عماد صادقی نسب مترجم آگوستو پینوشه، با نام کامل آگوستو پینوشه اوگراته در ۲۵ نوامبر ۱۹۱۵ در شیلی زاده شد. او رهبر یک گروه نظامی بود که در ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۳ حکومت سوسیالیستی رییس جمهور سالوادور آلنده رو سرنگون ساختند. او سپس به رهبری دیکتاتوری نظامی شیلی منصوب شد و تا سال ۱۹۹۰ بر اهالی […]

عماد صادقی نسب
مترجم

آگوستو پینوشه، با نام کامل آگوستو پینوشه اوگراته در ۲۵ نوامبر ۱۹۱۵ در شیلی زاده شد. او رهبر یک گروه نظامی بود که در ۱۱ سپتامبر ۱۹۷۳ حکومت سوسیالیستی رییس جمهور سالوادور آلنده رو سرنگون ساختند. او سپس به رهبری دیکتاتوری نظامی شیلی منصوب شد و تا سال ۱۹۹۰ بر اهالی شیلی حکومت کرد. در طول ۱۶ سال حکومت پینوشه هزاران نفر از مخالفان رژیم او به سخت‌ترین شکل ممکن شکنجه شدند.
۱۸ روز قبل
پینوشه، تحصیل کرده دانشکده افسری سانته‌گو بود و تنها ۱۸ روز پیش از کودتایی که خود طراحی و رهبری آن را بر عهده داشت، توسط آلنده به فرماندهی نیروهای ارتش انتخاب شده بود. او پس از موفقیت در کودتا و سرنگونی آلنده عزم خود را برای سرکوب مخالفان لیبرال نظام خود آغاز کرد، به طوری که در سه سال نخست حکومت حدود ۱۳۰ هزار نفر را دستگیر کرد و عده کثیری از آنها را تحت شکنجه قرار داد. در ماه ژوئن ۱۹۷۴، پینوشه در قالب یک رییس جمهور، قدرت مطلق شیلی به شمار می‌رفت و رهبری حزب نظامی‌اش را به حالت شورایی تغییر داد.
دیکتاتوری با تورم کم
پینوشه تصمیم گرفت چپگرایی در شیلی را به طور کامل حذف کند و دوباره سیاست‌های بازار آزاد را به اقتصاد شیلی بازگرداند. گرچه سقوط حکومت آلنده سبب شد که شیلی بین سال‌های ۱۹۷۶ تا ۱۹۷۹ نرخ تورم کمتری را تجربه کند، اما حزب پینوشه سرکوب شدید مخالفان را قویا محکوم کرد. در سال ۱۹۷۸ و پس از آن که حکومت اعلام کرد در جریان یک همه‌پرسی ۷۵ درصد مردم موافق حکومت پینوشه هستند، یک آزادسازی سیاسی متعادل آغاز شد.
بر اساس قانون اساسی جدیدی که در مارس ۱۹۸۱ منتشر شد، پینوشه برای یک دوره هشت ساله دیگر در مقام ریاست جمهوری ابقاء شد. در طول دهه ۸۰ میلادی علیرغم وجود رکود اقتصادی شدید بین سال‌های ۸۰ تا ۸۳، سیاست‌های بازار آزاد پینوشه توانست نرخ تورم را در سطحی پایین و رشد اقتصادی را در نرخی قابل قبول نگاه دارد. پینوشه به هیچ مخالف سیاسی اجازه کار نمی‌داد، اما تعهدات قانونی خود برای برگزاری همه پرسی مدنظر را که زودتر از موعد در اکتبر ۱۹۸۸ برگزار شد، برآورده ساخت. نتیجه این همه پرسی ۵۵ درصد رای «نه» و ۴۳ درصد «آری» بود. با وجود رد حکومت دیکتاتوری پینوشه توسط اکثریت رای دهندگان، او تا زمان برگزاری انتخابات آزاد ۱۱ مارس ۱۹۹۰ و انتخاب رییس جمهوری جدید دموکرات «پاتریسیو آیلوین» در مقام ریاست جمهوری باقی ماند.
حبس در بریتانیا
پینوشه تا سال ۱۹۹۸ فرمانده ارتش ماند و تا آن زمان از تعقیب قضایی حقوق بشری علیه اعضای نیروهای امنیتی جلوگیری کرد. پس از ترک پست ریاست جمهوری، پینوشه بر اساس قانون اساسی مصوب سال ۱۹۸۱ توانست در مقام یک سناتور فعالیت کند. کمی بعد، در سال ۱۹۹۸، در حالی که آگوستو پینوشه مشغول بازدید از لندن بود، بنا به درخواست اسپانیا برای استرداد او به واسطه دخالت‌اش در شکنجه شهروندان اسپانیایی مقیم شیلی، توسط نیروهای انگلستان بازداشت شد. ایالات متحده و برخی کشورها به سرعت پرونده‌های طبقه‌بندی شده قدیمی را در مورد مردم سر به نیست شده شیلی که احتمال می‌رفت دزدیده یا کشته شده باشند، منتشر کردند. این افشاگری‌ها جزئیات بیشتری از عملیات کلمبو که منجر به حذف ۱۰۰ شیلیایی چپگرا شد و نیز عملیات کوندور که در آن چند حکومت نظامی آمریکای جنوبی با همکاری یکدیگر به حذف سیستماتیک مخالفان در دهه ۷۰ و ۸۰ پرداختند، منتشر کردند. پینوشه در ژانویه سال ۲۰۰۰ و پس از آن که یک دادگاه بریتانیا بر عدم توانایی جسمانی او برای تحمل حبس صحه گذاشت، آزاد شد و به شیلی بازگشت. با این حال او همچنان توسط مقامات شیلی مورد بازجویی قرار می‌گرفت.
خلع مصونیت قضایی
اواخر سال ۲۰۰۰، مصونیت قضایی پینوشه که به عنوان رییس جمهوری سابق به او اعطا شده بود، از وی خلع شد و به جرم نقض حقوق بشر به حبس محکوم شد. با این وجود رای دادگاه در سال ۲۰۰۲ تغییر کرد، چون دادگاه بر این باور بود که آگوستو پینوشه از لحاظ روانی و ذهنی توانایی دفاع از خود را ندارد. اندکی بعد، برای همیشه از سمت سناتوری کناره‌گیری کرد.
پایان در ۹۰ سالگی
ابعاد جنایات پینوشه در واپسین روزهای سال ۲۰۰۴ روشن شد. در آن زمان کمیسیون ملی جلوگیری از حبس و شکنجه سیاسی گزارشی در مورد عملکرد پینوشه منتشر کرد. این گزارش حاکی از آن بود که بالغ بر ۳۵ هزار پرونده شکنجه در دوران دیکتاتوری او رقم خورده است. یک سال بعد، دادگاه عالی شیلی پینوشه را به جرم معاملات تجاری غیرقانونی و نیز دست داشتن در قتل دست کم ۱۱۹ مخالف سیاسی که اجسادشان در نزدیکی آرژانتین پیدا شده بود، به حبس محکوم کرد. پینوشه در همان سال ۲۰۰۵، بدون آن که به جرم نقض حقوق بشر در دوران حکومت‌اش طعم زندان را بچشد، درگذشت.
منبع: دانشنامه بریتانیکا