سایه برین روزنامه نگار – چندی پیش اعلام شد که برنامه ششم توسعه، به مدت شش‌ماه تمدید شده تا آخرین بررسی‌های دقیق و بازنگری‌های جامع و کامل پیرامون برنامه هفتم اتفاق بیفتد. برنامه هفتم توسعه در مسیری که تا امروز طی کرده، آماج تیرهای انتقادی فراوان قرار گرفته‌است و از شواهد و قراین هم پیداست که هنوز نتوانسته نمایندگان مجلس شورای اسلامی را قانع کند. هنرمندان رشته‌های مختلف هنری نیز بندهای مختلف این لایحه را منطقی و منصفانه نمی‌دانند و اعتراض خود را طی یک بیانیه به آن اعلام کردند و روز گذشته، «بیژن نوباوه‌وطن»، نماینده مردم تهران مجلس شورای اسلامی و نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس توضیحاتی پیرو این انتقادات ارائه کرد.
ماجرا از این قرار است که هنرمندان برخی رشته‌های مختلف هنری معتقدند خالی بودن جای نام رشته‌های تحت اشتغال آنان، توامان با تخصیص بودجه هنگفت به اولین رسانه حکومت یعنی صدا و سیما، اقدام منصفانه‌ای نیست. بر این اساس خانه «هنرمندان ایران»، «خانه موسیقی»، «خانه تئاتر»، «خانه سینما» و «انجمن‌های هنرهای تجسمی»، طی بیانیه‌ای خاطرنشان کردند: («تضعیف و نابودی بخش خصوصی عرصه فرهنگ و هنر و رسانه»، «نادیده گرفتن سیاست‌های خصوصی‌سازی اصل ۴۴»، «خالی کردن حداکثری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی دولتی فرهنگ و هنر از صلاحیت‌ها و تقدیم آن به صدا و سیما و بزرگ کردن این سازمان برخلاف قانون اساسی در حد یک وزارتخانه و بسیار بسیار فراتر از یک رسانه»، «پیش‌بینی بودجه هنگفت برای صدا و سیما و نادیده گرفتن اهالی فرهنگ و هنر و رسانه»، «مغفول واقع شدن هنرهای تئاتر، موسیقی و تجسمی»، «افزایش بودجه و اختیارات نهادهای سنتی و ناکارآمد در عرصه فرهنگ»، «پیش‌بینی امکان مجازات اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه توسط وزارت فرهنگ و دور زدن قوه قضاییه»، «دادرسی منصفانه و اصول بنیادین قانونی بودن جرم و مجازات و استقلال قوا و تبدیل هنرمندان به کارمندان دولت»، «منوط نمودن حمایت از بخش فرهنگ و هنر و رسانه به تایید فعالیت‌های آنها توسط مراجع دولتی»، از مفاد این لایحه هستند که اصلاح آن را ناممکن نموده و بدین‌وسیله، خانه هنرمندان ایران، خانه موسیقی، خانه تئاتر، خانه سینما و انجمن‌های هنرهای تجسمی، خواستار حذف مفاد یادشده و کنار گذشتن این بخش از لایحه هستند.»
نوباوه‌وطن نیز پیرو این انتقادات در گفتوگو با ویژه برنامه بررسی فصل ۱۵ برنامه هفتم توسعه شبکه خبر با اشاره به بی‌توجهی به سایر هنرها غیر از سینما مانند موسیقی و تجسمی در این برنامه هفتم توسعه گفت: «یکی از آسیب‌شناسی‌هایی که ما انجام دادیم، همین بحث بود که بسیاری از هنرها مانند تئاتر بسیار مظلوم واقع شده‌اند و بایسته‌های اولیه را هم ندارند؛ اما باید توجه داشت که در برنامه‌نویسی معمولاً خیلی به جزئیات اشاره نمی‌شود، اما از دیگر سو، بودجه‌هایی در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار دادیم، و تکالیفی برای آن تعریف و تعیین کردیم.»
نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس یازدهم با اشاره به اینکه بسیاری از بخش‌ها و نهادها گله دارند که چرا اسمی از ما در برنامه برده نشده‌است، گفت: «اصلاً لزومی ندارد در برنامه به این جزئیات اشاره شود. مثلاً در مورد صداو سیما خواهید دید با وجود اینکه صداوسیما این همه فعالیت دارد، فقط به چند موضوع آن اشاره کردیم؛ اما وقتی به ارتقاء آن می‌اندیشیم، در خدمت تحقق این هدف یک بودجه خاص برای آن تخصیص می‌دهیم.»
اینکه نوباوه معتقد است نمی‌توان همه موارد و جزئیات را ذکر کرد را قابل پذیرش نمی‌دانیم؛ چرا که چطور می‌شود در برنامه نوشت که تولید ۲۰ اثر سینمایی با بودجه دولتی حتما در دستور کار قرار بگیرد، اما نمی‌توان به جزئیات باقی رشته‌ها وارد شد یا حداقل نامی از آنها برد؟ مثلا ناشران و کتاب‌فروشی‌ها نیز جایی در برنامه هفتم ندارند در حالی که در برنامه ششم، منحصرا از آنها نام برده شده بود؛ در برنامه هفتم توسعه فصلی به نام ارتقاء فرهنگ عمومی و رسانه تدوین شده‌است. بند «ح» ماده ۷۵ این فصل درباره حمایت از مراکز فرهنگی، هنری، قرآنی، رسانه‌ای، سینمایی، مطبوعاتی و تبلیغی ـ دینی دارای مجوز از مراجع ذی‌صلاح آمده‌است که اگر این مراکز مجوزهای لازم را داشته باشند، می‌توانند از حمایت‌های خاصی برخوردار شوند که ذکر آن حمایت‌ها هدف اصلی این متن نیست. از این فصل، بندهای «ث» و «ج» که به طور ویژه درباره ناشران، کتاب‌فروشان و توسعه فرهنگ کتاب‌خوانی در برنامه ششم بود، حذف شده است. آیا زور کتاب‌خوانی، تئاتر، هنرهای مستقل و خصوصی، هنرهای تجسمی و ناشران، همه با هم به اندازه صدا و سیما نیست؟ علت مقایسه تکتک هنرها و مشاغل در نظر گرفته نشده با صدا و سیما این است که رسانه ملی، تبدیل به چاه ویلی شده که فقط دریافتی‌های خود را می‌بلعد و هیچ خروجی قابل توجهی هم ندارد و به شکل انکارناپذیری در حال پسرفت و عقب‌گرد است. ولی در تعیین بودجه سال جدید و تدوین برنامه هفتم توسعه، به شکل جدی به آن پرداخته شده و ردیف بودجه‌های نجومی برایش در نظر گرفته می‌شود و در این میان سهم باقی رشته‌ها، تنها بیانیه صادر کردن و از دور نگاه کردن به امکاناتی است که بین برخی نهادها جابه‌جا می‌شود. البته هنوز هم دیر نیست و این فرصت شش‌ماهه، زمان مناسبی برای اصلاح لایحه و رسیدگی به هنرهایی است که به خودی خود هم مغفول مانده‌اند؛ چه برسد به اینکه در برنامه هفتم هم نامی از آنها ذکر نشود.
- نویسنده : ارسالی توسط سایه برین
