«جمال خاشقچی» با چرخش قلم و یادداشت های انتقادی اش آل سعود را به وحشت انداخته بود و حالا ماجرای ناپدید شدنش پایه های رابطه نزدیکی را که «جرد کوشنر» داماد رئیس جمهوری آمریکا و «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی برقرار کرده اند، به لرزه درآورده است. رسانه هاو تحلیلگران از تعلل دونالدترامپ در واکنش […]
«جمال خاشقچی» با چرخش قلم و یادداشت های انتقادی اش آل سعود را به وحشت انداخته بود و حالا ماجرای ناپدید شدنش پایه های رابطه نزدیکی را که «جرد کوشنر» داماد رئیس جمهوری آمریکا و «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی برقرار کرده اند، به لرزه درآورده است. رسانه هاو تحلیلگران از تعلل دونالدترامپ در واکنش به ناپدید شدن خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول گلایه مند بودند. اما وقتی رئیس جمهوری آمریکا سعودی ها را به «مجازات شدید» تهدید کرد و ریاض به آن پاسخ داد، این باور به وجود آمده که ناپدید شدن معارض و روزنامه نگار عربستانی شکاف میان واشنگتن و سعودی ها را بزرگ تر کرده است.
ترامپ وعده داد که اگر دست داشتن عربستان در ناپدید شدن یا قتل احتمالی خاشقچی به اثبات برسد «مجازات شدیدی» علیه سعودی ها در نظر بگیرد. وقتی رئیس جمهوری آمریکا می گفت که عربستان «بدون ما دو هفته دوام نمی آورد» سعودی ها این تحقیر را بی پاسخ گذاشتند اما تهدید به مجازات را تاب نیاوردند.
وزارت خارجه عربستان در جواب ترامپ اعلام کرد که اگر «با هر گونه اقدامی مواجه شود، با اقدام گسترده تری پاسخ خواهد داد.» این وزارتخانه افزود: «هر گونه تهدید و تلاشی برای تضعیف این کشور را به طور کامل رد می کند، چه تهدید به وضع تحریم و استفاده از فشار های دیپلماتیک باشد، و چه تکرار اتهامات غلط.» سعودی ها اتهام های ترکیه در مورد قتل خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول را اتهامات غلط می دانند. مسئولان ترکیه ای گفته اند که عوامل سعودی، خاشقچی را کشته و جسدش را مثله کرده اند و اسناد صوتی و ویدیویی این اتفاق را در اختیار دارند.
صف آرایی کنگره علیه عربستان
هر چند ترامپ پیام هشدارآمیز خود را با تاخیر به سعودی ها مخابره کرد اما اعضای کنگره از همان روزهای آغازین انتشار خبر ناپدیدشدن خاشقچی، حاکمان سعودی را زیر شلاق انتقادات گرفتند. در ادامه این انتقادات، سناتور جمهوریخواه «مارکو روبیو» از ایالت فلوریدا روز یکشنبه گفت: «اگر ثابت شود که [دست داشتن عربستان در ربایش و قتل احتمالی خاشقچی] واقعیت دارد کنگره به آن پاسخ خواهد داد و این پاسخ تقریبا به اتفاق آرا خواهد بود.» منظور او از اتفاق آرا، همراهی و هماهنگی اعضای دو حزب دموکرات و جمهوریخواه در مجازات عربستان است.«جف فلیک» سناتور جمهوریخواه ایالت آریزونا در تایید ادعای روبیو اعلام کرد، به نظر نمی رسد غیر از آنچه مقام های ترکیه در مورد ناپدید شدن خاشقچی بیان کرده اند، روایت دیگری وجود داشته است. او به شبکه ای.بی.سی. گفت: «از [خالد بن سلمان]سفیر عربستان سعودی درآمریکا خواسته شده تا اطلاعاتی از کشورش به اینجا بیاورد. اما تاکنون اطلاعاتی نداده اند». او تاکید کرده که اگر ثابت شود عربستان خاشقچی را به قتل رسانده است، سلسله اتفاقی در آمریکا رخ خواهد داد. نخست اینکه «باید اقدام شدیدی صورت گیرد و به نظرم کنگره راسا اقدام خواهد کرد.» او افزود: «فکر می کنم که این مساله فروش سلاح [به عربستان] و به طور قطع، مشارکت ما در حمله عربستان به یمن را تحت تاثیر قرار خواهد داد».
حکومت سعودی ها بر کاخ سفید
وقتی ترامپ در سال ۲۰۱۷ ریاض را به عنوان مقصد اولین سفر خارجی خود قرار داد، این به معنای آن بود که روی عربستان شرط بسته است. سعودیها خرسند از میزبانی میهمان آمریکایی با مارش نظامی، پرواز جت های جنگنده و رقص شمشیر از او استقبال کردند. رئیس جمهوری آمریکا شناختی از شنزارهای عربستان نداشت. این جردکوشنر داماد و مشاور ترامپ بود که رئیس جمهوری را متقاعد کرد تا به این سفر برود. پس از حدود دو سال رابطه صمیمانه، حالا اتحاد آمریکا و عربستان و همچنین روابط کوشنر ۳۷ ساله و محمد بن سلمان ۳۳ ساله به خاطر ناپدید شدن و قتل احتمال خاشقچی در آزمونی سخت قرار گرفته است. واشنگتن پست که مقاله ای انتقادی خاشقچی را منتشر می کرد و این روزها راه این روزنامه نگار سعودی در انتقاد از آل سعود را ادامه می دهد، در گزارشی نوشت که منتقدان دولت ترامپ عقیده دارند، کوشنر به طرزی خطرناک و ساده لوحانه به محمد بن سلمان اعتماد کرده است. کوشنر و بن سلمان از همان آغاز به کار دولت ترامپ به هم نزدیک شدند. دوستی آنها در مارس ۲۰۱۷ و در ضیافتی در کاخ سفید آغاز شد. این دو همواره تماس های تلفنی خصوصی و تک به تکی با هم داشته اند که مقام های ارشد اطلاعاتی و مسئولان امنیت ملی را نگران و متعجب کرده است زیرا از محتوای این تماس ها یادداشت برداری نشده و مثل یک راز باقی مانده است.
به گفته مقام های فعلی و سابق دولت آمریکا، نگرانی ها در میان جاسوس های آمریکایی زمانی بیشتر شد که متوجه شدند مسئولان خارجی در دستکم چهار کشور درمحافل خصوصی خود درباره راههای فریب دادن کوشنر ازطریق داد و ستدهای تجاری پیچیده، مشکلات مالی و بی تجربگی اش در حوزه سیاست خارجی صحبت کرده اند. یکی از این کشورها امارات، متحد کلیدی عربستان، است.