روزنامه در دست به دفتر آمدند. زوج جوان و بسیار ساده ای که یک گزارش آنها را بیش از پیش مصمم کرده بود تکه شاید راهی برای نزدیک تر شدن به خواسته قلبی شان یافته اند. بعد از سلام و احوالپرسی، تعارف کردیم که بنشینند. هیجان همراه با التماس در چشمان هر دو موج می […]
روزنامه در دست به دفتر آمدند. زوج جوان و بسیار ساده ای که یک گزارش آنها را بیش از پیش مصمم کرده بود تکه شاید راهی برای نزدیک تر شدن به خواسته قلبی شان یافته اند. بعد از سلام و احوالپرسی، تعارف کردیم که بنشینند. هیجان همراه با التماس در چشمان هر دو موج می زد، حس داشتن فرزند تا عمق وجود زن رخنه کرده بود آنقدر که تارهاي احساسش به لرزه می افتد، دلش براي در آغوش كشيدن كودكی که برای خودش باشد پر مي كشید: بعد از سالها زندگی مشترک، توقعمان فقط در حد داشتن یک فرزند است. تلاش زیادی کرده ایم اما به جایی نرسیدم. همسرش به میان صحبت های زن پرید و گفت: پزشکان کاملا ما را ناامید کرده اند؛ دیگر امیدی به داشتن فرزند نداریم. مدتهاست که دربه در دنبال گرفتن یک فرزند هستیم بلکه چراغ خانه ما را روشن کند. هر دو نمی دانستند که این عطش را به چه وسیله ای خاموش کنند.
شهلا منصوریه: همه ما حتی اگر گذرمان هم به سازمان بهزیستی نیفتاده باشد، از گوشه و کنار شنیده ایم که شرایط فرزند خواندگی تا چه اندازه سخت و دشوار است. مراحل پیچیده و زمانبری که ممکن است خیلی از زوج ها را در میانه راه منصرف کند. زوج هایی که هر کدامشان احتمالا بالای ٣٠سال دارند، به مرور زمان پا به سن می گذارند و ممکن است از شوق و ذوق بچه دار شدنشان کاسته شود. از طرف دیگر بچه ها در بهزیستی بزرگ می شوند و با تنهایی خود سر می کنند و مراحل اداری اجازه نمی دهد که آنها خانواده ای داشته باشند. نداشتن تمکن مالی، تأکید زیاد زوج های نابارور به داشتن فرزند نوزاد و بدون سرپرست، بچه های زیادی را در لیست انتظار نگه داشته و اجازه نداده تا بهزیستی اتاق های خلوتی به خود ببیند. مصائب فرزند خواندگی زیاد است.
امین موقت یا فرزندخواندگی
به گفته مدیرکل امور کودکان و نوجوانان بهزیستی کشور بیش از ۲۵ هزار کودک بی سرپرست و بد سرپرست تحت پوشش بهزیستی قرار دارند که از میان آنها حدود ۱۰ هزار کودک در مراکز شبه خانواده زندگی می‌کنند. محمد نفریه افزود: ۱۵ هزار نفر از این کودکان در خانواده های جایگزین نگهداری می‌شوند و ۱۰ هزار کودک باقی مانده نیز در مراکز شبه خانواده حضور داند.
در همین زمینه رئیس گروه توانمند سازی و مراقبت از فرزندان سازمان بهزیستی با اشاره به دلایل طولانی شدن روند فرزندخواندگی گفت: فرهنگ و توجه عمومی جامعه به «فرزندخواندگی» پذیرش دائم کودک است درحالی که مدل‌های دیگری مانند «امین موقت» برای نگهداری کودکان بی‌سرپرست و بدسرپرست به مدت ۶ ماه تا یک سال نیز وجود دارد.
شبنم میربیگی با اشاره به هدف اصلی قانون حمایت از نوجوانان و کودکان بی‌سرپرست و بد سرپرست اظهار کرد: هدف اصلی از این قانون پرورش کودک در محیط امن خانواده است. مراکز بهزیستی حتی اگر بهترین استانداردها را داشته باشند نمی‌توانند جای محیط گرم و امن خانواده را پر کنند. مربیان و مدیران دلسوزی در مراکز بهزیستی کشور حضور دارند، اما تاکید ما بر این است که فرزندان به خانواده‌های شایسته سپرده شوند.
رئیس گروه توانمند سازی و مراقبت از فرزندان سازمان بهزیستی خاطرنشان کرد: پیرو تصویب این قانون در سال ۱۳۹۲ روند بهزیستی شکل کامل تری نسبت به گذشته پیدا کرد.
وی ادامه داد: بچه هایی که به فرزند خواندگی پذیرفته می شوند تا قبل از سن بلوغ باید از این مسئله مطلع شوند البته روش اطلاع رسانی در این رابطه توسط متخصصان و کارشناسان به خانواده ها گوشزد می شود.
میربیگی با اشاره به دلیل متقاضیان زیاد برای فرزندخواندگی و طولانی شدن روند واگذاری سرپرستی به خانواده‌ها، خاطرنشان کرد: فرهنگ و توجه عمومی جامعه به فرزندخواندگی دائم است درحالی که مدل‌های دیگری مانند امین موقت به مدت ۶ ماه تا یک سال نیز وجود دارد.
مدیرکل امور کودکان و نوجوانان بهزیستی کشور نیز در توضیح شرایط فرزندخواندگی برای خانواده ها گفت: امکان شناخت هیچ‌یک از پدر، مادر و جد پدری آنها وجود نداشته باشد؛ پدر، مادر، جد پدری و وصی منصوب از سوی ولی‌قهری آنها در قید حیات نباشد؛ افرادی که سرپرستی آنها به موجب حکم مراجع صلاحیت‌دار به سازمان سپرده شده و تا زمان دو‌سال از تاریخ سپردن آنها به سازمان، پدر، مادر، جد پدری یا وصی منصوب از سوی ولی‌قهری برای سرپرستی آنها مراجعه نکرده باشند؛هیچ‌یک از پدر، مادر، جد پدری یا وصی منصوب از سوی ولی‌قهری صلاحیت سرپرستی را نداشته باشند و به تشخیص دادگاه صالح این امر حتی به ضم امین یا ناظر نیز حاصل نشود.
محمد نفریه افزود: فوت سرپرستان یا تنها سرپرست، زندانی‌بودن سرپرست، مفقودالاثر بودن سرپرست، مجهول‌الهویه بودن کودک، عدم‌صلاحیت سرپرست با حکم قضائی و به‌دلیل وجود شرایط خاص آسیب‌پذیری برای کودک در خانواده مانند سوءرفتار شدید جسمانی، عاطفی- روحی، جنسی، بی‌توجهی و غفلت یا ترکیبی از همه موارد از جمله این دلایل سپرده شدن کودکان به شیرخوارگاه ها است.
وی ادامه داد: درمورد فرزندخواندگی حمایت‌های بیشتری از کودک مانند تعهدات مالی و تغییر شناسنامه با نام سرپرستان صورت‌می‌گیرد؛ این نوع سرپرستی دائمی است، اما امین‌موقت یک حکم قضائی است و برای کودکانی صادر می‌شود که پدر و جد پدری آنها امکان سرپرستی شان را به‌صورت موقت ندارند.
وی ادامه داد: در امین موقت تغییر شناسنامه و هویت صورت نمی‌گیرد. ضمنا تعهدات مالی به نفع کودک انجام نمی‌شود. ضمن آنکه این نوع سرپرستی، موقت است و در صورت بازگشت شرایط پدر و جدپدری، حکم فسخ می‌شود.
