راه ‌های ارتباطی و جاده‌ ها به‌عنوان شاهرگ‌ های حیاتی یک جامعه محسوب می شوند. به‌طوری که در صورت عدم توسعه و گسترش آن ‌ها، حیات و توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه مختل خواهد شد، ولی از طرف دیگر جاده ‌سازی به‌عنوان یکی از عوامل تخریب عرصه‌ های منابع طبیعی به‌شمار می‌ آید، به‌ گونه […]

راه ‌های ارتباطی و جاده‌ ها به‌عنوان شاهرگ‌ های حیاتی یک جامعه محسوب می شوند. به‌طوری که در صورت عدم توسعه و گسترش آن ‌ها، حیات و توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه مختل خواهد شد، ولی از طرف دیگر جاده ‌سازی به‌عنوان یکی از عوامل تخریب عرصه‌ های منابع طبیعی به‌شمار می‌ آید، به‌ گونه ‌ای که امروزه این موضوع به‌ عنوان یکی از معضلات اساسی حوضه‌ های آبخیز مطرح است.

 

شهلا منصوریه: می گویند فرمانروایی از مسیری می ‌گذشت، سر راه خود رودخانه‌ ای دید. برای آن که پاهای اسبش خیس نشود، دستور داد با زدن سد در دوسو، آب را بند آورند و گذرراه خشکی ایجاد کنند که او رد شود. هنگامی که به کوهی رسیدند، گفت نمی ‌تواند از آن بالا برود و دستور داد که کوه را فرو بریزند و راه را هموار کنند. وقتی هم به جنگل رسیدند، به جای آن که مانند همراهان خود از میان درختان راه خود را باز کند، فرمان داد درختانی سر راهش را بیندازند!‏

برش زشت کوه، ویرانی دامنه ‌های کوهستانی و کرانه‌ های رودخانه‌ ای، هرگز ترمیم نخواهد شد و منظر پیشین برنخواهد گشت. ماهیت آبادانی و پیشرفت در ارتفاعات سوادکوه مازندران هم به نوبه خود جای درنگ دارد. هنگامی که برای نزدیک ‌کردن یا هموارتر کردن راه خود، به کوه وجنگل و دشت و طبیعت آسیب می ‌رسانیم، بهتر است برای پروژه خود، به دنبال واژه‌ ای دیگر باشیم.

 

تخریب هزاران اصله درخت

همه ساله جنگل ‌ها و منابع طبیعی توسط مردم تخریب شده و تبدیل به ویلا یا جاده می ‌شوند، غافل از اینکه با گسترش روز افزون ساخت و ساز و نابودی طبیعت، راه تنفس مردم را تنگتر می‌ کند. یکی از این موارد ساخت یک جاده ۶ کیلومتری در ارتفاعات سواد کوه مازندران است. یک فعال محیط زیست در مازندران، از احداث یک جاده ۶ کیلومتری در ارتفاعات سوادکوه مازندران پرده برداشت و گفت: به درخواست دو چوپان از معاون وزیر جهاد کشاورزی، مجوز احداث ۲۰۰ متر جاده صادر شده است؛ اما آنها جاده را تا ۶ کیلومتر امتداد داده و یک هزار اصله درخت را نابود کردند.

سهیل اولادزاد با انتقاد از احداث یک جاده ۶ کیلومتری در ارتفاعات مراتع سواد کوه استان مازندران و تخریب جنگل در این منطقه به خبرگزاری آنا گفته بود؛ دو چوپان برای هموارشدن مسیر تردد خود، در مراتع کلاگره ورسک، در منطقه مرتفعی به نام لواشت‌ در کوهستانی با ارتفاع ۲۷۰۰ متر، جاده‌ای احداث کردند؛ البته براساس مجوز باید حدود ۲۰۰ متر جاده می‌ساختند که آنها بدون کارشناسی و نقشه تا ۶ کیلومتر جاده را امتداد دادند.

به گفته این فعال محیط زیست، احداث این جاده در ارتفاعات سواد کوه فقط مسیر تردد دو چوپان را هموار و آسان می‌ کند و تهدید و تخریب بسیاری برای محیط زیست به‌همراه دارد؛ زیرا در مسیر احداث جاده؛ هزاران اصله درختچه ارس و گون را از بین بردند.

 

ساخت جاده بر دل جنگل

جاده‎ کشی در جنگل، پهن ‌کردن فرش قرمز برای سیل است و به دیگر سخن، راه را برای آمدن سیل هموار می ‌کند. فرود هر کلنگی بر زمین ‌های جنگلی و پارک ‏‎های طبیعی برای آغاز راه ‌سازی، نیشتر به قلب دوستداران محیط‌زیست است، که نگران آلودگی چکه‌ چکه آب این سرزمین ‌اند و همچنین نگران پامال ‌شدن واش ‌های به ظاهر بی ‌ارزش و کنده ‌شدن بوته ‌خارهای بیابانی. حال با راه‌ سازی در ارتفاعات سوادکوه، بسیاری از گزینه های تخریب محیط زیست به میان می آید و راه برای تهدید هموارتر می شود.

به گفته این کارشناس محیط زیست؛ این در حالی ‌است‌ که مطابق ماده یک قانون حفاظت و حمایت از جنگل ‌های کشور، این گونه‌ های گیاهی ممنوع ‌القطع هستند، مگر در موراد خیلی ضروری و به تعداد پایین؛ اما آنها در مسیر احداث جاده، بدون هیچ احتیاطی، تعداد زیادی از این گیاهان را قطع کردند.

اولادزاد یادآور شد: متاسفانه پس از احداث این جاده، مسیر ورود آفرود و شکارچی‌ها، به این منطقه بکر و طبیعی هموار شده و تهدید جدی برای حیات وحش منطقه به‌ شمار می‌آید. این در حالی ‌است‌که تا پیش از احداث جاده نیز دو چوپان در این منطقه زندگی عشایری داشتند و با توجه به‌ اینکه مرتع در ارتفاعات قرار دارد و سرمای هوا در این منطقه بسیار زیاد است؛ فقط دو ماه از سال، قابلیت زندگی و سکونت دارد؛ اما از این پس ویلاسازی در این منطقه نیز رونق می‌ گیرد، زیرا منطقه طبیعی و بکر است.

 

نحوه صدور مجوز

براساس شواهد موجود، این چوپان خاص یک مجوز کمیته فنی منابع طبیعی را دارد که در آن مجوز احداث دو کیلومتر جاده درج شده بود اما پس از واکنش معترضان و فعالان محیط زیست نسبت به احداث این جاده، مدیرکل منابع طبیعی استان اعلام کرد که فقط برای ۲۰۰ متر جاده مجوز داده و چوپانان باید با دست فقط سنگ‌های مسیر را جمع و مسیر را هموار می‌کردند. این فعال محیط زیست در ادامه افزود: عکس مجوز نشان می ‌دهد که اجازه احداث دو کیلومتر جاده در این منطقه صادر شده است اما آنها با لودر به این منطقه وارد شدند و در ارتفاعاتی که هیچ انسانی نمی‌ توانست تردد کنند، جاده احداث کردند؛ البته مسئولان هنوز هم صدور مجوز را نمی پذیرند و مدعی ‌اند که ما مجوز ندادیم.

اولادزاد یادآور شد: براساس اظهارات این افراد؛ یک روز معاون وزیر جهاد کشاورزی را آوردند و با دادن کباب گوسفندی، از او مجوز احداث جاده گرفتند؛ در حالی‌که این شخص کارشناس این امر نیست و نمی ‌داند آیا این منطقه نیاز به جاده دارد یا خیر. همچنین مشخص شده که بدون بازدید کارشناس از این منطقه، جاده‌ سازی شده و فقط یک جلسه در اداره‌ کل تشکیل دادند و مجوز نامه ‌‌ای را صادر کردند؛ در حالی ‌که نقشه و کار کارشناسی روی آن صورت نگرفته است و حتی طرحی نوشته نشده است؛ بلکه به درخواست یک چوپان برای تردد راحت به دامداری، این جاده احداث شده است.

اولادزاد ادامه داد: این منطقه تاکنون زیستگاه کل و بز و قوچ و میش بود اما از این به بعد، ادامه حیات وحش منطقه به خطر می ‌افتد. برهمین اساس تخریب منطقه بکر و طبیعی در ارتفاعات سوادکوه، خسارت‌ های بسیاری به همراه دارد؛ زیرا این منطقه جزء سرمایه‌ های کشور به شمار می ‌آید.