چنانچه طی ماههای اخیر، رویدادهای مهم فرهنگی هنری را به ویژه در زمینه تولید آثار موسیقایی فاخر، پیگیری کرده باشید، خبر انتشار تازهترین گزیده صوتی «هشت کتاب سهراب سپهری» با عنوان «مینای مهتاب» و نیز انعکاس گسترده آن در رسانههای مختلف؛ که البته همچنان ادامه دارد، بی تردید شما را شگفتزده کرده است. آلبومی که […]
چنانچه طی ماههای اخیر، رویدادهای مهم فرهنگی هنری را به ویژه در زمینه تولید آثار موسیقایی فاخر، پیگیری کرده باشید، خبر انتشار تازهترین گزیده صوتی «هشت کتاب سهراب سپهری» با عنوان «مینای مهتاب» و نیز انعکاس گسترده آن در رسانههای مختلف؛ که البته همچنان ادامه دارد، بی تردید شما را شگفتزده کرده است.
آلبومی که با اجرای مهرداد محمدپور و به صورت موسیقی گفتار، به بازار موسیقی آمد و در مدت کوتاهی توانست علاوه بر برانگیختن حس تحسین شیفتگان ادبیات این سرزمین نسبت به خود، مورد توجه خاص فرهیختگان جامعه نیز قرار گیرد و بهانهای باشد برای اظهار نظرهای تامل برانگیز برخی از آنان، درخصوص کیفیت آثار مشابه موجود و مقایسه آنها با اثر یاد شده.
اظهار نظری از هنرمندی پیشکسوت، گویندهای صاحب سبک و نام آشنا در رادیو؛ «مریم نشیبا»
صدایی مخملین و منحصر به فرد، که بیش از چهل سال است در همه جای ایران شنیده میشود و دستکم دو نسل از مخاطبان همیشگی این رسانه نجیب، با آن خاطره دارند. صدایی که برای شنوندگانش یادآور خاطرات شیرین دوران کودکی است.
مریم نشیبا با پشتوانه تجربه و تخصص حاصل از سالها فعالیت مستمر در عرصه گویندگی و اجرا، درباره «مینای مهتاب» چنین میگوید:
«پیش از هر چیز میبایست به تک تک علاقهمندان اثر یاد شده به خاطر حسن انتخابشان، صمیمانه تبریک گفت؛ چرا که در بین انبوه آثار مشابه موجود، آگاهانه و هدفمند آن را برای شنیدن برگزیدهاند. آلبومی که با گذر زمان، نه تنها گرد کهنگی به خود نمیگیرد بلکه به تدریج تعداد مخاطبانش نیز افزایش خواهند یافت؛ اما چرا؟
با وجود اینکه علاوه بر مهرداد محمدپور، افراد بسیاری نیز شعرهای سهراب سپهری را خواندهاند؛ اما بنا به دلایلی که در ادامه بحث، به آن اشاره خواهد شد، میزان اثربخشی آنچه که وی در قالب آلبوم صوتی مینای مهتاب، به دوستداران شعر و موسیقی ارائه کرده است به مراتب بیشتر از مجموع آثاری است که تا کنون در این زمینه تولید شدهاند.
۱٫ نخستین و البته مهمترین دغدغه مهرداد محمدپور در تولید آثارش، که توجه هر شنوندهای را به خود جلب میکند، ایجاد فضای ذهنی امن و آرام برای همه آنهایی است که جهت حفظ و ارتقای هر چه بیشتر بهداشت و سلامت روان خود، گوش سپردن به شعر و موسیقی را برمیگزینند. بنابراین او با تلفیق صحیح شعر و موسیقی و ارائه آن به صورت موسیقی گفتار به علاقهمندان این گونه آثار، میکوشد تا در جهت آرامش روانی آنها گام موثری بردارد.
۲٫ شاید کمتر شنوندهای را بتوان یافت که با گوش سپردن به صدای صاف و زلال مهرداد محمدپور، وجودش لبریز آرامش و احساسات لطیف نشود. زیرا این همه انرژی مثبت و آرامشی که در صدای او موج میزند کاملا واقعی، قابل اعتماد و تاثیرگذار است. صدایی گرم و صمیمی که شنیدنش در زمانهای طولانی نیز، نه تنها مخاطبانش را دچار دلزدگی نمیکند بلکه رفته رفته به آن انس هم میگیرند. صدایی شاداب و با طراوت که بی تردید به تک تک آثاری که از گذشته تا کنون، به صورت موسیقی گفتار تولید شدهاند رنگ و لعاب تازهای بخشیده و آن را با شیوه منحصر به فردی در نحوه اجرا به علاقهمندان این گونه آثار، ارائه کرده است.
۳٫ یکی از اشکالات متداول و مرسومی که متاسفانه بعضا، در نحوه شعرخوانی شعرای شناخته شده نیز بهویژه در محافل ادبی، هنگام خواندن شعرهایی در قالب عروضی جلب توجه میکند بلند خواندن هجاهای کوتاه، کشیده خواندن هجاهای بلند و نیز تاکید بیش از حد در ادای برخی از کلمات است که معمولا موجب خستگی ذهنی مخاطبان نیز میشود. اما این ویژگی کسالتبار در نحوه شعرخوانی مهرداد محمدپور، که لحنی صمیمی و بیانی باورپذیر دارد، خوشبختانه به هیچ وجه احساس نمیشود. علاوه بر این در واضح ادا کردن کلمات و نیز تلفظ صحیح مخارج حروف، بسیار دقیق است؛ به گونهای که کلمه به کلمه شعرهایی که میخواند برای همیشه در عمیقترین لایههای ذهنی شنوندگانش حک میشود.
۴٫ یکی از مولفههای بسیار مهم در میزان اثربخشی محتوای آثاری که به صورت موسیقی گفتار تولید میشوند موسیقی متن آن است که باید با لحن، زبان و موسیقی درونی شعر یا متنی که آن را همراهی میکند و نیز صدای گویندهای که آن را میخواند کاملا هماهنگ باشد!
همچنین بین جنس و رنگ صدای گوینده، با جنس و رنگ صدای سازهایی که در موسیقی شنیده میشوند هم باید هارمونی خوشآیندی وجود داشته باشد.
علاوه بر این صدای گوینده نیز باید در بخشهای معینی از موسیقی، کادربندی شود! موسیقی متن مینای مهتاب که مسئولیت انتخاب و تدوین آن را مهرداد محمدپور بر عهده داشته؛ تمام این ویژگیها را یکجا دارد و مطمئنا علاوه بر من، مخاطبان بسیاری نیز از شنیدنش لذت بردهاند.
۵٫ تعدد و تنوعی که در اشعار و موسیقیهای مینای مهتاب وجود دارد را نیز باید یکی دیگر از مزیتهای آن دانست. محتوایی با بیش از ۳۰۰ دقیقه، که خوانش ۶۰ قطعه شعر است؛ در ۷۶ قطعه صوتی، که بی شک کاملترین گزیده صوتی هشت کتاب سهراب نیز محسوب میشود، و گوش سپردن به آن به صورت مستمر در درازمدت نیز علاقهمندانش را دچار دلزدگی نخواهد کرد.
۶٫ از دیگر ویژگیهای جالب توجه در آلبوم صوتی مینای مهتاب، کیفیت ضبط، میکس و مسترینگ آن است که نسبت به سایر آثار مشابه موجود، به مراتب بهتر است؛ و با وجود اینکه موسیقی متن آن انتخابی است و انعطافپذیری چندانی نیز در میکس آن با گفتار نمیتوان دید، اما باز هم در مقایسه با آلبومهای موسیقی گفتاری که موسیقی متن تالیفی دارند از کیفیت مطلوبتری برخوردار است؛ چه رسد به آلبومهای موسیقی گفتاری که موسیقی متنشان انتخابی است.
بهعنوان مثال می توان به موسیقیهای اننتخاب شده از ساخته های Zbigniew Preisner- آهنگساز شهیر لهستانی- اشاره کرد؛ که به صورت آنالوگ، روی نوار مغناطیسی که به آن ریل گفته میشد، ضبط شده بودند و با کمی نویز شنیده میشدند؛ اما موسیقیهای مورد نظر، پیش از تلفیق با گفتار با نرمافزاری تخصصی نویزگیری و پالایش شدند تا کیفیت شنیداریشان بیش از پیش ارتقا یابد.
۷٫ جالب است بدانید تا پیش از تولید و انتشار مینای مهتاب به همت مهرداد محمدپور، و با توجه به رویکرد اغلب آثار مشابهی که بهویژه طی سالهای اخیر در این زمینه تولید شدهاند؛ و معمولا شبکههای اجتماعی پر مخاطب در فضای مجازی، بستری برای ارائه آنهاست، این باور غلط در ذهن بسیاری از افراد جامعه نقش بسته بود که هر کس در هر موقعیتی که باشد و هر زمان که بخواهد میتواند، تعدادی شعر یا متن را انتخاب کند، سپس با همراهی دم دستیترین موسیقیهای موجود، آن هم صرفا بهعنوان صدای پس زمینه، مطالب انتخاب شده را بخواند و در نهایت با نازلترین کیفیت آن را منتشر کند. بی آن که در بین عناصر تشکیل دهنده محتوای تولید شده، کمترین سنخیتی وجود داشته باشد. اما در تولید محتوای مجموعه صوتی مذکور، که بی تردید یکی از شاخصترین آلبومهای موسیقی گفتار ایرانی به شمار میآید خوشبختانه به این رویکرد هیچ توجهی نشده است. بنابراین شنیدن آن را میتوان، به همه دوستداران جدی شعر و موسیقی، توصیه کرد تا دیدگاهشان نسبت به این گونه آثار که جامعه از آن بهعنوان دکلمه یاد میکند، تصحیح گردد».