بسیاری از نویسندگان و شاعران آرزو دارند تا بتوانند به جایزه نوبل ادبیات دست پیدا کنند. جایزه نوبل ادبیات را میتوان مهمترین و عالیرتبهترین جایزه ادبی جهان به شمار آورد. نوبل ادبیات از سال ۱۹۰۱ به نویسندگان مختلفی داده شده است. هر چند گاهی اوقات اکادمی نوبل بنابر دلایل مختلفی نظیر جنگ جهانی دوم، این […]
بسیاری از نویسندگان و شاعران آرزو دارند تا بتوانند به جایزه نوبل ادبیات دست پیدا کنند. جایزه نوبل ادبیات را میتوان مهمترین و عالیرتبهترین جایزه ادبی جهان به شمار آورد. نوبل ادبیات از سال ۱۹۰۱ به نویسندگان مختلفی داده شده است. هر چند گاهی اوقات اکادمی نوبل بنابر دلایل مختلفی نظیر جنگ جهانی دوم، این جایزه را به فردی اهدا نکرده است.
معمولا هیات تصمیمگیران این جایزه را به دلیل فعالیت ادبی نویسندگان در عمر حرفهایشان اهدا میکنند. اما در حال حاضر ۹ نویسنده به دلیل آثار به خصوصی شایسته دریافت این جایزه شدهاند. ما در این یادداشت با ۵ نویسنده و اثر برجستهشان که آنها را به جایزه نوبل ادبیات رساند، آشنا خواهیم شد.
کتاب میوههای زمین اثر کنوت هامسون
کتاب میوههای زمین اثری درباره زمین و زمین داری است. شخصیت اصلی این داستان فردی به نام ایزاک است که برای آماده سازی زمینی لم یزرع، روستای خود را ترک میکند. این رمان بر مسائلی مانند اهمیت زمین و تشکیل خانواده تاکید میکند و به دنبال این است تا نشان دهد انسانها از چه چیزی هویت میگیرند. در میوههای زمین نوعی نگرش خوشبینانه به انسانهای روستایی وجود دارد. هر چند آیزاک برای کشاورزی به این زمینهای بایر رفته است اما اتفاقات عجیبی در زندگی او میافتد و معادنی در زیر زمینهایش کشف میشود. اما دستیابی به چنین ثروتی، او را تحت تاثیر قرار نمیدهد و اغوا نمیکند، آیزاک این امکان را دارد تا روحش را سالم نگهدارد . کنوت هامسون در این کتاب به نحوی به بنیانهای سرمایهداری و سبک زندگی شهری میتازد.
آیزاک با کار بر روی زمین، آرامش و رضایت درونیای را که تحت تاثیر دنیای گم شده است، بازمییابد و به استقلال و آزادی میرسد. رمان میوههای زمین اولین بار در سال ۱۹۱۷ چاپ شد و نویسنده آن توانست بابت چنین اثری جایزه نوبل ادبیات را به دست آورد.
کتاب بودنبروکها اثر توماس مان
توماس مان بدون شک یکی از مهمترین نویسندگان نیمه اول قرن بیستم است که رمانها و داستانهای فوقالعاده جذابی دارد. برخی از آثار او را میتوان در ردیف رمانهای تاریخی طبقهبندی کرد. بودنبروکها، کوه جادو و مرگ در ونیز هرکدام به نحوی به تاریخ کشور آلمان در زمان معاصر اشاره میکنند.
توماس مان تالیف کتاب بودنبروکها را در خلال سفرش به رم و در سال ۱۸۹۷ آغاز کرد. این کتاب ۴ سال بعد منتشر شد. در کتاب زوال یک خاندان، توماس مان درباره وضعیت یک خانواده بورژوآی قرن نوزدهمی در که شهر زادگاهش لوبک زندگی میکنند اشاره میکند، او روایتگر چهار نسل از زندگی این خاندان است و به زوال زندگی آنها اشاره میکند.
برخی کتاب فوق را نوعی اشاره به تاریخ آلمان میدانند. نوع مدرن شدن آلمان با کشورهای اروپای غربی تفاوت بسیاری داشته است و هیچگاه در سرزمینهای آلمانینشین طبقه تجار یا بورژواها قدرت فراوانی نداشتهاند. برخی اعتقاد دارند که نحوه مدرن شدن و شکلگیری کشور آلمان در وقوع دو جنگ جهانی بیتاثیر نبوده است. توماس مان نیز در این اثر، زوال و نابودی تدریجی یک طبقه نحیف به وسیله بروکراسی دولتی، اشراف و نیروهای نظامی را به تصویر میکشد که نهایتا بر سرنوشت آلمان و وضعیت جهان اثر مهمی میگذارد. توماس مان ۲۶ سال پس از نگارش این کتاب، در سال ۱۹۲۷ جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرد و سومین نویسنده آلمانی زبان بود که توانست این موفقیت بزرگ را کسب کند.
کتاب خانواده تیبو اثر روژه مارتن دو گار
خانواده تیبو بدون شک مهمترین اثر روژه مارتن دوگار است. این نویسنده در قالب داستان زندگی یک خانواده فرانسوی به تاریخ کشور فرانسه میپردازد. این کتاب در جلدهای اولیه خود تصویری از جهان پیش از آغاز جنگ جهانی دوم را نشان میدهد و به ما میگوید که جامعه فرانسه از ابتدای قرن نوزدهم تا آغاز جنگ جهانی اول با چه مسائل اخلاقی و فرهنگیای دست به گریبان بوده است. به طور کلی این داستان حول زندگی دو برادر به نام آنتوان و ژاک میگردد. آنتوان انسانی محافظهکار و عاقل است و به میراث طبقه اجتماعی خود علاقه دارد ولی ژاک را میتوان انسانی عصیانگر دانست که دوست دارد جهان را تغییر دهد و از مناسبات جهان سرمایهداری بیزار است. او به عنوان یک سوسیالیست دوآتشه با کلیسای کاتولیک رومی سر عناد دارد. به عبارتی میتوان گفت که آنتوان و ژاک نماد دو طرز فکر در فرانسه هستند که یکی به دنبال تغییرات آرام و تدریجی است و دیگری تغییراتی بنیانافکن میخواهد. هر دو برادر نیز در طول مسیر خود دچار تغییرات فکری فراوانی میشوند. به عنوان نمونه خود آنتوان نیز ایمان خود به کلیسای کاتولیک را از دست میدهد و انسانی سکولار میشود. اما با وقوع جنگ جهانی اول هر دو برادر سرنوشت مشابهی را پیدا میکنند. رمان خانواده تیبو را میتوان اثری ضدجنگ دانست. جلدهای پایانی این کتاب به عواقب و پیامدهای جنگ جهانی اول در اروپا میپردازد. اثر فوق توسط انتشارات نیلوفر و به همت ابوالحسن نجفی به فارسی ترجمه شده است.
کتاب پیرمرد و دریا اثر ارنست همینگوی
پیرمرد و دریا رمانی کوتاه و جذاب است که همینگوی نوشتنش را در سال ۱۹۵۱ و هنگامیکه در کوبا اقامت داشت، آغاز کرد. این کتاب آخرین اثر داستانی همینگوی محسوب میشود و پس از آن دیگر رمانی از ارنست منتشر نشد. در این داستان، پیرمردی ماهیگیر دارد تلاش میکند تا بتواند یک نیزه ماهی بزرگ را شکار کند. این کار برای او چندان آسان نیست و با اینحال او برای دستیابی به هدفش دست به تجربیات ترسناک فراوانی میزند و به دریاهایی دور و غریب میرود. پیرمرد در این کتاب یاد دوران جوانی و شکوهش میافتد که صید ماهیهای بزرگ و عجیب برایش کار سختی نبود. این رمان در ابتدا در شماره اول سپتامبر نشریه لایف و در سال ۱۹۵۲ منتشر شد و تنها ظرف دو روز، ۵ میلیون نسخه پاز این نشریه به فروش رفت.
همانطور که گفته شد ارنست همینگوی از کودکی به ماهیگیری علاقه فراوان داشت. علاوه بر این تفریحات اصلی او در هنگام اقامت در کشور کوبا، قایقرانی و کشتیرانی بوده است. او شخصیت پیرمرد را ار شخصی واقعی به نام گرگوریو فوئنتس الهام گرفت، این پیرمرد به منظور محافظت از قایق ارنست، استخدام شده بود. این کتاب توسط نجف دریابندری و به وسیله انتشارات خوارزمی به فارسی ترجمه شده است.
کتاب دن آرام اثر میخائیل شولوخف
میخائیل آلکساندروویچ شولوخف، نویسنده و رماننویس برجسته اهل روسیه در ۲۴ می سال ۱۹۰۵ در روستای کروجلنین در ضلع جنوبی رودخانه دن دیده به جهان گشود. پدر و مادر این نویسنده دهقانانی ساده بودند که با کشاورزی روزگار میگذراندند. مادر میخائیل تبار اوکراینی داشت.
میخائیل تنها سیزده سال داشت که جنگ داخلی روسیه شکل گرفت و او مجبور شد قید تحصیل را بزند و به ارتش سرخ بپیوندد تا بتواند از انقلاب روسیه دفاع کند. شرکت در این نبرد خونبار بر باورهای میخائیل جوان تاثیرات عمیقی گذاشت و او را به تدریج به نویسندگی علاقهمند کرد. دستگاه سیاسی اتحاد جماهیر شوروی به این رماننویس علاقه فراوانی داشت و او را عنصر نامطلوبی به شمار نیاورد. او در سال ۱۹۴۱ و زمانیکه ۳۶ سال داشت توانست برنده جایزه استالین شود و در سال ۱۹۶۰ نیز جایزه لنین را به علت خلق آثار ارزشمند در ادبیات روسی به دست آورد. از کتابهای شناخته شده رماننویس فوق میتوان به آثاری همچون دن آرام، زمین نوآباد، سرنوشت یک انسان و خال اشاره کرد. میخائیل در سال ۱۹۶۵ و در سن شصت سالگی به دلیل نوشتن رمان دن آرام جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرد.
میخائیل شولوخف در ۲۱ فوریه سال ۱۹۸۴ در سن ۷۸ سالگی در روسیه درگذشت و به آرامش دست یافت. بسیاری از منتقدان ادبی او را در کنار بولگاکف قرار میدهند و به عنوان یکی از بزرگترین نویسندگان روس زبان به شمار میآورند.
دن آرام را میتوان شاهکار میخائیل شولوخف به شمار آورد. این نویسنده از سال ۱۹۲۸ تا ۱۹۴۰ را به نوشتن اثر فوق اختصاص داده است. رمان چهار جلدی دن آرام داستانی درباره زندگی و زمانه کازاکهای ساکن در اطراف رودخانه دن و به طور ویژه شرححال خانوادهای به نام ملخوف است. این داستان از سالهای پایانی حکومت تزارها در روسیه آغاز میشود و به انقلاب اکتبر و جنگ داخلی در روسیه و حوادث پس از آن میپردازد که یکی از مهمترین بازههای زمانی تاریخ روسیه است و توانسته چهره جهان را تغییر دهد. با وجود همه این هیاهوها و آمدن و رفتن شخصیتهای مختلف در داستان، رودخانه دن که شاهد این ماجراهاست، آرام و ساکن مانده و حوادث روزگار را مشاهده میکند.
هر یک از شخصیتهای داستان دن آرام، زندگی و دنیای شخصی خود را دارند، عاشق میشوند و ازدواجهایشان به طلاق ختم میشود. به همین خاطر ارتباط با شخصیتهای کتاب بسیار راحت است.