محمدحسین جعفری سمیع دبیر گروه سیاسی بیش از دویست سال از تولد مطبوعات در کشور می گذرد. از انقلاب مشروطیت تا به امروز ، اصحاب رسانه روزهای تلخ و شیرینی را تجربه کرده اند اما مطبوعات در تلاطم روزگار، حتی در زمانی که مورد قهر اصحاب قدرت قرار داشت باز هم به حیات خود ادامه […]
محمدحسین جعفری سمیع
دبیر گروه سیاسی
بیش از دویست سال از تولد مطبوعات در کشور می گذرد. از انقلاب مشروطیت تا به امروز ، اصحاب رسانه روزهای تلخ و شیرینی را تجربه کرده اند اما مطبوعات در تلاطم روزگار، حتی در زمانی که مورد قهر اصحاب قدرت قرار داشت باز هم به حیات خود ادامه داد و امروز در عصر ارتباطات به عنوان بخشی بخش تاثیر گذار در عرصه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی با هدف تنویر افکار عمومی در جامعه حضور دارد. دکتر احد جاودانی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران در بازدید از روزنامه «جمله» در خصوص نقش مطبوعات و رسالت اصحاب رسانه، با اشاره به عملیات روانی دشمنان کشور اظهار داشتند:« ما هروقت با خلع اخبار مواجه بودیم، فضا برای دشمنان و معاندین فراهم شده تا با اخبار مسموم خود آن خلع را پر کنند.»
مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران در تشریح وضعیت عمومی مطبوعات اظهار داشت: «یکی از سیاست های اصولی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حمایت از رسانه است. رسانه های مکتوب و رسانه های مجازی که در حوزه اطلاع رسانی و فرهنگ سازی مشغول فعالیت هستند. تمام تلاش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه مطبوعاتی این وزارت نیز، ایجاد زمینه های رشد این رسانه ها است تا راحت تر بتوانند به رسالت خود عمل کنند و همچنین خبرنگاران بتوانند در یک فضای بهتری به فعالیت های خود ادامه دهند. اما در شرایط حاضر ما در این حوزه با مشکلاتی مواجه هستیم به خصوص در بخش رسانه های مکتوب. این مشکلات شرایطی را به رسانه های مکتوب تحمیل کردند که باعث شد بخشی از آنها دچار آسیب شوند. »
وی با اشاره به بحران کمبود و گرانی کاغذ گفت: « به دلیل کمبود و گرانی کاغذ در ماه های اخیر، تیراژ بسیاری از روزنامه ها افت شدیدی داشت و حتی برخی از این رسانه ها فعالیتشان با چالش مواجه گردید. با توجه به مشکلات اقتصادی، مسئولین و صاحبان مطبوعات برای حفظ مخاطبان خود نمی توانند قیمت روزنامه ها یا مجلات را افزایش دهند و از طرفی دیگر گرانی کاغذ مشکل بزرگی برای آنان ایجاد کرده که به همین دلیل دچار ضرر و زیان مادی شدند. از سوی دیگر مشکلات اقتصادی سرویس های مربوط به حوزه مطبوعات را نیز تحت الشعاع خود قرار داده است.»
جاودانی ادامه داد: « حوزه هایی همچون خدمات چاپ و نشر نیز به دلیل گران شدن هزینه های رنگ و یا سرویس دستگاه های چاپ مجبور به بالا بردن قیمت شدند که این گرانی نیز فشاری مضاعف بر فعالیت های مطبوعاتی وارد کرد. در اینجا وزارت ارشاد تلاش دارد تا با هرآنچه که در توان دارد از مطبوعات و رسانه ها حمایت کرده و اجازه ندهد بیش از این دچار خسران شوند. به همین دلیل تلاش کرد با تشکیل کمیته نظارت بر توزیع کاغذ، چتر حمایتی خود را بر مطبوعات مکتوب بیشتر بگستراند.»
مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد تهران گفت: «تلاش مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد این است که رسانه ها به صورت عادلانه از آگهی های دولتی که شامل مناقصه ها و مزایده ها است و همچنین آگهی های شرکت های نیمه دولتی و خصوصی بهره مند شوند تا از کنار این آگهی ها بخشی از هزینه هایشان تامین گردد.»
دکتر جاودانی تاکید کرد: «باید مردم را با رسانه های کشور آشنا کنیم. رسانه ها ، خبرگزاری ها و پایگاه های خبری که دارای مجوز هستند و تلاش می کنند اطلاع رسانی خوبی به مردم داشته باشند، باید به مردم معرفی شوند تا مردم اخبار خود را از این رسانه ها دریافت کنند. متاسفانه با ظهور کانال های متعدد در فضای مجازی ، اخبار غیر واقعی و حتی شایعات نیز در این فضا منتشر می شود که در برخی موارد مشکلاتی را به دنبال دارند. در مجموع می توان گفت فضای فعلی مطبوعات و رسانه ها در انتشار اخبار و اطلاع رسانی عمومی، فضای خوبی است ولی از لحاظ مادی می توان گفت فعالین این حوزه برای گذران زندگی خود با مشکلات زیادی مواجه هستند که امیدواریم این مشکلات نیز به زودی مرتفع شوند.»
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به عملیات روانی رسانه های معاند اظهار داشت:«ما هروقت با خلع اخبار مواجه بودیم، فضا برای دشمنان و معاندین فراهم شده تا با اخبار مسموم خود آن خلع را پر کنند. دشمنان از این ضعف رسانه ای ما، با خبرسازی ها و شایعه پراکنی ها به نفع خود سوءاستفاده می کنند. وزارت فرهنگ و ارشاد همواره از جریان آزاد اطلاعات حمایت می کند و از این رو انتظار داریم تا فعالین حوزه رسانه دقت لازم را در انتشار اخبار و اطلاعات داشته باشند.»
وی با اشاره به نقش رسانه ها در موضوع مبارزه با مفاسد اقتصادی گفت:« در موضوع مبارزه با مفاسد اقتصادی ، جامعه شاهد این حقیقت بود که رسانه ها چه نقش پررنگی در این عرصه ایفا کردند. پیگیری های رسانه ها و اصحاب رسانه در روند مبارزه با مفاسد اقتصادی تاثیر بسزایی داشت. عملکرد رسانه ها در مبارزه با مفاسد اقتصادی باعث شد ضمن آگاهی بخشی به جامعه، مسئولان را نیز نسبت به این موضوع حساس شده و در نتیجه یک حرکت اساسی برای مبارزه با مفاسد اقتصادی ایجاد شود.»
وی ادامه داد: «حضور فعال اصحاب رسانه موجب می شود تا مسئولین، مردم را ارباب خود بدانند و به مردم پاسخگو باشند. این موضوع همواره مورد تاکید امام راحل و مقام معظم رهبری بوده است که مسئولین باید مردم را در جریان امور قرار دهند. اگر ما همین شیوه اطلاع رسانی را ادامه دهیم به طور قطع مردم هیچ نیازی ندارند تا برای کسب اخبار و اطلاعات داخل کشور، متوسل به رسانه های خارجی شوند.»
جاودانی تاکید کرد: «در واقع اصحاب رسانه با فکر و ذهن مردم سر و کار دارند. فکر و ذهن مردم نیز دائم در حال تکامل است. حال کسانی که با فکر و ذهن مردم کار می کنند نیز باید همواره در حال تکامل و رشد باشند. به همین دلیل لازم است اصحاب رسانه دائم در حال آموختن باشند و دانسته های خود را افزایش دهند. بر همین اساس لازم است که مخاطبین خودتان را بشناسند و بر اساس مخاطب و نیاز مخاطب بتوانند تولید محتوا کنند. اگر اصحاب رسانه اینگونه عمل کنند می توان مخاطب داخلی را حفظ کرده و از ریزش مخاطبان و گرایش آنان به رسانه های خارجی جلوگیری کرد.»
دکتر جاودانی در عملکرد موسسات مستقل فرهنگی در کشور اظهار داشت: «براساس قانون، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی فرهنگ، هنر و رسانه است. طبیعتاً مسئولیت هایی که برای وزارت فرهنگ و ارشاد تعریف شده در چهار محور فرهنگ،هنر، رسانه و دین است که بر اساس آن ضوابط و ساختار برای آن تعیین شده است که باید این وزارت بتواند مسئولیت های خود را در این موارد به درستی انجام دهد. اما باید به این موضوع نیز دقت داشت که در همه جای دنیا، حوزه فرهنگ یک حوزه یارانه بگیر است. بدین معنا که این حوزه، حوزه ای نیست که بتواند درآمدزایی کند و از محل این درآمدها خودشان را اداره کنند. حتی در کشورهای توسعه یافته می بینید که کمپانی های بزرگ فیلم سازی و یا موسسات فرهنگی نیز از کمک های دولتی استفاده می کنند. طبیعتاً در کشور ما، این نیاز بیشتر احساس می شود که به حوزه های فرهنگ، هنر، رسانه و دین اهمیت بیشتری توسط تصمیم سازان کشور داده شود.»
وی با اشاره به بحث بودجه فرهنگی کشور در سال ۹۸ اظهار داشت: «متاسفانه در ساختار بودجه ریزی در کشور یک ساختار مناسبی برای بخش فرهنگ نیست. به همین دلیل شاهد هستیم که هم در تدوین بودجه و هم در تخصیص بودجه در حوزه فرهنگ شاهد یک چرخه معیوب هستیم. شما ببینید از مبلغی حدود ۶۲۰۰ میلیارد اعتبار بخش فرهنگ و هنر، یک ششم آن به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعلق پیدا می کند در حالی که این وزارت باید پاسخگوی همه هنرمندان، اصحاب فرهنگ، اصحاب رسانه، اصحاب قلم و فعالین حوزه دین باشد و بتواند متناسب با نیاز جامعه، پاسخگوی مردم و مخاطبین این حوزه باشد اما واقعاً این امکان برای وزارت فرهنگ فراهم نیست و به همین دلیل با انتقاد هنرمندان و اصحاب هنر و فرهنگ مواجه هستیم. فیلمسازان ما انتظار حمایت دارند تا بتوانند آثار خوبی را ارائه دهند مخصوصاً نسل جوانی که وارد این عرصه شده اند. هنرمندان هنرهای نمایشی انتظار دارند مورد حمایت قرار گیرند. خبرنگاران ما انتظار حمایت دارند مخصوصاً در بحث بیمه و همچنین انبوهی از انتظارات بجا و بحق دیگر هنرمندان در عرصه های مختلف هنری و فرهنگی که به دلیل عدم تخصیص بودجه مناسب برای وزارت فرهنگ و ارشاد ، وزارت قادر نیست این انتظارات را برآورده سازد.»
وی ادامه داد:« به نظر باید در تخصیص بودجه و تعیین اعتبار برای حوزه فرهنگ و هنر یک تجدید نظری داشته باشیم. اعتباری بیشتر باید برای این حوزه در نظر گرفته شود و در این راه دولت و مجلس نیز باید این بخش را یاری دهند. وقتی به نظرات مقم معظم رهبری نیز دقت کنیم می بینیم که ایشان چقدر بر ضرورت اهمیت به بخش فرهنگ و هنر تاکید دارند. در حال حاظر بخش عمده ای از بودجه بخش فرهنگی کشور نصیب موسسات فرهنگی خارج از حیطه وزارت فرهنگ می شود. اگر یک سیاستی اتخاذ شود که این موسسات تحت نظر وزارت فرهنگ قرار گیرند به نظر تاثیر مثبت فراوانی خواهد داشت.»
مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران با تاکید بر ضرورت نظارت بر موسسات فرهنگی گفت:« اگر این موسسات در قبال محصولی که تولید می کنند و گزارش عملکرد خود به وزارت فرهنگ و ارشاد، بودجه دریافت کنند، دیگر شاهد این قضیه نخواهیم بود که برخی از این موسسات در قبال پروژه ای که سال ها متوقف شده همواره بودجه دریافت کنند و محصولی ارائه ندهند. بدین معنی که تنها در قبال خروجی این موسسات بودجه اختصاص شود . با این کار به طور یقین صرف جویی بزرگی در هزینه ها می شود و از کنار این صرفه جویی می توان بخش های دیگر فرهنگی را تقویت کرد. بنابراین باید گفت ساماندهی این موسسات فرهنگی مستقل نیازمند یک اقدام جسورانه است و این به عهده کمیسیون محترم فرهنگی مجلس است تا با بررسی دقیق عملکرد موسسات، تدبیری اتخاذ کند تا از هدر رفت بودجه فرهنگی کشور جلوگیری بعمل آید.»
دکتر جاودانی در پایان در ارزیابی خود از روزنامه جمله اظهار داشت:«روزنامه جمله به رقم آنکه زمان زیادی از تولدش نمی گذرد اما باید گفت که خیلی سریع بالغ شد. و این جای تبریک دارد به همه عزیرانی که در این روزنامه فعالیت می کنند. وزارت فرهنگ و ارشاد همواره از رسانه هایی که با شجاعت پا در این عرصه می گذارند حمایت خواهد کرد تا بدین وسیله شاهد جامعه ای پویا و سرزنده باشیم»
