یکی از مشکلات مهاجرت‌های کور و بی‌هدف که دامن کلان‌شهرها را می‌گیرد به هم ریخته شدن شکل هندسی شهرها است که موجب میشود پهنای شهر در برخی جهات، رشد کند و در برخی جهات دیگر، ثابت بماند. رشد برخی کلان‌شهرها چون تهران که در حصار کوه، زندانی هستند یک سری تبعات دارد و رشد برخی […]
یکی از مشکلات مهاجرت‌های کور و بی‌هدف که دامن کلان‌شهرها را می‌گیرد به هم ریخته شدن شکل هندسی شهرها است که موجب میشود پهنای شهر در برخی جهات، رشد کند و در برخی جهات دیگر، ثابت بماند.
رشد برخی کلان‌شهرها چون تهران که در حصار کوه، زندانی هستند یک سری تبعات دارد و رشد برخی دیگر چون مشهر که تقریبا از سه جهت باز هستند، تبعات خاص خود را دارد.
معاون معماری و شهرسازی شهرداری مشهد در مورد اینکه چرا توسعه شهر مشهد بیشتر به سمت غرب بوده توضیحاتی ارائه کرد.
محمدرضا حسین‌نژاد اظهار داشت: امیدواریم به زودی مغایرت‌هایی که در طرح‌های شهرسازی بولوار شاهنامه وجود دارد، در شورای عالی شهرسازی بررسی و اعلام نظر شود و برای اجرای به مشهد برگردد اما چون هنوز اعلام نظر قطعی نشده است صحبتی در این باره نمی‌کنیم اما خبرهای خوشی در راه است تا مشکلات شهرسازی و ساخت و سازی که مردم در این منطقه دارند حل شود.
وی به سه عامل «جمعیت»، «سرزمین» و «تامین آب» برای تعیین وسعت، محدوده و حریم شهرها در طرح‌های جامع اشاره و اضافه کرد: در تهیه طرح‌های جامع این سه عامل مهم مدنظر قرار می‌گیرد و نسبت به افزایش خانوار و ضریب رشد جمعیت و توسعه شهر براساس افق طرح هر ۱۵ سال طرح جامع جدید تدوین می شود البته ایجاد کارخانه‌های صنعتی و گسل‌ها نیز در سمت و سوی توسعه و تعیین حریم شهر نیز در تدوین طرح‌های جامع تاثیر دارد.
معاون معماری و شهرسازی شهرداری مشهد ادامه داد: همچنین در تدوین طرح‌های جامع از مشاوران حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، محیط زیست و… نیز استفاده و همه این عوامل دست به دست هم داده و در طرح جامع خط محدوده را تعیین می‌کنند.
حسین‌نژاد با بیان اینکه اگر بخواهیم هر ۱۵ سال با توجه به نیازهای شهر طرح جامع جدید تدوین کنیم، باید زمین‌های مورد نیاز برای توسعه شهر در افق طرح جامع در نظر گرفته شود تا در اجرای توسعه تدوین شده در طرح دچار مشکل نشویم، اظهار کرد: لذا از خط محدوده تا انتهای حریم زمین‌هایی که ساخت وساز به جز کاربری‌های گلخانه‌ای یا آرامستان در آن ممنوع است به عنوان بانک زمین باید حفاظت شود تا در توسعه‌های بعدی طبق عوامل یاد شده در راستای اجرای طرح‌های جامع و نیاز شهر استفاده شود.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد تصریح کرد: خط محدوده خطی است که در آن شهرداری طبق ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها باید به شهروندان خدمات ارائه کند و میان خط محدوده تا انتهای خط حریم نیز، فضایی است که ساخت و ساز باید در آن کنترل شود.
وی افزود: روستاهایی حاشیه شهر مشهد که ظرفیت آن را داشته‌اند روزی به شهر ملحق شوند اما با توجه به اینکه با قوانین خاص خودشان اداره می‌شدند و ساخت وساز در آن آسان‌تر و بدون نظارت مهندسان و رعایت قوانین مرتبط با ساخت وساز انجام می‌شد با ساخت و سازهای غیرمجاز و بی‌رویه تبدیل به سکونتگاه‌های غیررسمی شده‌اند.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد با اشاره به اینکه اگر این مکان‌ها مدیریت نشوند و قوانین و ضوابط مرتبط با ساخت و ساز در آنها اعمال نشود افراد سودجو به این مناطق هجوم برده و ساخت و سازهای بی‌رویه انجام میشود، اضافه کرد: در غیر این صورت در اثر ساخت وساز آن قدر این روستاها بزرگ شده و جمعیت زیادی در این محل ها ساکن می‌شوند که مشکلاتی را برای محدوده ایجاد می‌کنند و در این شرایط نمی‌شود گفت چون در محدوده نیستند نباید به این مکان‌ها خدمات ارائه شود زیرا خود به خود جزو محدوده مادر می‌شوند.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد در پاسخ به این سوال که چرا توسعه شهر بیشتر به سمت غرب بوده تا شرق گفت: همانطور که در بحث توسعه شهر گفته شد، گسل‌ها نیز در این موضوع تاثیر دارد و با توجه به اینکه خطوط گسل‌ها بیشتر در شرق مشهد وجود دارد لذا مشاوران طرح‌های جامع به سمتی می‌روند که آسیب کمتر باشد لذا در برنامه‌ریزی سمتی را در نظر می‌گیرند که هم کمترین زمین‌های زراعی را داشته باشد و هم روی خط گسل نباشد و زمینه ساخت وساز نیز در آن وجود داشته باشد.
وی افزود: البته فاکتورهای دیگری نیز از قبیل سمت وزش باد، بیماری‌ها و مسائل دیگر نیز تاثیرگذار است؛ همچنین تیم‌های مشاوره سمت و جهت توسعه شهر را انتخاب می‌کنند.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد اضافه کرد: به طور مثال در غرب مشهد و الهیه بیشتر زمین‌ها شنی است و قابلیت کشت ندارد و برعکس در شمال شهر بیشترین زمین‌های قابل کشت وجود دارد که باعث توسعه شهر به سمت غرب میشود.
