«کنوانسیون ممنوعیت استفاده از جیوه» اولین کنوانسیون جهانی برای محیط زیست و سلامت در دهه اخیر میلادی است. نماینده دبیر اجرایی کنوانسیون میناماتا ضمن اشاره به اهمیت حضور ایران در کنوانسیون بین‌المللی میناماتا گفت: ایران نتوانسته به کمک‌های مالی که در اختیار بسیاری از کشورهای عضو قرار می‌گیرد، دست یابد. ایزاکو تودا در این سمینار […]
«کنوانسیون ممنوعیت استفاده از جیوه» اولین کنوانسیون جهانی برای محیط زیست و سلامت در دهه اخیر میلادی است. نماینده دبیر اجرایی کنوانسیون میناماتا ضمن اشاره به اهمیت حضور ایران در کنوانسیون بین‌المللی میناماتا گفت: ایران نتوانسته به کمک‌های مالی که در اختیار بسیاری از کشورهای عضو قرار می‌گیرد، دست یابد.
ایزاکو تودا در این سمینار گفت: میناماتا یک کنوانسیون جدید است و حضور ایران در این کنوانسیون به سه دلیل اهمیت دارد. اول این که ایران اقتصاد بزرگی دارد و استفاده از جیوه در این کشور بالا است. دوم این که ایران شریک بزرگی برای کنوانسیون بین‌المللی «میناماتا» به شمار می‌آید و شصتمین کشوری است که به این کنوانسیون ملحق شده است و به طور کلی عضو فعال کنوانسیون «میناماتا» است.
نماینده دبیر اجرایی کنوانسیون «میناماتا» اظهار کرد: سومین دلیل اهمیت حضور ایران در این کنوانسیون بین‌المللی آن است که این کشور دریافت کننده پروژه کلر آلکالی ( فرایندی صنعتی که برای الکترولیز نمک (NaCl) استفاده می‌شود) بوده است.
این عضو کنوانسیون «میناماتا» در ادامه گفت: ایران نتوانسته است کمک‌های مالی را که به بسیاری از کشورهای عضو کنوانسیون داده شده، دریافت کند. این موضوع دلایل دیگری دارد و درکنترل کنوانسیون «میناماتا» نیست.
جیوه بعد از آرسنیک و سرب
در بخشی دیگر از این سمینار، عضو اداری کنوانسیون میناماتا در وزارت امور خارجه هم گفت: هر کشوری که عضو کنوانسیون میناماتا شود باید حداکثر ۵ سال بعد از عضویت باید میزان منابع انتشار جیوه خود را فهرست بندی کند تا بر این اساس منابع آلوده کننده و انتشار جیوه مشخص شود.
«عادل جهانخواه» تأکید کرد با رهاسازی جیوه در طبیعت موجب نفوذ آن در خاک و آب شرب می‌شود که بسیار موضوع با اهمیتی است از این رو باید قوانین کنترل کننده بر روی آنها لحاظ و با دقت رعایت شود. جهانخواه با اشاره به توجه ویژه به پسماندهای جیوه افزود: باید اقدامات مناسب در هر کشوری در راستای کنترل جیوه و انتشار آن در طبیعت صورت گیرد.
همچنین «فریبا ملک احمدی» رئیس گروه بهداشت بیمارستان ها در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در این سمینار گفت: جیوه بعد از آرسنیک و سرب در رتبه سوم مواد خطرناک قرار دارد. وی افزود: منابعی که به تولید جیوه و انتشار آن در محیط منجر می‌شود شامل منابع طبیعی و انسانی است، منابع طبیعی تا حدودی از کنترل خارج است اما منابع انسانی را می توانیم کنترل کنیم.
ملک احمدی ادامه داد: سالانه ۲۷۰۰ تا ۶۰۰۰ تن «جیوه عنصری» در جهان از منابع طبیعی وارد بیوسفر می‌شود همچنین بیش از ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تن جیوه نیز سالانه از طریق صنعت و ضایعات سوخت های فسیلی وارد محیط می شود.
وی گفت: جیوه از نظر سازمان بهداشت جهانی جزو ۱۰ ماده عمده ای است که سلامت انسان را به خطر می اندازد کاهش مصرف آن باید مورد توجه کشورها قرار گیرد.
وی افزود: نتایج مطالعات دانشگاه علوم پزشکی تهران نشان داد در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۳۶ تن جیوه در محیط آزاد شد که عمده ترین منبع آن فعالیت صنایع است یعنی ۵۰ درصد این شیوه ها ناشی از فعالیت صنایع در محیط منتشر شدند.
رئیس گروه بهداشت بیمارستانها در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی تصریح کرد: اجرای مواد ۴،١١،١۶و ١٨ بر عهده وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی است که در این راستا برنامه های متعددی را برای کاهش و حذف جیوه در مصارف و تجهیزات پزشکی تدوین کرده است.
عدم حمایت از پروژه های حذف جیوه در ایران
مدیرکل صلح و امنیت بین المللی وزارت امور خارجه گفت: به دلیل سیاست خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، صندوق تسهیلات جهانی محیط زیست «جف» به دلایل غیرفنی مانع از بررسی پروژه های حمایت مالی و فنی برخی از کشورها از جمله ایران در زمینه حذف جیوه شده است.
«رضا نجفی» در سمینار آموزشی کنوانسیون «میناماتا» در مورد جیوه در سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در سطح بین المللی، جمهوری اسلامی ایران معتقد است اجرای کامل و رضایت‌بخش کنوانسیون میناماتا نیازمند الزاماتی مهم است که عمده آن در متن کنوانسیون در مواد ۱۳ و ۱۴ مورد تأکید و پذیرش قرار گرفته است.
وی ادامه داد: در این خصوص اعطای کمک های فنی و حمایت‌های مالی پایدار، کافی و قابل دسترس، انتقال فناوری توانمندسازی در عرصه های فنی و آموزش مناسب به ویژه برای کشورهای در حال توسعه از سوی سایر اعضا و به خصوص کشورهای توسعه‌یافته و نیز دبیرخانه کنوانسیون مورد انتظار ایران و کشورهای در حال توسعه است.
نجفی اظهار داشت: در زمینه حمایت های مالی و فنی ایران در نخستین دور برنامه ویژه به عنوان یک بخش از مکانیسم مالی کنوانسیون میناماتا موفق به کسب تأیید نهایی شورای اجرایی برای پروژه کلر آلکالی در صنایع پتروشیمی شده است.
وی تصریح کرد: در این خصوص مقدمات اجرای پروژه و کسب حمایت مالی انجام شده و قرارداد آن اکنون برای امضا میان ایران و در دبیرخانه کنوانسیون در حال نهایی شدن است که امیدوارم گام‌های بعدی در راستای حمایت از سایر پروژه‌های پیشنهادی ایران جهت اجرای کنوانسیون میناماتا برداشته شود و شاهد همکاری بیشتر در زمینه اجرای پروژه‌های مشترک باشیم.
نجفی ضمن بیان این که جمهوری اسلامی ایران همواره نقش سازنده دبیرخانه این کنوانسیون تاکید داشته و ضمن استقبال از حمایت های فنی و مالی صورت گرفته، این اقدامات را کافی ندانسته و خواهان اقدامات بیشتر در این زمینه است، افزود: در این رابطه مکانیزم مالی هدف و عملکرد آن به عنوان بازوی مالی برنامه محیط زیست ملل متحد به دلیل سیاست خصمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران همواره جانبدارانه و مغرضانه بوده است.
از هر هزار نفر یکی در جهان در معرض آسیب جیوه است
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست در امور بین الملل گفت: بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی از هر هزار نفر در جهان یک نفر در معرض آسیب های ناشی از انتشار، رها سازی و آلودگی جیوه قرار دارد.
ناصر مقدسی افزود: ایران جزو کشورهای فعال در عرصه اجرای کنوانسیون های بین المللی است و همچنین در عرصه ملی نیز حضوری فعال و موثر داشته و دارد.
وی اظهار داشت: در راستای کنوانسیون های بازل، نوتردام و استکهلم ایران تلاش زیادی برای بهبود کیفیت محیط زیست کشور انجام داده است.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست در امور بین الملل ادامه داد: کنوانسیون میناماتا کنوانسیونی نسبتا جوان است که هدف آن مواجه با یک عنصر شیمیایی مانند جیوه است که به لحاظ گستردگی در طبیعت ، صنعت و بهداشت کنترل آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
مقدسی اظهار داشت: به مصوب الحاق ایران به کنوانسیون میناماتا ، سازمان حفاظت محیط زیست مسوول اجرایی اهداف آن تعیین شده است.
وی ادامه داد: حذف تدریجی جیوه، کاهش مخاطرات ناشی از جیوه و تعیین جایگزینی مناسب در فعالیت های صنعتی و بهداشتی برخی از اهداف کنوانسیون میناماتا است.
مقدسی گفت: در سیاست های کلی محیط زیستی کشور که توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد ، سازمان محیط یست مسول جلوگیری از آلودگی اتمسفر و تخریب آن توسط جیوه معرفی شده و مکلف شده تا آلودگی ها را به طور مداوم پایش کند.
مقدسی تاکید کرد: باید تلاش کنیم تا بتوانیم از تجارب جهانی استفاده کنیم اما عمده توجه ما تامین منافع ملی و تعامل با کنوانسیون است. وی گفت: تلاش می کنیم تا سطح ریسک و مخاطرات ناشی از جیوه برای بخش های آسیب پذیر جامعه کاهش یابد.
