تیم ملی فوتبال کشورمان یکبار دیگر از رسیدن به عنوان قهرمانی در جام ملت های آسیا باز ماند تا حسرت قهرمان نشدن در قاره کهن به نزدیکی های نیم قرن برسد. در طول سالهایی که از تشکیل تیم ملی فوتبال ایران می گذرد تا امروز اتفاقات ریز و درشت زیادی برای فوتبال ملی ما روی […]

تیم ملی فوتبال کشورمان یکبار دیگر از رسیدن به عنوان قهرمانی در جام ملت های آسیا باز ماند تا حسرت قهرمان نشدن در قاره کهن به نزدیکی های نیم قرن برسد. در طول سالهایی که از تشکیل تیم ملی فوتبال ایران می گذرد تا امروز اتفاقات ریز و درشت زیادی برای فوتبال ملی ما روی داده است از شکست های تلخ تا پیروزی های شیرین و به یاد ماندنی سهم فوتبال ما بوده است. در این سالها قدم هایی به سوی حرفه ای شدن بردشتیم اما هنوز خیلی از تصمیمات در فوتبال آماتوری می باشد.
سه بار در سالهای دور قهرمان جام ملت های آسیا شده ایم اما در سایر دوره ها به بهانه های مختلف دستمان از لمس جام قهرمانی کوتاه مانده است. مهمترین دلیلی که ایران را با ظرفیت های فراوان از رسیدن به عنوان قهرمانی دور کرده عدم انجام کارهای اصولی و کامل نبودن زیر ساختها و نبود برنامه ای مدون است.
تنها کاری که دُرست انجام می دادیم تشکیل کمیته بررسی علل ناکامی تیم ملی بود و معمولا اولین اقدام این کمیته پیشنهاد برای تغییر سر مربی تیم بود و در پس این تغییر خیلی از ضعف ها به فراموشی سپرده می شد. با همین فرمان چند سرمایه مربیگری به راحتی سوزانده شد تا عملا امروز غصه دار یک مربی خوب و ششدانگ داخلی باشیم، قلعه نویی و دایی به عنوان دو نمونه از این اتفاق ناخوشایند بود که در فرایندی احساسی سکاندار هدایت تیم ملی شدند و به راحتی و بدون دستیابی به نتیجه ای خاص از تیم ملی کنار گذاشته شدند.
این دور باطل بالاخره با انتخاب کارلوس کی روش به عنوان سرمربی تیم ملی فوتبال به پایان رسید . کی روش در دوران مربیگری به عنوان نفر اول جامی به دست نیاورده بود اما آنقدر توانایی داشت که به فوتبال ما سر و سامانی دهد. تیمی که کی روش سرمربی آن باشد بالاخره نگاهها را به سمت خود جلب می کند شخصیت تیمی اولین سوغات مرد پرتغالی برای فوتبال بی ثبات ما بود.
کار های فنی کی روش مشخص است و البته بارها و بارها درباره ی آن صحبت شده است. خارج از مستطیل سبز هم دستاوردهای کی روش تقریبا بی نظیر است به عنوان مثال می توان به کمپ مجهز تیم های ملی اشاره کرد. اما کی روش هم مانند تمام انسان ها پیچیدگی های رفتاری خاص خود را داشت که باید مدیریت می شد به هر حال مدیران فدراسیون در این زمینه قصوراتی داشتند و برخی از رسانه ها هم به این قضیه جو زیادی دادند تا اوضاع از کنترل خارج گردد.
توانایی و ظرفیت فوتبال ما مشخص است و نوع برنامه ریزی و چگونگی اجرای آن هم واضح می باشد پس اگر بخواهیم در هشت سال حضور کارلوس کی روش به موفقیت های بزرگی برسیم شاید دور از انصاف باشد. دو تیم ژاپن و قطر در حالی به فینال جام ملت های آسیا رسیدند که برای رسیدن به این موفقیت برنامه ریزی طولانی مدتی انجام داده بودند. اما ما هنوز به سرمربی تیم ملی فوتبال انتقاد می کنیم که چرا بازیکن تیم ملی با دهها بازی ملی اِستُپ کردن بلد نیست یا در مواقع حساس از دادن پاس های کلیدی عاجز است.
در حالیکه وظیفه ی مربی تیم ملی آموزش اولیه فوتبال و فنون آن نیست ، تیم ملی جای کسب تجربه نمی باشد اینجا باید بهره و ثمره ی سالها تلاش و کوشش منتج به نتیجه شود. ما اگر اصولی رفتار می کردیم و بازیکنانی که از هر نظر آماده بودند را در اختیار کی روش قرار می دادیم دیگر نیازی نبود که او دور دنیا را بگردد و بازیکنان ایرانی مقیم خارج را به تیم ملی بیاورد. این کار پسندیده ای می باشد ولی باعث شد که کی روش به لیگ برتر چندان توجه نکند.
یکی از دلایلی که باعث شد کی روش نان خود را از همه سوا کند همین نگاه آماتوری مدیران فداراسیون و حتی مدیران ورزش به مقوله ورزش قهرمانی است. به همین سبب در این سالها او یک مجموعه از بازیکنان را زیر نظر گرفت و با تشکیل اردو های بلند مدت در صدد آماده کردن آنها به عنوان افرادی کاملا حرفه ای بود.
در کنار تیم ملی بزرگسالان تیم امید هم چند دهه از رسیدن به المپیک بازمانده است آنجا هم ما از انواع سبک ها و دیدگاههای فوتبالی در قالب مربیان مختلف استفاده کردیم اما هنوز به نتیجه ای شایسته که بتوان سهمیه المپیک را به دست آوریم نرسیده ایم. پس از آزمایش و خطا های فروان و استفاده از مربیان داخلی و خارجی دوباره به مربی خارجی روی آوردیم و دلخوش به کرانچاری شدیم که چند سالی در ایران حضور دارد تا بالاخره به موفقیت برسیم. نسل های زیادی در رسیدن به المپیک نا کام شدند تا مشخص شود آب از سر چشمه گل آلود است.
تا به یک برنامه ریزی مدون و اصولی نرسیم و چشم انداز خود را مشخص نکنیم مسلما آش همین آش کاسه هین کاسه است . بحث کی روش خادم و یا کی روش خائن هم از همان بحث هایی است که اول تخم مرغ بوده یا مرغ یعنی آخر این بحث به نتیجه ای روشن نخواهد رسید.
بهتر است ما به فکر فوتبال خودمان باشیم تا اینکه به کی روشی بپردازیم که از فوتبال ما رفته او هم مانند تمام مربیانی که آمدند در کشورمان مدتی را سپری کردند و رفتند کش دادن موضوع کی روش و ایجاد اختلاف های تازه دردی از فوتبال ما را درمان نخواهد کرد. خیلی از کشورها که از لحاظ ظرفیت های انسانی و مالی از ما عقب تر هستند با برنامه ریزی و استفاده درست از توانایی های نیروهای کارآمد به نتایج درخشانی رسیدند. حلقه گمشده ورزش و فوتبال ما عدم برنامه ریزی و نگاه حرفه ای به مسائل مختلف در ورزش قهرمانی است.