گروه سیاسی این روزها در برخی محافل گفته می‌شود که دولت سیزدهم دولتی کُند است و گویا شتاب و عجله‌ای برای حرکت و رفع مشکلات مختلف کشور که البته خود نقشی در ایجاد آن نداشته و در حقیقت آن را از دولت قبل به ارث برده، ندارد و یکی از استدلال‌های مهمی که برای […]
گروه سیاسی
این روزها در برخی محافل گفته می‌شود که دولت سیزدهم دولتی کُند است و گویا شتاب و عجله‌ای برای حرکت و رفع مشکلات مختلف کشور که البته خود نقشی در ایجاد آن نداشته و در حقیقت آن را از دولت قبل به ارث برده، ندارد و یکی از استدلال‌های مهمی که برای این کندی آورده می‌شود، کندی فعالیت دستگاه دیپلماسی به مدیریت امیرعبداللهیان است که هیچ شتابی برای آغاز گفت‌وگوهای برجامی ندارد و هرگاه نیز از وزیر امور خارجه پرسیده شد چه زمانی این مذاکرات آغاز می‌شود گفت به‌زودی تا جایی‌که این رویه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، ضمن اعتراض داخلی برخی سیاسیون و حتی نمایندگان اصولگرای مجلس، صدای اعتراض روسیه و چین را هم در آورد و این دو کشور به‌عنوان اعضای توافق‌نامه برجام، از وزیر امور خارجه خواستند زودتر این مذاکرات را آغاز کند هرچند امیرعبداللهیان هنوز بر همان استراتژی خود -نه آغاز مذاکره؛ نه ختم مذاکره- تأکید دارد و کسی هم نمی‌داند به دنبال چیست.
این رفتار وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در شرایطی است که بسیاری از طرح‌های مهم دولت متبوع وی در انتظار گشایش بندهای تحریم است تا بتواند با دنیا تعاملات اقتصادی عادی داشته باشد و بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که تا در این بخش گشایشی صورت نگیرد، بسیاری از طرح‌ها همچنان معطل خواهد ماند همان‌گونه که شاخص‌های بورس و بازار هم روزانه به هر نوع خبری از احتمال آغاز یا تأخیر در آغاز مذاکرات بین ایران و قدرت‌های بزرگ جهان، به سرعت واکنش مثبت یا منفی نشان می‌دهد.
در چنین شرایط اضطراریِ اقتصادی، دستگاه دیپلماسی در اجرای دقیق وظیفه و مأموریت مهم خود، تعلل می‌کند و دلیل آن نیز بر کسی روشن نیست تا اینکه در یکی دو روز گذشته زمزمه‌های بازگشت «عراقچی» به رأس تیم مذاکره‌کننده شروع شد، زمزمه‌هایی که نمی‌توان آنها را جدی ندانست. البته از همان روزی که دولت ابراهیم رییسی بر سر کار آمد، پیش‌بینی‌هایی مبنی بر حضور عباس عراقچی مشاور وزیر امورخارجه سابق و رییس تیم مذاکره‌کننده، می‌شد. اگرچه عراقچی جای خود را به «علی باقری کنی» داد و اکنون باقری کنی معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران شده، اما بنا به نظر مثبت رهبری، عراقچی به دبیری شورای راهبردی روابط خارجی گماشته شده است.
سخنان دو شب پیش «حسین شریعتمداری» در برنامه جهان‌آرا در شبکه افق سیما، احتمال حضور عراقچی در حلقه تیم مذاکره کننده وزارت امور خارجه را قوت بخشیده بود.
برخی این سخنان شریعتمداری را آماده سازی افکار عمومی جریان موسوم به ارزشی می‌دانند که همواره جزو مخالفین سر سخت برجام بود و حتی تا همین چند روز قبل در سر مقاله خود در روزنامه کیهان به ظریف و تیم سابق مذاکره‌کننده حمله می‌کرد. سردبیر کیهان در این برنامه گفت که عراقچی با تیم مذاکره‌کننده دولت قبل فرق دارد و دارای نقاط مثبتی است.
شریعتمداری به پرسش مجری برنامه که درباره عراقچی می‌گوید چگونه از کسی که روزی بخشی از پازل تیم مذاکره‌کننده‌ای بوده که بنا بر نظر رهبری از خطوط نظام عبور کرده است، حال چرا باید از تجربیات او استفاده شود، پاسخ داد: «آقای خرازی گفتند که توصیه رهبری بوده که آقای عراقچی به شورای راهبردی بازگردند، اما خود آقای عراقچی مخصوصاً در این اواخر تفاوت‌های مثبتی با تیم مذاکره‌کننده پیشین داشت، آقای عراقچی از برجام تا آخر دفاع می‌کرد و الان هم فکر می‌کنم دفاع می‌کند اگرچه بعضی اوقات حرف‌هایی می‌زد که مثلا اگر آمریکا خارج شود برجامی دیگر وجود ندارد، ولی بعداً به همان مسیر ادامه دادند. یک دیدگاه‌هایی ایشان داشت که با دیدگاه‌های آقای ظریف متفاوت است، اما اینکه این دیدگاه‌ها تا چه حد به بار نشست این خودش مسئله است. مقاومت‌های ایشان در جریان مذاکرات وین اگر قرار بود که به همان شکل قبلی ظاهر شوند، بایستی خیلی از چیز‌ها را از دست می‌دادیم.»
اگرچه شریعتمداری به طور مشخص و واضح بیان نکرد که چرا در نگاه وی عراقچی با دیگر اعضای گروه مذاکره کننده تفاوت دارد، اما با این نرمش، به نظر می‌رسد در حال آماده‌سازی افکار عمومی جریان سیاسی خود، برای استفاده از عراقچی در مذاکرات باشد ضمن اینکه سخنگوی وزارت امور خارجه نیز روز گذشته تأیید کرد که مذاکرات با همان ترکیب پیشین آغاز خواهد شد و بازگشت عراقچی به این تیم هم در سطح داخلی و هم در سطح خارجی حاوی پیام است.
این اقدام در شرایطی انجام می‌شود که مدیران اصلی وزارت امور خارجه شتابی برای آغاز گفت‌وگوها نداشتند و تلاش می‌کردند این رویکرد را نوعی فخر و افتخار و عزت ملی جا بنامند و تلاش داشتند این موضع را موضع نظام و حاکمیت جا بزنند و با این اقدام که قطعاً با تصمیم مدیران ارشد نظام انجام گرفت، مشخص شد موضع نظام، با موضع امیرعبداللهیان و برخی اصولگرایان مدعی در بدنه دولت سیزدهم در برجام‌ستیزی متفاوت است.
در سطح جهانی هم این پیام را به دنیا داد که نگران تغییر دولت نباشند چون امور کلان سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، ارتباطی به دولت و وزیر امور خارجه ندارد و با آمدن عراقچی، همان مسیر استمرا خواهد یافت.
ما نیز امیدواریم عراقچی با همان مشی اعتدالی و به واسطه اشرافی که با سال‌ها حضور در این فضا به موضوع هسته‌ای دارد، ضمن دفاع از حقوق اساسی ملت ایران، در جایی که لازم است نرمش قهرمانانه نشان دهد تا گره تحریم‌ها که سایه سنگینی بر سر اقتصاد انداخته، یک‌بار برای همیشه بازشود.
