لوزارتان موجود در داروخانه ها سالم است شهلا منصوریه شایع ترین اختلال در جامعه انسانی را می توان فشار خون دانست. به گفته مدیرکل مدیریت دفتر بیماری های غیر واگیر وزارت بهداشت، سالانه ۱۰۰هزار ایرانی به دلیل فشارخون می‌میرند. با این وجود این بیماری غیرواگیر حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت کشور را از آن […]
لوزارتان موجود در داروخانه ها سالم است
شهلا منصوریه
شایع ترین اختلال در جامعه انسانی را می توان فشار خون دانست. به گفته مدیرکل مدیریت دفتر بیماری های غیر واگیر وزارت بهداشت، سالانه ۱۰۰هزار ایرانی به دلیل فشارخون می‌میرند. با این وجود این بیماری غیرواگیر حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت کشور را از آن خود کرده است. بسیاری از مبتلایان به فشار خون، طبق تجویز پزشک داروهایی مصرف می کنند تا فشار خونشان کنترل شود و مبتلا به عوارض و خطرات بعدی نشوند. داروهایی که بیشتر بیماران باید تا آخر عمر مصرف کنند. طی چند روز گذشته شایعاتی در خصوص سرطان زا بودن قرص لوزارتان دست به دست می شد و این دلهره و نگرانی را در جامعه هدف بالا برده بود. تا اینکه سرپرست اداره کل دارو سازمان غذا و دارو از جمع آوری داروی لوزارتان خبر دهد. در حالیکه به گفته برخی کارشناسان، ناخالصی موجود در این دارو به طور معمول در سبزیجات و آب تازه هم به مقدار کم وجود دارد. بعد از آن خبر جمع آوری این دارو منتشر شد و اکنون گفته می شود که این ادعا صحت ندارد و قرص لوزارتان سرطان زا نیست.
این موضوع ابتدا توسط یکی از روزنامه ها منتشر شد. در چرایی این موضوع روشن شد که، با وجود آنکه اتحادیه اروپا از بهمن ماه سال گذشته، پروانه ثبت لوزارتان و والزارتان یک شرکت هندی را تا آینده ای نامعلوم به حالت تعلیق در‌آورد و واردات آن را به خاک اروپا ممنوع کرد، آمریکا هم این گروه داروها را از بازار جمع‌آوری کرد و حتی خود این شرکت در تمام دنیا داوطلبانه پیگیر جمع‌آوری لوزارتان ساخت خودش شد، اما در ایران، سازمان غذا و دارو و هم شرکت ایرانی (شرکت اکتوور) که لوزارتان این شرکت هندی را خریداری کرده بود را با چالش مواجه کرد.
پیشگیری بهتر از درمان
یک کارشناس غذا و دارو، ضمن ابراز نگرانی شدید نسبت به پیامدهای این گونه خبررسانی و انفعال افراد صاحب نظر و مسئولان در کنترل حواشی پدید آمده در جامعه و اطلاع رسانی صحیح به عموم بیان کرد: از سازمان غذا و دارو انتظار می رود در این گونه موارد و به ویژه در مورد داروهای پرمصرفی مثل لوزارتان، اطلاع رسانی صحیح و هم زمان با دستور ریکال دارو را مدنظر قرار دهد. بهتر است همان گونه که در خصوص ریکال یک دارو به سازمان های بین المللی مثل FDA استناد می شود، در زمینه اطلاع رسانی صحیح همراه با آن و جلوگیری از بروز تشویش و نگرانی در جامعه هم از تجربیات موفق آنها درس بگیریم و بدانیم که در ایجاد جو نگرانی و بی اعتمادی در جامعه هم پیشگیری بهتر از درمان است!.
ایشان در ادامه در خصوص سرطان زا بودن این دارو ابراز : تا امروز در هیچ کجای جهان گزارش متقنی از بروز سرطان به دلیل مصرف داروی لوزارتان مطرح نشده است و این دارو سال هاست که از پرمصرف ترین داروهای کنترل فشارخون در سراسر دنیاست. ریکال هایی هم که از سال گذشته ابتدا در مورد والسارتان و سپس لوزارتان انجام شده، چه به صورت دستوری و چه داوطلبانه، به دلیل مشاهده برخی از ناخالصی ها همراه دارو بوده است که در مورد این ناخالصی ها گمان می رود قابلیت سرطان زایی داشته باشند. البته لازم به ذکر است که سرطان زایی این ناخالصی ها در انسان، در حد حدس و گمان و به دلیل سرطان زایی آنها در برخی از پستانداران و در آزمایشگاه به دنبال قرارگیری در معرض مقادیر بسیار بالای آنها بوده است. از آنجا که طبیعت خلقت انسان نیز با بسیاری از پستانداران شباهت دارد، این نگرانی در دانشمندان ایجاد شده که شاید وجود این ناخالصی ها همراه دارو و پس از استفاده درازمدت چندین ساله، ریسک ابتلا به سرطان را در انسان افزایش دهد. خوب است بدانیم که ناخالصی های نیتروزآمینی کشف شده در برخی داروهای لوزارتان و هم دسته های آن، به صورت طبیعی در محیط زندگی ما و در غذاها و آب آشامیدنی، گرد و خاک محیط، آلودگی هوا و دود سیگار وجود دارد و گسترش تمدن و شهرنشینی و استفاده از غذاهای آماده و قرارگیری در معرض انواع آلودگی ها، بسیار بیشتر از داروی لوزارتان فرد را در معرض سرطان قرار می دهد!
اطلاع رسانی مناسب
به گفته این کارشناس در حوزه غذا و دارو، اگر چه حتی یک مورد سرطان، نه تنها برای فرد و خانواده، بلکه برای کل جامعه بشریت یک فاجعه است؛ اما خوب است که صاحب نظران حوزه سلامت و مسئولین مربوطه ضمن آگاهی بخشی صحیح به مردم و به زبان ساده، آنها را در اتخاذ درست ترین تصمیم یاری کنند. این روزها و به دنبال خبررسانی های غیر حرفه ای و حتی می توان گفت که غیر مسئولانه برخی افراد و رسانه ها در زمینه نامه ریکال داروی لوزارتان یک شرکت داخلی، خیل عظیمی از بیماران مصرف کننده داروی لوزارتان همه شرکت های سازنده دارو و حتی بسیاری از بیماران مصرف کننده داروهای مشابه به همکاران پزشک و داروساز مراجعه کرده و درخواست راهنمایی و کمک کرده اند. آیا بهتر نبود در کنار نامه ریکال دارو و حتی در متن نامه، ضمن اشاره صریح به دلیل ریکال، میزان در معرض خطر بودن مصرف کنندگان و توصیه های مناسب به آنها صورت می گرفت تا این گونه تشویش و نگرانی در جامعه تزریق نگردد؟
وی افزود: آیا مناسب تر نبود همان گونه که از بیانیه های FDA و سایر سازمان های غذا و دارو برای ریکال استفاده شد، از آگاهی بخشی آنها در خصوص توصیه به مصرف کنندگان داروی لوزارتان به ادامه مصرف دارو، حتی داروهای ریکال شده، تا زمان تصمیم گیری مناسب پزشک و داروسازشان هم بهره گرفته می شد؟ آیا افرادی که به سرعت در رسانه های عمومی و مجازی خبرهای کارشناسی نشده را نشر دادند، اندکی از وقت خود را برای بررسی موضوع ریکال، دلایل آن و فراوانی آن صرف کردند و خود را در این خصوص مسئول دانستند؟ آیا مسئولان و اصحاب رسانه ای که در این زمینه اطلاع رسانی نادرست و یا ناقص داشتند، به خطری که قطع مصرف داروی حدود دو میلیون مصرف کننده لوزارتان، بیماران، خانواده ها و جامعه را تهدید می کند هم فکر کردند؟ آیا کسی تخمین زده است که چه میزان از عوارض فشارخون بالا مثل انواع سکته قلبی و مغزی و یا نارسایی کلیه در اثر قطع مصرف دارو و ناشی از ایجاد نگرانی بی اساس در جامعه در آینده نزدیک و دور رخ می دهد؟ یا فقط به تخمین ها و آمارهای احتمالی یک در صدهزار و یک در هشت هزار و غیره بسنده کردیم و توجهی به پیامدهای سوء غیر حرفه ای عمل کردنمان نداشتیم؟
وی در پایان ضمن اشاره به توصیه های FDA به عنوان یکی از بزرگترین مراجع نظارتی داروی دنیا، توصیه کردند که بیماران مصرف کننده داروی لوزارتان به منظور پیشگیری از عوارض مهم فشارخون بالا، در مورد راه حل های ادامه مصرف و یا جایگزینی داروی خود فقط با پزشک معالج یا داروسازشان مشورت کنند و به هیچ وجه از نظرات افراد غیر مسئول و یا غیر مطلع استفاده نکنند. ایشان هم چنین به مسئولان توصیه کردند که با توجه به حساس شدن جامعه به مقوله ریکال، که البته موضوع عجیب و نادری نیست، اطلاع رسانی صحیح و گسترده و به زبان ساده را در خصوص ریکال های بعدی مدنظر قرار دهند و اجازه ندهند برخی افراد با هر هدف درست یا نادرستی، ذهنیت جامعه را مغشوش نمایند.
از حدسیات تا شایعه و اصل ماجرا
به گزارش روزنامه جمله، لوزارتان دارویی است که برای درمان فشار خون بالا یا محافظت از کلیه‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از دیابت به کار می‌رود. همچنین از داروی لوزارتان برای کاهش خطر ابتلا به سکته‌های مغزی در بیماران مبتلا به فشار خون و بیماری‌های عضلات قلبی نیز استفاده میشود. با انتشار خبر سرطان زا بودن این قرص تا خبر شایعه بودن آن، بسیاری از بیماران که از این دارو مصرف می کردند به پزشک مراجعه کرده و یا خودسرانه دارو را قطع کردند. به نظر می رسد در این مقطع باید از نظرات کارشناسی و دقیق استفاده کرد تا موضوع بحث برانگیزی موجب دامن زدن به شایعات فضای مجازی مهیا نشود زیرا در اینگونه موارد خاص که با جان مردم سروکار دارد قطعاً به نفع بیماران نخواهد بود.
طبق تحقیقات و نظریاتی که از متخصصین دارویی به عمل آوردیم به این نتیجه رسیدیم که همه این اتفاقات دال بر وجود پشت پرده هایی دارد که هجمه های رسانه ای سنگینی را به شرکت داروسازی اکتوور وارد ساخت حال اینکه چه کسانی گرداننده این سناریو هستند به زودی مشخص خواهد شد.
مطالعات نشان داده است که اگر بیماری با حداکثر دوز این داروها به مدت چهار سال از آنها مصرف کند احتمال بروز سرطان ناشی از مصرف در هر ۸۰۰۰ نفر یک نفر خواهد بود. اگر این آمار را در کنار آمار احتمال بروز سرطان در زندگی عادی برای یک فرد آمریکایی درنظر بگیریم ( ازهر ۳ نفریک نفر دارای ریسک قابل ملاحظه ابتلا به سرطان) آنگاه حقیقت خطر ابتلا به سرطان به‌واسطه مصرف این داروها برای ما بیشتر مشخص میشود. حال اینکه یک کارشناس دارویی در یکی از روزنامه ها کاملا این موضوع را نفی میکند باید از او پرسید که چگونه به چنین تشخیصی رسیده است و مهمتر آنکه چگونه نظریات این فرد مورد مرجعیت رسانه ای قرار می گیرد و تا این حد تشویش اذهان عمومی میشود؟! چرا با یکی از کارشناسان و یا مسئولان سازمان غذا و دارو در این خصوص به عنوان مرجع قانونی و نظارتی کشور در این حوزه اظهار نظری نشد؟! چرا با سلامتی مردم در این شرایط وانفسای اقتصادی و تحریم ها اینگونه ناجوانمردانه و شبه ناک بازی می شود.
اینها سوالاتی ست که پاسخش را به زودي همگان در خواهیم یافت…
اطلاعیه شرکت داروسازی اکتوور
در پی مکاتبه سازمان غذا و دارو در تاریخ ۱۱ تیر ۱۳۹۸ مبنی بر ریکال (جمع آوری) داروی لوزارتان شرکت داروسازی اکتوور، متأسفانه مطالبی غیر واقع و بی اساس از سوی معدود رسانه ها منتشر شد که با بزرگ نمایی و نشر اکاذیب درباره داروی لوزارتان و ایجاد نگرانی و تشویش اذهان عمومی، مجموعه ای از اتهامات و مطالب غیر واقع را درباره مجموعه دارویی اکتوور با سابقه ۵۰ ساله مطرح کرده است. کارخانه داروسازی اکتوور در حال حاضر یکی از برترین تولیدکنندگان دارو در خاورمیانه می باشد که با رعایت حقوق بیمار و التزام همیشگی به آن و اخذ گواهیGMP (استاندارد بهینه تولید) برای تمامی خطوط تولید خود، ضمن رعایت استانداردهای جهانی، موفق به تولید انواع دارو با بالاترین کیفیت شده است.
مجموعه داروسازی اکتوور لازم می داند جهت تنویر افکار عمومی و رفع نگرانی های به حق مردم و جامعه دارویی و درمانی کشور در خصوص داروی لوزارتان، توضیحاتی را به شرح ذیل به اطلاع عموم برساند: مجموعه داروسازی اکتوور به محض دریافت مکاتبه ریکال از سازمان غذا و دارو، دستور توقف فوری فروش داروی لوزارتان را به شرکت های پخش صادر کرد و فرایند جمع آوری دارو از سطح داروخانه ها نیز آغاز شده است. ریکال (جمع آوری) دارو امری متعارف در حوزه صنعت دارو می باشد که به واسطه عوامل مختلف رخ می دهد؛ به طوری که از ابتدای سال ۲۰۱۷ در حوزه FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) حدود ۱۰۰۰ مورد ریکال فراورده های دارویی و غذایی رخ داده و در کشور ما هم مسبوق به سابقه است. با توجه به این که تمامی این موارد با دستور سازمان های غذا و دارو و از طریق مجاری قانونی انجام می شود، جای سوال و تأسف دارد که چرا این بار و بر خلاف موارد قبلی، ریکال یک دارو تا این اندازه سبب نگرانی و تشویش اذهان عمومی شده است. شرکت هترو با دارا بودن بیش از ۳۶ کارخانه تولید دارو در نقاط مختلف جهان (از جمله آمریکا)، یکی از بزرگترین و معتبرترین شرکت های تولید کننده ماده اولیه و محصول نهایی دارویی در جهان می باشد که محصولات خود را به بیش از ۱۲۶ کشور جهان صادر می نماید و نکته مهم تر این که عمده تولیدکنندگان مطرح دارویی کشور، مواد اولیه برخی از داروهای خود را از شرکت هترو تأمین می کنند. در پایان مجموعه داروسازی اکتوور اعلام می دارد که بلافاصله پس از اطلاع از دستور سازمان غذا و دارو و بر حسب وظیفه قانونی، اخلاقی و حرفه ای خود، اقدامات لازم را انجام داده است و روند هماهنگی کامل خود با سازمان غذا و دارو را در تمامی محصولات تولیدی لحاظ نموده و می نماید. هم چنین از تمامی رسانه های محترم نیز تقاضا می شود به نحو مقتضی به اطلاع عموم مردم برسانند.
از شایعه تا واقعیت لوزارتان در رسانه ها
اعلام سرطان زا بودن، یکی از داروهای پر مصرف فشار خون از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا، چالشی جدید در دنیای پزشکی به وجود آورد. «لوزارتان» نام یک داروی درمان فشار خون است؛ که در روزهای اخیر نقل بسیاری از محافل بود.
شرق درخصوص این موضوع نوشت: ماده مؤثر این دارو که یک شرکت خاص هندی تولید میکند، از شش ماه پیش سرطانزا تشخیص داده شد و در بیشتر کشورهای دنیا جمع‌آوری شد. اما همین ماده مؤثر دارو با مجوز رسمی سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت تا روز ۱۱ تیر ماه ۹۸ سه‌شنبه (دو روز قبل) وارد ایران شد.
در حالی سازمان غذا و دارو دستور جمع‌آوری این دارو را پس از شش ماه صادر کرد که تحقیقات «شرق» نشان می‌دهد سال گذشته ۸۰۰ کیلوگرم از این ماده مؤثر ازسوی یکی از شرکت‌های دارویی وارد ایران شد و به گفته داروسازان با این میزان می‌توان حدود ۱۶ میلیون عدد قرص ۵۰ میلی‌گرم و یا ۳۲ میلیون قرص ۲۵ میلی‌گرم لوزارتان ساخت و مشخص نیست از ۱۵ میلیون بیماری که در کشور به فشار خون مبتلا هستند، چه تعداد از داروی ساخت این شرکت مصرف کرده‌اند. بیمارانی که احتمال دارد در خطر ابتلا به سرطان قرار گرفته باشند. براساس تحقیقات «شرق» ردپای یک مسئول کنونی در وزارت بهداشت نیز در شرکت واردکننده این دارو دیده میشود. در ادامه این گزارش امده است:
«شرق» یک روز پیش از انتشار خبر دستور جمع‌آوری این دارو برای پیگیری بیشتر موضوع با غلامحسین مهرعلیان، سرپرست اداره کل دارو و مواد سازمان غذا و دارو تماس گرفت. او روز دوشنبه به سؤالات «شرق» مبنی‌بر اینکه چرا سازمان غذا و دارو نسبت به جمع‌آوری داروها دوگانه رفتار میکند، پاسخ نداد و گفت: «در نامه‌ای کتبی به سازمان غذا و دارو سؤال خود را مطرح کنید و با روابط عمومی سازمان تماس بگیرید». با این حال، او روز سه‌شنبه از جمع‌آوری بین‌المللی داروی لوزارتان خبر داد و گفت: «پیرو دریافت گزارش مراکز بین‌المللی مبنی‌بر وجود ناخالصی سرطانزا در ماده مؤثر لوزارتان تولیدی شرکت HETERO کشور هند قرص لوزارتان یک شرکت تولیدکننده داخل جمع‌آوری میشود».
در ادامه تحقیقات «شرق» مشخص شد روز گذشته سازمان غذا و دارو برای مدیرعامل شرکت (الف) نامه‌ای ارسال کرده است. در این نامه آمده بود: «پیرو دریافت گزارش مراکز بین‌المللی بر وجود ناخالصی NMBA در ماده مؤثر لوزارتان تولیدی شرکت HETERO کشور هند مقرر فرمایید نسبت به ریکال قرص لوزارتان ۵۰ میلی‌گرم و قرص ترکیبی لوزارتان پتاسیم/ هیدروکلرو تیازید ۵۰/۱۲.۵، ۱۰۰/۱۲.۵ میلی‌گرم، ۱۰۰/۲۵ میلی‌گرمی و ۱۰۰/۱۲۵ میلی‌گرم (تمامی سری ساخت‌های با منبع فوق) اقدام فوری مبذول و نتیجه به این اداره کل ارسال شود».
آفتاب یزد هم در گزارشی با عنوان «داروی لوزارتان با برند اکتوور در همه داروخانه‌ها به فروش می‌رسد! / چه کسی پاسخگو است» آورده است:
چند وقتی است که صحبت‌هایی مبنی بر سرطانزا بودن داروی لوزارتان به گوش می‌رسد، مبنای این موضوع گزارشی بود که هفته پیش یک گزارش منتشر شد. در آن گزارش آمده است: وزارت بهداشت اعلام کرده بود که این دارو از داروخانه‌ها جمع خواهد شد؛ با این وجود با گذشت چند روز که از آن ماجرا طبق پیگیری‌های صورت گرفته توسط خبرنگار روزنامه آفتاب یزد می‌گذرد، این قرص که مربوط به بیماری فشار خون است، با برند همان شرکت داخلی که گفته بودند قرار است جمع‌آوری شود، هنوز در داروخانه‌های سطح شهر به فروش می‌رسد و داروسازان این داروخانه‌ها معتقدند هیچ‌بخشنامه‌ای از وزارت بهداشت به آنها داده نشده است! این در حالی است که نمایندگان مجلس نیز در تعطیلات به سر می‌برند و وزیر بهداشت همچنان نگران است که با یک بالش، آبروی مملکت را نبرند!
آفتاب یزد به شروع ماجرا پرداخته و می گوید: هفته گذشته بود که شرق طی گزارش کاملی ادعا کرد که داروی لوزارتان مربوط به یک برند خاص در کشور سرطانزا است و بدون شک پای یک شرکت برای واردات این دارو در میان است!
این در حالی است که روز گذشته شهرام شعیبی سخنگوی سازمان غذا و دارو با اشاره به تولید داروی لوزارتان در ۸ کارخانه داخلی، گفت: تنها لوزارتان یک شرکت داخلی (اکتوور) از ماده موثر هندی دارای ناخالصی تولیدشده است و داروی تولیدی هفت کارخانه دیگر هیچ منع مصرفی ندارند. به گفته شعیبی سازمان غذا و دارو نیز با انجام بررسی‌های لازم، دستور فراخوان داروی لوزارتان تولیدی با ماده اولیه دارای ناخالصی را متعاقباً صادر کرده است.
آفتاب یزد در ادامه آورده است: برای بررسی گفته‌های سخنگوی سازمان غذا و دارو به ۴ دارو خانه در سطح شهر سر زدیم تا ببینیم قرص لوزارتان با برند مذکور به فروش می‌رسد یا نه؟
اولین داروخانه‌ای که به آن سر زدیم یک داروخانه کوچک وسط شهر است. داروخانه شلوغ است و مجبور هستیم برای صحبت با دکتر دقایقی را در صف بایستیم. پیش از گفتوگو با دکتر از مردی که پشت پیشخوان ایستاده می‌پرسم قرص لوزارتان با برند اکتوور دارید و او در جواب می‌گوید «بله داریم!» با دکتر که صحبت می‌کنم می‌گوید:«از طرف وزارت بهداشت برای ما بخشنامه‌ای در این خصوص داده نشده، ما نمی‌توانیم مدام اخبار را چک کنیم ببینیم چه اخباری در خصوص داروها داده میشود. وزارت بهداشت باید در این خصوص به ما بخشنامه می‌دادند که تا الان بخشنامه‌ای در این خصوص و حتی در خصوص جمع‌آوری دارو به ما داده نشده است! این مسئله‌ای که می‌گویند دارویی سرطانزا است مربوط به امروز و دیروز نیست از همان اول که داروسازی به‌وجود آمده این موضوع هم وجود داشته و این روزها هم به دلیل همین کانال‌ها و فضای مجازی این موضوع افزایش پیدا کرده اما اگر واقعیت است باید وزارت بهداشت به داروخانه‌ها یا شرکت‌های پخش در این خصوص بخشنامه می‌داد که تا الان چنین اتفاقی نیفتاده است!»…
مجلسی‌ها در تعطیلات!
برای بررسی این موضوع با علی نوبخت حقیقی، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان تماس گرفتیم، مسئول دفتر او در پاسخ گفت که سوالاتتان را پیامک کنید، اگر دکتر صلاح دانستند در رابطه با آن پاسخ خواهند داد! این طور که معلوم است مجلسی‌ها به تعطیلات رفته‌اند! این در حالی است که گفته میشود واردکننده این دارو یکی از آقایون وزارت بهداشت است و به همین دلیل هم به راحتی وارد شده و در سطح شهر در حال فروش است!
خبرگزاری فارس نیز در گزارشی آورده است: چند روز قبل گزارشی مفصلی در یکی از روزنامه‌های کشور در ارتباط با سرطانزا بودن داروی «لوزارتان» تهیه شده با ماده مؤثره یک شرکت هندی که برای درمان بیماران قلبی-عروقی استفاده میشود، منتشر شد؛ گزارشی که حاکی از آلوده بودن یک گروه از داروهای مورد استفاده در بیماری‌های قلبی-عروقی به مواد سرطان‌زاست.
همین خبر باعث شد تا رسانه‌ها به دنبال چرایی این موضوع بروند و سرانجام یکی از روزنامه‌های کشور در گزارشی مدعی شد با وجود آنکه اتحادیه اروپا از بهمن ماه سال گذشته، پروانه ثبت لوزارتان و والزارتان یک شرکت هندی را تا آینده‌ای نامعلوم به حالت تعلیق در‌آورد و واردات آن را به خاک اروپا ممنوع کرد، آمریکا هم این گروه داروها را از بازار جمع‌آوری کرد و حتی خود این شرکت در تمام دنیا داوطلبانه پیگیر جمع‌آوری لوزارتان ساخت خودش شد، اما در ایران، سازمان غذا و دارو و هم شرکت ایرانی (شرکت اکتوورکو) که لوزارتان این شرکت هندی را خریداری کرده بود، ساکت ماندند. یعنی با وجود آنکه موضوع سرطان‌زا‌بودن «لوزارتان» این شرکت هندی را به صورت رسمی EMA (آژانس دارویی اروپا) و FDA (اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا) از زمستان سال گذشته تأیید کرده و نسبت به مصرف آن هشدار دادند، اما با وجود گذشت ۶ ماه از ماجرا، سازمان غذا و دارو ایران در‌این‌باره سکوت کرد تا بیماران ایرانی همچنان مصرف‌کننده این داروی سرطانزا باشند و حالا بعد از ۶ ماه، دستور جمع آوری این دارو صادر شده است.
بدون دستور پزشک مصرف «لوزارتان» را قطع نکنید
کارشناسان مختلف معتقدند که این دارو به وسیله چند شرکت مختلف توزیع و در اختیار بیماران قرار می‌گیرد لذا بیماران نباید خودسرانه مصرف این دارو را قطع کنند. در همین راستا کامران حاجی‌نبی، داروساز توضیح داد: مطابق تعریف مراجع معتبر، ریکال یک دارو، مؤثرترین راهکار موجود برای محافظت از مردم در برابر اثرات بالفعل و یا بالقوه خطرناک یک محصول محسوب میشود. ریکال یک اقدام داوطلبانه توسط یک شرکت برای جمع‌آوری و معدوم کردن یک دارو در هر زمانی است که نقصی در آن کشف میشود. بنابراین ریکال می‌تواند هم توسط شرکت تولید کننده محصول آغاز شده و هم می‌تواند بنا بر تقاضای رسمی سازمان غذا و دارو انجام شود.
حاجی‌نبی ادامه داد: معمولا برای آرامش خیال مردم ریکال‌ها اعلان عمومی نمی‌شوند مگر آنکه دارو به صورت گسترده‌ای مورد مصرف قرار گرفته و یا مصرف آن تهدیدات بسیار جدی برای مصرف کنندگان آن داشته باشد.
لوزارتان موجود در داروخانه‌ها سالم است
اظهارنظرهای مختلف درخصوص مصرف این دارو واکنش سازمان غذا و دارو را در پی داشت به طوری‌که شهرام شعیبی سخنگوی این سازمان بر سالم بودن لوزارتان موجود در داروخانه‌ها تأکید کرد.
این موضوع با واکنش مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت همراه بود و کیانوش جهانپور اتفاقات روزهای اخیر به خبرنگار فارس گفت: ریکال خانواده زارتان از سال گذشته آغاز شده و در سال قبل داروی والزارتانی که ماده اولیه آن را شرکتی چینی تأمین کرده بود جمع‌آوری شد. در آن دوران شرکت اروپایی ساندوز نیز داروی خود را ریکال کرد و در کشور ما نیز والزارتان تولیدی ۷ شرکت جمع آوری شد. وی با بیان اینکه ریکال داروها به تدریج در سطح دنیا صورت می‌گیرد، گفت: در یک سال اخیر ۱۱۵۶ محصول حاوی لوزارتان یا والزارتان شرکت‌های مختلف به تدریج در سطح دنیا ریکال شده است، و اینگونه نیست که در یک شب اعلام شود که تمام داروها باید جمع‌آوری شود. مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت گفت: از سال گذشته تا کنون ۹ محصول لوزارتان و والزارتان در ایران به تدریج جمع‌آوری شده است، و پس از این نیز اگر در آزمایشگاه‌های داخلی یا ریکال‌های بین‌المللی ناخالصی دارویی ثابت شود، وزارت بهداشت اقدام به جمع‌آوری دارو خواهد کرد. وی با بیان اینکه افراد مصرف کننده این دارو نباید نگرانی داشته باشند توضیح داد: مطالعات نشان می‌دهد مصرف مستمر ۱۰ ساله دوز پایین ناخالصی نیتروزآمین موجود در این دارو می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان را در پی داشته باشد. همانطور که تنفس در هوای آلوده می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان را افزایش دهد. به گزارش فارس، به نظر می‌رسد درباره ریکال داروی لوزارتان، وزارت بهداشت می‌توانست با اطلاع‌رسانی قوی به رسانه‌ها و مردم، مانع اضطراب در بیماران مصرف کننده این دارو شود و در این موارد بهترین اقدام، اطلاع‌رسانی شفاف و به موقع است.
