
روز گذشته وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که دهها کشور در اجلاس لهستان شرکت خواهند کرد، کشورهایی که منافع مشترکی برای ایجاد ثبات در خاورمیانه دارند. اما هنوز نام کشور هایی که این دعوت را پذیرفته اند مشخص نیست. ظاهرا تعداد شرکت کنندگان کم است و وزارت خارجه آمریکا انتظار دارد که تعداد بیشتری در […]
روز گذشته وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که دهها کشور در اجلاس لهستان شرکت خواهند کرد، کشورهایی که منافع مشترکی برای ایجاد ثبات در خاورمیانه دارند. اما هنوز نام کشور هایی که این دعوت را پذیرفته اند مشخص نیست. ظاهرا تعداد شرکت کنندگان کم است و وزارت خارجه آمریکا انتظار دارد که تعداد بیشتری در روزهای آینده به این نشست بپیوندند. وزیر امور خارجه آمریکا تنها به گفتن اینکه کشورهایی از آسیا، آفریقا، نیمکره غربی، اروپا و خاورمیانه در این کنفرانس حضور بهم خواهند رساند، بسنده کرد. مایک پمپئو در گفتگو با فاکس نیوز با اشاره به اینکه حکومت بشار اسد بخشی از مذاکرات این نشست خواهد بود، گفت: «ما میخواهیم اطمینان حاصل کنیم زمانی که این مذاکره سیاسی شروع شود، همه گزینهها روشن و قابل بحث باشند.»
او همچنین روسیه و ایران را «مجریان شرور خاورمیانه» خواند و گفت: «امیدواریم آنها را همراه با حکومت سوریه و تمامی افراد ذینفع در سوریه بر سر میز مذاکره بیاوریم تا درباره شکل ساختاری که سوریه پس از یک جنگ داخلی باید داشته باشد، گفتوگو کنند.»
چرا لهستان میزبان این اجلاس است؟
اکنون دولتی تندرو و راست گرا در لهستان بر سر کار است. دولت راست گرای لهستان در رعایت هنجارهای اتحادیه اروپا و حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی و امنیتی با آلمان و فرانسه که قدرت های محور در اتحادیه اروپا هستند، چالش های جدی دارد. حزب حاکم راستگرای «قانون و عدالت» با محدود کردن رسانه ها و افزایش اختیارات دولت در کنترل رسانه ها و نهاد قضایی هنجارهای اتحادیه اروپا را به چالش کشیده است.
سال گذشته نیز سفر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به لهستان خبر ساز شد. در حالی که میلیون ها نفر در اروپا مخالف سیاست های ترامپ در زمینه محیط زیست و جهانی شدن هستند. سفر ترامپ به لهستان با توجه به تنشی که میان آمریکا و اتحادیه اروپا و اعضای محوری آن چون آلمان و فرانسه وجود داشت مهم بود. در چنین شرایطی دولت راستگرای لهستان استقبال پرشوری از ترامپ انجام داد. لهستان به همراه چک و مجارستان در سال ۱۹۹۹ به عضویت ناتو درآمد و در واقع امنیت خود را وامدار غرب خصوصا آمریکا شد. لهستان از آن تاریخ تا به امروز همواره یار وفادار آمریکا است. بنابر این چندان عجیب نیست که تندروهای لهستانی با وجود سابقه روابط خوب این کشور با ایران، از برگزاری نشستی علیه ایران حمایت کنند.
اجلاس لهستان با هدف عملیات روانی
حشمت ا… فلاحت پیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس برگزاری اجلاس ضد ایرانی در لهستان را جنگی روانی دانست که میتواند به عرصه شکست آمریکاییها تبدیل شود.
وی در واکنش به اظهارات اخیر وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر برگزاری اجلاس ضد ایرانی در لهستان گفت: «برگزاری اجلاس ضد ایرانی در لهستان اقدام انفعالی آمریکاست. پمپئو وزیر خارجه آمریکا افسر ارشد اطلاعاتی است که وظیفهاش پوشاندن شکستهای آمریکا در حوزه عملی در قالب یکسری جنگهای روانی است که این سیاست را در قبال جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفته است.»
وی در واکنش به میزبانی لهستان برای برگزاری اجلاس ضد ایرانی، گفت: «لهستان از کشورهای اروپایی و محل اقدامات اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در زمان جنگ سرد بود و بعد از آن هم به پایگاهی تبدیل شد. آمریکا از ضعفهای چنین کشورهایی در عرصه بینالمللی برای برگزاری چنین همایشهایی استفاده میکند.»
در همین رابطه محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به طرح آمریکا برای برگزاری اجلاسی علیه ایران در ورشو پایتخت لهستان،جمعه شب در صفحه توئیتر خود نوشت: «این لکه ننگ از دامان دولت لهستان پاک شدنی نیست.»
ظریف ادامه داد: «در شرایطی که ایران جان لهستانیها را در جنگ جهانی دوم نجات داد، این کشور هماکنون میزبانی سیرک مذبوحانه ضد ایرانی را بر عهده گرفته است.»
وی ادامه داد: «به میزبان و شرکتکنندگان در این کنفرانس ضدایرانی یادآوری میکنم؛ آنهایی که در نمایش قبلی آمریکا علیه ایران شرکت کردند، یا الان مردهاند، یا روسیاه و منزویاند. ایران اما قویتر از همیشه است.
فرانک ویزنر معاون وزیر خارجه پیشین آمریکا در امور امنیت بین المللی روز شنبه در گفت وگو با ایرنا با اشاره به اینکه اکنون هم بحث برگزاری یک گردهمایی بین المللی در لهستان را مطرح کرده است، گفت: «راهبرد همانی است که قبلا بوده، تنها شاهد مانوری تاکتیکی برای افزایش فشار علیه ایران هستیم.»
عضو تیم آمریکا در مذاکرات هسته ای در پاسخ به این سوال که چرا آمریکا گردهمایی ادعایی را در لهستان و نه در سایر کشورهای مطرح اروپایی برگزار می کند، گفت: «دولت ترامپ مدتهاست که با بریتانیا، فرانسه و آلمان و همین طور دیگر امضا کنندگان برجام مساله دارد. مشکلات ما هنوز ادامه دارد و من فکر نمی کنم که آنها چندان علاقه ای به این گردهمایی که پمپئو گفته است داشته باشند.»
آمریکا به دنبال ایجاد شکاف در اروپا
دکتر عبدالرضا فرجی راد استاد دانشگاه، سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان و تحلیلگر مسائل ژئوپلتیک درباره سخنان تازه پمپئو و برگزاری نشست ضد ایرانی در لهستان گفت: «آمریکاییها فکر میکردند با خروج از برجام و اعمال تحریمهای تازه شرایط در ایران به سرعت تغییر کند. همزمان با تحریمها تورم بالایی در ایران به وجود آمد، اعتراضهای دی ماه سال گذشته نیز شکل گرفت. آمریکا تصور میکرد که اعتراضات ادامه خواهد یافت و ایران نمیتواند بحران اقتصادی را کنترل نماید و همین موضوع باعث میشود ایران پای میز مذاکره با ترامپ بنشیند و آنها خواسته هایشان را تحمیل میکنند. اما این وضعیت به وجود نیامد. ایران توانست اوضاع را نسبتا کنترل کند. اعتراضات فروکش کرد و دولت هم توانست تا اندازهای وضعیت ارزی را مهار کند.»
به عقیده سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان «آمریکا به دنیال این است که مسئله ایران را به خاطر اختلافاتی که با اروپا دارد، تبدیل به یک مسئله بین المللی کند. در این میان بین به دنبال برجسته کردن شکاف میان کشورهای شرق اروپا با کشورهای غرب اروپا است.»
همزمان با اظهارات وزیر خارجه آمریکا در خصوص برگزاری اجلاس ضد ایرانی در لهستان، فردریکا موگرینی مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا در مصاحبه ای که روز جمعه در تارنمای اندیشکده «شورای روابط خارجی اروپا» منتشر شد، اظهار داشت: «ما به عنوان یک اتحادیه ۲۸ عضوی با بقیه اعضای جامعه جهانی برای حفظ توافق هسته ای برجام کار می کنیم؛ توافقی که تاکنون به طور کامل اجرا شده و آژانس بین المللی انرژی اتمی در ۱۳ گزارش پیاپی آن را تایید کرده است. ما این کار را به خاطر امنیت جمعی خود انجام می دهیم. ما نمی خواهیم ایران به سلاح هسته ای دست یابد. برجام دقیقا همین هدف را محقق می کند.»
موگرینی با اشاره به سیاست های ضد برجامی آمریکا تاکید کرد: «ما اروپایی ها نمی توانیم به یک قدرت خارجی ، حتی نزدیکترین دوست و متحد خود ، اجازه دهیم که در مورد تجارت مشروع ما با یک کشور دیگر تصمیم گیری کند. این یکی از عناصر پایه ای حاکمیت است و طبیعی است.»
در نهایت می توان به این نتیجه دست یافت که جهان اکنون شاهد شکاف میان اتحادیه اروپا است. شکافی که عامل اصلی آن سیاست های جنگ طلبانه آمریکای ترامپیسم بوده که بر اساس آن تلاش دارد تا اتحادیه اروپا را در رسیدن به اهداف برجامی دچار چالش کرده و با ایجاد تفرقه میان کشورهای اروپایی و تحریک عناصر رادیکال پرونده برجام را برای همیشه ببندد.