلسطین جنایت می‌کند و گروه‌های جهادی فلسطینی نیز با سنگ و چاقو و موشک و هر چیزی که در دست داشته باشند، واکنش نشان می‌دهند و مقاومت می‌کنند.
در حمله ۷ اکتبر- ۱۵ مهر- این گروه‌ها برای نخستین بار موفق شدند در قامت یک ارتش منظم، وارد شهرک‌های جنوب اسراییل شوند و بسیارانی را به قتل برسانند و تعداد زیادی را نیز به گروگان بردند. همین موضوع واکنش تند اسراییل را داشت و امروز صد روز است که از حملات خود به شهروندان غیرنظامی دست بر نمی‌دارد و روشن نیست این جنگ چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد.
در این جنگ نیز غرب، آمریکا و اسراییل تلاش کردند جمهوری اسلامی را مقصر بدانند و ادعاهایی طرح کردند که عملیات با مدیریت و کنترل تهران صورت گرفته است و البته این ادعاها توسط همه مقامات ایرانی و حتی توسط رهبران مقاومت، رد شد و نبرد علیه مردم بی‌دفاع در غزّه و کرانه باختری همچنان ادامه دارد.
سومین نبرد در منطقه در دریای سرخ در حال انجام است، نبردی که بیشتر به جنگ پارتیزانیِ دریایی از نوع مدرن شباهت دارد و هر کشتی تجاری که به مقصد یا از مبدأ اسراییل باشد، توسط موشک‌ها و پهپادهای حوثی‌های یمن، مورد شبیخون قرار می‌گیرد.
این نبرد از آنجا که برهم زدن یک آب‌راهه بین‌المللی است و نقل و انتقال کالا و تجارت بین بخش‌هایی از آسیا و اروپا را مختل کرده است برای غرب و آمریکا مهم است و طی سه روز گذشته، ائتلافی از نیروهای آمریکا و انگلیس چندین بار به مواضع حوثی‌ها در یمن حمله کردند و روشن نیست وضعیت چه خواهد شد.
در این نبرد هم برخی کشورهای غربی، جمهوری اسلامی ایران را متهم کردند به مشارکت و این اتهام نیز هم از سوی برخی رهبران حوثی و هم از سوی همه مقامات ارشد جمهوری اسلامی رد شد.
باور ما این است که سه جنگی که در جریان است و در هر سه جنگ نیز برخی کشورهای غربی، جمهوری اسلامی ایران را متهم به مداخله کردند، به اندازه ترکِ میز مذاکره عمان برای ایران بالقوه خطرناک نیست.طی چند ساله اخیر کشور پادشاهی عمان که به‌طور سنتی روابط دیپلماتیکی با ایران، آمریکا و اتحادیه عرب داشت، پیشقدم و موفق شده بود از یک طرف تهران را با آمریکا، دور میز مذاکره بنشاند و از دیگر سو، به دولت‌های عرب منطقه توصیه می‌کرد با توجه به قرابت دینی و فرهنگی و همچنین همسایگی با جمهوری اسلامی ایران، از طرح سخنان تنش‌زا و ادعاهای تحریک‌آمیز در خصوص ایران خودداری کنند.
مشارکت ایران در گفت‌وگوهایی به محوریت عمان، برای ایران یک برگ برنده بود و در دوره سلطان قابوس، برجام را به نتیجه رساند و در دوره سلطان فعلی «هیثم بن طارق آل سعید» نیز دستاوردهای خوبی برای تهران داشت اما گویا مدتی است که متوقف شده و این خطرناک است، حتی خطرناک‌تر از سه جنگی که در جریان است.
حشمت‌الله فلاحت پیشه، رییس کمیسیون سیاست خارجی مجلس دهم، درباره احتمال افزایش تنش میان ایران و آمریکا در منطقه به «انتخاب» گفت: الان بیکار‌ترین مسئولان درمنطقه دیپلمات‌ها هستند. به عبارتی دیپلماسی درگیر جنگ است و به طور مشخص، ساز و کاری که در عمان بین ایران و آمریکا شکل گرفته بود تعطیل شده است.
وی افزود: کارشکنی آمریکایی‌ها برای بهره‌برداری ایران از ۶ میلیارد دلار یعنی شکستن تعهد با ایران و تلاش برای به حاشیه بردن ایران و ایجاد یک دست باز برای نتانیاهو که اوضاع منطقه را دچار تنش کرده است. من معتقدم مجموعه تحولات در آن مسیری پیش می‌رود که نتانیاهو و افراطیون صهیونیست طراحی کرده‌اند.
به باور ما وضعیت نه جنگ و نه دیپلماسی به‌ویژه در چنین شرایط جنگی، می‌تواند به زیان ایران تمام شود و لازم است مسیرهای مذاکره با سه اصل «عزت، حکمت و مصلحت» در دستور کار قرار بگیرد و برای این کار تهران باید دست مساعدت و برادری به سمت سلطان عمان دراز کند و از وی بخواهد میز مذاکره را در مسقط بچیند چون ادامه وضعیت نه جنگ نه مذاکره بین جمهوری اسلامی ایران و آمریکا، نامطمئن و ناممکن است.

  • نویسنده : ارسالی از سرویس سیاسی