گامی بلند به سوی پاسداری  از گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری ایران
گامی بلند به سوی پاسداری  از گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری ایران

    سرویس اجتماعی/   یکی از سرمایه‌های هر کشوری، تنوع زیستی آن است. بر همین اساس، حفاظت از انواعِ گونه‌های گیاهی و جانوری نیز از جمله وظایف متولیان امر و در کشور ما سازمان حفاظت محیط زیست کشور محسوب می‌شود. در همین راستا معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست از تهیه پیش‌نویس «قانون حفاظت […]

 

 

سرویس اجتماعی/

 

یکی از سرمایه‌های هر کشوری، تنوع زیستی آن است. بر همین اساس، حفاظت از انواعِ گونه‌های گیاهی و جانوری نیز از جمله وظایف متولیان امر و در کشور ما سازمان حفاظت محیط زیست کشور محسوب می‌شود.

در همین راستا معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست از تهیه پیش‌نویس «قانون حفاظت از تنوع‌زیستی» خبر داد.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست خلاءهای قانونی فراوان در حوزه محیط زیست طبیعی را یکی از چالش‌های اساسی یاد کرد و گفت: این معاونت برای رفع خلاءهای قانونی در گسترش بوم‌گردی و قرق‌های اختصاصی، در تلاش است پیش نویس «قانون حفاظت از تنوع زیستی» را تهیه و منتشر کند. حسن اکبری در نشست با نمایندگان تشکل‌های محیط زیستی و مدیران این معاونت با اشاره به ضرورت مشارکت‌های مردمی در حفاظت و مدیریت مناطق و تعمیم تجارب موفق به خصوص در تعامل با شکارچیان سراسر تاکید کرد و افزود: توجه به زیرساخت‌های قانونی مشارکت، ساختار و ظرفیت سازمان حفاظت محیط زیست برای تعامل و همکاری با تشکل‌های محیط زیستی ضروری است. وی با اشاره به تدوین و اجرای برنامه‌های میان مدت و بلند مدت برای حفاظت از مناطق و تنوع زیستی، اظهار داشت: استفاده از ظرفیت‌های تشکل‌ها در حفاظت محیط زیست جزو برنامه‌های اساسی این معاونت است. طبیعی و تنوع زیست سازمان حفاظت محیط زیست به تلاش‌های این معاونت برای حل ارتباطات بین‌المللی، ورود جدی و متفاوت به ارزیابی پروژه‌های توسعه‌ای، رفع برخی معضلات محیط زیست از جمله شکار پرندگان در فریدونکنار، تشکیل کمیته‌ها، کارگروه‌ها و افزایش مشارکت‌های مردمی با هدف گسترش حفاظت از عرصه‌های محیط زیست، توسعه قرق‌های اختصاصی، افزایش مناطق حفاظت شده، برگشت منافع اقتصادی پروژه‌های حفاظتی به اعضای جوامع محلی و استفاده از ظرفیت‌های تشکل‌ها و کارشناسان، شفاف سازی فرایند تدوین برنامه‌ها و پروژه‌ها، مدیریت گونه‌های مهاجم و بیماری‌های حیات وحش اشاره کرد.
در ادامه سید ابوالقاسم موسوی مدیرکل دفتر مشارکت‌های مردمی و مسوولیت اجتماعی در این نشست با تاکید بر اهمیت تشکل‌های محیط زیستی به عنوان تسهیلگران خبره در مدیریت امور محیط زیستی کشور گفت: باید با تعامل، مشورت و برنامه‌ریزی مناسب فعالیت آنها را تسهیل کرد.
موسوی تاکید کرد: به منظور اجرایی شدن پیشنهادات مطرح شده در این جلسه چند اولویت اساسی در چارچوب کارگروه‌های تخصصی با همکاری دفاتر تخصصی معاونت محیط زیست طبیعی، مشارکت‌های مردمی و مسئوولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست و با حضور نمایندگان تشکل‌ها پیگیری می‌شود.

لزوم اصلاح قوانین چالش برانگیز
همچنین رضا اقتدار، مدیرکل دفتر امور مناطق و زیستگاه‌ها سازمان حفاظت محیط زیست یادآور شد: اصلاح قوانین مرتبط با پروژه‌های توسعه که حفاظت و مدیریت مناطق را دچار چالش می‌کند، ضروری دانست.

لزوم تبیین ماهیت و مفهوم مشارکت و اتخاذ رویکرد نوین
در ادامه محمد الموتی، دبیر شورای هماهنگی تشکل‌های مردم نهاد ضمن تشکر از برگزاری این نشست، ضرورت تعامل با واحدهای تخصصی را یادآور شد و گفت: با توجه به این که بیشترین آسیب موجود در محیط زیست ایران در بخش محیط طبیعی است، تبیین ماهیت و مفهوم مشارکت و اتخاذ رویکرد نوین برای این موضوع، همچنین تعیین سازوکارهای مشارکتی و همکاری تشکل‌ها با سازمان های مردم نهاد یک ضرورت است.

طرح دغدغه‌های تشکل‌ها
در این نشست مدیران و اعضای تشکل‌های محیط زیستی که به نمایندگی از تشکل‌ها حضور داشتند، بر لزوم تعمیم تجارب موفق حفاظت مشارکتی و قرق‌های اختصاصی در مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست، تبیین مفهومی مشارکت و تفاوت حفاظت مشارکتی با مدیریت مشارکتی، طراحی و تصویب ساز و کارها و قوانین لازم، تدوین دستورالعمل‌ها، شیوه نامه‌ها و گام‌های عملیاتی برای گسترش مدیریت مشارکتی در برنامه‌های حفاظتی اکوسیستم‌ها، توجه به بهره برداری پایدار از منابع توسط جوامع محلی، آموزش شکارچیان و مدیریت درست باغ وحش‌ها و مقابله با مافیای حیات وحش، تاکید کردند.
همچنین برای همکاری در اجرای برنامه‌های آموزشی و مشارکتی اعلام آمادگی و بر لزوم توجه به اثرات پروژه‌های توسعه به جوامع محلی و تاکید بر تدوین برنامه‌های مشارکتی برای نقش جوامع محلی در تمامی فرایندهای مربوط به تدوین، تصویب و اجرای طرح‌های توسعه، ضرورت برنامه ریزی برای استفاده مطلوب از ظرفیت تشکل‌ها، بهره گیری از سمن‌ها برای ایفای تعهدات بین‌المللی سازمان، توجه به دانش بومی برای استفاده در برنامه‌های حفاظتی، ضرورت برنامه ریزی برای مشارکت فعال در اجلاس‌های بین‌المللی محیط زیست و تسهیل حضور سمن‌ها در این اجلاس، پیگیری برگشت مرجعیت کنوانسیون تنوع زیستی به سازمان حفاظت محیط زیست و حضور فعالانه در اجلاس بین‌المللی تنوع زیستی تاکید کردند.
از دیگر موارد مورد توجه و تاکید تشکل‌ها می‌توان به لزوم شفاف سازی تمامی روندهای مشارکتی، ضرورت برگزاری نشست‌های مشورتی با مدیران و کارشناسان سازمان برای تبادل اطلاعات و دریافت راهکارهای اجرایی از تشکل‌ها، استفاده مطلوب از ظرفیت‌های دیدبانی و مطالبه گری تشکل‌ها، تسهیل فعالیت تشکل‌ها از طریق بستر سازی قانونی و رفع موانع، ضرورت تغییر رویکرد دولت به حوزه محیط زیست و فعالیت تشکل‌ها، ضرورت ایجاد ارتباط فعالانه با نهادهای فرابخشی و ارگان‌های حاکمیتی، برنامه ریزی برای اجرای ماده ۲۹ قانون احکام دائمی کشور، ضرورت توجه مناسب به آموزش برای گسترش مشارکت مردم، طراحی ساز و کارهای حضور و مشارکت تشکل‌ها و جوامع محلی در طراحی و اجرای پروژه‌های توسعه، اشاره کرد.
نمایندگان تشکل‌ها خاطرنشان کردند که اصلاح فرایند تدوین بخش مشارکت در طرح‌های مدیریت مناطق توسط مهندسین مشاور و تدوین دستورالعمل مناسب برای آن، تعامل و همکاری مطلوب با سازمان جنگل‌ها و مراتع برای اجرای درست برنامه‌های حفاظت مشارکتی، تقویت سازوکارهای نظارتی سازمان، عضویت تشکل‌ها در شوراها و کمیته‌های استانی و ملی به خصوص شورای برنامه ریزی استان، استفاده از تسهیلگران حرفه‌ای و نخبگان دانشگاهی و طراحی سازوکارهای تامین مالی پایدار برای طرح‌های حفاظت مشارکتی، باید در دستور کار قرار گیرد.