الیف شافاک، نویسنده ترک تبار با پدر فرانسوی، زاده استراسبورک که اتفاقا میانه چندانی هم با پدر خود ندارد، معروف ترین نویسنده زن ترکیه به حساب می اآید که نه تنها در وطن خود، آثارش خوانندگان فراوانی دارد، آن هم با تیراژهای خیره کننده، بلکه و به ویژه با توجه به نگارش چند زبانه، در […]
الیف شافاک، نویسنده ترک تبار با پدر فرانسوی، زاده استراسبورک که اتفاقا میانه چندانی هم با پدر خود ندارد، معروف ترین نویسنده زن ترکیه به حساب می اآید که نه تنها در وطن خود، آثارش خوانندگان فراوانی دارد، آن هم با تیراژهای خیره کننده، بلکه و به ویژه با توجه به نگارش چند زبانه، در سراسر جهان شناخته شده است.
الیف شافاک با کتاب «ملت عشق» به شهرت رسید تا جایی که نت فلیکس، قرار است سریالی با عنوان مست عشق بر اساس آن تهیه کند. بسیاری از از آثار شافاک از جمله جزیره درختان گمشده به فارسی در آمده است. «جزیره درختان گمشده» با ترجمه علی اسلامی (،نشر نون) و ندا رحمانی (انتشارات چترنگ) منتشر شده است.
٭ ٭ ٭
دو نوجوان، یک پسر مسیحی و یک دختر مسلمان، در میکده ای داخل جزیره‌ای که وطن می نامند با هم ملاقات می کنند، کوستاس و دفنه در سایه‌ی عشقشان رشد می کنند و بزرگ می‌شوند، در خت انجیری از شکافی در سقف این میکده سربرافراشته است که شاهد ملاقات های مخفیانه و سرخوشانه‌ی آن ها است. وقتی جنگ آغاز می‌شود و پایتخت به خاکسر و آوار بدل می‌شود، این دو دل داده ناپدید می‌شوند و درخت همان‌جا باقی می‌ماند. سال ها بعد، کوستاس به دنبال عشق گمشده‌اش به جزیره باز می گردد… «جزیره درختان گمشده» داستانی است تکان دهنده و شاعرانه درباره‌ی عشق، جدایی، تعالی، تاریخ و طبیعت، برخی معتقدند این بهترین اثری است که الیف شافاک تاکنون نوشته است.
روایت‌های داستان را می‌شود به سه بخش تقسیم کرد؛ آنچه که از زبان درخت انجیری تعریف می‌شود که در تمام آن سال‌ها شاهد همه وقایع بوده و به صورت راوی بی‌طرفی وقایع را برایمان روایت می‌کند، راوی سوم‌شخص که روایت‌های مربوط به حال یعنی اواخر دهه ۲۰۱۰ را از لندن روایت می‌کند، و راوی سوم شخصی که وقایع سال ۱۹۷۴ را از قبرس تعریف می‌کند. روایت‌ها در عین اینکه شیفت زمانی دارند؛ ولی چنان درهم تنیده‌اند که خواننده را سوار بر قایق در دریایی آرام به پیش می‌برند. شخصیت‌های این کتاب زیاد نیستند؛ اما در جریان داستان به گذشته این آدم‌ها سفر می‌کنیم. اینکه در چه محیطی، در چه خانواده و فضایی زندگی و رشد کردند، همه‌وهمه کم‌کم در طول کتاب برای خواننده روشن می‌شود و ما با این افراد به‌تدریج آشنا می‌شویم. فضای کتاب در عین حال که به ناآرامی‌ها و مسائل تاریخی سیاسی قبرس می‌پردازد و نگرانی‌ها و تیرگی‌های آن سال‌ها را به خوبی به تصویر می‌کشد، روایتی عاشقانه را نیز در خود گنجانده که شیرینی خود را دارد.
٭ ٭ ٭
الیف شافاک یا الیف شفق،( زاده ی ۲۵ اکتبر ۱۹۷۱ استراسبورگ فرانسه) نویسنده ای ترک تبار است. او از دانشگاه فنی خاورمیانه در آنکارا لیسانس روابط بین‌الملل و فوق لیسانس مطالعات زنان و دکتری علوم سیاسی گرفت. او در هنگام تحصیل در دوره فوق‌لیسانس، اولین کتاب داستانش را در سال ۱۹۹۴ و در سال ۱۹۹۷ هم رمان دومش را منتشر کرد. پس از اتمام دوره دکترا به استانبول آمد و آینه‌های شهر را نوشت. شافاک در سال‌های ۲۰۰۴–۲۰۰۳ با درجه استادیاری در دانشگاه میشیگان و بعد در بخش مطالعات خاور نزدیک دانشگاه آریزونا مشغول به کار شد و از ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ نیز ستون‌نویس روزنامه زمان بود.
شافاک در سال ۱۹۹۸ با رمان «پنهان» برنده جایزه «رومی»، که به بهترین اثر ادبیات عرفانی ترکیه تعلق می‌گیرد، شد. او نشان شوالیه را که از مدال‌های فرهنگی کشور فرانسه است دریافت کرده و بارها به فهرست نهایی و اولیه جوایز جهانی از جمله جایزه ادبیات داستانی زنان «اورنج» (بیلیز)، جایزه دستاوردهای زنان آسیایی، جایزه مهم «ایمپک دوبلین»، ادبیات داستانی مستقل بریتانیا، جایزه بین‌المللی روزنامه‌نگاری و … راه پیدا کرده‌است.
او ۱۰ رمان به انگلیسی و فرانسوی و ترکی منتشر کرده‌است که برخی از آنها هم به فارسی ترجمه شده‌است، از جمله: آینه‌های شهر، شپش پالاس، ملت عشق، شرافت، مرید معمار و حرامزاده استانبول.
٭ ٭ ٭
کتاب «ملت عشق» در ترکیه بیش از ۵۰۰ بار به چاپ رسیده و توانسته است عنوان پرفروش‌ترین کتاب تاریخ ترکیه را به دست آورد. این کتاب در ایران هم با استقبال بسیار خوبی مواجه شده و تا به حال بیشتر از ۵۰ بار تجدید چاپ شده و توانسته است طرفداران زیادی پیدا کند.
این کتاب دو داستان را شامل می‌شود که به زیبایی در کنار هم و در یک کتاب گنجانده شده است. دو رمان که موازی هم جلو می‌رود. و به گونه‌ای به همدیگر ارتباط دارند. یکی از این داستان‌ها در سال ۲۰۰۸ در امریکا و دیگری در قرن هفتم در قونیه اتفاق می‌افتد.
داستان اول کتاب مربوط به اللا روبینشتاین است که در بوستونِ آمریکا زندگی می‌کند. اللا یک همسر و مادر است که همه زندگی خود را صرف خانواده و رابطه زناشویی کرده است. با اینکه همسر اللا – دیوید – دندانپزشک مشهوری بود و معیشت آنها در یک سطح ایده‌آل قرار داشت اما عشق و صمیمتی در میان آنها نبود. اللا این موضوع را پذیرفته بود و همه اولویت‌های خود را تغییر داده بود و فقط به فکر بچه‌هایش بود. اما با این حال رابطه اللا با خانواده‌اش هم چندان خوب نبود و رابطه زناشویی‌اش در خطر بود. طبق تشبیه کتاب، اللا شبیه یک برکه بود، یک برکه راکد.
داستان دوم رمان، ماجرای همین رمانی است که به اللا داده می‌شود، یعنی داستان کتاب ملت عشق. ملت عشق در واقع رمانی در مورد عشق مولانا و شمس تبریزی است که در قرن هفتم اتفاق می‌افتد. رمان ملت عشق در ۴ بخش نوشته شده است:
خاک – پدیده‌های عمیق، آرام و جامد زندگی
آب – پدیده‌های سیال و جاری و متغییر زندگی
باد – پدیده‌های ترک‌کننده و کوچنده زندگی
آتش – پدیده‌های سوزاننده، ویران‌کننده و نابودکننده زندگی
