فاطمه سادات محمدی خبرنگار- سالهای ۹۰و۹۱ برنامههای تلویزیونی از شبکه قم به مدت ۳۰ دقیقه پخش میشد و تبلیغات فرودگاه در اتوبان قم-تهران که شاهراه مواصلاتی ۱۷ استان کشور است در معرض دید همگان و ساخت وسازها با سرعت مناسبی درحال انجام بود اما به یکباره حسین معصوم مشاور وزیر راه وشهرسازی با اعلام غیرقانونی بودن احداث فرودگاه بینالمللی قم به دلیل نداشتن مجوز از سازمان هواپیمایی کشور و عدم تایید وزارت راه وشهرسازی، آب سردی بر روی مردم قم ریخت.
وی گفت: سرمایه گذار، دو هزار و۹۵۰ هکتار زمین گرفته، بدون آنکه ریالی پرداخت کند که این مصداق بارز زمین خواری است.
سرعت گیر بلند بر روی باند زخمی فرودگاه قم
سال ۹۰ طرح دعوی کیفری از طریق مسئولان استان علیه شرکت ارم کیش متولی ساخت فرودگاه قم، در دادگاه مطرح شد و پس از دو سال که دادگاه حکم برائت صادر کرد، با تشکیل پرونده دیگر، خردادماه سال ۹۴ پروژه متوقف و اردیبهشت سال ۹۶ حکم خلعید مجری این پروژه صادر شد وبه این ترتیب سرعت گیر بلندی روی باند زخمی فرودگاه قم افتاد.
منابع طبیعی پس از سه سال از کلنگزنی این پروژه، مخالف سرسخت شد و پس از پنج سال گفته شد که این فرودگاه توجیه اقتصادی ندارد واینگونه میدان حمایتها درحال خالی شدن بود.
این سوالها به ذهن میآمد که آیا چشم رصدگری دراین سالها وجود نداشته است؟ آیا با تغییر مسئولان آن زمان، جمهوری اسلامی تغییر کرده که همه امضاها و وعدهها از ارزش افتاه است؟ چرا مسئولان آن زمان دقت لازم را نداشتند و پس از چند سال متوجه شدند؟ این تاوان را چه کسی باید پرداخت کند؟
درهرصورت فرودگاه قم به عنوان پروژه ملی، در سراشیبی سقوط قرار گرفت و بیش از هزار و۲۰۰ سرمایه گذار با ارزش سرمایهگذاری ۶۰ میلیارد تومان در آن زمان، بین زمین وهوا معلق شدند و کاسه چه کنم به دست گرفتند و مدتی حتی اجازه تجمع نداشتند و به یکباره پشت خود را خالی دیدند.
چشمه جوشان حمایت مسئولان استانی از فرودگاه قم هم خشک شد وآنان یکی یکی شانه خالی کرده و توپها را در زمین سرمایه گذار اصلی انداختند و هماکنون ۱۲ سال وشش ماه است مردم قم در حصار وعدهها و در رویای ناتمام فرودگاه مانده اند.
فرود زودهنگام در فرودگاه قم
اندر خم فراز وفرودهای فرودگاه قم باید نوشت این فرودگاه بیش از حد تصور فرود داشت و پس از این شکست بزرگ به نظر میرسد اعتماد بخش خصوصی به سرمایه گذاری در قم کاهش یافت.
پروژه ای که طبق برآورد بیش از پنج هزار شغل مستقیم و ۲۰ هزار شغل غیرمستقیم ایجاد میکرد و سبب رونق اقتصادی و جذب سرمایه و گردشگر داخلی و خارجی میشد.
برخی برای خرید سهام آن طلای زن و بچه خود را فروختند، برخی وام با سود بالا گرفتند، حتی یکی از پیمانکاران این پروژه فوت کرد؛ فشار عصبی روی سرمایه گذاران به حدی بود که یک نفر میخواست با بنزین خودش را آتش بزند و برخی هم در این سالها فوت کردند اما مسئولان اگر نگوییم به راحتی، اما از کنار این وقایع گذشتند و به مردم گفتند باید تحقیق میکردید آنان هم در تجمعات خود میگفتند ما به اعتبار مسئولان و به گمان اینکه چشم بینایی در شهر است اشتباه کردیم.
سال ۱۴۰۰ دستگاه قضای قم با استدلال به اینکه امکان پذیر نیست که فردی در جلوی چشم مسئولان سه هزار هکتار زمین را متصرف و درآن ساخت وساز کند و بگویند زمین خواری کرده، حکم خلع ید را غیرشرعی خواند و با نامه ای به قوه قضا حکم را برداشت.
دراین سالها بارها وعدههای عمل نشده از تریبونها پخش شد و شهریور سال گذشته بود که استاندار قم در پاسخ به خبرنگار آستان بهارستان گفت که مشکل فرودگاه برطرف شده است.
چندین بار اعلام صدور مجوز برای فرودگاه
از سال ۹۲ تاکنون از سوی سازمان هواپیمایی کشور، علی نیکزاد نائب رئیس سابق مجلس، احمد امیرآبادی نماینده مردم قم، محسن بهشتی معاون استاندارقم و دیروز هم از سوی مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی اعلام شد که مجوز فرودگاه صادر شده اما تاکنون اقدام عملیاتی انجام نشده است.
این کش وقوسها و وعدههای عمل نشده مسئولان، ما را برآن داشت تا به سراغ محمدعلی شفیعی سرمایه گذار فرودگاه قم برویم و از دستهای پشت پرده و زوایای پنهان و دلیل کلاف به هم پیچیده فرودگاه قم مطلع شویم.
از میدان ارتش(ایران مرینوس) راه افتادیم؛ تابلو فرودگاه بین المللی قم شهر فرودگاهی و منطقه نمونه گردشگری بین المللی طرلاب که در ادامه آن نوشته شده بود «بهشت سرمایه گذاری ایران با دهها پروژه منحصر بهفرد و سودآور» تا چند سال پیش در جاده خودنمایی میکرد اما امروز اثری از آن نبود؛ بهشتی که ۱۲ سال است درجهنم اما واگرها و در باند بلاتکلیفی خود سرگردان است.
۱۲ دقیقه زمان برد تا به فرودگاه رسیدیم؛ ساختمانهای نیمه کاره شامل برج مراقبت، ساختمان مدیریت، اسکله باندهای پرواز، سونا وجکوزی و بازارچه پروتئین، رستوران چوبی با ۴۰۰ سکوی نشستن در دو طبقه، همه در حال مستهلک شدن است.
با دیدن هکتارها زمین حسرت میخوری و با خود میگویی اینجا قم است؛ شهری که به تعبیر مقام معظم رهبری دارای عقب ماندگی های متراکم است.
قم در حرف ام القرای جهان اسلام است اما در عمل بسیاری از شهرها و حتی روستاها زیرساختها و امکاناتی مانند فرودگاه را دارا هستند اما قم نه.
فرودگاهی در سطح بین المللی و بی رقیب در کشور
شفیعی در برج مراقبت منتظر بود؛ سال ۹۰ دیده بودمش اما دیگر خبری از کت وشلوار مارک آن روزها نبود، برف سفیدی بر موهای وی نشسته و خمیده و شکسته شده بود و دل پری از بی مهریها داشت.
گفت از بین هفت نقطه از ایران اینجا را به عنوان بهترین مکان احداث فرودگاه انتخاب کردند زیرا درکنار راهآهن سراسری ایستگاه ساوه، از پرترددترین مراکز کشور و دارای بهترین هاب هوایی ایران(فرودگاهی که تعداد قابل توجهی پرواز داخلی و منطقه ای را مدیریت میکند) است که در ایران رقیب ندارد و از فرودگاههای دوحه قطر، دبی و آتاتورک هم ویژگیهای بهتری دارد.
به سالن ورزشی فرودگاه رفتیم که بی استفاده مانده است؛ وی گفت سالهای ۹۲و ۹۳ دو دوره مسابقات کشوری ووشوی بانوان اینجا برگزار شد؛ مسابقات تیم ملی ورزشهای زورخانهای هم سال ۹۲ در مراسم افتتاحیه زورخانه فرودگاه برگزار شد.
برای این فرودگاه پنج میلیون متر فضای ورزشی تعیین کردیم که شش زمین ورزشی بسازیم و قم میزبان بسیاری از اردوهای ورزشی شود. اگر آب اینجا را تامین میکردند زمین چمن را هم ایجاد میکردیم.
قصد داشتیم از سه طریق زمینی، ریلی و هوایی مسافر به قم آوریم و برای اسکان تیمهای ورزشی و مسافران، هتلی با ظرفیت هزار و۲۰۰ تخت ایجاد کنیم؛ گردشگری ابعاد مختلفی دارد و در برخی کشورها با یک زمین ورزشی، تیمهای بسیاری از کشورها را جذب کردند اما نگاه به گردشگری در قم کوتاه است.
سوار بر خودرو شده و مسافتی را برای بازدید از باند فرودگاه طی کردیم؛ وی با نگاهی به اسکلههای برافراشته، گفت: این سالن بزرگترین هواپیمای موجود در کشور که یک میلیون پوند وزن دارد را در خود جای میدهد و قرار بود حداقل روزی ۲۵۰ پرواز در اینجا انجام شود.
گفتند اگر باند را بسازید و استاندارد بگیرید با صدور مجوز موافقت میکنیم؛ ۷۰ هزار متر گودبرداری و ۹ میلیون متر مکعب خاکبرداری وخاکریزی انجام و هزینه سنگینی معادل ۱۸ سد خاکی بر ما تحمیل شد، باند را ساختیم و استانداردهای لازم جهانی را گرفتیم اما مجوز داده نشد.
گفتم چند روز پیش از نماینده قم حجت الاسلام ذوالنور درباره فرودگاه پرسیدم گفتند به حق شما و مردم قم ظلم شده است؛ گفت: نمایندههای قم اقدامی برای تکمیل فرودگاه نکردند؛ آقای لاریجانی هم تا یک سال حمایت ۱۰۰درصد کرد اما بعد کنار کشید.
یک فرودگاه بدون آب و برق و گاز
گفتند شما شروع کن ما همراهی میکنیم همراهی که نکردند مانع هم شدند؛ شاید باور نکنید اینجا آب، برق، گاز و تلفن ندارد درصورتی که به یک قهوهخانه هم این امکانات را میدهند یا حداقل انشعابات را تا مسیر اصلی میآورند اما مسئولانی که خود را پدرخوانده دلسوز میدانند برای فرودگاه کم لطفی کردند.
زمین فرودگاه ۱۰ هزار هکتار است که در کارگروه شهرسازی با سه هزار هکتار آن برای ساخت فرودگاه موافقت شده است؛ ما دراین مدت بارها به استانداران قم به خصوص آقایان سرمست و سردار شاهچراغی نامه نوشتیم و از همه مسئولان مرتبط ازجمله منابع طبیعی و سازمان جنگلها خواستیم یک نامه بدهند که ما مجوز و سند فرودگاه را دریافت کنیم هیچ کدام ندادند؛ ۱۳ سال است سرمایه و زندگی من در گرو یک نامه است.
سال ۸۸ ما با گردشگری و سال ۸۹ با استانداری قرارداد منعقد کردیم و سال ۹۲ رضا سیار فرماندار وقت پس از ۴۰ سال برای برخی زمینهای معارض با فرودگاه که در اختیار برخی برای کشاورزی قرار داده بودند، سند صادر کرد و کار ما را دشوار کرد.
ما درمحوطه این فرودگاه ۵۵۰ هزار درخت کاشتیم؛ کاشت ۱۰ میلیون درخت تعهد استانداری بود که یک درخت هم نکاشتند قرار بود فاضلاب پردیسان را برای آبیاری درختان اینجا اختصاص دهند که این اقدام هم عملی نشد.
سخن رهبری بر سر فرودگاه قم بر زمین ماند
حتی از سوی دفتر حضرت آقا به مسئولان قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء(ص) دستور دادند که کمک کنند تا فرودگاه راه بیفتد.
وعده رئیس جمهور برای راه اندازی فرودگاه قم عملی نشد
رئیس جمهور ۱۰۰درصد به این پروژه اشراف دارد و دیماه سال۱۴۰۰ در سفر به قم بر تکمیل فرودگاه تاکید کرد اما امیرآبادی به عنوان نماینده قم گفت شش ماه دیگر کارگروه تشکیل میدهیم و کار را به تاخیر انداخت.
آیت الله رئیسی در سفر به قم بودجه خوبی را در اختیار سردار شاهچراغی استاندار قم قرار داد اما اعتباری از سفر ایشان به فرودگاه نرسید.
در کیش و بم هم امضای مسئولان را به جای سند دارم و همه قبول دارند اما در قم امضای مسئولان سابق اینقدر بی ارزش است که نفر بعدی، امضای نفر قبل از خود را قبول ندارد.
همراه نبودن مسئولان سبب شده که وزیر گردشگری به قم میآید با مونوریل عکس میگیرد و در یک روستا غذای محلی صرف میکند اما به فرودگاه که بزرگترین پروژه گردشگری ایران است نمیآید.
سال ۸۹ آقایان امیرآبادی و لاریجانی به عنوان نمایندههای قم ۵۰ میلیارد تومان برای کمک به اتمام فرودگاه و پرداخت سهم سهامداران از دولت حجت الاسلام روحانی دریافت کردند اما به شهرداری قم دادند و شهردار هم فرودگاه را از این اعتبار بینصیب کرد و حتی یک بار برای دیدن فرودگاه نیامد.
وی درپاسخ به این سوال که سردار شاهچراغی درمراسم تودیع خود گفت منطقه ویژه سلفچگان فرودگاه را تکمیل میکند؛ آیا آنان از پس تکمیل فرودگاه برمیآیند؟ گفت: متاسفانه برخی مسئولان از خود راضی هستند؛ پنج روز به اینکه صادقی استاندار سابق قم برود من در زندان بودم که گفت شما را خلع ید کردم و شاهچراغی هم که ابتدا مانند شیر ژیان ایستاد و به آقای حاجی زاده معاون سیاسی خود گفت این ۱۰ سال هر بلایی که سر آقای شفیعی آمده را جبران کنید اما اقدامی انجام نداد.
آماده هر تعاملی برای ساخت فرودگاه هستم
من آمادگی هر تعاملی را دارم؛ چرا با دیگران سر فرودگاه جلسه میگذارند؟ درصورتی که من به عنوان مالک هستم با یک فرد عراقی جلسه میگذارند یا کار را به مسئولان منطقه سلفچگان میسپارند که درکار خود مانده و زمین میفروشند و هزینههای خود را تامین میکنند و۱۰ سال است درصدد ایجاد راهآهن هستند و دو بار هم افتتاحیه گذاشتند اما هنوز نتوانستند ایجاد کنند.
باید تکلیف من را معلوم کنند؛ روزی که من غرفههای اینجا را که شش میلیون برای خودم تمام شده بود و متری دومیلیون تومان فروختم، میدانستم روزی پای دارایی و تامین اجتماعی هم به اینجا باز میشود که امروز برای فرودگاهی که ۱۳ سال است درچاله گرفتار شده ۱۰ میلیارد تومان مالیات آورده اند.
من همه اموال سهل الوصولم را فروختم و داراییام را برای اینجا فدا کردم؛ مسئولان میگویند مشکل فرودگاه برطرف شده اما ما هرچه سرمایه گذار میآوریم حتی مدیران بانک پاسارگاد را آوردیم فراری دادند و گفتند وضعیت فرودگاه بلاتکلیف است و با این اقدامات فرودگاه را به چالش کشیدند و از ترفندهایی استفاده کردند که من تا پیش از این در فیلمها دیده بودم.
در پاسخ به اینکه چرا فرودگاه را تکمیل نمیکنید؟ میگوید اجازه نمیدهند؛ سال ۱۴۰۱ و ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ طی نامه ای اخطار دادند هرگونه کار در محدوده فرودگاه حتی کاشت درخت، غیرقانونی است.
هر استانداری آمده تفاهم نامه فرودگاه را بردم و گفتم هرکجا دیدید کلاه سر استانداری و دولت رفته تغییر بدهید همه میگویند ما پشت شما هستیم اما برخی به جای حمایت سنگ اندازی هم کردند؛ مشکل اصلی تنگ نظری است زیرا برخی نمیتوانند تحمل کنند چند هکتار زمین در اختیار یک نفر باشد.
سراغ مسئولان آستان قدس رضوی و حضرت معصومه(س)، جمکران و همه مسئولان و ارگانها رفتم و از همه ناامید شدم؛ هم اکنون با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) درحال مذاکره هستم؛ اصل این است که این فرودگاه راه بیفتد.
فرودگاه قم ۱۰۰درصد راه اندازی می شود
پرسیدم امید به پرواز دراین فرودگاه داشته باشیم؟ گفت: ۱۰۰درصد امید داشته باشید؛ سازمان هواپیمایی کشور، شرکت هواپیمایی و حتی رقبای ما، فرودگاه امام خمینی(ره) و مهرآباد و سازمان گردشگری با ساخت این فرودگاه موافق هستند.
در کیش هم در حد کوچکتر ما گرفتار شدیم اما سه مدیر قوی در راس بودند که مانع کارشکنی شدند متاسفانه قم چنین مدیرانی نداشته است. در قم سرمایه گذار را جذب نمیکنند؛ من و برادرانم در ارگ جدید بم ۱۶ هزار متر ساختمان احداث کردیم ۲۰ سال زحمت کشیدیم و سودی هم نداشتیم اما مسئولان آنجا به حدی احترام میگذاشتند که اصلا پشیمان نیستیم حتی جهانگیری معاون اول رئیس جمهور میگفت تا شما در جلسات حضور پیدا نکنید به ما ناهار هم نمیدهند.
سقائیان نژاد شهردار قم هم عملکرد خوبی دارد اما با اعتباری که دراختیار دارد میتواند به پروژه های مهم قم مانند مترو، مونوریل و فرودگاه کمک کند و چندین برابر بودجه اش برای شهر خلق ثروت کند؛ باید فکر بلند داشت.
استاندار هم برای یک استان حکم رهبر و رئیس جمهور را دارد و باید مقتدر عمل کند و مجموعه مدیران ملی و استانی مرتبط باید از مترو، مونوریل، فرودگاه و سلفچگان به خاطر مردم و عرق به قم، حمایت کنند.
من بیش از ۵۰ میلیارد تومان دراین سه سال هزینه کردم و بیش از این خسارت دیدم و با همه اینها اعتباری از دولت نخواسته و نمیخواهم اگر دولت خدمات زیرساختی را بدهد و مانع تراشی نکند، ما شش ماه دیگر برای مردم بلیت هواپیما صادر میکنیم.
تکمیل فرودگاه سه فاز دارد که فاز اول آن با ۵۰۰ میلیارد تومان انجام میشود.
وی درپاسخ به این سوال که تکلیف هزار و۲۰۰ سرمایه گذار با ارزش سرمایه گذاری ۶۰ میلیارد تومان دراین پروژه چه شد؟ گفت: سهم بیشتر سهامداران به همراه سود آن را تا سال ۹۴ پرداخت کردم و مجموع معارض و سرمایه گذار این پروژه هم اکنون ۸۰ تا ۱۰۰ نفر هستند؛ زمان آقای مونسان رئیس میراث فرهنگی سابق، هتل من در کیش ۱۲ بار پلمپ شد والا همان زمان پول همه را میدادم؛ افتخار میکنم حقوق و سنوات تمام پرسنل را پرداخت کردم.
مراجع همراه معنوی ساخت فرودگاه بوده و هستند
مراجع و علما نگاه بلندی به احداث فرودگاه داشته و دارند؛ زمانی که برای آیت الله مکارم شیرازی که آن زمان ۸۲ ساله بودند اهداف فرودگاه را توضیح دادم خیلی خوشحال شدند و هنوز هم موافق هستند؛ آیت الله اردبیلی هم گفتند از توضیحات شما انرژی گرفتم و آیت الله یزدی بسیار از نظر معنوی همراهی کردند.
جاهای مختلف اگر مسئولی دشمنی شخصی هم با سرمایه گذار داشته باشد برای آبادانی شهرشان وی را جذب میکنند اما نیکزاد نائب رئیس مجلس شورای اسلامی به این فرودگاه آمد و به سازمان هواپیمایی کشور دستور داد منابعی را در اختیار ما قرار دهند اما امیرآبادی به دروغ گفت اینها کیش کلاهبرداری کردند اینجا هم آمدند زمینهای منابع طبیعی را میفروشند و مانع شد.
یکی از مسئولان برای کمک به فرودگاه با منابع طبیعی تماس گرفت مسئولان آنجا گفتند اینها شن وماسه را میفروشند درصورتی که زیر نظر سازمانهای دولتی در مجاورت فرودگاه دارند شن و ماسه اینجا را میفروشند.
زندان آب را از سر او گذرانده از هرکس هرچه بخواهد بر زبان میآورد و میگوید اگر میبینید زبانم دراز است زیرا از نظام و دولت طلبکار هستم.
با خود گفتم شاید اگر هرکس جای او بود و اینهمه فشار مالی، بیمهری، زندان و هجوم طلبکار بر درب خانه خود را متحمل میشد سکته یا فوت کرده بود کسی که ۱۲ سال سرمایه اش اسیر بیابان شده درصورتی که هرجای دیگر سرمایهگذاری کرده بود چندین برابر شده بود.
خودش تایید کرد که دراین مدت فقط خون دل خورده و اگر برخی جای او بودند تفنگ دست میگرفتند چند نفر را میکشتند.
اما ادامه میدهد که انگیزهام را از دست ندادم زیرا این فرودگاه ۱۰۰درصد توجیه اقتصادی دارد و امسال تصمیم جدی بر راه اندازی آن دارم زیرا این مجموعه از همه مجموعههای ایران بهتر خواهد شد.
چه کسی گره را باز میکند؟
حالا همه مردم منتظر اتمام این پروژه ملی که آبروی نظام را نشانه گرفته، به دست هرشخص یا ارگانی که توان آن را دارد هستند.
در تاریخ قم خواهد ماند که سه رئیس جمهور (محمود احمدی نژاد، حجت الاسلام حسن روحانی و آیت الله ابراهیم رئیسی)، نمایندههای قم در مجلس شورای اسلامی (علی لاریجانی، احمد امیرآبادی و حجت الاسلام مجتبی ذوالنور)، ۹ استاندار (عباس محتاج، محمد ناظمی اردکانی، حجت الاسلام موسی پور، کرم رضا پیریایی، حجت الاسلام صالحی منش، مهدی صادقی، بهرام سرمست، محمد تقی شاهچراغی و محمد آقامیری) و سایر مسئولان ملی و استانی نتوانستند یک فرودگاه را برای مردم قم ایجاد کنند.
باید منتظر بود و دید که ۱۳ سال چشم انتظاری برای پرواز و گره کور این فرودگاه به دست چه کسی باز میشود.