جمله، جابر انصاری کهگیلویه و بویراحمد یکی از استان‌های غنی در زمینه تنوع حیات وحش است اما شاید بتوان گفت این تنوع چند سالی است که دستخوش خشکسالی شد و جدالی نابرابر میان این پدیده غم انگیز و حیات وحش در گرفته است. استان چهارفصل کهگیلویه و بویراحمد بر اساس آمارها و گزارش‌های هواشناسی، طی […]
جمله، جابر انصاری
کهگیلویه و بویراحمد یکی از استان‌های غنی در زمینه تنوع حیات وحش است اما شاید بتوان گفت این تنوع چند سالی است که دستخوش خشکسالی شد و جدالی نابرابر میان این پدیده غم انگیز و حیات وحش در گرفته است. استان چهارفصل کهگیلویه و بویراحمد بر اساس آمارها و گزارش‌های هواشناسی، طی یک دهه اخیر از پر بارشی فاصله گرفته و به سمت کم بارشی و خشکسالی رفته است. این استان اکنون چندسالی می‌شود که با آثار و تبعات خشکسالی در زمینه‌های مختلف دست و پنجه نرم می‌کند.
یکی از بخش‌هایی که به شدت دستخوش خشکسالی و تبعات آن شد، حیات وحش و پوشش گیاهی در مناطق حفاظت شده استان است به شکلی که این خسارات در محدوده اعداد نمی گنجد.
در طول دهه‌های قبل شاید شکار بی‌رویه یکی از بزرگترین تهدیدهای حیات وحش به شمار می‌رفت اما اکنون دیگر شکار در صدر تهدیدها به شمار نرفته و بلای طبیعی خشکسالی، اصلی‌ترین تهدید برای طبیعت و حیات وحش مناطق گرمسیری کهگیلویه و بویراحمد به شمار می‌رود.
شاید نگاهی به سیمای حیات وحش و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد و مقایسه آمار گونه‌ها در طول دو سه دهه گذشته با یکدیگر، خود مشخص کننده خطر بزرگی است که حیات وحش و محیط زیست استان را تهدید می‌کند.
*هفت منطقه حفاظت شده در استان
البته باید در نظر داشت کهگیلویه و بویراحمد با توجه به توپوگرافی خاص خود دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به گونه‌ای که افزون بر ۲۰ درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰ درصد گونه‌های دارویی کشور را در خود جای داده است.
هم اینک هفت منطقه حفاظت شده با وسعت ۹۳ هزار و۶۶۰ هکتار
شامل دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار، خاییز سرخ با مساحت ۳۳ هزار و ۲۳۵هکتار، خامی با وسعت ۲۵هزار و ۶۷۱ هکتار، دیل با ۱۰ هزار و ۳۸۱ هکتار، سولک با ۲ هزار ۴۲۸ هکتار و سیوک با ۱۲ هزار ۸۵۸ هکتار در این استان قرار دارند.
*پنج منطقه شکار ممنوع
کهگیلویه وبویراحمد همچنین دارای پنج منطقه شکار ممنوع شامل پادنای سمیرم، خرم ناز، لار و ماغر، حاتم و کوه تلرش است. کهگیلویه و بویراحمد از معدود استان‌های کشور است که بیش از ۳۱۲ هزار هکتار منطقه حفاظت‌شده و پارک ملی دارد.
پارک ملی و منطقه حفاظت شده دنا مهمترین منطقه حفاظتی استان با وسعتی معادل ۹۳ هزار و ۶۶۰ هکتار است.
گونه های جانوری در منطقه دنا
۲۵ گونه پستاندار از جمله کل و بز، خرس قهوه ای ،خوک وحشی، پلنگ، سیاهگوش، گرگ، شغال، خرگوش، تشی، خارپشت(زوزوک) گربه های وحشی و شنی، خفاش، گوش بلند، سگ آبی، کفتار، گورکن، روباه و سنجاب معروف ایرانی در این منطقه زیست بوم حیاتی وجود دارد.
۸۵ گونه پرنده از جمله کبک معمولی و دری، تیهو، بلدرچن، شاه بوف، جغد جنگلی، عقاب، دارکوب، چکاوک، خانواده های سار، گنجشک، کبوتر چاهی و هدهد نیز در این منطقه مشغول زیست هستند.
ولی رمضانی، رئیس حفاظت محیط زیست گچساران در گفتوگو با خبرنگار ما در کهگیلویه و بویر احمد با اشاره به تاثیرخشکسالی برمحیط زیست این شهرستان گفت: بر اثر خشکسالی و نبود غذا در دامنه کوه‌ها ۹ گونه جانوری در مناطق حفاظت شده این شهرستان در معرض تهدید شکارچیان محلی هستند.
وی افزود: این گونه‌های جانوری شامل پلنگ، خرس قهوه‌ای، سیاه گوش، کارکال، سمور، گرگ، کفتار و قوچ و میش است وهمچنین چهار گونه پرندگان مناطق حفاظت شده این شهرستان شامل کبک دری، بحری، لیل، شاه بو در معرض تهدید محلی هستند.
رشد منفی جمعیت حیات وحش درگچساران
رمضانی اظهارکرد: خشکسالی مناطق حفاظت شده این شهرستان را تهدید می‌کند و تداوم خشکسالی در گچساران نه تنها در تعداد جمعیت بلکه در رشد حیات وحش تأثیر منفی گذاشته و تداوم آن گونه‌های جانوری و پرندگان منطقه را تهدید می‌کند.
هجوم حیوانات وحشی به مزارع و روستاها برای تامین آب
وی تصریح کرد: برخی از گونه‌های جانوری برای تهیه غذا به روستاهای دامنه کوه‌ها هجوم می‌برند، برای همین لازم است تا روستاییان برای جلوگیری از خسارت احتمالی حیات وحش به مراتع و باغ‌ها نسبت به حصارکشی باغ‌ها و مراتع خود اقدام کنند.
رمضانی افزود: به دلیل خشکسالی و خشک شدن نیمی از چشمه‌های مناطق آزاد این گونه جانوری برای تهیه آب به حاشیه روستاها هجوم می‌برند که در معرض دید شکارچیان قرار می‌گیرد.
کاهش ۸۰درصدی علوفه
وی گفت: تولید علوفه امسال به دلیل کمبود نزولات آسمانی درمناطق آزاد این شهرستان ۸۰ درصد کاهش داشته است.
این مسئول افزود: بیش از ۸۰ حلقه چشمه در مناطق حفاظت شده شهرستان وجود دارد که ۵۰ درصد از آنها پی خشکسالی‌های چند سال اخیر به شدت کم آب یا خشک شده است.
