آرمان طهرانی- روزنامه نگار/ هرساله در چنین روزهای بازار حال و هوای ویژه ای پیدا می کرد. برپایی نمایشگاه ها و بازارچه های بهاره و شلوغی مراکز خرید در آستانه سال نو، از ویژگی های این موقع از سال به شمار می رود. اما امسال اسفند ماهش نیز همچون دیگر ماه های پر […]
آرمان طهرانی-
روزنامه نگار/
هرساله در چنین روزهای بازار حال و هوای ویژه ای پیدا می کرد. برپایی نمایشگاه ها و بازارچه های بهاره و شلوغی مراکز خرید در آستانه سال نو، از ویژگی های این موقع از سال به شمار می رود. اما امسال اسفند ماهش نیز همچون دیگر ماه های پر حادثه و پر التهابش با سال های دیگر فرق دارد. شیوع کووید ۱۹ یا همان کروناویروس تاثیر خود را بر بسیاری از اصناف و به خصوص بازار شب عید گذاشته است.
به گزارش «جمله» پس از شیوع کرونا ویروس در کشور و اعلام وضعیت هشدار از سوی سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت کشور، قابل پیش بینی بود که امسال خبری از نمایشگاه های بهاره نباشد. جایی که بسیاری از فروشندگان، کالاهای خود را با تخفیف به مشتریان ارائه می دادند و بخش عظیمی از جامعه نیازهای شب عید خود را از این بازارچه ها و نمایشگاه ها تامین می کردند.
در چنین وضعیتی، وزارت صنعت و اتاق های اصناف باید به دنبال راه‌حل جایگزین برای نمایشگاه های بهاره باشند، چرا که لغو این نمایشگاه ها همزمان باعث ضرر دیدن اصناف و مردم در شب عید میشود و دسترسی شهروندان به کالاها ـ بخصوص کالاهای اساسی ـ که قرار بود با درصدی تخفیف عرضه شود را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.
جدای از این موضوع، از زمان شیوع کروناویروس، اقتصاد بسیاری از کشورهای درگیر با این اپیدمی دچار بحران شده است. چین با آن اقتصاد قدرتمندش، به عنوان کانون شیوع کروناویروس اکنون میلیاردها دلار خسارت را تحمل می کند. کره جنوبی هم به عنوان چهارمین اقتصاد قدرتمند آسیا اکنون با این اپیدمی دست به گریبان است. در حالی که مقامات بهداشت این کشور تلاش خود را برای مهار شیوع کرونا به کار گرفته‌اند، اما اکنون مهمترین شرکت کره جنوبی که در عین حال بزرگترین تولید کننده تلفن هوشمند و تراشه‌های رایانه‌ای در جهان است نیز با چشم انداز اختلال ناگهانی و آسیب بالقوه روبروست.
اقتصاد نحیف و آسیب پذیر ایران
سوالی که در اذهان عمومی نقش می بندد این است که در شرایطی که اقتصاد کشورهایی قدرتمندی همچون چین و کره جنوبی از شیوع کروناویروس دچار خسارت های سنگین شده اند، چه بلایی بر سر اقتصاد کشور ما خواهد آمد که با رکود، تحریم، سوء مدیریت و انواع مفاسد ریز و درشت دست به گریبان است؟
بازار مواد شوینده، بهداشتی، ضدعفونی‌کننده و ماسک، نخستین بازاری بود که با همه‌گیر شدن کرونا و ترس از ابتلا به این بیماری و با هجوم مردم برای خرید این کالاها با تلاطم روبرو شد.
محمدعلی اسفنانی، مدیرکل سازمان تعزیرات حکومتی استان تهران در گفت و گو با صدا و سیما گفته بود، بیشتر پرونده‌های ۱۰ روز اخیر، مربوط به احتکار و گرانفروشی کالاهای سلامت‌محور مانند ماسک، مواد ضدعفونی کننده و دستکش بود. او برای نمونه از “کشف ۱۷۰۰ کارتن دستکش یکبار مصرف در پنج کانتینر، یک میلیون و ۲۰۰ هزار تایی دستکش، یک انبار سه میلیون عددی انواع ماسک و ژل‌ها و محلول‌های ضد عفونی کننده و مواد الکلی در تهران در روز پنجشنبه” سخن گفته بود.
عباس قبادی، معاون بازرگانی داخلی وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌گوید، امکانات کشور برای تولید ماسک و محلول‌های ضد عفونی کننده، سه برابر نیاز کشور است. قبادی می‌گوید، کالاها به وفور تدارک و تأمین شده است و مردم نگران نشوند.
با اینحال داروخانه ها به دستور وزارت بهداشت از فروش ماسک و محلول ضد عفونی خوداری می کنند و اظهار می دارند باید به مراکزی همچون خانه های بهداشت مراجعه شود. در مقابل خانه های بهداشت نیز از این موضوع اظهار بی اطلاعی می کنند . این خود موجب رونق بازار سیا ماسک و مواد ضد عفونی کننده در هفته نخست شیوع کروناویروس در کشور بود.
افزایش قیمت برخی مواد خوراکی و کاهش خرید
حسین کشاورز، رئیس اتحادیه صنف خواربار و لبنیات فروشان شیراز در گفت‌وگو با ایلنا می‌گوید، ترس از مبتلا شدن به کرونا باعث شده، مردم در این شهر از خرید محصولات لبنی، غذایی و میوه‌جات دست بکشند و به خرید مواد شوینده و ضدعفونی‌کننده روی بیاورند.
این مقام مسئول با اشاره به کاهش شدید استقبال مردم از خرید، در دو روز گذشته تا ۵۰ درصد، ادامه‌ی این وضعیت را در آستانه‌ی نوروز، بد شدن وضعیت مغازه‌داران و سوپرهای سطح شهر می‌داند.
ایرنا در گزارشی پیرامون بازار شب عید مازندران از “مگس‌پرانی” کسبه مازندارانی می‌نویسد. در این گزارش برای نمونه فروشندگان پوشاک و خشکبار که در آستانه‌ی نوروز همیشه فروش خوبی را تجربه می‌کنند، از کسادی بازار می‌گویند. فروشنده خشکبار در این گزارش می‌گوید: «اگر این شرایط ادامه دار باشد باید مغازه‌های خود را ببندیم و به دنبال شغل دیگری باشیم.»
در این میان بسیاری از کاربران هم در شبکه‌های اجتماعی از گرانی برخی میوه‌ها از جمله مرکبات می‌نویسند. معاون بازرگانی وزارت صمت در این باره می‌گوید: «فضای احساسی و شرایط خاص موجب شده است برخی فروشندگان تخلف کنند. حدود ۱۰۰ هزار تن سیب و پرتقال را برای بازار شب عید تدارک دیدیم و اگر لازم باشد از ذخایر برای تنظیم بازار استفاده می‌کنیم.»
نوسان بهای گوشت قرمز در روزهای گذشته هم یکی از پیامدهای شیوع کرونا در ایران بود. به گفته برخی مسئولان ، قم یکی از تأمین کننده‌های اصلی گوشت قرمز مورد نیاز بازار تهران است. به گفته رئیس شورای تأمین دام کشور، عرضه‌ی لاشه از قم کاهش یافت و در کنار این عامل، جو روانی حاکم بر بازار هم باعث شد که قیمت گوش قرمز افزایش یابد.
بازار کساد فست‌فودها
کرونا، بازار فست فودها و ساندویچی فروشی‌ها را هم کساد کرده است. به گزارش ایلنا در شیراز میزان فروش مغازه‌های ساندویچی و فست فودهای سطح شهر شیراز یک سوم شده است و خبر از تعطیلی بسیاری واحدهای صنفی می‌دهد.
روزنامه ایران چند روز پیش در گزارشی میدانی به سراغ رستوران‌ها، کافه‌ها و فست فودی‌ها رفت و خلاصه گزارش آن بود که کرونا بازارشان را کساد کرده است. مسئول یکی از فست‌فودی‌ها در این گزارش از کاهش ۵۰ درصدی مشتری می‌گوید. یکی از اغذیه فروشان مرکز شهر که به گفته‌ی خودش “به علت تعداد زیاد مشتری، تا یک هفته پیش وقت سرخاراندن نداشته” تأثیر کرونا را بر کسب و کار اینگونه توضیح می‌دهد: « یعنی اگر قبلا ۱۰۰ تا مشتری داشتیم الآن روزی ۳۰ مشتری هم به مغازه ما مراجعه نمی‌کند.»
جدال کرونا با صادرات و واردات ایران
با توجه به تحريم‌هاي ترامپ و محدوديت در دريافت درآمدهاي نفتي، صادرات غيرنفتي و ارز حاصل از این صادرات، براي اقتصاد کشور اهميت بسيار بالايي دارد. حفظ و گسترش بازارهای صادراتی یکی از مهمترین مسائل در زمینه تجارت ایران با جهان است که این بازارها هم در روزهای گذشته دستخوش تغییراتی بوده است.
با انتشار خبر شیوع کرونا در ایران، بسیاری کشورهای همسایه ترجیح دادند، محدودیت‌هایی را در مسیر ارتباط‌های خود با ایران تعیین کنند.
روزنامه اعتماد در گزارشی در مورد تأثیر کرونا بر بازارهای صادراتی ایران با مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین گفت‌وگو کرده است. این مقام مسئول می‌گوید، با توجه به اينكه بخش قابل توجهی از صادرات ايران به چين را مواد اوليه تشكيل می‌دهد، شايد در كوتاه‌مدت شيوع كرونا شرايط را تحت تاثير قرار دهد اما در بلندمدت، بازار ايران تهديد نخواهد شد.
بدون شک نوروز ۹۹، بسیار متفاوت تر نسبت به سال های پیشنین خواهد بود زیرا عده زیادی از مردم که به سلامتی خود اهمیت می دهند، از سفرهای نوروزی خوداری خواهند کرد و دید و بازدید ها نیز تحت تاثیر این اپیدمی قرار خواهد داشت. بر اساس آنچه که متخصصان بیماری های فراگیر گفته اند، این اپیدمی به این زودی ها دست از سر جهان برنخواهد داشت و همه مردم جهان به تدریج می بایست سبک جدیدی از زندگی و مراودات اجتماعی را تحت شرایط ایزوله تجربه کنند.
