جمله ـ گروه اقتصاد: کوپن که دیگر بدل به نوستالژی دهه ۶۰ شده بود حالا دوباره به میدان بازگشته و تنها نامش را به «کالابرگ الکترونیکی» تغییر داده است. اقتصادی که قصد دارد در زمره برترین قدرت های جهان قرار گیرد همچنان درگیر کوپنی کردن کالاها و پرداخت یارانه های معیشتی به مردم است، اما […]
جمله ـ گروه اقتصاد: کوپن که دیگر بدل به نوستالژی دهه ۶۰ شده بود حالا دوباره به میدان بازگشته و تنها نامش را به «کالابرگ الکترونیکی» تغییر داده است. اقتصادی که قصد دارد در زمره برترین قدرت های جهان قرار گیرد همچنان درگیر کوپنی کردن کالاها و پرداخت یارانه های معیشتی به مردم است، اما تمام این روش های چسب زخمی نتوانسته اند از شدت گرفتاری های مردم به شکل معناداری کم کنند. در ۵ ماه گذشته بارها خبر آغاز ارائه کالابرگ از سوی دولت مطرح شد اما هربار به بهانه ای به تعویق افتاد. کار به جایی رسید که مجلس با انتقاد از دولت خواستار تعیین تکلیف کالابرگ شد و اذعان کرد براساس ادعای خود دولت قرار بود یارانه های جدید معیشتی که می خواست تورمِ حاصل از جراحی اقتصادی را پوشش دهد، تنها ۲ ماه پرداخت شود و برای جلوگیری از رشد نقدینگی کالابرگ به جایش بنشیند. اما معلوم شد دولت اول قبر را کنده و بعد به دنبال مُرده رفته است. درحالیکه منطقا باید در ابتدا طرح و شیوه ارائه کالابرگ را مصوب می کرد، به سراغ افزایش قیمت ها رفت و مقدمه را به جای موخره نشاند. حالا همه چیز گران شده اما کالابرگ هنوز آماده نیست. در تازه ترین اظهارنظر وزیر کار در مورد کالابرگ گفت: «کسانی که احساس میکنند به جای یارانه نقدی به کالا نیاز دارند، قبل از موعد یارانه میتوانند از طریق حساب پشتیبان ۱۱ قلم کالای اساسی مورد نیاز خود را دریافت کنند.» با این اظهارات مرتضوی، مشکل بیشتر شد. چون اولا مردم نمی دانند پول نقد بیشتر به کارشان می آید یا کالابرگ، درواقع آنها قدرت کافی برای سنجش بازدهی میان این دو را ندارند، ثانیا اصلا قرار نبود کالابرگ اختیاری باشد و به احساسات مردم گره بخورد. قرار بود با افزایش قیمت ها، کالاهای اساسی با کالابرگ و با نرخ متعادل به دست مردم برسد، اما به نظر حالا اختیاری شدن جای اجباری شدن را گرفته است. ثالثا حساب پشتیبان همچنان برای مردم قابل فهم نیست و نمی دانند آیا این همان حساب یارانه ای است یا باید حساب جدید باز کنند یا این همان حساب کالابرگ است. هرچه هم دولت دراینباره توضیح دهد، مردم آنقدر در حوزه کالابرگ اظهارات مختلف شنیده اند که عملا قدرت تصمیم گیری خود را از دست داده اند. موضوع را برای مردم آنقدر پیچیده کرده اند که فهم کلیت ماجرا از دست رفته است. وزیر کار در ادامه اظهارات خود می گوید: «یک شبکه ملی اطلاعات ایجاد و طرح کالابرگ الکترونیکی به صورت نمونه و آزمایشی در برخی استانها اجرا شده است که قبل از پرداخت یارانه به مردم، یارانه آنها به یک حساب پشتیبان واریز میشود. مبالغ مورد نیاز برای تهیه اقلام اساسی از طریق شبکه پشتیبان اعتباری تأمین میشود و اگر سرپرست خانوار تحت هر شرایطی احساس کرد نیاز به پول نقد دارد، میتواند از یارانه نقدی در موعد مقرر استفاده کند، بنابراین استفاده از کالابرگ الکترونیکی و یا یارانه نقدی اختیاری است.» مرتضوی در مورد زمان اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی به صورت سراسری هم گفت: «فعلاً مرحله آزمایشی در سه استان اجرا میشود که باید نتایج آن مشخص شود و بعد از مشخص شدن نتایج در صورت موفق بودن به صورت سراسری اجرا میشود. دولت در حال بررسی این طرح است و البته زیرساختهای لازم را هم برای اجرای این طرح فراهم میکند.» با این حساب هنوز هم معلوم نیست این دوره آزمایشی قرار است تا کی ادامه پیدا کند و دولت قرار است تا آن موقع یارانه های معیشتی را از کدام منبع تامین نماید که به رشد نقدینگی منجر نشود. سوالات در این باره آنقدر زیاد است که پرسیدنش بیشتر موجب سردرگمی است. شاید به همین خاطر است که مردم توجه چندانی به اخبار کالابرگ ندارند و اکثرا در بلاتکلیفی خود نشسته اند تا مگر فرجی شود.