متاسفانه اقتصاد ایران در دو دهه اخیر با مشکل بیکاری بالا مواجه شده است و ریشه آن در انفجار جمعیتی بود که در دهه ۶۰ اتفاق افتاد و دولت‌ها در برخی موارد بجای کنترل و کاهش بیکاری با اتخاذ سیاست های اشتباه در بیشتر مواقع به افزایش آن دامن زدند. دولتمردان باید این موضوع را […]
متاسفانه اقتصاد ایران در دو دهه اخیر با مشکل بیکاری بالا مواجه شده است و ریشه آن در انفجار جمعیتی بود که در دهه ۶۰ اتفاق افتاد و دولت‌ها در برخی موارد بجای کنترل و کاهش بیکاری با اتخاذ سیاست های اشتباه در بیشتر مواقع به افزایش آن دامن زدند. دولتمردان باید این موضوع را درک کنند که عامل بسیاری از مشکلات کشور ریشه در مسئله اشتغال و بیکاری دارد.
افزایش سن ازدواج از ۲۴ سال به ۲۹ سال، افزایش جرم و جنایت، فساد، طلاق، کاهش نرخ رشد جمعیت از ۳.۹ درصد در سال ۶۰ به ۱.۰۹ درصد در سال ۹۶ و پیری جمعیت را ریشه در مسئله اشتغال دارد و اگر این شرایط با همین سرعت ادامه یابد کشور با مشکلات بیشتری از جمله کاهش مشارکت اقتصادی در سال‌های آتی به خاطر کاهش نرخ رشد جمعیت و پیری جمعیت، کاهش نیروی کار ماهر بخاطر انگیزه نداشتن برای تحصیل، کاهش تولید و بسیاری از مشکلات دیگر، مواجه خواهد شد.
اگر بخواهیم تمام مشکلات کشور را در خصوص بیکاری عنوان کنیم، دلایل مختلفی دارد ولی مهمترین مشکلاتی که به بیکاری بالا و نرخ مشارکت اقتصادی پایین که به کاهش بهره وری کارکنان نیز دامن می‌زند را عنوان کنیم، به توجه نکردن به نیروی کار ماهر و تحصیل کرده واقعی، اشکال در نوع استخدام و آزمون‌های استخدامی می توان اشاره کرد.
برخی مدیران تمایلی به استخدام نیروی فعال ندارند
متاسفانه در بسیاری از اداره‌ها و سازمان‌های دولتی به دلیل اینکه نیروی کار از نظر سطح رزومه و کارایی از مدیر سازمان در سطح بالاتری است و این عامل به اشتباه بعنوان تهدید برای تصاحب میز برای مدیر سازمان در نظر گرفته میشود، بنابرین میل چندانی برای استخدام نیروی فعال وجود ندارد و در بیشتر مواقع مدیر ادارات با گرفتن مدرک در دانشگاه هایی که برای آن سازمان و مدیران افتتاح شده است، این نقص را حل می‌کنند، غافل از اینکه این موارد در بلند مدت با اجرای سیاست‌های اشتباه توسط مدیر به ضرر سازمان و کشور است.
سوالات آزمون استخدامی خالی از اشکال نیست
وقتی که جوانان مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری را پشت سر می‌گذارد و در آزمون استخدامی شرکت می‌کنند، با سوالات دوران دبیرستان تحت عنوان سوالات عمومی مواجه می‌شوند، در حالی که در طول دوران تحصیل در دانشگاه دروس دیگری را بشکل تخصصی پشت سر گذاشته است، بنابرین بهتر است که آزمون های استخدامی بشکل تخصصی برگزار شود و اولویت های دیگری تحت عنوان رزومه علمی افراد نیز در استخدامی دخیل شود تا از نیروی کار متخصص در سازمان و بخش های مختلف بهره‌گیری شود.
رابطه به جای ضابطه در جذب نیرو وجود دارد
با افزایش مجوز و تاسیس انواع دانشگاه‌ها و مدرک گرایی برای سرپوشانی به مشکل بیکاری، رابطه به جای ضابطه در جذب نیرو، چند شغلی مدیران و دریافت حقوق‌های نجومی، اجرای سیاست هدفمندسازی یارانه و پرداخت یارانه ۳۸۰۰ میلیارد تومان در ماه بشکل مستقیم نمی‌توان مشکل بیکاری جوانان کشور را حل کرد.
اگر اقتصاد کشورهای توسعه یافته را در نظر بگیریم که بخش خصوصی در راس امور است و دولت فقط در مباحث مربوط به آموزش رایگان، بهداشت، امنیت، دفاع و مالیات دخالت دارد؛ بخش خصوصی بخاطر درگیری با کل بخش‌های اقتصاد مسئولیت ایجاد اشتغال را بعهده می‌گیرد و دولت بعنوان ناظر بر بخش خصوصی با اعمال سیاست‌هایی از حقوق افراد دفاع می‌کند.
با نگاهی به نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر و نرخ بیکاری جمعیت ۱۵ ساله و بیش تر قابل مشاهده است که تفاوتی از نظر درصد با یکدیگر ندارند با اشاره به ابهامات آمارگیری افزود: بحث اصلی برروی جمعیتی است که در رسته شاغلین کشور برای پایین نشان دادن جمعیت بیکار کشور آورده می‌شوند و به عنوان ابهامات آمارگیری نیز به حساب می‌آید که شامل دانشجویان و محصلان، سربازان، کارآموزان و افرادی که بدون دریافت مزد برای یکی از اعضای خانوار خود که با وی نسبت خویشاوندی دارند، کار می‌کنند و افرادی که هفته ای یک ساعت کار می‌کنند، است؛ در حالت کلی اگر بخواهیم بشکل منطقی به قضایا نگاه کنیم، بحث اصلی، ایجاد اشتغال پایدار است، نه کاهش بازه سنی و قرار دادن این جمعیت در رسته شاغلین؛ در صورت ادامه و اجرای سیاست‌های اشتباه و به فکر نبودن مسئولین در ایجاد اشتغال، کشور در آینده با مشکلات زیادی از جمله افزایش جرم و جنایت، فساد، طلاق، کاهش نرخ رشد جمعیت و پیری جمعیت، کاهش نیروی کار ماهر و در نتیجه کاهش بهره‌وری و تولید مواجه خواهد شد.
با نگاهی به آمارهای جهانی می توان مشاهده کرد که فقط اشتغال نسبت به جمعیت بالای ۱۵ سال و اشتغال نسبت به جمعیت مابین ۲۴-۱۵ سال موجود است؛ البته آماری تحت عنوان اشتغال کودکان در کشاورزی در سن ۷-۱۴ سالگی نیز در آمارهای جهانی قابل مشاهده است، ولی این نرخ در کشورهای توسعه یافته محاسبه و استفاده نمی‌شود.
طبق آخرین آمار مرکز ایران مطابق طرح آمارگیری نیروی کار تابستان ۹۷، بررسی نرخ بیکاری افراد ۱۰ساله و بیش تر نشان می‌دهد که ۱۲.۲ درصد از جمعیت فعال(شاغل و بیکار) بیکار بوده‌اند. روند تغییرات این نرخ حاکی از آن است که این شاخص نسبت به تابستان ١٣٩٦ به میزان ۰.۷ درصد افزایش داشته است و جمعیت بیکار کشور با ٢٣٧ هزار نفر افزایش به ٣ میلیون و ٣٢٦ هزار نفر رسیده است.جمعیت شاغلین ۱۰ ساله و بیشتر در این فصل ٢٣ میلیون و ٩٥٦ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ١٥٨ هزار نفر افزایش داشته است.بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که درتابستان ١٣٩٧، بخش خدمات با ۴۹.۵ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۱.۶ درصد و کشاورزی با ۱۸.۹ درصد قرار دارند.
