رضا شریعتی، روزنامهنگار: مهاجرت بخش جدایی ناپذیر زندگی انسانها بوده است و مازندرانیهای فراوانی در طول تاریخ برای به دست آوردن فرصتهای شغلی با فروش زمین به استانهای دیگر مهاجرت میکنند. مردمی که سالها در روستاها و شهرهای بومی زمین و ریشه دارند به تهران میروند و با فرهنگ متفاوت با زندگی روستایی مواجه میشوند. […]
رضا شریعتی، روزنامهنگار:
مهاجرت بخش جدایی ناپذیر زندگی انسانها بوده است و مازندرانیهای فراوانی در طول تاریخ برای به دست آوردن فرصتهای شغلی با فروش زمین به استانهای دیگر مهاجرت میکنند. مردمی که سالها در روستاها و شهرهای بومی زمین و ریشه دارند به تهران میروند و با فرهنگ متفاوت با زندگی روستایی مواجه میشوند. همین موضوع بهانهای میشود تا به موضوع مهاجرت بپردازیم.
شاهین صمدپور کارگردان سابق برنامه تلویزیونی «شوک»، در گفتوگو با جمله بیان کرد: با مغایر احکام فقهی و شرعی اعلام شدن ممنوعیت ازدواج دختران زیر ۱۸سال، سن ازدواج دختر به ۹سال، سپس ۱۱سال و در آخر ۱۳سال تغییر کرد. در مواردی میبینیم با حکم دادگاه، کودک زیر این سن هم با رضایت اولیا به خانه بخت میرود و با یک مرد متمکن ازدواج میکند. آسیبهایی را که شامل حال کودکان میشود، نمیتوان به چند مورد محدود کرد. این ازدواجها عوامل مختلفی از قانون تا تربیت و مسائل مختلف خانوادهها را با مشکلاتی مواجه میکند.
این کارگردان با اشاره به سرنوشت افرادی نظیر سودابه که پیامد منفی مهاجرت از استانهای دیگر به پایتخت و ازدواج زودهنگام است، اظهار کرد: هر مهاجرتی میتواند دلایل زیادی داشته باشد که مهمترین آن کسب درآمد و شغل است. مازندرانیهای زیادی برای به دست آوردن فرصتهای شغلی با فروش زمین به استانهای دیگر مهاجرت میکنند. مردمی که سالها در روستاها و شهرهای بومی زمین و ریشه دارند به تهران میروند و با فرهنگ متفاوت با زندگی روستایی مواجه میشوند. صمدپور با تاکید بر اینکه باید آموزش پیشگیرانه در خصوص پیامدهای مهاجرت را از خانوادهها آغاز کنیم، افزود: مشکل اصلی ما این است که خانوادهها فکر میکنند راهحل مشکلات در تهران است، در حالی که این طور نیست. این کارگردان با اشاره به سرنوشت کودکانی مانند «جعفر» فرزند «سودابه» گفت: اگر این کودک درمان نشود، ممکن است مشکلات زیادی برای جامعه به بار بیاورد. در بسیاری از موارد افرادی که در بچگی مورد تعرض روحی و روانی قرار گرفتهاند به دلیل اینکه درمانشان جدی گرفته نشده است، در درازمدت دچار انزوا شدهاند و برای برقرار کردن ارتباط با جامعه، شاغل شدن و ورود به مجامع بزرگتر مشکل پیدا کردهاند.
فروریختن ارزشها در مهاجرت
«رضا منفرد» دکترای جامعهشناسی هم در گفتوگو با جمله بیان کرد: چون امکانات در پایتخت متمرکز میشود، پایتختها معمولا رشد قارچگونهای دارند. وی گفت: از دید مهاجران، امکانات شغلی و رفاهی بیشتری در پایتخت وجود دارد که به این شهر اعتبار و شخصیت میدهد.
وی آمار مازندرانیهای پایتختنشین را طبق آمار غیررسمی بیش از یک میلیون نفر اعلام کرد و افزود: اغلب شهرستانیها فکر میکنند هر کس میخواهد موفقیتی کسب کند باید به تهران برود، چون در آنجا همه نوع امکانات شغلی و تحصیلی و رفاهی وجود دارد. منفرد با بیان اینکه مهاجرت به پایتخت باعث بروز انواع آسیبهای اجتماعی و نابسامانیهای شغلی میشود و اصالت و شخصیت افراد را زیر سوال میبرد، اظهار کرد: از دیگر پیامدهای مهاجرت، تخریب روستاها و از رونق افتادن کشاورزی و دامداری در استانی مانند مازندران است. ضمن اینکه در پدیده مهاجرت، ارزشها و هنجارهای فرهنگی افراد دچار فروریختگی میشود که خود باعث پدیدآمدن آسیبهای اجتماعی دیگر است.
این دکترای جامعهشناسی تصریح کرد: باید قطبهای صنعتی را از پایتخت خارج کرد و با حمایت و آغاز به کار صنایعی نظیر نساجی، تراورس شیرگاه، قند و شکر و ذوبآهن روح تازهای در کالبد مازندران دمید تا مشکل اشتغال حل شود. برای تحقق این موضوع باید در پراکندگی امکانات رفاهی، آموزشی و تفریحی در شهرهای مختلف تعادل ایجاد شود.
نبود اشتغال، عامل اصلی مهاجرت
«محمد دامادی»، نماینده مردم ساری و میاندورود با بیان اینکه نبود اشتغال در مازندران موجب مهاجرت مردم استان به شهرهای اطراف پایتخت و افزایش پدیده حاشیهنشینی شده است، گفت: ما نیازمند سرمایهگذاری مناسب در بخشهای مختلف با کمک دولت، بخش خصوصی و سرمایهگذاران هستیم. وی با تاکید بر اینکه زیرساختهای مختلف در مازندران برای سرمایهگذاری فراهم است، اظهار کرد: آب، جاده، انرژی، حملونقل و امنیت کامل در استان برای سرمایهگذاری مطئمن فراهم است و امیدواریم با تشویق سرمایهگذاران در این بخش شاهد توسعه روزافزون باشیم.
پیشگیری بهتر از درمان است
عضو کمیسیون عمران مجلس با اشاره به تغییرات اقلیمی و مشکل کمآبی و خشکسالی در کشور گفت: جمعیت استانهای شمالی به دلیل وضعیت جوی مناسب هر روز افزایش مییابد و مهاجرتهایی به مازندران صورت میگیرد و غیربومیها زمینهای استان را خریداری میکنند که قطعا تبعات سوء فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به همراه خواهد داشت.
نماینده مردم ساری در مجلس شورای اسلامی درماندگی و آسیبهای اجتماعی مانند فقر را نتیجه افزایش پدیده حاشیهنشینی دانست و گفت: مهاجرتهای زیاد به شهرها و بیتوجهی مدیران شهری به حجم مهاجرتهای صورتگرفته سبب شده افراد دست به ساختوسازهایی غیرقانونی در حاشیه شهرها بزنند. باید به دنبال راهحل باشیم تا در چند سال آینده افسوس نخوریم. آن زمان حل این مسأله غیرممکن یا بسیار دشوارتر از امروز است.