داستان خرید مسکن در ایران همواره با سختی گره خورده است. آن طورکه گزارش‌های مختلف نشان می‌دهند، ایران در مقایسه با دیگر کشورهای دنیا در رده کشوری با سخت‌ترین شرایط پرداخت وام قرار گرفته است، چرا که به باور بسیاری از تحلیلگران اقتصادی، نگاه بنگاهی حاکم بر بانک‌ها باعث شده تا سودهای هنگفتی در ازای […]
داستان خرید مسکن در ایران همواره با سختی گره خورده است. آن طورکه گزارش‌های مختلف نشان می‌دهند، ایران در مقایسه با دیگر کشورهای دنیا در رده کشوری با سخت‌ترین شرایط پرداخت وام قرار گرفته است، چرا که به باور بسیاری از تحلیلگران اقتصادی، نگاه بنگاهی حاکم بر بانک‌ها باعث شده تا سودهای هنگفتی در ازای تسهیلات پرداختی از مردم دریافت شود. دی ماه سال ۹۴ بود که عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان از تسهیلات ۶۰ میلیون تومانی با سود ۵/۱۸ درصد انتقاد کرد.
ایرج رهبر، آن‌روزها به اقتصاد آنلاین گفته بود: «پرداخت ۸۴ هزار وام محدود است و این تعداد تسهیلات مشکلی از بخش مسکن حل نخواهد کرد.» او در ادامه به نرخ سود این تسهیلات اشاره و گفته بود: حتی اگر تعداد این تسهیلات کافی بود نرخ سود ۵/۱۸ درصد برای این تسهیلات بالا است و بار مالی زیادی را به متقاضیان تحمیل می‌کند، بنابراین به نظر می رسد اقشار محدودی توان استفاده از این تسهیلات را داشته باشند.» با یک ضرب و تقسیم ساده، رقم قابل‌توجهی از سود تسهیلات روی صفحه ماشین حساب نمایش داده می‌شود؛ وام ۶۰ میلیونی با سود ۵/۱۸ درصدی، به معنای این است فردی که از این وام استفاده کرده باید ۹۲۵ هزار تومان و سالی ۱۱ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان برای بازپرداخت این وام، سود به بانک‌ها واریز کند.
این در حالی است که اگر حداقل حقوق فردی که جرئی از دهک‌های ضعیف جامعه است، یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان باشد، در اینصورت برای استفاده از این تسهیلات ناچار به پرداخت مبلغ قابل توجهی است که با توجه به افزایش هزینه‌های زندگی اقدامی غیرممکن بنظر می‌رسد. سود بالای تسهیلات مسکن در کنار پایین بودن مبلغ وام در مقایسه با هزینه مسکن در حالی به کلاف سردرگمی در اقتصاد تبدیل شده است که بر اساس گزارش‌های موجود، سود وام مسکن در ایران تقریبا ۳ برابر آمریکا است. البته گفته می‌شود که در این کشورها بر اساس استانداردهای جهانی وام مسکن ۷۰ درصد از هزینه خرید خانه را نیز پوشش می‌دهد.
وقتی پرونده افزایش تسهیلات روی میز مسئولان باز می‌شود
بر اساس این گزارش، یکی از مهمترین تسهیلاتی که بانک‌ها در اختیار مردم قرار می‌دهند، تسهیلات مسکن است که متقاضیان زیادی دارد و به دلیل بالا بودن تعداد اقساط به عنوان کمک هزینه‌ای مناسب برای خرید منزل مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ کمک هزینه‌ای که این روزها رقم آن نسبت به قیمت منازل مسکونی پایین است. تسهیلات ۱۶۰ میلیون تومانی مسکن هم‌اکنون تنها ۲۲ درصد از قیمت یک واحد مسکونی ۶۰ متری بر اساس میانگین قیمت مسکن شهر تهران را پوشش می‌دهد؛ به طوری‌که اگر شخصی قصد خرید یک منزل مسکونی ۶۰ متری در تهران را داشته باشد، به طور میانگین باید حدود ۵۱۶ میلیون تومان هزینه کند و این در حالی است که تسهیلات مسکن در حال حاضر ۱۶۰ میلیون تومان است.
با این حال مشاهده می‌شود که هنوز تسهیلات مسکن متقاضیان زیادی دارد و به هر حال افرادی که قصد خرید منزل را دارند، از این تسهیلات استفاده می‌کنند؛ چنان که در هفت ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته، تسهیلات بانک مسکن بیش از ۳۵ درصد افزایش یافته است؛ تسهیلاتی که عمده آن مربوط به خرید و بازسازی منازل مسکونی اختصاص داشته است.
بر اساس این گزارش، بانک مسکن در هفت ماهه نخست امسال رقمی بالغ ۱۰ هزار و ۸۴۹ میلیارد و ۳۷۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان به متقاضیان سراسر کشور تسهیلات پرداخت کرده است. گزارش عملکرد تسهیلات منعقد شده و اعطایی بانک مسکن طی هفت ماهه نخست امسال نشان می دهد کل تسهیلات منعقد شده و اعطایی طی هفت ماهه سال جاری معادل ۱۰ هزار و ۸۴۹ میلیارد و ۳۷۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بوده که در مقایسه با مبالغ منعقد شده و اعطایی طی دوره مشابه سال گذشته معادل ۷/۳۵ درصد رشد داشته است.
در عین حال گزارش عملکرد مربوط به نخستین ماه از فصل پاییز سال جاری نیز حاکی از آن است که در مهرماه سال جاری، ۵۰ هزار و ۳۴۷ فقره تسهیلات به ارزش ۱۸۰۶ میلیارد و ۵۱۶ میلیون تومان به متقاضیان اعطا شده است. این در حالی است که با توجه به تورم بخش مسکن در ماه‌های اخیر و افزایش قابل توجه قیمت مسکن در این مدت و در عین حال رکودی که به دلیل افزایش قیمت و کاهش قدرت خرید مردم ایجاد شده است، بانک مرکزی باید دیر یا زود سقف تسهیلات مسکن را افزایش دهد تا بتواند رونقی را در بخش مسکن ایجاد کند.
