علی اکبر قیصری در شهرستان جم که سرسبزترین شهرستان استان بوشهر نیز قلمداد می‌شود، سنگ‌شکن‌هایی وجود دارد که سال‌هاست مهمان شهرستان هستند و منافع مردم را فدای منافع شخصی عده‌ای قلیل کرده‌اند. هشت واحد کارخانه سنگ شکن در بخش ریز شهرستان جم مشغول بکار هستند که این صنایع علاوه بر اینکه آب مورد نیاز خود […]
علی اکبر قیصری
در شهرستان جم که سرسبزترین شهرستان استان بوشهر نیز قلمداد می‌شود، سنگ‌شکن‌هایی وجود دارد که سال‌هاست مهمان شهرستان هستند و منافع مردم را فدای منافع شخصی عده‌ای قلیل کرده‌اند.
هشت واحد کارخانه سنگ شکن در بخش ریز شهرستان جم مشغول بکار هستند که این صنایع علاوه بر اینکه آب مورد نیاز خود را از طریق حفر چاه‌های عمیق تامین می‌کنند از بستر رودخانه جمی در شهرستان جم به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع تهیه شن و ماسه استفاده قرار می دهند.
بازار بسیار خوب شن و ماسه در عسلویه و دیگر شهرستان‌های همجوار، سهولت استحصال مصالح از رودخانه و هزینه‌های پایین تولید آن سبب شده است شاهد غارت طبیعت به بیشترین میزان خود باشیم.
هر چند این واحدهای سنگ‌شکن دارای مجوز هستند اما از آنجایی که در سال‌های اخیر نظارت موثری بر فعالیت آنها صورت نگرفته است آزادانه و بدون هیچ محدودیتی، منابع طبیعی و ذخایر آبی جم را مورد سوءاستفاده و تجاوز قرار داده‌اند.
علاوه بر آلایندگی آب و هوا، حمل شن و ماسه توسط کامیون ها باعث به وجود آمدن ترافیک های زیاد در جادهای پر پیچ و باریک جم شده و به نوعی عامل اصلی تصادفات است.
سال‌هاست مسئولان استان و شهرستان بر خطرات سنگ‌شکن‌ها در جم مهر تایید می‌زنند و خط و نشان می‌کشند اما به نظر می‌رسد اراده‌ای برای برخورد جدی و قاطع با این صنایع وجود ندارد.
تخلفات آشکار در برداشت‌های غیر مجاز
نایب رئیس شورای اسلامی استان بوشهر در این باره گفت: در زمان حاضر که کشور با بحران آب و خشکسالی روبرو است به جای مدیریت منابع آب و خاک، متاسفانه برنامه و اقدام عملی در جهت کنترل این بحران صورت نگرفته است و سال‌هاست که به بهانه حمایت از سرمایه گذاری و توسعه معادن، منابع آب و خاک دشت ریز توسط اندک سرمایه‌داران بهره برداری و تصاحب شده است.
حسن رمضانی افزود: کارخانه‌داران تولید شن و ماسه در بخش ریز اثبات کرده اند که قدرت در ثروت است چرا که علی رغم تخلفات آشکار در برداشت های غیر مجاز و زیر پا گذاشتن ضوابط و قوانین معادن، همچنان می توانند با فراغ بال برای منابع آب و خاک دشت ممنوعه ریز خط و نشان بکشند و هیچ مسئولی هم در برابر این مرگ خاموش واکنشی نشان ندهد.
وی با بیان اینکه عمق برداشت از بستر رودخانه دشت ریز مطابق قانون نیم متر است، افزود: در بسیاری از محدوده های تعیین شده برای سنگ شکن ها، برداشتی بیش از پنج متر صورت گرفته است.
وی خاطرنشان کرد: با مطالعه قوانین و شرایط واگذاری، نظارت و بهره برداری از معادن شن و ماسه، سوال‌های زیادی در منطقه مطرح می‌شود که هر کدام جای تامل و تعمق دارد.
وی اظهار داشت: ما منابع تجدید ناپذیری را از دست می دهیم، در حالی که رویش قارچ‌گونه سنگ‌شکن‌ها در این سال‌ها هیچ سودی به حال مردم بخش ریز نداشته است.
عضو شورای اسلامی شهرستان جم تصریح کرد: وجود این تعداد سنگ‌شکن در منطقه‌ای که شغل بیشتر مردم آن از دیرباز کشاورزی بوده است، پذیرفتنی نیست و دولت باید در تمدید بهره برداری سنگ‌شکن‌های مستقر در دشت ریز تجدید نظر کند.
خسارات جبران‌ناپذیر به اکوسیستم
نایب رئیس شورای اسلامی شهر جم در گفتوگو با مهر گفت: هرگونه حفاری و برداشت بی‌رویه منابع از بستر رودخانه‌های جم ضربات جدی به حریم رودخانه‌ها وارد می‌کند که جبران ناپذیر است.
علی پریشان افزود: اگرچه دستورالعمل وزارت نیرو بر عدم برداشت شن و ماسه از بستر و حریم رودخانه‌هاست، ولی متأسفانه این مهم نادیده گرفته شده و با برداشت منابع از بستر و حریم رودخانه ها در سال‌های گذشته وضعیت طبیعی بسیاری از رودخانه‌ها تغییر داده است و تبعات نامطلوب فراوانی برجای گذاشته است.
وی با بیان اینکه میزان تخریب‌های کارخانه‌های شن و ماسه در عرصه‌های منابع طبیعی شهرستان جم، نگران کننده است، اظهار داشت: با روند کنونی بدون شک حوزه طبیعت ریز تبدیل به بیابان خواهد شد.
پریشان در پاسخ به این سوال که سطح هکتار تخریب عرصه های منابع طبیعی شهرستان جم توسط کارخانجات شن و ماسه چه میزان است؟ اظهارداشت: متاسفانه سطح وسیعی از بستر رودخانه ها توسط شش کارخانه سنگ شکن بخش ریز تخریب شده و خسارات جبران‌ناپذیری به اکوسیستم و طرحهای عمرانی وارد کرده است.
نکته جالب اینجاست که مدیران استانی و مسئولان محلی در جلسه متعدد همواره از برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر رودخانه ها ابراز نگرانی می کنند، اما آیا تنها این نگرانی‌ها کافی است ؛ قاعدتا اگر مسئولان زودتر برای حل این موضوع دست به کار نشوند و سنگ شکنها با همین ظرفیت به کار خود ادامه دهند، علاوه بر از بین رفتن زیبایی‌های کوه‌های بکر و بستر روخانه ها با شیوع خشکسالی و شاهد مهاجرت مردم به شهرهای دیگر خواهیم بود.
