آب‌بندان‌ها یکی از منابع مهم اقتصاد روستایی به ویژه در مناطق شمالی ایران هستند که علاوه بر تأمین آب کشاورزی در زمینه‌های متعددی از جمله پرورش و صید ماهیان گرم آبی، تامین منابع آب سفره‌های زیرزمینی ضمن ایجاد اشتغال می‌توانند، درآمدهای سرشاری را برای روستاییان ایجاد کنند. گلستان هم با دارا بودن ۵۶۱ آب‌بندان در […]
آب‌بندان‌ها یکی از منابع مهم اقتصاد روستایی به ویژه در مناطق شمالی ایران هستند که علاوه بر تأمین آب کشاورزی در زمینه‌های متعددی از جمله پرورش و صید ماهیان گرم آبی، تامین منابع آب سفره‌های زیرزمینی ضمن ایجاد اشتغال می‌توانند، درآمدهای سرشاری را برای روستاییان ایجاد کنند.
گلستان هم با دارا بودن ۵۶۱ آب‌بندان در موقعیت‌های مختلف جغرافیایی با اندک فراهم آوردن زیرساخت‌ها می‌تواند در جذب گردشگر، موفق عمل کند اما این امر تاکنون در استان موفقیت چشم‌گیری نداشته است.
یکی از آب‌بندان‌های زیبای گلستان، آب‌بندان جنگلی «توشن» است که در جنوب روستای توشن، روستای نمونه گردشگری استان که در ۲.۵ کیلومتری جنوب شهر گرگان واقع شده، قرار دارد. توشن درختان بلوط تنومندی دارد و می‌تواند مأمنی برای گردشگران باشد اما زیرساخت‌های چندانی در آن مهیا نیست و از این منظر باید توجه بیشتری به آن شود.
نبود جاده دسترسی مناسب، نبود روشنایی در شب و وجود تنها ۶ چشمه سرویس بهداشتی از جمله مشکلات این مکان بوده و فضای مسجد آن هم بلااستفاده رها شده است.
یک کارشناس گردشگری در خصوص بهره‌برداری از آب‌بندان‌ها گفت: پوشش‌های گیاهی موجود در آب‌بندان‌ها می‌تواند گردشگران علاقمند را در اطراف خود جمع کند. مریم کرامتی ادامه داد: اشتغال پایدار در صورت رونق گردشگری در آب‌بندها می‌تواند منجر به کاهش مهاجرت جوانان به شهرها شده و بسیاری از معضلات اجتماعی ناشی از فقر و بیکاری را کاهش دهد. وی گفت: هنگامی که پای گردشگری به منطقه باز شود نه تنها درآمد مستقیم از طریق سرمایه‌گذار نصیب کشاورز می‌شود بلکه وی از درآمدهای دیگری از جمله فروش صنایع دستی و غیره هم بهره‌مند می‌شود.
مجید رحمانی، معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری اداره کل میراث فرهنگی گلستان هم درباره اقدامات انجام شده در توشن با بیان اینکه تا به امروز در زمینه استفاده از ظرفیت‌های آب‌بندان‌ها توفیقات زیادی نداشتیم، عنوان کرد که نبود سازوکار اجرایی درست علت این امر است.
رحمانی در خصوص توشن گفت: شرکت تعاونی دهیاری‌های استان برای سرمایه‌گذاری در این آب‌بندان پیگیری‌هایی را انجام داد اما به دلیل برخی مشکلات، این عمل تاکنون محقق نشده است.
وی این تفاهمنامه را هم برای بخش کشاورزی و هم برای آب منطقه‌ای سودمند خواند و گفت: استفاده از ظرفیت گردشگری آب‌بندان به افزایش درآمد کشاورزان منتهی شده در نتیجه امکان تناوب کشت و سلامت خاک به وجود می‌آید. رحمانی اضافه کرد: بسته به موقعیت و ظرفیت‌های هر نوع آب‌بندان، پروژه‌های مرتبط با آن تعریف شده اما تأکید به استفاده از ظرفیت‌های موجود است و اگر تأسیسات گردشگری در آنجا ایجاد می‌شود از نوع اقامتگاه‌های بومگردی و دهکده‌های سلامت و سازه‌های سبک خواهد بود.
یکی از اعضای شورای روستای توشن در این خصوص گفت: برای آب‌بندان توشن طرح گردشگری در نظر گرفته‌ایم اما آب منطقه‌ای راغب این موضوع نیست و تاکنون چنین اتفاقی برای هیچ آب‌بندانی در استان نیفتاده است.
ابوالفضل بالارستاقی با بیان اینکه تخلیه رسوبات هم بر عهده جهاد کشاورزی است، ادامه داد: همه این اقدامات باعث شده که طرح ما به تعویق بیفتد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان هم با بیان اینکه تخلیه رسوبات آب بندان‌ها بر عهده جهادکشاورزی است، اظهارکرد: برای اجرای طرح در آب‌بندان‌ها باید تمام جوانب اندیشیده شود و صرفاً برای ایجاد طرح گردشگری، نباید آب‌بندان تخریب و دیواره آن صدمه ببیند.
علی نظری افزود: با رعایت مسائل زیست محیطی و کیفیت آب و بیان جزئیات احداث سازه، با طرح گردشگری مخالفتی نداریم. اما در حالی که شورای روستای توشن از عدم همکاری جهادکشاورزی گله دارد، معاون آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی گلستان مدعی است که این افراد تاکنون برای اجرای طرح تخلیه رسوبات توشن به این سازمان مراجعه نکرده‌اند.
فاضل گلعلی پور گفت که ما در زمینه مرمت و لایروبی آب‌بندان‌ها اقداماتی انجام می‌دهیم و در این بین اگر آب‌بندان قابلیت آبزی پروری و گردشگری داشته باشد به آن هم توجه می‌کنیم. وی بیان کرد: طرح ما برای آب بندان توشن آماده است و باید درصدی به عنوان خودیاری توسط مردم پرداخت شود تا آن را اجرا کنیم.
گلعلی پور مدعی شد که سرمایه گذار می‌تواند اقدامات اولیه را انجام دهد ولی با این وجود گفت که باید طرح قبل از اجرا به جهاد فرستاده شده تا با طرح ما تداخل نداشته باشد./مهر.
