کشت پنبه در استان گلستان با مشکلات زیادی مواجه بوده و با توجه به نقش آن در تامین مواد اولیه صنایع نساجی، اشتغال و تامین امنیت غذایی، باید مورد توجه ملی قرار گیرد. پنبه به سبب اهمیت و نقش موثر در اقتصاد کشورها به طلای سفید معروف است و گلستان به سبب حاصلخیزی خاک و […]
کشت پنبه در استان گلستان با مشکلات زیادی مواجه بوده و با توجه به نقش آن در تامین مواد اولیه صنایع نساجی، اشتغال و تامین امنیت غذایی، باید مورد توجه ملی قرار گیرد.
پنبه به سبب اهمیت و نقش موثر در اقتصاد کشورها به طلای سفید معروف است و گلستان به سبب حاصلخیزی خاک و آب و هوای مساعد برای تولید پنبه مرغوب و فراوان و کشتزارهای این محصول، روزگاری به عنوان سرزمین طلای سفید شهرت داشت به طوری که سطح زیرکشت این محصول در سال‌های قبل از انقلاب بیش از ۱۸۰ هزار هکتار بود که اکنون به حدود ۱۲ هزار هکتار رسیده و این زنگ خطری برای کاهش سطح زیرکشت این محصول است.
در این گزارش به سراغ کشاورزان رفتیم تا مشکلاتشان را جویا شویم و نیز به آب برای کشت این محصول و معقوله علت کاهش سطح زیر کشت پرداخته شده که در این راستا مسئولان حوزه آب منطقه‌ای گلستان و جهاد کشاورزی توضیحاتی را ارائه دادند.
عبدالغفور روح‌نما کشاورز پنبه کار علی آبادکتول استان گلستان در گفت و گو با ایسنا، درباره مشکلاتش می‌گوید: من حدود ده سال است که پنبه می‌کارم. هر سال برای خرید بذر و برداشت پنبه دچار مشکل هستیم.
روح‌نما می‌افزاید: برداشت پنبه با دست انجام میشود. دستگاه برداشت وجود ندارد و یا اگر هم باشد به دلیل آنکه برداشت را دستگاه فقط یک مرحله به طور کل انجام می دهد، محصول را از بین می‌برد.
وی درباره علت کاهش کشت پنبه، تصریح می‌کند: این روزها مسئولی نیست که نگاه کند پنبه کار چه کاری انجام می‌دهد و به کشاورز دلگرمی نمی‌دهد.
سید محسن حسینی، معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای استان گلستان با اشاره به اینکه با توجه به صنعت ملی آب پنبه نیز کشت کم آب طلبی نیست، گفت: در استان گلستان پنبه سابقه دیرینه دارد و در گذشته حدود صد هزار هکتار پنبه کشت می‌شد و به واسطه آن بسیاری از کارخانجات مرتبط با پنبه احداث شد اما هیچ کارخانه ریسندگی و بافندگی در اینجا احداث نشد که این از مهمترین مشکلات است.
حسینی افزود: از آنجایی که در استان گلستان با توجه به کشت فراوان پنبه در گذشته کارخانه هایی از جمله کارخانه ریسندگی وجود نداشت، ارزش افزوده آن در بخش دیگری وارد شد.
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای استان گلستان خاطرنشان کرد: هنگام تقسیمات اراضی پس از انقلاب، زمین‌ها به دست هر کسی افتاد و دیگر مدیریتی برای کاشت و داشت پنبه و انتقال به کارخانجات از بین رفت که در نهایت تولید پنبه و کارخانجات تمیز کردن پنبه تعطیل شد و یا تغییر کاربری پیدا کرد.
این مسئول درباره فواید پنبه، گفت: پنبه اگر اصولی کشت شود دو فایده دارد؛ یکی آنکه آبی که باید مصرف کند بخشی از مصرف آب خود را از باران دریافت می‌کند زیرا هنگامی کشت میشود که نیاز فراوان به منابع آبی ندارد و نیز از آنجایی که کشت آن به زمان زیاد نیاز دارد، میزان آب مصرفی خود را هم به تدریج به دست می‌آورد و همچنین اشتغال‌زایی فراوانی را در مقایسه با کشت برنج ایجاد می‌کند.
وی یادآور شد: براساس الگوی کشت استان عنوان شد که پنبه باید ۳۰ هزار هکتار و برنج ۱۵ هزار هکتار کشت شود در حالی که در سال گذشته و حال حاضر برنج بیش از صد هزار هکتار کشت میشود که در سال گذشته چندین هکتار آن از بین رفت و کشت پنبه نیز در سال گذشته حدود ۱۵ هزار هکتار بود.
رئیس اداره پنبه و دانه‌های روغنی استان گلستان تصریح کرد: در سال گذشته اعلام شد که ۵۰ درصد برای خرید دستگاه را دولت یارانه می‌دهد و باقی مانده آن را کشاورزان پرداخت کنند اما از آنجایی که دستگاه قیمتش زیاد بود و همچنین در صورت پرداخت دولت به میزان ۵۰ درصد در واقع یک میلیارد دیگر را کشاورزان باید پرداخت کنند که با توجه به کاهش سطح کشت برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد.
این مسئول از دیگر مشکلات عمده پنبه را بخش بازرگانی دانست و گفت: در بخش بازرگانی باید کشت پنبه توجیه اقتصادی داشته باشد و قیمت پنبه باید افزایش یابد. بخشی از قیمت را دولت یارانه بدهند که کشاورزان رقبتی برای کشت پنبه نشان دهند.
وی افزود: با توجه به آنکه پنبه نصف برنج در حدود ۶ هزار مترمکعب در هکتار آب مصرف می‌کند، اما کشت پنبه در مقایسه با کشت برنج صرفه اقتصادی ندارد.
موسی‌خوانی تصریح کرد: با توجه به امکانات موجود در سازمان، تلاش خود را برای توسعه کشت پنبه انجام می دهیم اما مشکلات بازرگانی و برداشت پنبه باید در سطح ملی حل شود.
