جمله سرویس سیاسی/ روزنامه «جمله» چندین بار به این موضوع پرداخت که دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو برای ادامه کار خود مشکلات جدی دارد و ریشه این مشکلات، به حدی عمیق است که پیش از انتخابات اخیر در اسراییل و آغاز به کار دولت جدید، چندین دولت را ساقط کرد و امروز و با راهپیمایی‌های اعتراضی […]
جمله سرویس سیاسی/
روزنامه «جمله» چندین بار به این موضوع پرداخت که دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو برای ادامه کار خود مشکلات جدی دارد و ریشه این مشکلات، به حدی عمیق است که پیش از انتخابات اخیر در اسراییل و آغاز به کار دولت جدید، چندین دولت را ساقط کرد و امروز و با راهپیمایی‌های اعتراضی پرشماری که در خیابان‌های مرکزی تل‌آویو به راه افتاد، باید بگوییم دردسرهای تازه نتانیاهو شروع شده و حتی دیپلمات کارکشته‌ای چون او نیز نمی‌تواند از این بحران فرار کند.
دولت اسراییل تلاش دارد موضوع را به دعوت چند حزب ورشکسته سیاسی کشور تقلیل دهد که درکی از مصالح کشور ندارند اما حقیقت اندکی عمیق‌تر از این است و به جامعه ناهمگون و آکواریومی این کشور برمی‌گردد.
آنچه که در فرایند تأسیس و رشد دولت اسراییل طی حدود ۸ دهه اخیر، شکل گرفت برعکس بسیاری از دولت-ملت‌ها طبیعی و در گذر چند قرن نبود. این دولت از ابتدا برای تثبیت موقعیت خود ناچار شد از بعد نظامی خود را تقویت کند و از کشورهای بزرگ کمک بگیرد، کشتار به راه بیندازد و در ادامه نیز برای اینکه از شدتِ میلیتاریستی بودن خود بکاهد و در ظاهر خود را «دولتی سیویل» و متمدن نشان دهد، تلاش بسیاری کرد تا یهودیان را از قاره‌های مختلف به اسراییل بکشاند و فضای کشور را متنوع کند و همین طرح امروز به پاشنه آشیل این کشور تبدیل شده است.
اسراییل امروز کشوری است بسیار ناهمگون و شاهد فعالیت احزاب و گروه‌های عرب و مسیحی و یهودیان آسیایی‌تبار و آفریقایی‌تبار تا مذهبی‌ها و یهودیان افراطی موسوم به «هاردی» و یهودیان سکولار است. نظام سیاسی حاکم بر این کشور نیز نظام پارلمانی است و هر کدام از این احزاب که حداکثر کرسی را در پارلمان به دست آورده، می‌تواند دولت تشکیل دهد، اما هیچ حزبی نمی‌تواند به اکثریت مورد نظر قانون اساسی برسد و به همین دلیل از سر ناچاری، دولت ائتلافی شکل می‌گیرد.
در اسراییل رییس‌جمهوری یک مقام تشریفاتی است و عمده کارها توسط نخست وزیر و نمایندگان مجلس انجام می‌شود. در مجلس نیز یک حزب بزرگ که قبول عام داشته باشد وجود ندارد مشخصاً به این دلیل که جامعه اسراییل، جامعه‌ای بسیار ناهمگون، وحدت‌گریز و شکننده است و این روند، هرسال به وخامت بیشتر می‌رود.
اگر دیدیم دولت افرادی چون «نفتالی بنت» که از سیاستمداران نامدار اسراییل است، شکست خورد و «یاییر لاپید» موقتاً در جای نخست وزیر نشست تا انتخابات و در نهایت دولت «بنیامین نتانیاهو» نیز به همین وضع گرفتار شد و در معرض مشکلات جدی است، ریشه آن را باید در داخل جامعه اسراییل جست‌وجو کرد.
دولت نتانیاهو با صحبت و وعده و وعید، موفق شد با همه احزاب از یهودیان سکولار تا احزاب دست راستی رأی بگیرد و دولت را شکل دهد اما هنوز حرکت خود را شروع نکرده، برخی احزاب در اعتراض به برخی اقدامات دولت، از طرفداران خود خواستند به خیابان‌ها بیایند.
فاز بعدی مشکلات پیچیده دولت نتانیاهو، به کشورهای عرب مسلمان منطقه و مشخصاً عربستان برمی‌گردد که برنامه مشخصی برای استمرار پیمان صلح ابراهیم و دوستی با عربستان و دیگر کشورهای عربی طراحی کرد درصورتی‌که برخی از احزاب حامی دولت در داخل اسراییل، با راه حل دو کشور دو دولتی مورد تأیید بسیاری از کشورهای اسلامی از جمله عربستان و مورد تأکید آمریکا و سازمان ملل، مخالف هستند.
روز گذشته یکی از مقامات بلندپایه عربستان سعودی تلویحاً به تل‌آویو هشدار داد تا روزی‌که راه حل دوکشور دو دولت در عمل مورد پذیرش اسراییل قرار نگیرد، روابط سیاسی دو کشور حسنه نخواهد شد و همین نکته را بایدن ماه قبل به شکلی دوستانه طرح کرده بود. جو بایدن ازجمله سیاستمداران پرتعداد دموکرات در ایالات متحده است که بر اجرای طرح دو کشور دو دولت تأکید دارد.
دولت نتانیاهو از یک‌سو برنامه دارد با آمریکا و شرکای غربی‌اش همکاری نزدیک داشته باشد و حمایت آنان را جلب کند و از دیگر سو با کشورهای عرب مسلمان منطقه، روابط سیاسی عمیق برقرار کند اما سیاست دوکشور دو دولت را قبول نکند چون اگر به سمت چنین سیاستی بلغزد، احزاب راستگرای افراطی داخل اسراییل، حمایت خود را از دولت می‌گیرند و دولت را از اکثریت میاندازند و معنای این کار، انتخابات مجدد در این کشور ناهمگون و تشکیل دولت جدید و آغاز دور باطل است.
احزاب راستگرای افراطی، مانند اسلاف یهودی خود، مرزهای اسراییل را از نیل تا فرات می‌دانند و هرگونه مماشات در تحقق کامل این مسیر را خیانت به تورات
تلقی می‌کنند.
اگر از مشکلات داخلی این کشور که به یک گره کور شبیه است و هرچه بر عمر آن می‌گذرد، پیچیده‌تر می‌شود بگذریم در دو سوی آن حماس و دولت تشکیلات قرار دارند که دولت تشکیلات خودگردان به رهبری محمود عباس، طرفدار راهکار دوکشور دو دولت است و در سوی دیگر این کشور در نوار غزه، جریان سیاسی حماس و جهاد اسلامی وجود دارند که اساساً منکر مشروعیت اسراییل هستند و در چنین وضعیتی باید گفت شرایط برای دولت اسراییل، روز به روز بدتر می‌شود و تفاوت چندانی ندارد از اینکه نخست وزیر «بنیامین نتانیاهو» باشد یا «نفتالی بنت» یا «لاییر لاپید»، این دولت به نوعی دولت مستعجل است.
