طبق جدیدترین اظهارات رئیس انجمن پسته ایران، سایز پسته‌های ایران کوچک‌تر شده است. او دلیل آب رفتن اندازه پسته ایران را کم آبی خوانده است. محمد صالحی رئیس هیات مدیره انجمن پسته ایران نیز در گفتگو با «اکوایران» این خبر را تایید کرد.
ایران سال گذشته وارد چهارمین سال خشکسالی شد و در کل سال گذشته تنها ۴۵ میلی‌متر بارندگی داشته است. رئیس هیات مدیره انجمن پسته ایران با تاکید بر مشکل کم آبی در کشور گفت: ما از جهادکشاورزی انتظار داریم حداقل کود و سم باکیفیت در اختیار کشاورزان پسته‌کار قرار دهد. چون مسئله باقی مانده سموم و نیاز به کود جدی است و این وزارتخانه میتواند با نظارت بر سم و کودهای باکیفیت به کشاورز کمک بزرگی بکند تا کشاورز بتواند محصول بهتر و باکیفیت‌تر عرضه کند.اخطار درباره اندازه پسته ایرانی درحالی رسانه‌ای شده است که روز شنبه رئیس انجمن پسته ایران از وجود باقی مانده سموم در پسته‌های ایران خبر داد و گفت: به دلیل باقی مانده سموم تاکنون محموله صادراتی بازپس فرستاده نشده است؛ بلکه بخاطر آفلاتوکسین برگشت خورده است.مشکل سموم در خیلی از باغات داریم ولی آمار نداریم چون در این زمینه به صورت جزئی بررسی نشده است و خیلی از کشاورزان ما دسترسی به سموم خوب را ندارند.پسته را می‌توان یکی از محصولات درآمدزا پس از فرش در میان محصولات صادراتی غیرنفتی دانست، محصولی که وجود سم آفلاتوکسین موجب شد تا ورود آن به کشورهای اروپایی سخت شود و این امر کاهش صادرات این محصول با ارزش را به همراه داشت. مشکلی که برای عبور از آن ایران برای بازگرداندن بازارهای صادراتی به اتحادیه اروپا تعهد داد تا نظارت بر صادرات پسته را تشدید کند.آفلاتوکسین یک سم قارچی طبیعی است که ذرت، بادام زمینی، پسته و محصولات دیگر را آلوده می‌کند.وزارت جهاد کشاورزی در مذاکرات مدیریت آفلاتوکسین پسته صادراتی در شهریور سال گذشته علاوه بر تعهد تشدید کنترل و نظارت بر صادرات پسته ایران به اتحادیه اروپا اطمینان داد برنامه مدونی به منظور کمک به ارتقای سلامت محصول پسته اجرا شود. وعده‌ای که هنوز خبری از کم و کیف اجرای آن منتشر نشده است.مشکل پسته که محصول صادراتی تاریخی ایران است ،محدود به موانع داخلی نیست. با وجود سیاست رفع تعهدات ارزی، صادرکنندگان همچنان نمی‌توانند به صادرات ادامه دهند و وضعیت برای سال جاری نیز مشخص نیست. چون بازار به نرخ ارز نگاه می‌کند و براساس وضعیت نرخ ارز تصمیم می‌گیرد اما سیاست پیمان‌سپاری ارزی موجب شده است که سال گذشته وضع صادرکنندگان پسته خوب نباشد. مشکلات عدیده ایران در این حوزه زمینه عقب افتادن از رقبا را فراهم آورده گ به‌طوریکه تولید آمریکا سه برابر تولید ایران شده و این کشور همه بازار را گرفته است.سال گذشته میزان تولید پسته ایران نزولی بود. اما امسال طبق پیش‌بینی انجمن پسته ایران، کشور با افزایش دو برابری پسته روبرو خواهند شد که با توجه به این رقم، امکان صادرات پسته به ارزش ۱.۵ میلیارد دلار در سال را داریم.از اظهارات فعالان این عرصه روشن است که کم آبی و سموم بی‌کیفیت دو مشکل اساسی تولید پسته مرغوب در کشور است و ادامه این روند میتواند صادرات متزلزل پسته ایران را بیش از گذشته به خطر بیاندازد. نکته‌ی عجیب و تاسف‌بار این است که این دو مشکل که مانند لبه قیچی عمل می‌کنند عمری بیش از یک دهه دارند اما نه‌تنها چاره نشده ،بلکه تشدید شده‌اند.
«حسین آذین» نماینده رفسنجان و انار در مجلس شورای اسلامی، یازده سال پیش در گفتگو با رسانه‌ها گفته بود: «پسته استان کرمان از مشکلات بسیاری نظیر کمبود منابع آب، خشکسالی و سموم بی کیفیت رنج می برد.»در شرایطی که ایران از انواع تحریم‌ها رنج می‌برد، رفتارهایی از این دست که در تمامی دولت‌های دو دهه‌ی اخیر تکرار شده ضمن خدشه‌دار کردن جایگاه محصولات سنتی ایران در بازارهای جهانی و کاهش ارزآوری، کشاورزی درآمدزا در کشور را تهدید می‌کند.
- نویسنده : ملیحه منوری-سردبیر
