سارا ایرانی/ شاخص های زندگی در شهرهای جدید رو به پیشرفت هستند چراکه ارتقای زیرساخت های اجتماعی در این دوره به شدت مورد توجه و پیگیری قرار گرفته است. ضمن اینکه مجموع اعتبارات هزینه شده در حوزه‌های خدمات عمومی شهرهای جدید به ۲۳ هزار میلیارد ریال رسیده است. در این زمینه، نخستین نشست […]
سارا ایرانی/
شاخص های زندگی در شهرهای جدید رو به پیشرفت هستند چراکه ارتقای زیرساخت های اجتماعی در این دوره به شدت مورد توجه و پیگیری قرار گرفته است. ضمن اینکه مجموع اعتبارات هزینه شده در حوزه‌های خدمات عمومی شهرهای جدید به ۲۳ هزار میلیارد ریال رسیده است.
در این زمینه، نخستین نشست از سلسله نشست های خوانش شهرهای جدید با موضوع ابعاد مفهومی زیرساخت های اجتماعی با حضور حبیب اله طاهرخانی معاون وزیر راه وشهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید، مظفر صرافی استاد گروه برنامه ریزی شهری و منطقه ای دانشگاه شهید بهشتی و حسین ایمانی جاجرمی دانشیار مطالعات توسعه اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی در این نشست ضمن تأکید بر ضرورت خوانش شهرهای جدید بیان کرد: در حال حاضر بیش از ۳۰ سال از تجربه ساخت شهرهای جدید می گذرد و فرصت کافی برای مشاهده نتایج و اثار برجای مانده از آن وجود داشته است؛ از سویی دیگر جمعیت این شهرها به بیش از یک میلیون نفر رسیده و هم اکنون ۷ مورد از شهرهای جدید دارای جمعیت بالای ۱۰۰ هزار نفر هستند به همین دلیل است که خوانش شهرهای مذکور در دوره فعلی امری ضروری به شمار می رود تا جهات قوت و ضعف آن به درستی مشخص شود.
طاهرخانی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه شهرهای جدید بزرگترین تجربه ایران در حوزه شهرسازی به شمار رفته که با مشارکت حرفه مندان و دولتمردان ساخته شده اند گفت: تحقیقات و مشاهدات امروز نشان می دهد که به طور قطع شاخص های زندگی در شهرهای جدید رو به پیشرفت هستند چراکه ارتقای زیرساخت های اجتماعی در این دوره به شدت مورد توجه و پیگیری قرار گرفته است و می تواند کیفیت زندگی در این مناطق را به طور چشمگیری ارتقا دهد.
مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید در این خصوص اضافه کرد: متأسفانه در سال ۹۲ تفاوت دیدگاه بسیار زیادی در سیاست حاکم بر حوزه شهرهای جدید داشتیم، در آن دوره اعتقادی بر ساخت زیرساخت های فرهنگی و آمورشی از قبیل مدرسه و فضای وزرشی و … از سوی وزارت راه و شهرسازی وجود نداشت؛ مدت بسیاری گذشت تا موفق شدیم با مذاکرات و پیگیری های متعدد این دیدگاه را تغییر دهیم که ما به عنوان مسئول، موظف به طراحی و ساخت یک شهر با تمامی زیرساخت های لازم چه از لحاظ کالبدی و چه اجتماعی توأم با هم هستیم؛ در غیر این صورت چشم انداز آن شهر حتما با شکست روبه رو خواهد شد.
به گفته این مقام مسئول به دنبال پیگیری های انجام گرفته ساخت زیرساخت ها و زیربناهای لازم در حوزه شهری در شهرهای جدید در این دوره شروع شد؛ به نحوی که طی عملکرد دولت های یازدهم و دوازدهم حدود ۴۰۰ مدرسه با استفاده از منابع داخلی شرکت عمران شهرهای جدید احداث و در اختیار شهروندان این شهرها قرار گرفت.
طاهرخانی با اشاره به این مطلب که در این زمان همچنین شاهد توسعه فعالیت های فرهنگی و اجتماعی از جمله سرای محله، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، فضاهای ورزشی، پارک و … بودیم گفت: ما باید زیرساخت های اجتماعی را در شهرها همزمان با ساخت مسکن و استقرار جمعیت فراهم می کردیم تا فضایی برای برقراری ارتباط در این مناطق ایجاد کنیم؛ به این ترتیب این امر در شهرهای جدید تبدیل به یک سیاست شد و در دستور کار تمامی شرکت های زیرمجموعه قرار گرفت.
معاون وزیر راه و شهرسازی در بخش دیگری از سخنان خود اضافه کرد: به اعتقاد من با وجود آنکه امروز چارچوب و سیاست اصلی حرکت شهرهای جدید مشخص و بر همگان آشکار شده است اما همچنان بر لبه یک تیغ قرار داریم و اگر مرتبا به سمت افزایش سرانه های خدماتی و زیرساخت های اجتماعی حرکت کنیم می توانیم به آینده روشن شهرهای جدید امیدوار بوده و از جامعه ای پویا و زنده در این مناطق برخوردار باشیم؛ در غیر این صورت قطعا با شکست روبه رو خواهیم شد.
وی همچنین تأکید کرد: از سوی دیگر در این زمان باید به توسعه زیربناها نیز مانند ارتقای سیستم حمل و نقلی، شبکه آب و فاضلاب و … سایر نیازهای سکونتی نیز توجه داشته و از آن ها غافل نشویم.
این مقام مسئول در ادامه از ۲ اتفاق فعلی که مانع از شکل گیری اجتماع در شهرهای جدید شده و روند آن را کند می کنند گفت: یکی از این موارد بیماری کرونا است که در یک سال گذشته برنامه های ما را به شدت تحت تأثیر قرار داده و ان را عقب انداخته است چراکه مجموعه شهرهای جدید در حال اجتماع سازی بوده و شرایط و برنامه ریزی آن با یک شهر کامل، تفاوت دارد؛ از سویی دیگر فضای مجازی نیز اقدامات را سخت تر کرده و آن قدر مردم را به خود درگیر کرده است که دیگر سازماندهی اجتماعی آن ها امری دشوار محسوب می شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی در پایان با بیان اینکه ما به عنوان بخش دولتی کالاهای عمومی را به عنوان نیاز های اساسی مردم برای عموم احداث و به روند بهره برداری از آن کمک می کنیم و کالاهای خصوصی را به عهده بخش خصوص می گذاریم گفت: در این راه از تمامی مسیرهای اجرایی در داخل کشور برای جذب سرمایه گذار از جمله بورس، فروش اوراق صکوک و …استفاده خواهیم کرد.
ایمانی جاجرمی در بخش دیگری از این نشست نگاه حاکم بر نظریه زیرساخت های اجتماعی را مبتنی بر همکاری و شراکت دانست و افزود: براساس گفته جامعه شناسان تنها جامعه ای می تواند بر مشکلات فائق آید که جامعه ای پویا و زنده داشته باشد.
وی با اشاره به کتاب کاخ هایی برای مردم که اخیرا توسط وی ترجمعه و منتشر شده است گفت: به طور مشخص محلاتی که بافت و زیرساخت اجتماعی قوی دارند حتی در بلایای طبیعی نیز می توانند جان سایر انسان ها را نجات دهند، جایی که زیرساخت های سخت و کالبدی کارایی خود را از دست می دهند.
ایمانی جاجرمی در شرح چکیده این کتاب بیان کرد: هرچقدر زیرساخت اجتماعی در یک جامعه و شهر بیشتر باشد، آن جامعه تاب آوری بیشتری داشته و در مواقع بحرانی به کمک شما می آید.
به گفته وی مدل مدیریتی و حاکمیتی در یک جامعه باید مبتنی بر همکاری دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی باشد چراکه هیچ یک از موارد مذکور به تنهایی قادر به تحمل بار مشکلات در یک شهر نخواهد بود. در این راستا مهم است که بخش خصوصی رویکرد مسئولیت اجتماعی شراکتی را رعایت کرده و نسبت به مباحث اجتماعی جامعه ارزش قائل شود.
در ادامه نشست مذکور صرافی نیز با تأکید بر اینکه در حوزه شهرسازی باید علاوه بر فیزیک به شهریت نیز توجه شود گفت: در شهرهای جدید باید کاستی های موجود در شهرهای بزرگ رفع و جبران شود که برای تحقق این امر مدل اجرایی سابق برای احداث شهرهای بزرگ کافی نبوده و باید تغییر کند. ما در شهرهای جدید نباید شاهد شکاف اجتماعی، فاصله گذاری و حاشیه نشینی و ترد از اجتماع را شاهد باشیم؛ بلکه باید در شهر تعلق، همکاری و مشارکت را ببینیم.
صرافی با تأکید براینکه طبق تجارب موجود پایداری و موفقیت در هیچ کاری در فرد حاصل نشده و شهر نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود گفت: زیرساخت های اجتماعی باعث پرورش زندگی جمعی شده و کیفیت زندگی را ارتقا می دهد. یک جامعه و شهر موفق باید از زیرساخت های اجتماعی در دسترس، در استطاعت مالی شهروندان و دارای کارایی باشد تا در نهایت بتواند بر مشکلات غلبه کند.
گفتنی است که علاوه بر اولویت های اجتماعی، اصلی‌ترین اولویت در حوزه شهرهای جدید توسعه حمل و نقل ریلی بین شهرهای جدید و شهرهای مادر است که در این راستا، سال گذشته در ادامه خط پنج متروی تهران، خط مترو هشتگرد _ تهران به بهره‌برداری رسید و انتظار می‌رود برای سالجاری نیز خط مترو بهارستان _ اصفهان به بهره‌برداری برسد.
