محمدحسین جعفری سمیع دبیر گروه سیاسی در روزهای اخیر و پس از تشدید اقدامات خصمانه دولت ترامپ در اعمال محدودیت‌های جدید در موضوع تحریم نفتی ایران و همچنین اظهارات برخی مسئولین ایرانی، برخی از کارشناسان احتمال رویارویی نظامی میان ایران و آمریکا را محتمل دانستند. این در حالی است که هفته گذشته وزیر امرو خارجه […]
محمدحسین جعفری سمیع
دبیر گروه سیاسی
در روزهای اخیر و پس از تشدید اقدامات خصمانه دولت ترامپ در اعمال محدودیت‌های جدید در موضوع تحریم نفتی ایران و همچنین اظهارات برخی مسئولین ایرانی، برخی از کارشناسان احتمال رویارویی نظامی میان ایران و آمریکا را محتمل دانستند. این در حالی است که هفته گذشته وزیر امرو خارجه کشورمان در مصاحبه با یک رسانه آمریکایی این احتمال را رد کرده و اظهار داشته بود که ترامپ شخصاً به دنبال جنگ با ایران نیست بلکه این گروه B یعنی بولتون،بن سلمان، بن زائد و بنیامین نتانیاهو هستند که تلاش می کنند تا دولت ترامپ دست به اقدام نظامی علیه ایران بزند.
پس از اشغال سفارت آمریکا در سال ۵۸، به وطر رسمی روابط ایران و ایالات متحده آمریکا رو به تاریکی رفت. در این میان اقدام نظامی دولت کارتر به بهانه نجات گروگان ها و حمله نظامی آمریکا در صحرای طبس این پیام را به ایران مخابره کرد که دولت آمریکا همچنان تلاش دارد تا با انتخاب گزینه های نظامی و به معنای دیگر با گردنکشی و قدرت نمایی، مسائل خود را با دیگر کشور ها حل و فصل کند. موضوع گروگان های آمریکایی با هزینه های فراوانی برای دولت آمریکا به پایان رسید. اما تقابل میان ایران و آمریکا همچنان ادامه داشت. این تقابل در اواخر جنگ ایران آمریکا وارد فاز نظامی شد. حمله ناوهای آمریکایی به نیروهای ایرانی در خلیج فارس و شلیک موشک به هواپیمای مسافربری ایرانی اوج این درگیری ها بود.
پس از پایان جنگ ایران و عراق، هرچند آرامشی نسبی میان دو کشور برقرار بود اما این آرامش هرزگاهی با تغییر دولت ها به تشنج سیاسی بدل می شد. اواسط دهه ۸۰ بود که برخی از کارشناسان نظامی ایرانی احتمال درگیری و حمله نظامی آمریکا به ایران رابسیار بالا ارزیابی می کردند اما در نهایت اتفاقی رخ نداد. یکی از این کارشناسان نظامی سردار محسن رضایی است که بارها در خصوص احتمال وقوع جنگ میان ایران با آمریکا یا رژیم صهیونیستی سخن گفته است. این فرمانده سابق سپاه فروردین ۹۲ نیز با صراحت از حمله آمریکا به ایران سخن گفته بود. رضایی گفته بود: «اگر مذاکره با آمریکا آغاز شود و به شکست بینجامد، بدون شک به ایران حمله نظامی خواهد شد.»
سال ۹۵ نیز رضایی در سخنانی اظهار داشت:« از زمان پایان جنگ، آمریکا ۲ بار و اسرائیل ۳ بار می‌خواستند به جمهوری اسلامی ایران حمله کنند ولی نتوانستند. من این موضوع را از روی اطلاعات می‌گویم.»
اکنون نیز برخی در داخل و خارج از ایران عقیده دارند که دولت ترامپ در پی ناکام ماندن در کشاندن ایران به پای میز مذاکره، گزینه نظامی علیه ایران را اجرا خواهد کرد.
در این میان، نمی توان این واقعیت را انکار کرد که در دو سوی کره زمین گروههای رادیکالی حضور دارند که علاقه زیادی به جنگ و جنگ افروزی دارند. همانطور که وزیر امورخارجه نیز هفته گذشته بدان اشاره داشت، افرادی همچون جان بولتون، بن سلمان، بن زائد و نتانیاهو کسانی هستند که ماهیت خود را در جنگ و آشوب میبینند و برای آتش افروزی تلاش زیادی می کنند.
اما در این میان یک مساله کمتر دیده شده است و آن تغییر شرایط زمان است. به عقیده کارشناسان موقعیت امروز جهان تفاوت بسیاری با دو دهه اخیر دارد و دیگر کشوری همچون آمریکا هم نمی تواند همچون سابق به کشوری در خاورمیانه حمله کرده و آن را به اشغال خود درآورد چرا که جامعه جهانی چنین رویدادی را دیگر پذیرا نیست.
در چنین شرایطی آمریکا به سیاستی کهنه روی می آورد. سیاستی که در دوران رونالد ریگان از آن بهره برد و به پاناما حمله کرد. این سیاست همان سیاست بهانه جویی است و سردمداران آمریکا با این سیاست آشنایی کاملی دارند. بر اساس این سناریو عوامل آمریکایی با یک درگیری ساختگی، حریف را به زمین دلخواه خود کشانده و او را آغازگر جنگ معرفی می کنند.
در دو جنگ اخیر خاورمیانه آمریکا با دو کشور افغانستان و عراق درگیر شد. درگیری که به هرچیزی شباهت داشت غیر از یک جنگ واقعی در حالی که ایران در مقابل ایالات متحده، کشوری دست و پا بسته نبوده و در صورت هرگونه اقدام نظامی، آمریکا نیز خسارات زیادی را باید متحمل شود و این خواست آمریکا نیست.
روز شنبه ، سعدا… زارعی کارشناس مسائل بین‌المللی با بیان اینکه، هیچ نشانه و علامتی برای اینکه آمریکا دنبال جنگ با ایران است وجود ندارد، گفت: «اتفاقاً دلایل بسیار زیادی وجود دارد که آمریکا از درگیری نظامی با ایران پرهیز دارد و بر روی جنگ‌های اقتصادی، سیاسی و رسانه‌ای متمرکز است.»
زارعی از پیام رسمی مقامات عالی آمریکا به مقامات عالی ایران خبر داد و گفت: «اخیراً مقامات عالی دولت آمریکا طی یک پیام رسمی به مقامات عالی ایران، تأکید و تصریح کرده‌اند که تحت هیچ شرایطی برنامه‌ای برای درگیری نظامی با ایران ندارند.»
می خواهند ترسوها بترسند
روز گذشته متن سخنرانی سردارسلیمانی پیرامون درگیری نظامی با آمریکا در برخی از رسانه ها منتشر شد. فرمانده سپاه قدس در بخشی از سخنانش اظهار داشت: «رئیس جمهور تاجرمسلک آمریکا چه در مناظرات انتخاباتی و چه بعد از آن بارها از هزینه های نظامی دولت های قبل از خود انتقاد کرده است. شاید یکی از مهمترین دلایل رای آوری وی را نیز باید در شعار «اول آمریکا» مشاهده کرد. دستور اخیر وی در خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه و اعلام این نکته که آمریکا ۷تریلیون دلار در منطقه را صرف جنگ آوری کرده و نتیجه ای نداشته هم باید به این مساله اصافه کرد.»
سردار سلیمانی افزود:«هرچند گاهی ممکن است دشمن با استفاده است اصل غافلگیری یا ناشی از تحلیل اشتباه جنگی را به یک کشور تحمیل کند اما شواهد و قرائن نشان دهنده چنین تصمیمی از جانب کاخ سفید علیه ایران نیست چرا که آمریکایی ها نمیدانند در صورت وقوع جنگ از کجا؟ در چه سطحی؟ و تا چه زمانی؟ باید پاسخگوی عملکرد خود باشند. به خصوص اینکه ۴۰درصد نفت دنیا از مسیر خلیج فارس صادر می‌شود و هر گلوله در این منطقه می تواند اقتصاد غرب را به فروپاشی بکشاند.»
در این خصوص، احمد القطامين در رای الیوم نوشت:«رئیس جمهور آمریکا تاجری است که در تمام تصمیماتش دو گرایش وجود دارد؛ گرایش اول: محاسبه سود و هزینه( یعنی کسب بیشترین سود با پایین ترین هزینه). اما گرایش دوم، مربوط به بقاست. بنابراین، ترامپ اقدام به کاری نمی کند که از قطعیت نتیجه آن و هزینه اندکش، اطمینان ندارد.همزمان، می داند که شانس های بقای او در قدرت، با تصمیم وی برای جنگ، بیشتر نخواهد شد.» این تحلیلگر عرب در ادامه می نویسد:« در مورد آینده ترامپ، در صورتی که حمله نظامی وی به ایران شکست بخورد، اینده سیاسی وی نیز به شکست می انجامد و مجبور است بهای حماقت خود در مورد وارد کردن آمریکا به یک جنگ گسترده و بازگرداندن جنازه سربازان آمریکایی از منطقه، به شهرهای ایالات متحده را بپردازد. در این شرایط، انتخاب او در دوره بعدی ریاست جمهوری، غیر ممکن می شود.با توجه به انچه گذشت، این اعتقاد وجود دارد که چنین جنگی در منطقه بهوقوع نخواهد پیوست.»
در نهایت می توان گفت گزینه نظامی علیه ایران همچنان بر روی کاغذ خواهند ماند و هرگز به صحنه حقیقت بدل نخواهد شد چرا که ساکنان کاخ سفید هم از عواقب وخیم آن آگاهی دارند. آنها به خوبی میدانند افروختن آتش جنگی تازه در خاورمیانه می تواند به ضرر گاوهای شیردهی منجر شود، که برای کاخ سفید دلار می فرستند. از این رو جنگ ایران آمریکا جنگی از نوع کاغذی خواهد ماند.
