آرین پارسی نژاد – روزنامه نگار/ کلیات طرح موسوم به “اقدام راهبردی برای لغو تحریمها” در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. بر اساس این طرح ظرفیت غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم باید افزایش یابد و اگر تحریمها برداشته نشود، اجرای پروتکل الحاقی متوقف شود. هرچند دو فوریت این طرح پس از شهادت […]
آرین پارسی نژاد –
روزنامه نگار/
کلیات طرح موسوم به “اقدام راهبردی برای لغو تحریمها” در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. بر اساس این طرح ظرفیت غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم باید افزایش یابد و اگر تحریمها برداشته نشود، اجرای پروتکل الحاقی متوقف شود. هرچند دو فوریت این طرح پس از شهادت محسن فخریزاده و در جلسه ویژه مجلس برای این موضوع و به عنوان اقدام متقابل به تصویب رسید، اما این طرح از ماهها پیش در مجلس مطرح بوده است.
به گزارش «جمله» مجلس انقلابی روز گذشته کلیات طرح اقدام راهبردی برای لغو تحریمها را با ۲۵۱ رأی موافق به تصویب رساند. بلافاصله نمایندگان مجلس بررسی جزییات طرح را هم آغاز و ماده ۱ آن را به تصویب رساندند. بر اساس ماده ۱ این طرح، سازمان انرژی اتمی ایران موظف است بلافاصله پس از تصویب این قانون جهت مصارف صلح آمیز، نسبت به تولید اورانیوم با غنای ۲۰% اقدام و سالانه به میزان حداقل ۱۲۰ کیلوگرم آن را در داخل کشور ذخیره کند و همچنین سازمان مذکور موظف است نیاز کشور برای مصارف صلح آمیز به اورانیوم با غنای بالای ۲۰ درصد را به طور کامل و بدون تأخیر تأمین کند.
این طرح در صورت تصوب نهایی سازمان انرژی اتمی را مکلف میکند تا طی ۵ ماه از کارخانه تولید اورانیوم فلزی در اصفهان بهره برداری کند، راکتور ۴۰ مگاواتی آب سنگین اراک را نیز راه اندازی کند و اینکه دولت موظف شده، ظرف مدت ۲ ماه دسترسیهای نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی را متوقف کند. در نهایت اینکه اگر پس از ۳ ماه روابط بانکی ایران در اروپا و و میزان خرید نفت آنها از ایران به شرایط عادی و رضایت بخش بازنگشته باشد، دولت مکلف است اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف نماید.
در اولین ساعات پس از این مصوبه توسط مجلس انقلابی که نمایندگانش با شعار بهبود وضعیت اقتصادی رای حداقلی جامعه را کسب کردند، تاثیر آن روی بازارها دیده شده و قیمت دلار و سکه بالا رفت. مشخص نیست با ادامه این روند، چه اتفاقی خواهد افتاد و وضعیت اقتصادی به کدام سو خواهد رفت.
ادعاهای جدید نماینده پر حاشیه
حرف موافقان طرحی که هدف نهایی آن خروج از پروتکل الحاقی است، این است که بازرسان آژانس جاسوس کشورهای غربی هستند و بازرسی های آن ها بوده که باعث لو رفتن اطلاعات و ترور دانشمندان هسته ای کشور شده است.
درمورد ترور دانشمند اخیر نیز برخی از آنها ادعای مضاعفی را هم مطرح کرده و مدعی شده اند که دولت حسن روحانی شهید هسته ای محسن فخری زاده را مجبور کرده بود تا با یوکیو آمانو، رییس فقید آژانس انرژی هسته ای دیدار کند.
از جمله جواد کریمی قدوسی، نماینده مشهد در مجلس که در توییتی نوشته بود: «جناب روحانی در زمان ریاست شما بر قوه مجریه و با اصرار دشمن و تاکید شخص جنابعالی دانشمند هستهای کشورمان دکتر محسن فخریزاده با یوکیا آمانو مدیرکل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی ملاقت داده شد، قطعا روزی باید در محکمه عدالت پاسخگو باشید که این چنین راحت سرمایههای کشور را در دسترس جاسوسان و قاتلان موساد قرار دادید.»
قابل تامل اینکه با وجود آنکه طرح مجلس عملا زمینه های خروج ایران از پروتکل الحاقی را فراهم می کند، کریمی قدوسی با دوفوریت آن مخالفت کرده و گفته بود باید صراحتا عنوان خروج از NPT در طرح قید شود. او گفته بود: «در این طرح موضوع جدیدی مطرح نشده است و اگر میخواهیم به این طرح محتوا بدهیم باید عبارت خروج از NPT رادر صورتی که اروپاییها لغو تحریمها را در دستورکار قرار ندهند در آن پیشبینی کنیم و باید به اروپاییها ظرف شش ماه زمان بدهیم که تحریمها را لغو کنند در غیر این صورت ایران از NPT خارج میشود و پروتکل الحاقی یکی از تعهدات برجام بوده که باقی مانده است.»
طرحی بر خلاف منافع ملی ایران!
در همین رابطه فریدون مجلسی تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: «واقعیت این است که مجلس مواضع ضد دولتی را دنبال میکند. البته دولت بعد از خروج از برجام و وقتی متوجه شد که آن کلید حلال مشکلاتش، ناکارآمد است مواضع خودش را با اصولگرایان تطبیق داد ولی با این وجود برخی جریانهای سیاسی داخلی که مجلس هم نمایندهای از همین جریانات است، تلاش میکند تا از هر فرصتی برای تخریب دولت استفاده کند. من تصور میکنم که آنان با این طرح میخواهند بگویند که ما مخالف برجام بودیم و هستیم و تمامی تبعات این مساله متوجه دولت خواهد بود». وی ادامه داد: «سوال اصلی من از نمایندگان مجلس این است که اگر شما مخالف برجام هستید و دلایل شما برای مخالفت با برجام و اساسا مذاکره با غرب درست و منطقی است، چرا اقدام به تصویب لغو برجام نمی کنید یا از نهادهای بالادستی مجوز لغو برجام نمیگیرید که احتیاجی به اقدامات جدید مانند طرح اخیر داشته باشید؟ سوال دیگر آنکه مگر سایر تصمیمات و نظرات نهایی درباره برجام و موضوعات مرتبط با آن در اختیار مجلس بوده که این بار مجلس تصمیم به خروج از پروتکل الحاقی بگیرد»؟
این دیپلمات سابق با تاکید بر اینکه مسیر غیرمتعارفی که مجلس پیش گرفته حکایت از تلاشهای جدی این نهاد برای تخریب هرچه بیشتر دولت است، اظهارکرد: آنها میدانند که خروج از NPT به تعبیری منجر به خروج از برجام میشود و احتمالا این را هم نمایندگان مجلس باید بدانند که ادامه چنین روندی میتواند در آینده ایران را دوباره به ذیل منشور شورای عالی امنیت ببرد. وی ادامه داد: «من با توجه به تظاهرات اخیری که در قم رخ داد و برخی شعار حمایت از جنگ را سر دادند، فکر میکنم که این جریانهای سیاسی نگران موقعیت خودشان هستند و به همین دلیل وارد چنین وادی و اقداماتی شدهاند».
تندروها وقتکشی میکنند
صادق زیباکلام استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره اقدام مجلس و مصوبه دو فوریتی آن گفت: «متاسفانه مجلس بیش از آنکه منافع ملی و منافع بلند مدت کشور را مد نظر قرار دهد موضع گیریهای پوپولیستی و رادیکال را در دستور کار خود قرار داده است و به دنبال ابراز احساسات اقلیتی تندرو در کشور است».
او افزود: «از طرف دیگر این مجلس نماینده اکثریت ملت ایران نیست، حسب آمار وزارت کشور این مجلس رای اکثریت مردم کشور را در اختیار ندارد».
زیباکلام درباره ابعاد سیاسی اقدام مجلس با اشاره به سخنان ظریف که گفته بود مخالفان دولت به آمریکا “گرا” میدهند، اظهار کرد: «اصلا نیازی نیست که اصولگرایان به آمریکا پیام دهند که با ظریف و روحانی مذاکره نکنید و بیاید با مذاکره کنید. همه میدانند که دولت آینده در ایران دولتی اصولگرا خواهد بود. همانطور که در انتخابات مجلس توانستند پیروز انتخابات باشند در انتخابات ۱۴۰۰ هم هر کس نماینده این جریان باشد برنده انتخابات خواهد بود. تندروها تا آن زمان هر تلاشی را هم برای به نتیجه رسیدن مذاکرات و بازگشت آمریکا به برجام نقش بر آب خواهند کرد. آنها پس از پیروزی در انتخابات برای توافق پا پیش میگذارند، تلاش میکنند و برجام ۱۴۰۰ را به وجود میآورند.»
او افزود: «آمریکاییها هم چارهای دیگر ندارند چرا که تجربه اوباما و برجام نشان داد که اگر تندروها پشت توافقی نباشند آن توافق در ایران موفق نخواهد شد. همچنانکه برجام نشان داد که وقتی دولت روحانی و میانهروها آن را تنظیم کردند عملا تندروها با هر تیغ و تیشهای به برجام ضربه میزدند. تا نهایتا دونالد ترامپ رسما آمریکا را از برجام خارج کرد، البته همان زمان به واسطه فعالیتهای تخریبی اکثر شرکتهای غربی از ایران رفته بودند و انتظاراتی که از برجام وجود داشت عملا به هدف نرسیده بود. نتیجه این وضعیت آن بود که به آمریکا و غرب پیام دادند که روحانی کارهای نیست و قدرت در دست آنهاست».
زیباکلام درباره اینکه نمایندگان مجلس میگویند مسیر لغو تحریمها در اعمال فشار به غرب و توقف اجرای پروتکل الحاقی است گفت: «این مسیر همان مسیری است که در دوران احمدینژاد طی شد که معتقد بودند تحریمها بی اثر است و فکر میکردند با شعار به موفقیت میرسیم، اما دیدیم که چقدر جامعه جهانی در برابر ما ایستاد. فراموش نکنیم که در دوران آقای احمدی نژاد روسیه و چین به تمام قطعنامههایی که علیه ما صادر شد رای موافق دادند و تمام اعضای شورای امنیت با قطعنامههای ضد ایرانی موافقت کردند و حتی یک کشور هم رای مخالف نداد.»
زیباکلام در پایان تاکید کرد: «با وجود بررسی اینگونه طرحها در مجلس اصولگرا معتقدم کاری که امروز مجلس انجام میدهد نوعی وقتکشی است تا بلاخره این چند ماه دولت حسن روحانی هم بگذرد و به نوعی با دولت هم مقابله تبلیغاتی شود. اصولگرایان و حتی تندروها به خوبی میدانند بدون نرمش و برجام ۱۴۰۰ نمیتوان سر سوزنی در تحریمهای علیه ایران تغییری ایجاد کرد».