اهمیت توسعه حمل و نقل ریلی در کشور بر کسی پوشیده نیست. پروژه راه‌آهن میانه-بستان آباد، جزو پروژه‌هایی است که شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور پس از انجام تشریفات قانونی، اجرای آن را به شرکت بالاست سپرد. این پروژه با ۱۵۸ کیلومتر خط ریلی، یکی از بزرگترین پروژه‌های ملی است که […]

اهمیت توسعه حمل و نقل ریلی در کشور بر کسی پوشیده نیست. پروژه راه‌آهن میانه-بستان آباد، جزو پروژه‌هایی است که شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور پس از انجام تشریفات قانونی، اجرای آن را به شرکت بالاست سپرد. این پروژه با ۱۵۸ کیلومتر خط ریلی، یکی از بزرگترین پروژه‌های ملی است که اجرای آن موجب کوتاه شدن اتصال خط راه آهن استان آذربایجان شرقی به خطوط راه آهن کشور می‌شود.
ابراهیم محمدی، مدیرعامل شرکت بالاست، ضمن بیان نکات بالا به پرسش‌های خبرنگار جمله و در گفت‌وگو با ما در ادامه اینگونه پاسخ داد.

درباره اهمیت پروژه فوق برای کشور توضیح دهید.
نکته‌ای که اهمیت این پروژه را دو چندان می‌کند، کاهش هزینه ترانزیت و افزایش حمل و نقل است. همان‌طور که می دانید تحریم ها شرایط خاصی را برای ما ایجاد کرد که می بایست با دقت و هوشیاری بیشتری در این صنعت وارد می‌شدیم. توسعه خطوط ریلی و افزایش اتصالات خطوط ریلی ایران به کشورهای همسایه در وضعیت فعلی یکی نکته کلیدی به منظور مقابله با تحریم‌ها است.

هدف از انجام این پروژه به زعم شما چیست و در حال حاضر در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
توسعه اقتصادی منطقه بستان آباد، توسعه حمل و نقل ریلی، کاهش ترافیک جاده‌ای، بهبود وضعیت محیط زیست، کاهش تصادفات جاده‌ای و … از دیگر اهداف انجام این پروژه ملی است.
درباره عملیات روسازی این پروژه باید بگویم که تمامی فرآیندها به طور مکانیزه و با استفاده از تکنولوژی‌ها و ماشین آلات روز از جمله جرثقیل‌های پاکراف و دستکاه‌های پنل گذار انجام شد. این پروژه تا کنون ۹۰ درصد پیشرفت داشته و امیدواریم پیش از هفته دولت به بهره برداری برسد. در صورت تکمیل این پروژه، قطار با سرعت ۱۲۰ کیلیومتر بر ساعت می‌تواند بر روی این خط ریلی حرکت کند.
درباره دستاوردهای آن لطفا بیشتر توضیح دهید.
شکسته شدن رکورد تعداد بندهای جوشکاری در ۱۰۰ روز کاری از دیگر دستاوردهای این پروژه است. پس از نوروز امسال بیش از ۴ هزار بند جوش داده‌اند که این تعداد جوشکاری در مدت ۱۰۰ روز یک رکورد قابل توجه است. کل پروژه حدود ۱۱ هزار بند جوشکاری داشت که تاکنون حدود ۹ هزار بند جوشکاری آن انجام شده است. حداکثر عملیات ریل گذاری ما در طول یک روز ۲ هزار و ۳۰۰ متر بود که خوشبختانه مطابق با پیش بینی‌ها این مهم نیز محقق شده است.

چالش‌های پروژه میانه-بستان‌آباد برای شما شامل چه مواردی می‌شده است؟
پیش از اینکه به بحث مشکلات و چالش‌های این پروژه ورود کنم، لازم می‌دانم از شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور به دلیل همراهی‌ها و همکاری‌هایی که با مجموعه بالاست داشتند تشکر کنم. در بحث موانع و مشکلات، از نظر بنده تحویل اوراق مشارکت و اسناد خزانه به جای مطالبه نقدی شرکت‌های پیمانکار یکی از موضوعات مهم می باشد. وزارت راه و شهرسازی و شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور باید به این نکته توجه داشته باشند که وقتی یک شرکت حاضر است با حداقل سود ممکن در چنین وضعیت اقتصادی پروژه‌ای انجام دهد، باید بخشی از مطالبات خود را به صورت وجه نقد دریافت نمایند.
گمان می‌کنم نیازی نباشد درباره دشواری تهیه و نقد کردن اوراق مشارکت و اسناد خزانه صحبت کنم؛ زیرا همگان با فرآیند پیچیده و طولانی تهیه و نقد کردن این اوراق آشنا هستند. هم اکنون بسیاری از شرکت‌های احداث زیر ساختهای حوزه حمل و نقل به دلیل کمبود نقدینگی و عدم وصول به موقع مطالبات خود تحت فشار بوده و با سختی راه خود را ادامه می‌دهند.
معتقدم یکبار برای همیشه دولت و به طور مشخص وزارت راه و شهرسازی باید این معضل را حل کند. توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل در کشور به ویژه حمل و نقل ریلی، یکی از ضرورت‌های دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی است.
متاسفانه در سال‌های اخیر بانک‌ها آن طور که باید در بحث سرمایه گذاری ورود نکرده‌اند و خلاء یک فاینانسر حرفه‌ای در پروژه‌های ریلی کشور احساس می‌شود. هم اکنون به دلیل وضعیت ویژه‌ اقتصاد ایران و نرخ پایین بازگشت سرمایه، بانک‌ها ترجیح می‌دهند به عنوان وام دهنده در پروژه‌ها حضور داشته باشند نه یک سرمایه گذار.
راهکار برون‌رفت از این قبیل مشکلات را چه می‌دانید؟
به عنوان فردی که سال‌ها در زمینه حمل و نقل ریلی کار کرده؛ معتقدم در ایران هم مانند دیگر کشورهای جهان، دولت باید بستر و زیرساخت‌های توسعه حمل و نقل ریلی را فراهم سازد. در بسیاری از کشورها به دلیل نرخ پایین بازگشت سرمایه و طولانی بودن فرآیند بازگشت سرمایه، دولت وظیفه ایجاد و توسعه حمل و نقل را بر عهده می‌گیرد. در ایران نیز دولت باید به بحث تامین سرمایه ورود کند و همکاری خود با شرکت‌های پیمانکار به منظور تامین نقدینگی را افزایش دهد. موضوع دیگری که در مورد پروژه بستان آباد باید به آن اشاره کنم، بحث استفاده حداکثری از ظرفیت‌های داخلی است. خوشبختانه تامین مواد اولیه و دانش فنی لازم برای انجام پروژه یاد شده به طور کامل با اتکا به ظرفیت‌های داخلی صورت گرفت.

در اینباره بیشتر توضیح دهید. چراکه با آغاز دوباره تحریم‌ها استفاده از تجهیزات قدیمی که امکان نوکردن انها ممکن است وجود نداشته باشد، به مساله مهمی تبدیل شده است.
در بحث ماشین آلات و تجهیزات نیز بجز در موارد محدود، توانستیم از ماشین آلاتی که از ادوار گذشته داشتیم استفاده کنیم و مشکلی جدی از این بابت نداشتیم.
همان طور که گفته شد وضعیت کنونی اقتصاد ایران وضعیت ویژه‌ای است. با توجه به محدودیت واردات ماشین آلات مورد نیاز صنعت حمل و نقل، شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور و دیگر ارگان‌های مرتبط با این موضوع باید تمام تلاش خود را به منظور حفظ و نگهداری ماشین آلات مورد نیاز صنعت حمل و نقل انجام دهند تا پروژه‌ها در این زمینه دچار مشکل نشوند.
در آخر تاکید می‌کنم تسهیل در امر سرمایه گذاری در صنعت حمل و نقل و جذاب کردن فعالیت در این صنعت موجب توسعه حمل و نقل و به دنبال آن توسعه اقتصادی کشور میشود. در غیر این صورت دشواری در امر سرمایه گذاری و نقصان در تامین مالی پروژها منجر به افزایش هزینه برای کشور، ‌دولت و جامعه خواهد شد.