شهلا منصوریه دبیر گروه اجتماعی زندگی قصه ای است پر از واقعیت. واقعیت هایی که در بعد اجتماعی و فرهنگی در کنار هم تراژدی های تلخ و گاهی شیرین را می سازد. قصه هایی پر از تضاد و تقارن. بیشتر این قصه ها را زنان می سازند. زنانی که تجربه های خاصی را در دوران […]
شهلا منصوریه
دبیر گروه اجتماعی
زندگی قصه ای است پر از واقعیت. واقعیت هایی که در بعد اجتماعی و فرهنگی در کنار هم تراژدی های تلخ و گاهی شیرین را می سازد. قصه هایی پر از تضاد و تقارن. بیشتر این قصه ها را زنان می سازند. زنانی که تجربه های خاصی را در دوران زندگی خود می گذرانند. گروهی که زندگیشان در گرو داشتن فرزند است و شاید مادرانی هم یافت شود که شیرینی زندگی را در آن نمی بینند. زنانی هم هستند که با حسرت به دست های گره خورده مادر و فرزندی خیره می شوند و ساعت ها کودک دیگری را در آغوش خود می فشارند تا هیجان و عطش نبود فرزند فروکش کند. زنانی که رشک می برند به مادرانی که کودک خود را در آغوش می گیرند و با او بازی می کنند. گروهی دیگر زنانی که از نعمت مادر شدن ناامید شده در حالی که احساس مادرانه در وجودشان هر روز بیش از دیروز قد می‌کشد و ریشه می‌دواند. آنها و همسران شان حاضرند به هر دری بزنند تا شاید در مساله ناباروری شان گشایشی حاصل شود.
فضای سبز پارک ها با هیاهوی خنده کودکان دلنشین تر می شود. کودکانی که سرشار از انرژی هستند تا صدایشان در عمق وجود مادرانی و زنانی قرار بگیرد که دلشان برای به آغوش کشیدن کودکان پر می کشد. پارک را ترک می کند تا صدای کودکان را نشنود و به خانه خلوت خود که در سکوت غرق است پناه می برد؛ اما هنوز صدای بچه ها می آید؛ دستش را روی گوش هایش می گیرد که صدا را نشنود، اما فریاد خنده آنها به عمق وجودش رخنه کرده است. مجالی برای خودنمایی احساس باقی نمی ماند وقتی نگاه همسر را می بیند. زن به اتاقي دورتر پناه مي برد تا از نگاه ها و صداها در امان باشد، اما هنوز دلش براي در آغوش كشيدن كودك پر مي كشد، با خود مي انديشد كاش…
بیش از هزار و ۸۰۰ نفر متقاضی فرزندپروری و فرزندخواندگی در پایتخت پشت نوبت هستند. آماری که چندی پیش مدیر کل بهزیستی استان تهران اعلام کرد. به گفته داریوش بیات نژاد، بیشترین درخواست‌ها برای فرزندپروری، دخترها هستند، که این مورد را باید از خانواده‌ها جویا شد. به لحاظ فرهنگی این چنین حساسیت‌هایی وجود دارد، البته با فعالیت در طی سال‌های اخیر، توانسته‌ایم، خواسته‌های خانواده‌های متقاضی را تعدیل کنیم، در حال حاضر خانواده‌هایی هم هستند که درخواست کودکان بیمار را دارند که علاوه بر پذیرش فرزند خواندگی به مسائل درمانی آنان نیز بپردازند.
در همین زمینه هم مدیرکل دفتر کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور با اشاره به اینکه در حال حاضر در برابر یک کودک، ۱۰ متقاضی فرزندخواندگی وجود دارد، گفت: همین امر باعث طولانی شدن پروسه فرزندخواندگی شده است وگرنه شرایط بهزیستی برای واگذاری فرزند دست و پا گیر نیست ضمن اینکه به هیچ عنوان معیار ما پولدار بودن خانواده متقاضی نبوده است.
به گفته سید منتظر شبر، در سه مرکز بهزیستی، دو مرکز به پسران با ظرفیت ۱۹۰ نفر و یک مرکز به دختران با ظرفیت ۲۵ نفر اختصاص دارد که به ترتیب در رده سنی زیر ۱۲ سال، تعداد پسران ۶۰ نفر و بالای ۱۲ سال ۱۳۰ کودک پسر نگهداری می شود که تعداد دختران در مجموع ۲۵ نفر هستند.
وی درباره موضوع گرفتن حضانت کودکان کار از والدین بدسرپست هم توضیح داد: اگر مقام قضایی تشخیص بدهد که کودکی دارای پدر و مادر فاقد صلاحیت و عبارتی بدسرپست است می تواند از آنان سلب حضانت کند و بهزیستی هم امکان این را دارد که حضانت این کودکان را به شخصی دیگر به عنوان فرزندخوانده واگذار کند.
یک کودک؛ ۱۰ متقاضی فرزندخواندگی
مدیرکل دفتر کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور درخصوص چرایی سخت گیری در مورد واگذاری کودک به خانواده های متقاضی فرزند گفت: سختگیری های ما در حدی است که بررسی کنیم خانواده متقاضی از شرایط روحی روانی مناسب، عدم سوءپیشینه و آسیب های اجتماعی، عدم اعتیاد، سلامت جسمی در حدی که بتواند یک فرزند را نگهداری کند، برخوردار باشد.
وی درباره شرایط فرزندخواندگی به مادران مجرد هم خاطرنشان کرد: در قانون فرزندخواندگی مصوب ۱۳۵۳ به افراد مجرد اجازه فرزندخواندگی داده نمی شود؛ این قانون در سال ۱۳۹۲ اصلاح و به زنان مجرد اجازه داشتن فرزندخوانده را داد اما مردان مجرد همچنان از این قاعده دور هستند.
وی ادامه داد: زنان مجرد بالای ۳۰ سال شرایط تقاضای فرزندخواندگی را دارند؛ زنانی که دیگر قصد ازدواج ندارند البته ازدواج بعد از گرفتن فرزندخوانده، منع قانونی بر این افراد متصور نمی کند. اما باید توجه داشت که اولویت بندی در واگذاری فرزند وجود دارد و خانواده هایی که شرایط بچه دار شدن را هرگز ندارند بر زنی که مجرد است اولویت دارد.
شبر علاوه بر شرط سنی، تمامی شرایط حاکم بر فرزندخواندگی از جمله داشتن سلامت جسمی، روحی و اقتصادی را برای فرزندخواندگی مادران مجرد عنوان کرد و گفت: اگر شاهد هستیم که پروسه واگذاری فرزند به طول می انجامد به این دلیل است که کودک واجد شرایط فرزندخواندگی کم داریم. به عبارتی کودکی که دارای سرپرست است یا هنوز سلب حضانت نشده را می توان به فرزندخواندگی داد و اغلب کودکان در شیرخوارگاه دارای این شرایط هستند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر در برابر یک کودک، ۱۰ متقاضی داریم و همین امر باعث طولانی شدن پروسه فرزندخواندگی شده است و شرایط بهزیستی دست و پا گیر نیست.
این مسوول بهزیستی یادآور شد: مطابق قانون، به زنان مجرد، فقط حضانت فرزند دختر واگذار می شود و نه فرزند پسر. به مردان مجرد نه دختر و نه فرزند پسر واگذار نمی شود.
