سایه برین روزنامه نگار – درگذشت دو هنرمند فقید یعنی «بیتا فرهی» و «پروانه معصومی» در آذرماه سال‌جاری، مصداقی از در مرز بحران قرار گرفتن پدیده دوقطبی در جامعه ایران بود و ما نیز در شماره ۱۶۷۴ روزنامه «جمله» در مطلبی تحت عنوان (دخالت سیاست در هنر) به این موضوع پرداختیم. حال امروز که به تازگی هنرمند پیشکسوت عرصه دوبله، استاد «ناصر طهماسب» را از دست داده‌ایم، این دوقطبی و نزاع دو طیف فکری به مرحله جدیدی پا گذشته که ویژگی‌های منحصر به فردی دارد. نخست اینکه درگذشت یک هنرمند به تنهایی صدای مخالفان و موافقان طیف فکری خود را بلند کرده‌است و دیگر اینکه اتفاقا واکنش‌ها به اعتقاد و منش استاد طهماسب خیلی زیاد نیست و اظهار نظر تنها یک نفر، جنجال زیادی به راه انداخته و فضای مجازی پر از واکنش شده‌است. در واقع آنچه که باعث میشود معتقد باشیم که دو قطبی جامعه در حال رسیدن به مرز بحران است، همین است؛ این انبارهای باروتی که به هر بهانه‌ای منتظر انفجارند و پس از هر اتفاقاتی بر سر هم و اعتقادات هم خراب می‌شوند، نمی‌توانند در جهت صلاح کشور و مردم عمل کنند. این مسئله نیازمند ریشه‌یابی و جامعه‌شناسی‌های دقیق است و هدف این متن تنها گزارشی از این واکنش‌هاست.
کیانیان و روشن کردن انبار باروت!
«رضا کیانیان»، بازیگر که معمولا در این دست واکنش‌ها نقش انکارناپذیری دارد، طی یک استوری کوتاه در فجازی نوشت: «دوبلور پیشکسوت ایران درگذشت. آقای ناصر طهماسب! ارزشش را داشت واقعا؟»
باور کردنی نیست که همین جمله‌ی کوتاه که هزار و یک برداشت و تفسیر هم می‌توان از آن داشت، باعث این سیل واکنش‌ها شده باشد. گفتنی است علت این جمله کیانیان، این است که مرحوم طهماسب علاوه بر دوبله شخصیت‌های به‌یادماندنی در سینما، راوی مستندهای امنیتی نیز بود. سیل واکنش‌ها و جنجال بر سر این یک جمله کیانیان (که البته حاوی معانی فراوانی بود)، از این قرار است.
نُطُق‌کش و عربده‌کش مثل شعبون بی‌مخ
به گزارش انصاف نیوز، «آزیتا ترکاشوند»، بازیگر در صفحه مجازی خود نوشت: «دم از دمکراسی می‌زنید مثل کسانی که اسم خودشان را روشنفکر جا زده‌اند. شما فقط نُطُق‌کش و عربده‌کش هستید. شما روشنفکر نیستید. لطفا روشنفکران را زیر سوال نبرید. شما شعبون بی‌مخ‌های امروز هستید. جماعتی که دیکتاتورانه به مرده و زنده همه کار دارند. شعبون بی‌مخ‌ها تا قبر دنبالت می‌کنند.»
متهم کردند؟ غلط بیجا کردند!
«سیداحمد نجفی»، بازیگر سینما نیز در این باره گفت: «من با مرحوم طهماسب در فیلم تاواریش کار کرده بودم. ایشان بسیار موفق و توانا بود.»
وی با بیان اینکه مرحوم طهماسب بر باورهایش پایبند و پابرجا بود، افزود: «ایشان نَرِیشِن مستندهایی را کار کرده‌اند که خیلی‌ها حاضر به انجام آن نبودند.»
نجفی همچنین در واکنش به برخی ادعاها که او را به صدافروشی متهم کردند، خاطرنشان کرد: «غلطِ بیجا کرده‌اند. هرکسی آزاد است به هر نحوی که می‌خواهد انتخاب کند. ایشان هم راه خودش انتخاب کرد و پای آن ایستاد.»
اظهارات جوزده، موج‌سوارانه و کودکانه!
به گزارش فارس، «احسان رستگار»، منتقد سینما نیز در این خصوص گفت: «دون شان آقای کیانیان است که به عنوان هنرمندی که داخل کشور فعالیت می‌کند، همصدا با مدافعان و ماله‌کش‌های رژیم صهیونیستی موضع‌گیری کند. ایشان در بزنگاه‌ها و نقاط عطف اظهار نظر می‌کند در حالی که کنش‌گری او در تمام اتفاقات باید دیده می‌شد؛ از جمله فجایعی مثل بمب‌باران غزه و کشتار روزانه کودکان فلسطینی، نه فقط در مسائل داخلی آن هم با اظهارات جوزده، موج‌سوارانه و کودکانه! آقای کیانیان باید شرم‌سار باشد که دربرابر شخصی مثل استاد ناصر طهماسب چنین موضعی گرفته‌است. این بار دیگر نمی‌توانند بگویند که تحت فشارند یا کسی مجبورشان کرده‌است.»
این منتقد سینما در پایان گفت: «خیلی‌ها نه تسلیت گفتند و نه توهین کردند. آقای کیانیان نیز می‌تواند اظهار نظر نکند و به بازیگری‌اش بپردازد. خدمات آقای طهماسب به کشور، خدمات کم‌سود برای ایشان ولی پر منفعت برای ایران بوده‌است؛ خدماتی به تعداد موهای سر آقای کیانیان. انشاا… برکات خدمات کم‌نظیر آقای ناصر طهماسب، به مردم و سپهر فرهنگ و هنر جمهوری اسلامی ایران، باقیات‌الصالحاتی به مثابه اعمال ماتأخّر و ادامه‌دار برای ایشان باشد.»
هرکه طهماسب را تخریب کند، بی‌ریشه است
«امیریل ارجمند»، بازیگر سینما، در گفتوگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران توانا در واکنش به قضاوت‌های غیرمنصفانه علیه مرحوم ناصر طهماسب که وی را به صدافروشی متهم کرده بودند، گفت: «در همۀ زمینه‌ها دغدغه او کشورش بود. کسی که دغدغه‌اش سرزمینش باشد با خیلی از اتفاقات که باعث اذیت او باشد می‌جنگد. زمانی که دغدغه‌ات وطن و ریشهات باشد خیلی‌ها به تو می‌تازند و در اولین فرصت می‌خواهند ریشهات را بزنند و تو را از این ریشه جدا کنند؛ استاد به این ریشه‌ها خیلی توجه داشتند و برای این ریشه‌ها زحمت بسیاری کشیدند.»
امیریل ارجمند خاطرنشان کرد: «برای پاسداری از شخصیت بزرگ مرحوم طهماسب، بهتر است کلا به مسائل حاشیه‌ای توجه نکنیم. استاد، ثابت شده هستند و کسی که او را اینگونه تخریب می‌کند بی‌ریشه است.»
هنرمندی یا نان به نرخ روزخوری؟
«جمال شورجه»، نویسنده و کارگردان نیز در واکنش به برخی تخریب‌ها علیه مرحوم طهماسب، در زمان حیات و حتی پس از درگذشتش که او را به صدافروشی متهم کردند، گفت: «به نظرم این اظهارنظر در مورد ایشان بسیار بی‌انصافی بود، چون ناصر، یک هنرمند بود نه نان به نرخ روزخور. او هیچ شباهتی به سلبریتی‌هایی که با کشور دشمنی می‌کنند، نداشت و نان سفره‌اش از صداپیشگی بود نه طرفداری از سیاسی‌کاری و وطن‌فروشی.»
شورجه ادامه داد: «صدایی که خداوند به ناصر داده بود، همان او را بس بود و به همان بسنده کرده بود نه راه‌های خیانت آمیز. صداقت و پاکی طینت او را عاقبت به خیر کرد.»
مهم‌ترین واکنش‌ها به این اظهار نظر و سایر نظرات فضای مجازی مرور شد و به این ترتیب یک جمله ساده، باعث باز شدن بغض و درد دل همه هنرمندان قرار گرفت. وقتی پرسیدن سوال (آیا ارزشش را داشت)، مسائلی چون حمایت از فلسطین و استفاده از کلماتی چون صدافروشی را باعث میشود و بحث به اینکه چه کسی از چه زمانی و تحت کدام حاکمیت رشد کرده می‌رسد، باید فی‌الواقع نگران این شرایطی شد که فعلا دولتمردان قویا در حال انکار آن هستند و این شرایط، دوقطبی است.
شایان ذکر است مراسم بدرقه استاد طهماسب با استقبال کمی از مردم مواجه بود که توضیح داده شد همچون مرحومه پروانه معصومی، وصیت خود ایشان بوده‌است که در سکوت خبری به خاک سپرده شود و البته برگزاری بزرگداشت‌های دیگری به جز مراسم بدرقه در دستور کار است که تاریخ آنها اطلاع‌رسانی خواهد شد. همچنین تعداد هنرمندان حاضر در مراسم بزرگداشت استاد طهماسب که ۵ دی ماه در مسجد حجت‌ابن‌الحسن خیابان سهرودی برگزار شد، چشمگیر نبود. «منوچهر والی‌زاده»، «محمود قنبری»، «اکبر منانی»، «ناصر ممدوح»، «مازیار میری»، «همایون اسعدیان»، «مهدی نقویان» (رییس سیمافیلم)، «محمد هاشمی» (قائم مقام وزیر ارشاد)، «عباس نباتی»، «محمد شیری»، «حسن روح‌الامین»، «محمدحسین فرحبخش»، «کیانوش گرامی»، «نحبیب اسماعیلی»، «بهمن هاشمی»، «علی همت مومیوند»، «حسین چنگی»، «محمود رضوی» و امیرحسین شریفی»، از جمله افراد حاضر در این مراسم بودند.
- نویسنده : ارسالی توسط سایه برین
