اپل اطلاعات شما را می فروشد آمازون و اپل با شعار حفظ امنیت داده های کاربران سعی در جلب اعتماد آنها دارند، اما در نهان با روش ها و ابزارهای مختلف داده ها را به سود خود و دولت ها استفاده می کنند. به گزارش خبرنگار مهر، دادههای کاربران گنجینه مخفی شرکتهای بزرگی هستند که […]
اپل اطلاعات شما را می فروشد
آمازون و اپل با شعار حفظ امنیت داده های کاربران سعی در جلب اعتماد آنها دارند، اما در نهان با روش ها و ابزارهای مختلف داده ها را به سود خود و دولت ها استفاده می کنند.
به گزارش خبرنگار مهر، دادههای کاربران گنجینه مخفی شرکتهای بزرگی هستند که با تکیه بر آنها به ثروتهای کلان و جنجالی شأن دست مییابند. تقریباً میتوان ادعا کرد بدون دادههای کاربران، گسترش این شرکتها غیر ممکن بوده است. در همین راستا طی مجموعه گزارشهایی به فرایند استفاده شرکتها از دادههای کاربران برای دستیابی به سود و همچنین راضی نگه داشتن دولتهای مختلف پرداختیم. در گزارش قبلی تحت عنوان «سلطان اطلاعات» از چه راهی پول در میآورد، نحوه جمع آوری داده و انواع استفاده و سوءاستفاده از آن توسط شرکتهای گوگل و فیس بوک بررسی شد.
در گزارش پیش رو فرایندهای استفاده از دادههای کاربران در آمازون و اپل بررسی شده است. هرچند این دو شرکت در حوزههای مختلفی فعالیت میکنند اما وجه اشتراک آنها دادههایی است که از کاربران جمع آوری میکنند تا از این طریق به سودهای کلان دست یابند. در این میان عملکردهای آنها در سواستفاده از دادههای کاربران و فروشندگان خرد از دید قانونگذاران پنهان نمانده است.
آمازون شرکتی است که خیلی ساده و با گاراژ خانگی جف بزوس پا گرفت و اکنون به یکی از غولهای فناوری تبدیل شده که نه تنها سیاستهای آن درحوزه حقوق کارگری بلکه در انحصار بازار و جمع آوری اطلاعات کاربران نیز جنجالی است. این شرکت بزرگترین وب سایت خرید آنلاین آمریکا و اکنون یکی از بزرگترین کسب و کارهای جهان به حساب میآید.
البته این شرکت فقط محصول و سرویس نمیفروشد، بلکه اطلاعات کاربران را جمع آوری و به شرکتهای طرف ثالث مانند استارباکس، آفیس مکس، ورایزون
و غیره میفروشد.
آمازون اطلاعاتی مانند محصولی که کاربر در اینترنت آن را جستجو میکند و سفارش میدهد، ویدئوهایی که تماشا میکند، فهرست کالاهایی که تمایل دارد بخرد، نقد محصولات، شماره موبایل، آدرس و غیره را جمع آوری میکند. این خرده فروش آنلاین همچنین IP Adress کاربران، نوع مرورگر مورد استفاده و دیگر اطلاعات خودکار را نیز ردیابی میکند. اگر کاربر از موبایلش استفاده کند، آمازون به راحتی میتواند موقعیت مکانی وی را ردیابی و همچنین دادههای مربوط به اپراتور موبایل وی و طرفهای ثالث را نیز ثبت کند.
آمازون مدعی است با استفاده از این اطلاعات نتایج جستجوی محصولات برای هر کاربر را شخصی سازی میکند.
به طور دقیقتر آمازون نام، نام کاربری، پسورد، شماره موبایل، اطلاعات پرداخت، آدرس، شماره تأمین اجتماعی، شماره گواهینامه، آدرس ایمیل را نیز در اختیار دارد.
البته تمام این اطلاعات برای استفاده از سرویسهای آمازون لازم است اما جمع آوری شماره تأمین اجتماعی و شماره گواهینامه فرد توسط این شرکت کمی عجیب به نظر میرسد!
علاوه بر تمام این موارد آمازون تمام کلید واژههایی که کاربر جستجو میکند، ویدئوهایی که او در سرویس پرایم (سرویس پخش ویدئو آمازون) تماشا میکند، خریدهای وی، هر نقدی که برای کالایی مینویسد و تاریخچه مرورگر جستجوی وی را نیز رصد میکند.
از آنجا که آمازون یک سایت تجارت الکترونیک است و نه یک موتورجستجو یا شبکه اجتماعی، این وب سایت به درآمد تبلیغاتی وابسته نیست و به دنبال جمع آوری اطلاعات اینچنین نیست اما مثلاً موقعیت مکانی کاربر به وسیله جی پی اس و دیگر حسگرهایی که در دستگاه کاربر موجود است برایش جالب است و این درسته از اطلاعات را جمع آوری میکند.
در کنار این موارد باید اشاره کرد آمازون دادههای پلتفرمهای طرف ثالث، آگهی دهندگان و حتی تاریخچه اعتبار فرد را جمع آوری میکند.
این شرکت مدعی است روش درآمدزایی آن با شبکههای اجتماعی مانند فیس بوک و توئیتر یا حتی موتور جستجوی گوگل متفاوت است. دلیل سودآوری آمازون خرید الکترونیکی است که در پلتفرم انجام میشود و بخش اعظم درآمد شرکت را تشکیل میدهد. به همین دلیل مدیران ادعا میکنند دلیل جمع آوری دادههای کاربران «ارتقای سرویسها و جلوگیری از کلاهبرداری» است!
سیاست حریم خصوصی آمازون در مقایسه با همتایانش بسیار کوتاهتر وساده تر است و بنابراین تعجبی ندارد دستگاههای ساخت این شرکت مانند بلندگوهای هوشمند به صحبتهای کاربران گوش میکنند.
از آنجا که آمازون با میلیونها فروشنده در سراسر جهان همکاری میکند، اطلاعات کاربران با شرکتهای طرف ثالث متعدد از تهیه کنندگان سرویس مانند مأموران تحویل مرسوله قرار میگیرد و همین شرکتهایی مانند AT&T ، اسپرینت و غیره از دادههای آن استفاده میکنند.
هرچند ممکن است آمازون پیشنهادات تبلیغاتی از جانب کسب وکارهای دیگر برای کاربرانش ارسال کند، اما نام و شماره آدرس آنها را فاش نمیکند.
اما این فقط ظاهر ماجراست. آمازون نیز مانند فیس بوک و گوگل پروندههای مختلفی در خصوص سواستفاده از دادههای کاربران در نقاط مختلف جهان دارد.
در سال ۲۰۲۲ میلاد کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد در خصوص ۲ پرونده تحقیقات آنتی تراست مربوط به آمازون به توافقی با این شرکت دست یافته است. تحقیق اصلی در سال ۲۰۱۸ میلادی آغاز شد و موضوع آن استفاده از دادههای غیرعمومی از فروشندگان طرف ثالث در پلتفرم آمازون بود که این شرکت به نفع خود و برای رقابت به عنوان یک خرده فروش از آن سواستفاده میکرد.
محور نگرانیها آن بود که آمازون با دسترسی به مزیتی که از طریق این دادهها به دست میآورد، میتواند قیمت گذاریهای خود را بهبود دهد یا درباره زمان و نوع عرضه محصولات جدید تصمیم گیری کند.
این تحقیقات یک سال بعد شکل رسمیتری یافت و کمیسیون اتحادیه اروپا یک بیانیه اعتراضی مستقیم به آمازون در سال ۲۰۲۰ صادر کرد.
مارگارت وستاگر کمیسیونر رقابت اتحادیه اروپا در آن زمان اعلام کرد احتمالاً آمازون از قدرت برتر خود در بزرگترین بازارهای اروپایی یعنی فرانسه و آلمان سواستفاده کرده و به طور غیرقانونی و با استفاده از دادههای فروشندگان قوانین رقابت را زیر پا گذاشته است.
همزمان اتحادیه اروپا تحقیقات دیگری درباره اینکه آمازون کسب وکار خودش را بر فروشندگان دیگر ترجیح میدهد نیز آغاز شد.
در ماههای پس از آن آمازون پیشنهاداتی برای راضی کردن رگولاتورها اعلام کرد تا تحقیقات پایان یابد.
از جمله توقف استفاده از دادههای غیر عمومی در پلتفرم فروشندگانش، رفتار عادلانه با فروشندگان محصولات و غیره. با این وجود NGOهای مختلف، اتحادیههای تجاری و گروههای حقوق دیجیتال به اتحادیه فشار میآوردند تا پیشنهادات ضعیف این غول تجاری را نپذیرد.
در نهایت کمیسیون اتحادیه اروپا در دسامبر ۲۰۲۲ میلادی اعلام کرد آمازون اصلاحاتی در پیشنهادات اولیه خود ارائه کرده است و قرار است شفافیت و حفاظت از داده برای بازرگانان طرف ثالث را در پلتفرم خود حفظ کند.
اپل یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است که حفظ حریم خصوصی کاربران را به عنوان شعار خود انتخاب کرده است. هرچند کار با دستگاههای این شرکت بسیار ساده است اما آنها بسیار گرانقیمت هستند.
این شرکت که مدعی است محصولاتش را در حلقه بستهای ارائه میکند که از فاش شدن اطلاعات کاربران تا حد ممکن جلوگیری کند، اطلاعات خصوصی زیادی از جمله نام، آدرس ایمیل، آدرس IP، موقعیت مکانی و اطلاعات پرداخت کاربران را ذخیره میکند.
همچنین این شرکت زبان، کد شهر یا کشور، جستجو های فرد در اینترنت و شیوه استفاده از دستگاهها و اپ هایش را به دقت رصد میکند.
علاوه بر آن دادههای ایمیلی هایی که فرد با استفاده از دستگاههای اپل مینویسد یا دریافت میکند نیز جمع آوری میشوند.
در کنار این موارد اطلاعات مربوط به مدت زمان استفاده از دستگاههای اپل، تعداد دفعات و زمان استفاده از آنها نیز توسط شرکت ذخیره میشود. موقعیت زمانی و دادههای جی پی اس نیز از جمله اطلاعات جمع آوری
شده هستند.
این شرکت مدعی است هدفش از جمع آوری اطلاعات کاربران ارتقای محصولات، سرویسها، محتوا و تبلیغات است تا حسابهای کاربران را ایمن نگه دارد و از کلاهبرداری جلوگیری کند.
همچنین اپل تاکید دارد اطلاعات خصوصی کاربران را برای مقاصد بازاریابی با کاربران طرف ثالث به اشتراک نمیگذارد. با این وجود شرکت آمریکایی دادههای کاربران را با سرویسهای مخصوص مشتریان، شرکتهای تحویل کالا یا در صورت لزوم نیرویهای مجری قانون در میان میگذارد.
به نوشته نشریه ویرد این شرکت آمریکایی سالها با فروش سخت افزارهای گرانقیمت خود به درآمد زایی دست یافته بود و اخیراً نیز با ارائه سرویسهای اشتراکی مانند اپل موزیک، آی کلود و اپل تی وی سعی کرده راههای درآمد زایی خود را بیشتر کند. از سوی دیگر کسب وکار تبلیغاتی اپل نیز در حال گسترش است.
طبق سیاست اپل این شرکت دادههای کاربران درباره چگونگی استفاده از دستگاههایش را جمع آوری میکند که شامل اپ های مورد استفاده، جستجوهای کاربر در اپ های اپل مانند اپ استور و همین طور دادههای تحلیلی است. اطلاعات دیگری که اپل از کاربر جمع آوری میکند شامل موقعیت مکانی
و سلامت است. اپل در بسیاری از موارد ادعا میکند سیستمهایش طوری طراحی شده اند تا دادههای کاربران روی آی پد یا آیفون را فراوری کنند و آنها را به سرورهای شرکت
ارسال نمیکند.
اما از سال ۲۰۱۶ میلادی فروش اطلاعات مربوط به اپ استور را آغاز کرد و از آن زمان تبلیغات در اپل نیوز نیز گسترده شد.
نشریه یو اس ای تودی در گزارشی در سال ۲۰۱۸ درباره جمع آوری اطلاعات اپل مینویسد هرچند مدل کسب و کار آن با فیس بوک و گوگل تفاوت دارد و شرکت مدعی است که قلعهای مستحکم در برابر دادههای کاربر میسازد، اما این تمام داستان نیست.
این شرکت اعتراف میکند آزادانه اطلاعات مربوط به موسیقی که کاربر به آن گوش میکند، فیلمهایی که تماشا میکند و کتابهایی و اپ هایی که دانلود میکند را گردهم میآورد و از آن برای تقویت توصیهها به کاربرانش
بهره میگیرد!
گروهی از محققان ادعای اپل برای ناشناس ماندن شیوه مصرف دیتا در دستگاههای این شرکت را نقض کرده اند زیرا آنها متوجه شدند یک شناسه دیجیتال مخصوص فعالیت در دستگاه را به اپل آی دی مرتبط میکند. در همین راستا حساب توئیتری گروه محققان Mysk ادعای اپل درباره تمرکز بر حفظ حریم خصوصی را به چالش کشیده اند.
توسعه دهندگان نرم افزار ادعا میکنند قابلیت استفاده از داده ناشناس اپل برای برخی اپلیکیشنها شامل یک شناسه خدمات فهرست(DSID) است که به طور انحصاری به اپل آی دی و دادههای آی کلود فرد مرتبط میشود. طبق اطلاعات Mysk اپل میتواند با کمکDSID عادتهای جستجوی شما در اپ استور را ردیابی کند.
این امر با ادعای اپل مبنی بر اینکه «هیچکدام» از دادههای شناسایی شخصی نیست، در تضاد است و به نظر میرسد که در iOS ۱۶ نیز
فعال است.
پاسخ مثبت اپل به درخواست برای دریافت اطلاعات اندکی بیشتر از همتایانش مانند فیس بوک و گوگل است. علاوه بر آن شکافهای اصلی امنیت داده همچنان پابرجاست.
آی مسیج در دستگاههای اپل به صورت سر به سر رمزگذاری میشود و کسی نمیتواند به آنها دسترسی یابد اما نسخه پشتیبان آن در آی کلود وجود دارد و محتوای آی کلود را شرکت میتواند در اختیار پلیس قرار دهد.
وسعت اطلاعاتی که شرکتهای آمازون و اپل از کاربران جمع آوری میکنند، حیرت آور به نظر میرسد.
شاید قبلاً کسی باور نمیکرد حتی صحبتهای عادی او در خانه اش ضبط و ثبت شود یا آنکه کتابها و فیلمهای مورد علاقه اش منبع درآمد برای شرکتی باشد. اما اکنون پس از فروکش کردن هیجان عموم مردم درباره توسعه سرویسها و کالاهایی که این شرکتها عرضه میکنند، وقت آن رسیده که با دقت بیشتری عملیاتهای آنها رصد شود و کاربران با احتیاط بیشتری دسترسی شرکتها به دادههایشان را مجاز کنند.
اکنون با توجه به سختگیریهای اتحادیه اروپا، هندوستان و آمریکا درباره انتقال اطلاعات باید منتظر ماند و دید این شرکتها تحت فشاردولت ها و کاربران چه اقداماتی
انجام میدهند.