نیلوفر منصوری دبیر گروه گردشگری پیشرفته ترین و شگفت انگیزترین شهر باستانی ایران، عنوانی که می توان برای شهر سوخته در استان سیستان و بلوچستان درنظر گرفت؛ محوطه ای باستانی که بیش از ۵ هزار سال دیرینگی دارد و یافته های ارزشمند و بی همتایی در آن به دست آمده است. از کشف اسکلت های […]

نیلوفر منصوری
دبیر گروه گردشگری

پیشرفته ترین و شگفت انگیزترین شهر باستانی ایران، عنوانی که می توان برای شهر سوخته در استان سیستان و بلوچستان درنظر گرفت؛ محوطه ای باستانی که بیش از ۵ هزار سال دیرینگی دارد و یافته های ارزشمند و بی همتایی در آن به دست آمده است. از کشف اسکلت های عجیب مردگان تا استفاده از چشم مصنوعی در ۵ هزار سال پیش که راز آن را اسکلت یک زن فاش کرد و یا جراحی مغز روی یک انسان دیگر. همگی این کشفیات موجب حیرت مردم جهان می شود.
کشف گورستان مردگان شهر سوخته، یکی از موضوعاتی است که پرده از بسیاری از مسائل این شهر برمی دارد. کشف این گورستان و کاووش های آن از مهمترین کشفیات محسوب می شود. همچنان که پیش از این نیز قبور کاوش شده موجب به هم ریختن محاسبات تخمینی باستان شناسان شده بود. آنها تاکنون بیش از هزار قبر را کشف کرده اند محاسبات آنها نشانی می دهد در گورستان شهر سوخته حدود ۴۰ هزار قبر با ۶۰ هزار اسکلت وجود دارد.

در فهرست یونسکو
شهرسوخته، هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست یونسکو به شمار می‌آید که با برخورداری از پیشینه بیش از ۵ هزار ساله، هم اینک به عنوان یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان شناخته می‌شود. شهرسوخته، گویا نام تازه ای است و پیشینه تاریخی چندانی ندارد. بر پایه نوشته های موجود، پیشینه این نام به اواخر سده نوزدهم میلادی برمی گردد. در آن زمان «کلنل ییت» انگلیسی از منطقه بازدید کرده و از راهنمایان بومی این نام را شنیده و به کار برده است. هر چند آثار سوختگی در این شهر آشکار است. شهرسوخته دو بار به آتش کشیده شده است، یک بار در آغاز مرحله رشد و بار دیگر در پایان دوره ویرانی آن. سند یا نوشته ای که نام راستین و کهن این شهر را آشکار کند، هنوز به دست نیامده است و نام شهرسوخته شاید به انگیزه آتش سوزی در دوره زمانی میان سال های ۳۲۰۰ تا ۲۷۰۰ پیش از میلاد باشد.
سیستان به عنوان خاوری‌ترین منطقه ایران زمین جایگاه برخورد تمدن های گوناگونی است که از دیرباز مورد نگرش جمعیت های گوناگون قرار گرفته است. افزون بر آن شرایط زیبنده محیطی نیز در گذشته های دور در این سرزمین، انگیزه پدیداری تمدن های بزرگ و استقرارهای بی شماری شده است که هر یک نشان از سرافرازی این پاره از خاک ارزشمند دارد.
شهرسوخته نام تپه های زنجیره ای به هم چسبیده گسترده ای است که در ۵۶ کیلومتری راه زابل به زاهدان جای گرفته است. بلندای تپه های شمالی جنوبی آن، میان ۱۲ تا ۱۸ متر از سطح زمین های پیرامونی است. شهرسوخته ۱۵۱ هکتار گُستره دارد. این شهر در یکم تیرماه ۱۳۹۳ خورشیدی برابر با ۲۲ ژوئن ۲۰۱۴ میلادی به عنوان نخستین محوطه های باستانی ایران در سی و‌هشتمین نشست یونسکو به ثبت جهانی رسید.

لینک کوتاه :