شهلا منصوریه دبیر گروه اجتماعی معماران دادگاه های خانوادگی زمانی که در حال ساخت این بناها بودند، هرگز فکر نمی کردند که روزهایی برسد که حجم زیادی از زنان و مردان پله های دادگاه و راهروها را اشغال کنند؛ شاید اگر راهروها را طولانی تر و عریض تر می ساختند تا بلکه حتی یک نفر […]
شهلا منصوریه
دبیر گروه اجتماعی
معماران دادگاه های خانوادگی زمانی که در حال ساخت این بناها بودند، هرگز فکر نمی کردند که روزهایی برسد که حجم زیادی از زنان و مردان پله های دادگاه و راهروها را اشغال کنند؛ شاید اگر راهروها را طولانی تر و عریض تر می ساختند تا بلکه حتی یک نفر از رفت و آمد راهی که انتخاب کرده خسته شده و قید طلاق را بزند. با این وجود، این روزها نه تنها کسی از طی کردن مسیر ثبت مهر طلاق در شناسنامه خود خسته نمی شود، بلکه پدیده شوم طلاق روز به روز رکوردهای عجیب و غریبی از خود ثبت می کند و در نهایت کار به جایی می رسد که طرفین حتی مراسمی لاکچری برای آن در نظر می گیرند.
کارشناسان طلاق را زمینه ساز بسیاری از انحرافات و آسیب های اجتماعی در جامعه می دانند و به همین دلیل بر ازدواج آگاهانه و از روی شناخت تاکید دارند اما در این میان عوامل مختلفی از جمله فقر فرهنگی و تلقی نادرست جوان از ازدواج باعث افزایش آمار طلاق شده است. طلاق، فی نفسه دارای آسیب های روحی زیادی برای طرفین است، حال می خواهد عمل طلاق، به صورت توافقی باشد یا غیرتوافقی. جشن طلاق مراسمی است که برای اعلام پایان یافتن یک ازدواج برپا میشود و بیان کننده مجرد شدن دوباره برگزار کننده مراسم است. این مراسم به طرق گوناگون برگزار می شود، یک یا هر دو طرف می توانند در مراسم حضور داشته باشند. در این مراسم کیک طلاق، تابوت حلقه ازدواج، حلقه‌های طلاق بریده، یا شکسته شده وجود دارد.
جشنی برای فرار
این رسم بیگانه که به تازگی در ایران و توسط زوجین برگزار می شود، جشنی است که به گفته کارشناسان حوزه خانواده، دردها و رنج های وارد شده بر طرفین را نمی تواند از یاد ببرد. این شیوه جدید اعلام طلاق و از هم‌پاشیدگی خانواده های ایرانی است که هر چند ابتدا فقط در تهران رواج داشت اما این روزها در همه کلانشهرهای کشور باب شده است. چرا که با یک جمله چاپ شده روی یک کارت شکیل و ایجاد فاصله ها بین زن و مرد، لبخند واقعی را بر دل و لب ها نمی نشاند.
داخل این کارت زیبا که شبیه کارت دعوت مراسم میهمانی است، نوشته شده است: «دیگه پشت دستمو داغ می‌کنم / که تا زنده‌م عاشق هیشکی نشم.
بدینوسیله از شما دعوت میشود که به جشن آزادی مریم و محمد قدم بگذارید!» به گفته یکی از کسبه خیابان بهارستان، در سال های اخیر مراجعات زیادی از زوج های جوان داریم که برای جدایی خود درخواست کارت می دهند. وی می گوید: در اوایل این موضوع خیلی تعجب برانگیز بود، اما کم کم این مدل جای خود را در میان سایر کارت پیدا کرد.
به گفته این فروشنده کارت دعوت، بیشتر کارت‌های فانتزی با متن‌های خنده دار مورد توجه این متقاضیان است و در بسیاری از موارد هم زن و مرد با هم برای سفارش دادن کارت میهمانی طلاق خود مراجعه می‌کنند!
آمارها چه می گویند؟
به گفته معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان، طبق تازه‌ترین آمار حدود ۶۰ درصد زوجینی که طلاق گرفته‌اند، بعد از حداقل ۵ سال زندگی از هم جدا شده‌اند. محمدمهدی تندگویان می افزاید: حدود ۱۰ درصد طلاق‌ها مربوط به ازدواج‌های زیر یکسال است که این نشان می‌دهد؛ مشکل زوجین صددرصد مربوط به عدم شناخت است و البته در کنار آن بحث‌های اقتصادی و دیگر مشکلات نیز مطرح هست. همچنین طبق تازه‌ترین آمار حدود ۶۰ درصد از زوجینی که طلاق گرفته‌اند، پس از حداقل ۵ سال زندگی از هم جدا شده‌اند. این آمارها نشان می‌دهد، در فرهنگ ازدواج دچار دگرگونی بدی شده‌ایم که عدم شناخت و توقعات بی‌جا در آن بی‌تاثیر نیست. همانطور که گفتم ازدواج تبدیل به یک قرارداد شده که درآن فرهنگ‌ها، باورها واعتقادات زیاد تاثیری ندارد به همین دلیل هم خیلی شکننده‌است.
طلاق خوب یا بد؟
با اینکه اکثرجامعه‌شناسان و روانشناسان اعتقاد دارند که بر خلاف نگاه سنتی حاکم در جامعه، همیشه طلاق بد نیست و همیشه هم ازدواج خوب نیست. حتی گاهی طلاق را از ادامه زندگی مشترک بهتر می‌دانند چرا که ازدواج خوب باعث سلامت جسمی و روانی افراد میشود و در مقابل، ازدواج بد می‌تواند اثر مخربی بر سلامت جسمی و روانی افراد بگذارد. پس طلاق همیشه بد نیست گاهی اوقات می تواند بهترین راه حل باشد ولی نکته ای که قابل تامل است، تجمل گرایی در برخورد با پدیده طلاق است. جشن گرفتن برای طلاق پدیده جدیدی است که با فرهنگ و رسوم ما بیگانه است به طوری که گاهی حتی صدها میلیون تومان خرج مراسم این جشن می شود.
یک کارشناس خانواده با بیان اینکه افراد به شادی نیاز غریزی دارند، گفت: برخی از جشن‌های نوظهور به دلیل چشم و هم چشمی افراد و به رخ کشیدن دارایی‌ها شکل می‌گیرد. افرادی که چشم و هم چشمی زیادی دارند و همیشه به دنبال رقابت می‌گردند و از عزت نفس و هویت مطلوبی برخوردار نیستند. افرادی که همیشه به شاد بودن تظاهر می‌کنند و جشن‌های نوظهور بی‌منطق برگزار می‌کنند را می‌توان در دسته افرادی به شمار آورد که درگیر اختلالات روانی هستند.
به گفته دکتر طیبه حاجی محمدیزدی، برگزارکنندگان جشن‌های طلاق همیشه با تکیه بر موضوع جشن نسبت به برگزاری آن اقدام می‌کنند، به عبارت دیگر این افراد به دلیل فرار از فشارهای بعد از طلاق به جشن درباره این موضوع روی می‌آورند اما این جشن‌ها هیچ گاه نمی‌تواند عذاب‌ها و رنج‌های وارد شده بر زوج طلاق گرفته را از ذهن و یاد آنها پاک کند.
وی می افزاید: مردم به واسطه این جشن‌ها همیشه از واقعیت و زندگی خود دوری می‌کنند. سردرگمی‌های روحی متعدد باعث میشود افراد دست به برگزاری جشن‌های خاص بزنند، این جشن‌ها همیشه در مدتی مقطعی شکل می‌گیرند و فاقد ریشه هستند.
وی با بیان اینکه جامعه‌ای که از سطح بالای فرهنگی برخوردار باشد به صورت خودکار موضوع و محتوای جشن‌های خاص و نوظهور را پس می‌زند ادامه می دهد: اگر متولیان فرهنگی و آموزشی کشور در مسیر مناسب و صحیح فعالیت‌های مختلف خود را پیش ببرند، جشن‌های نوظهور و خاص در سطح جامعه برگزار نمی‌شوند.
