زهرا ایرانشاهی در دنیا حرکت به سمت خصوصی‌سازی مدیریت، تجهیز و بهره‌برداری از تجهیزات فرودگاه‌ها، از اواسط دهه ۸۰ میلادی آغاز شد. محرک اصلی این نوع خصوصی‌سازی هم کمبود منابع مالی دولتی برای تعمیر، نگهداری و نوسازی مداوم تجهیزات فرودگاه‌های موجود، توسعه فرودگاه‌های جدید و توجه به این نکته که مدیریت دولتی بنابه دلایل مختلف، […]
زهرا ایرانشاهی
در دنیا حرکت به سمت خصوصی‌سازی مدیریت، تجهیز و بهره‌برداری از تجهیزات فرودگاه‌ها، از اواسط دهه ۸۰ میلادی آغاز شد. محرک اصلی این نوع خصوصی‌سازی هم کمبود منابع مالی دولتی برای تعمیر، نگهداری و نوسازی مداوم تجهیزات فرودگاه‌های موجود، توسعه فرودگاه‌های جدید و توجه به این نکته که مدیریت دولتی بنابه دلایل مختلف، توانایی ایجاد بهره‌وری مناسب را ندارد، بود.
اتفاق مشابهی در ایران در طول سال‌هاتی اخیر افتاده است. با این تفاوت که مدیریت دولتی در ایران به تجربه، شرایط همکاری با بخش خصوصی را پرسودتر و حافظ منافع هردو بخش دیده است. چراکه در مدیریت دولتیِ حوزه حمل‌ونقل به‌عنوان مثال به تنهایی امکان افزایش سوددهی با روش‌های ساده‌تری به جز افزایش مسافران وجود دارد. به تعبیر دیگر جبران معافات در مدیریت دولتی از طریق تلاش برای دریافت کمک‌های مستقیم یا غیرمستقیم مالی از بخش‌های مختلف دولتی ممکن است.
در زمینه بسترسازی برای افزایش مشارکت بخش خصوصی در فرودگاه‌ها، ریيس هيات مديره و مديرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوايی ايران گفته است که ما به شرکت‌های هواپيمايی به‌عنوان شريک تجاری خود نگاه میکنيم.
سیاوش امیرمکری ادامه داد: ما دارای منافع و وظایف مشترکی همچون ارائه خدمات مطلوب به مسافران و برای برقراری پروازهای ایمن هستیم.
مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران با بیان اینکه اگر بین شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران و شرکت‌های هواپیمایی همکاری و هماهنگی مناسب به وجود نیاید هر دو طرف به مشکل برخواهند خورد، ادامه داد: با توجه به شرایط ویژه کشور و فشارهای موجود ما آمادگی خود را برای همکاری کامل با ایرلاینها اعلام میکنیم و در این زمینه به مدیران محترم فرودگاه‌ها نیز تاکید کردهایم.
امیرمکری در مورد مشکلات ناشی از وجود پرندگان اطراف فرودگاه‌ها و بروز مشکل برای هواپیماها گفت: طبق آمار مدیر ایمنی شرکت، در این زمینه فرودگاه‌های ما نسبت به نرم جهانی بسیار پایینتر هستند و تنها در چهار فرودگاه با آمار زیاد مواجه هستیم که برای آن هم در حال برنامه‌ریزی و رفع مشکل هستیم.
وی با اشاره به اینکه بهزودی مشکل ارائه خدمات اینترنت در ترمینالها رفع خواهد شد، گفت: تعرفه خدمات و اماکن فرودگاهی در دورههای قبل بسیار پایین بود که طی سال‌های اخیر بر اساس استانداردها به مرور در حال اصلاح هستند اما اگر در این زمینه اعتراضی وجود دارد آماده مذاکره با مدیران محترم شرکت های هواپیمایی و حل و فصل آن هستیم.
وی با تاکید بر اینکه برای محاسبه خدمات باید به یک فرمول توافقی رسید که ضمن در نظر گرفتن شرایط ایرلاینهای داخلی موضوع کسب درآمدهای شرکت نیز تامین شود، گفت: ما پیشنهادی را برای اصلاح تعرفهها دادیم که به تایید وزارت راه و شهرسازی رسیده و ابلاغ شده است و در حال تدوین آییننامه آن هستیم و آمادگی داریم در کمیتهای که به این منظور راه‌اندازی خواهیم کرد نظرات ایرلاینها را از طریق نماینده آنها دریافت کنیم تا نتیجه کار مورد توافق طرفین باشد.
مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، در مورد افزایش ظرفیت پارکینگ هواپیما در فرودگاه مهرآباد توضیح داد: خوشبختانه با هواپیمایی ساها به توافقاتی رسیدهایم که بتوانیم بخشی از موانع باند ۲۹ راست را بر طرف کنیم و همچنین با اختصاص فضای مناسبی به شرکت، ظرفیت بالایی برای پارکینگ هواپیما فراهم کرده و در اختیار ایرلاینها خواهیم گذاشت.
امیرمکری در پایان سخنان خود صنعت هوانوردی را دارای سه رکن اصلی سازمان هواپیمایی کشوری، شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران و شرکت‌های هواپیمایی عنوان کرد ضمن تاکید بر اینکه هرچه هماهنگی بین این سه رکن بیشتر باشد صنعت توسعه بیشتری مییابد، گفت: شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران به طور کامل درآمد – هزینهای اداره می شود و هیچ ردیف بودجهای از دولت دریافت نمیکند، بنابراین باید در قبال ارائه خدمات هزینههایی را دریافت کنیم تا بتوانیم برای زیرساخت‌های فرودگاهی و ناوبری هوایی هزینه کنیم و در این زمینه درخواست میکنم که ایرلاین ها با پرداخت تعرفه خدمات ما را یاری کنند.
برقراری پروازهای داخلی در فرودگاه امام خمینی(ره) یک فرصت است
گفتنی است که رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نیز برقراری پروازهای داخلی در فرودگاه امام خمینی(ره) را یک فرصت خوب برای ارائه خدمات به مسافران دانست.
علی عابدزاده ضمن مثبت ارزیابی کردن برگزاری سالروز تاسیس شرکت فرودگاه‌ها و قدردانی از مدیرعاملان پیشین شرکت و حرمت نهادن به آنها در مورد مشکلات مربوط به موانع پرواز در فرودگاه‌های کشور، گفت: همکاری نیروی هوایی در رفع موانع و اختصاص اراضی مورد نیاز می‌تواند بسیاری از مشکلات و دغدغه‌های ما را در فرودگاه‌های کشور حل کند.
وی با اشاره اینکه با فشار آمریکا و عربستان قرار شده است که تنها ایران ایر پروازهای حج را انجام دهد، گفت: حتی در این زمنیه امکان اجاره هواپیما نیز به این شرکت داده نشده است و این حرکت غیر قانونی که در دنیا بیسابقه است فشار زیادی را به ما تحمیل خواهد کرد که امیدوارم شرکت های هواپیمایی در این زمینه همکاری کنند تا فشار کار کاهش یابد.
عابدزاده در پایان بر استفاده و حمایت از تولیدات داخلی تاکید کرد و آن را موجب کاهش وابستگی به خارج و رشد صنعت هوانوردی در این عنوان کرد.
گفتنی است که در بحث خصوصی‌سازی رویکردی که ایجادگر مدیریت شبه‌دولتی (اصطلاحا خصولتی) است، رویکردی کاملا سنتی است که در بسیاری از کشورها قبلا رواج داشته است. در این مدل ساخت و بهره‌برداری از فرودگاه‌ها به صورت مستقیم توسط وزارت مربوط به امور حمل‌ونقل انجام می‌شده است. درواقع پس از این تحربه بود که مشارکت با بخش خصوصی واقعی در بسیاری از کشورها آغاز شد.
