بدون شک یکی از افتخارات هر ملت و کشوری، صنایع دستی و بومی آن کشور است؛ چرا که این هنر صنعت حاصل ذوق و هنر، سلیقه، ابتکار و خلاقیت هنرمندان و صنعتگرانی است که آداب، سنن و رسوم محلی و کشوری خود را حفظ کرده اند. در واقع صنایع دستی اصلی‌ترین سند هویت تاریخی ملت‌هاست […]

بدون شک یکی از افتخارات هر ملت و کشوری، صنایع دستی و بومی آن کشور است؛ چرا که این هنر صنعت حاصل ذوق و هنر، سلیقه، ابتکار و خلاقیت هنرمندان و صنعتگرانی است که آداب، سنن و رسوم محلی و کشوری خود را حفظ کرده اند. در واقع صنایع دستی اصلی‌ترین سند هویت تاریخی ملت‌هاست چرا که بخشی از میراث فرهنگی یک ملت است. نسل امروزی با دانستن این اصل که هنرمندان از چه پشتوانه فنی، تکنیکی و هنری برخوردار بوده اند، به حفظ و صیانت از آن همت خواهند گمارد و چه بسا با توجه به آن بیش از پیش استعدادها شکوفایی خواهد شد.

در حال حاضر ۲۹۶ رشته صنایع دستی فعال در کشورمان وجود دارد که معادل نیمی از رشته‌های صنایع دستی دنیا است؛ با این وجود آنگونه که باید از این ظرفیت بسیار بزرگ برای گره‌گشایی از مسائل اقتصادی کشور به‌ویژه ایجاد اشتغال به خوبی استفاده نشده است. از سوی دیگر توجه ویژه به صنایع دستی علاوه بر اینکه موجب پیشگیری از مهاجرت‌های بی رویه به شهرها و جلوگیری از حاشیه نشینی شهری می شود، روستا نشینی و زندگی ساده و بی آلایش روستائیان را نیز ماندگار می کند. اگر روستاییان حمایت شوند و در این دوران خشکسالی صنایع دستی هر منطقه شکوفا شود نیازی به مهاجرت برای رفع بیکاری و درآمدی برای گذران زندگی نیست چنانچه ویژگی های بارز و انکارناپذیر این هنر صنعت باعث شده که تمامی کشورها، چه کشورهای در حال توسعه و یا کشورهای پیشرفته ناگزیر از لحاظ نمودن نقش این صنعت در برنامه‌های اقتصادی اجتماعی خود باشند.
به گفته کارشناسان با رشد و توسعه صنایع دستی گام‌های موثری در جهت ایجاد فرصت‌های شغلی برداشته می شود و این صنعت جایگاه واقعی خود را از جهات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اشتغالزایی پیدا می کند و موجب رشد و توسعه اقتصادی می شود و در پی آن شاهد گسترش صنعت توریسم داخلی و خارجی در مناطق دیدنی روستایی کشور و درآمدزایی و تحرک اقتصادی خوبی خواهیم شد.‌

باید خلاءهای قانونی رفع شود
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی معتقد است: خرید آثار هنری توسط سازمان و ارگان‌ها برای رونق اقتصادی بسیار حائز اهمیت است و باید خرید آثار هنری به نهادها و سازمان‌ها تکلیف شده و آن‌ها موظف به خرید این آثار شوند، اما متاسفانه در این زمینه خلاء قانونی وجود دارد چراکه کار با توصیه و پیشنهاد پیش نخواهد رفت و نمی‌توان حرکتی اساسی را به نتیجه رساند. علی وقفچی با بیان اینکه بسیاری از مدیران و مسئولان به فرهنگ خریداری آثار هنری و استفاده از صنایع‌دستی رسیده‌اند، افزود: خوشبخانه در پی فرهنگسازی مسئولان در غذاخوری‌های بسیاری از ادارات ظروف مسی را به کار گرفته و صنایع‌دستی مختلف را نیز برای هدیه دادن انتخاب می‌کنند، اما با این وجود لازم است در سطح کلان و عمومی خلاءهای قانونی را رفع و تمامی سازمان‌ها موظف به گرفتن دستی از حوزه صنایع دستی و دیگر هنرها شوند.
وی درخصوص اقدامات فراکسیون فرش و صنایع دستی در راستای رفع خلاءهای قانونی اظهارکرد: در این زمینه جلسات متعددی با مسئولان امر و ذی‌نفعان برگزار کرده‌ایم چراکه اعضاء فراکسیون از تمام نیازهای این بخش مطلع نیستند به همین دلیل لازم است با بررسی تمامی جوانب کار، خلاءهای قانونی را شناسایی و در این زمینه طرح یا لایحه‌ای به مجلس ارائه شود.

وام و تسهیلات برای صنایع‌دستی
گروهی از کارشناسان معتقدند که تحت حمایت قرار دادن هنرمندان صنایع دستی موجب کارایی و چرخش چرخ اقتصادی کشور می شود. عضو هیات رییسه کمیسیون اقتصادی مجلس توجه به صنایع دستی را راهی برای حل مشکلات اقتصادی کشور دانست و تاکید کرد که وام‌های تسهیلاتی حوزه صنایع دستی نباید به مثابه پول‌پاشی باشد.
معصومه آقاپور علیشاهی پرداخت وام و دیگر تسهیلات بانکی به فعالان حوزه صنایع دستی را از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار داد و گفت: برای پ پرداخت این دست وام‌ها و تسهیلات ابتدا باید آمایش اطلاعاتی صورت بگیرد و پس از فراهم کردن زیرساخت‌های اطلاعاتی به طور کامل، صنایع‌دستی اولویت‌بندی و شاخص‌بندی شود.
نماینده مردم شبستر در مجلس شورای اسلامی با توضیح اولویت‌بندی و شاخص‌بندی در این حوزه افزود: اولویت‌بندی بدین معنا است که صنایع‌دستی دارای امکان صادرات، دارای فروش با حجم بالا، دارای استفاده عام و روزمره، آن دسته از صنایع دستی که جنبه تجاری دارند و… مجزا و تفکیک شوند و براساس آن وام و تسهیلات بگیرند؛ در غیر این صورت فقط پولی از جیب دولت می‌رود و جز پول پاشی در جامعه و بر هم زدن تعادل اقتصادی و افزایش حجم نقدینگی حاصل دیگری ندارد.

مشکلات صنایع دستی
معضلاتی در مسئله صادرات صنایع دستی وجود دارد، یک بحث حمل و نقل است و مورد بعد بحث بسته بندی است. الان در بحث بسته بندی صادرات در ایران، هزینه آن بعضی اوقات از خود تولید آن شی صنایع دستی خیلی بالاتر است و این لطمه خیلی بزرگی به صادرات صنایع دستی می‌زند.
مشکل دیگری هم که وجود دارد بحث انتقال ارز صادراتی جنس صنایع دستی در کشور است که این هم یک مشکل خیلی بزرگی است ولی امیدوار هستیم به همت دولت و به همت صنعت گرای صنایع دستی؛ بتوانیم این کار را به نحو احسن انجام دهیم. باید با کشورهایی که تولید صنایع دستی دارند رقابت بکنیم و با نوسانات ارز مشکلی ایجاد نمی کند چون وقتی صحبت از صنایع دستی ایران می‌شود واقعا پتانسیلی پشت این صنایع دستی است و ما می‌توانیم این را به یک سمتی هدایت کنیم که تمام آن کاستی‌ها برطرف شود.