فرض کنید یک روز عصر تازه به خانه باز گشته‌اید که زنگ در خانه‌ی‌‌تان به صدا در می‌آید. در خانه را که باز می‌کنید، پیرمردی مهربان و دوست‌داشتنی را می‌بینید که پشت در ایستاده است. پیرمرد در کمال تعجب خود را نوه‌ی شما معرفی می‌کند که برای دیدن شما به کمک یک موتر زمان از […]
فرض کنید یک روز عصر تازه به خانه باز گشته‌اید که زنگ در خانه‌ی‌‌تان به صدا در می‌آید. در خانه را که باز می‌کنید، پیرمردی مهربان و دوست‌داشتنی را می‌بینید که پشت در ایستاده است. پیرمرد در کمال تعجب خود را نوه‌ی شما معرفی می‌کند که برای دیدن شما به کمک یک موتر زمان از آینده‌‌ی دور به این زمان سفر کرده است. آیا حرفهای این پیرمرد عجیب و غریب را باور می‌کنید؟ ممکن است در را با عصبانیت ببندید یا حتا تصمیم بگیرید به پلیس تلفن کنید.
سفر در زمان یکی از رویاهای دیرینه‌ی بشر محسوب می‌شود. آیا این رویا روزی محقق خواهد شد؟ روزگاری تصور بر‌این بود که هرگز نمی‌توان با موتوری که سنگین‌تر از هواست در آسمان به پرواز درآمد؛ اما امروزه می‌بینیم که هواپیماهای ۱۰۰ تُنی به‌راحتی در آسمان پرواز می‌کنند. روزگاری سفر به ماه، رویایی دست نیافتنی می‌نمود؛ رویایی که هم‌اینک محقق شده است. چنین مواردی به ما انگیزه‌‌ِی مضاعف می‌دهد تا جدی‌تر به این سوال مهم بیندیشیم: آیا به راستی رویای سفر در زمان نیز رویایی دست‌یافتنی است؟
واقعیت این است که تا همین ۱۰۰ سال پیش موضوع سفر در زمان و ساخت موتور زمان صرفا نوعی رویاپردازی بود که به خاطر جذابیت‌های فراوان آن بیشتر در ادبیات داستانی به چشم می‌خورد. در واقع تا آن زمان، سفر در زمان به لحاظ علمی ناممکن تصور می‌شد. برای مثال، دانش‌مند مشهوری مثل نیوتن معتقد بود که زمان در تمامی گستره‌ی جهان به شکل ثابت و یک‌سان در حال گذر است و هیچ‌چیز نمی‌تواند روی این جریان ثابت ازلی و ابدی تأثیری بگذارد. بنابراین، جریان زمان، داستان زندگی ما را نیز همراه تمامی وقایع دیگر جهان از گذشته به سوی آینده پیش خواهد برد و ما هیچ‌امیدی به‌جز همراه شدن با این جریان نداریم. اما از حدود اوایل قرن بیستم و با ارائه‌ی نظریه‌ی نسبیت خاص و سپس نسبیت عام انشتین، همه‌چیز به ناگهان تغییر کرد.
نظریه‌ی نسبیت نشان داد که جریان زمان برخلاف تصور نیوتن، در همه‌جای جهان ثابت و یک‌سان نیست، بلکه این جریان در بعضی بخش‌های کیهان تندتر و در جاهای دیگر- مثلا در نزدیکی کهکشان‌ها و ستاره‌های پرجرم- کندتر و حتا متوقف می‌شود. این جریان حتا می‌تواند در نقاطی حالت گردابی یا حلقه‌ای پیدا کند. از آن جالب‌تر این که، همان‌طور که حرکت کشتی‌ها می‌تواند تلاطم‌های موضعی را در آب رودخانه ایجاد کند، حرکت و چرخش ذرات و توده‌های ماده در بستر کیهان هم می‌تواند بر جریان زمان در محدوده‌ی اطراف خود اثر بگذارد. به این ترتیب، برخلاف تصورات رایج پیشین، ممکن است با قرارگرفتن در بخش‌های حلقه‌ای رودخانه‌‌ی زمان یا با میان‌بُر زدن و جلوتر رفتن در این رودخانه واقعا بتوان به گذشته و آینده سفر کرد. اینگونه بود که موضوع سفر در زمان عملا با ارائه‌ی نظریه‌ی نسبیت انشتین از رویاپردازی صرف به یک موضوع جدی علمی تبدیل شد. با توجه به شناخت فعلی بشر نسبت به ویژگی‌های بعد زمان می‌توان سه نوع مختلف از سفر در زمان را تصور کرد: سفر به آینده، سفر به گذشته و نوع سوم سفر زمانی که سفر در لحظه‌ی حال است. از میان این سه نوع سفر زمانی، موضوع سفر به آینده، زودتر از بقیه وارد مباحث علمی شد. ضمنا از آن‌جایی‌که در سفر به آینده، مسئله‌ی تقدم علت بر معلول زیر سوال نمی‌رود، بنابراین، این نوع سفر زمانی به لحاظ فلسفی نیز قابل پذیرش‌تر است. برای درک بهتر این مطلب فرض کنید که با موتر زمان به هزار سال بعد بروید. در این صورت شما نیز همانند سایر انسان‌هایی که به طور طبیعی در آن زمان به دنیا خواهند آمد، تنها بر آینده‌ای که پیش روی شماست تأثیر خواهید گذاشت؛ اما امکان تغییر در گذشته و آن‌چه طی این یک‌هزار سال رخ داده است را نخواهید داشت. بنابراین، سفر شما به آینده، خللی در توالی منطقی رویدادهای جهان ایجاد نخواهد کرد. برای همین هم تقریبا تمامی فیزیک‌دان‌ها بر سر امکان تحقق سفر به آینده اتفاق نظر دارند.
موضوع سفر به آینده به لحاظ علمی برای نخستین‌بار پس از ارائه‌ی نظریه‌ی نسبیت خاص در سال ۱۹۰۵ میلادی و توسط خود انشتین مطرح شد. انشتین سفر به آینده را در قالب مثالی که بعدها به مثال دوقلوها مشهور شد مطرح کرد. در این مثال، یکی از دو برادر دوقلو تصمیم می‌گیرد که با سفینه‌‌ی فضایی و با سرعتی نزدیک به سرعت سیر نور به یک مسافرت کیهانی برود. برادرها در ۳۰ سالگی از هم‌دیگر خداحافظی می‌کنند. سفر برای سرنشینان سفینه حدود ۱۰ سال طول می‌کشد. پس از اتمام سفر و بازگشت به زمین، برادر مسافر که اکنون مرد ۴۰سالهای است، به دیدن برادر دوقلوی خود می‌رود؛ اما در کمال تعجب، او را پیرمردی حدودا ۸۰ساله می‌یابد! در این مثال می‌توان گفت که برادر مسافر عملا طی سفر کیهانی خود به آینده نیز سفر کرده است.
