تامین امنیت غذایی آنهم در دوره تحریم‌ها و خشکسالی همواره یکی از اولویت‌های اصلی دولت‌ها در ایران بوده است که امروز بیش از همیشه مبنای تحلیل‌ها و انتظارات است. با درنظر گرفتن این وضعیت خوش حسابی با گندم کاران بعنوان یکی از پایه‌های اصلی امنیت غذايي اهمیتی دوچندان یافته است اما به گفته رئیس بنیاد ملی گندمکاران؛ پایان شهریور که دولتی ها برای پرداخت پول گندمکاران گفته بودند، رسید و مطالبات کشاورزان پرداخت نشد در حالیکه بر اساس قانون دولت موظف است ۲۴ ساعت پس از تحویل گندم پول کشاورز را بپردازد.
بر اساس آمارهای تازه دولت باید ۱۵۵ هزار میلیارد تومان به کشاورزان گندمکار بپردازند که ۱۱۰ هزار میلیارد تومان پرداخت شده اما تکلیف بقیه بدهی هنوز مشخص نیست.این در حالی است که برخی از گندمکاران ۵ ماه پیش گندم خود را به سیلوهای دولتی تحویل داده اند و در برخی استان ها هم پول گندم به صورت علی الحساب پرداخت شده است.
با توجه به اینکه حفظ ارزش افزوده و رضایت کشاورزان برای امنیت غذایی کشور حیاتی است، انتظار می‌رود این رویه اصلاح شده و خوش حسابی جای بدحسابی در مواجهه با گندمکاران را بگیرد. این تاخیر نه‌تنها موجب آسیب اقتصادی و ناامیدی کشاورزان از کاشت مجدد محصولات راهبردی می‌شود، بلکه اعتماد این حوزه به دولت را نیز کاهش خواهد داد. ناگفته پیداست که این شرایطی دوسر باخت است که موجبات افزایش نارضایتی کشاورزان را فراهم می‌آورد.
فعالان حوزه تولید گندم معتقدند بر اساس تبصره دو قانون شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی، شرکت بازرگانی دولتی و سازمان مرکزی تعاون روستایی موظفند نهایتا ۲۴ ساعت پس از تحویل گندم، پول کشاورزان را بپردازند و در تبصره ۳ این قانون هم تاکید شده است که در صورت دیرکرد در پرداخت، باید پول کشاورز به همراه سود بر پایه بلند مدت محاسبه و پرداخت شود.
اما علیرغم وجود این قانون نه‌تنها پول ۲۴ ساعته پرداخت نشده، بلکه خبری از پرداخت دیرکرد هم نیست و از همه نگران کننده تر اینکه مقامات مسئول در این زمینه یا وعده به فردا می‌دهند یا سکوت می‌کنند.
رئیس بنیاد ملی گندمکاران که در صداوسیما حاضر شده بود با بیان اینکه عدم پرداخت به هنگام پول گندمکاران باعث دلسردی آنها شده است، گفت: کشاورزان امسال در بدترین شرایط آب و هوایی و وضعیت اقتصادی این افتخار ملی را خلق کردند که وظیفه دولت بود حداقل پول آنها را به موقع پرداخت کند.
در حالیکه تلاش‌های گندمکاران به جلوگیری از خروج ارز از کشور منجر شده، شایسته نیست که برای پرداخت این زحمات چندماهه با تاخیرهای ناموجه مواجه شویم.
مسئله خودکفایی گندم تنها جلوگیری از خروج ارز نیست، بلکه غذا در جهان امروز به یک ابزار اعمال فشار و سلطه تبدیل شده و روی سیاست کشورها بسیار تاثیرگذار شده است، کشوری که در تولید غذای متکی به داخل باشد در چانه‌زنی های سیاسی هم دست بالاتر دارد.گندم مهمترین محصول اساسی است که همه کشورها تلاش می‌کنند که ابتدا آن را در داخل تولید کنند و واردات را به حداقل برسانند بدین منظور سرمایه گذاری های کلانی هم به ویژه پس از جنگ روسیه و اوکراین و پاندمی کرونا انجام می دهند.
پژوهشی که اخیرا انجام شده نشان میدهد که تا سال ۲۰۳۰ جهان غذای مازادی برای صادرات نخواهد داشت از این رو سیاست کشورها برای اتکا به تولید داخل نسبت به گذشته چند برابر شده است.
- نویسنده : ملیحه منوری-سردبیر
