
سید کامل تقوینژاد، معاون وزیر اقتصاد در یک نشست خبری اظهار داشت: در بررسیها به افراد بعضا فقیری برخوردیم که بدهیهای کلان مالیاتی دارند. این افراد با تشکیل شرکت صوری توسط سودجویان یا اجازه کارت بازرگانی مورد سواستفاده قرار گرفته بودند.» وی در توضیح این مطلب ادامه داد: «به عنوان مثال یک لحافدوز ۳۰ […]
سید کامل تقوینژاد، معاون وزیر اقتصاد در یک نشست خبری اظهار داشت: در بررسیها به افراد بعضا فقیری برخوردیم که بدهیهای کلان مالیاتی دارند. این افراد با تشکیل شرکت صوری توسط سودجویان یا اجازه کارت بازرگانی مورد سواستفاده قرار گرفته بودند.»
وی در توضیح این مطلب ادامه داد: «به عنوان مثال یک لحافدوز ۳۰ میلیارد تومان بدهی مالیاتی داشت.»
رییس سازمان امور مالیاتی با هشدار به سوءاستفادهکنندگان عنوان کرد: عواقب تشکیل این شرکتها ناگوار است. علاوه بر مجازات مالی مشمول جرایم کیفری نیز میشود. این افراد بدانند از طریق سامانهها اطلاعاتی به ما میرسد که شناسایی این افراد را ممکن میکند.»
تقوینژاد گفت: «در همین پرونده ۸۸۰ میلیارد تومان موجودی بانکی با تراکتشها تطابقی یافت و کودی واقعی مالیاتی شناسایی شد.»
وی با اشاره به اینکه تراکتشهای بانکی بالاتر از ۵ میلیارد تومان مورد رسیدگی قرار می گیرد، تصریح کرد: «در سال گذشته ۶۰۰۵ تراکتش مشکوک را مورد رسیدگی قرار دادیم و ۱۲هزار میلیارد تومان مالیات برای آنها لحاظ شد.»
آخرین وضعیت دریافت مالیات از خرید و فروش ارز، سکه و خودرو
معاون وزیر اقتصاد درباره دریافت مالیات از خرید و فروش ارز، سکه و خودرو گفت: «اطلاعات خریداران حقیقی ارز در هر میزان از سوی ما دریافت میشود، اما برای اشخاص حقیقی حد آستانه گذاشتیم و بیش از رقم آستانه را تعیین کردیم.»
تقوینژاد درباره مالیات خریداران سکه افزود: «جدولی تنظیم کردیم و طبق آن خریداران سکه تا ۲۵ عدد را از مالیات معاف کردیم، اما بیش از این رقم با ترههای متفاوت مشمول مالیات میشود.»
به گفته وی، «در صورت تصویب، کسانی که بیش از هزار سکه بخرند، تا ۳۶ درصد مشمول پرداخت مالیات میشوند.»
رییس سازمان امور مالیاتی درباره مالیات خودرو نیز توضیحاتی ارائه کرد و گفت: «۲۲ مودی حقیقی و حقوقی در حوزه واردات خودرو شناسایی شدهاند و تنها برای یک مودی وارد کننده خودرو ۸۳۰ میلیارد تومان مالیات تشخیص دادیم.»
طرح جامع مالیاتی بهعنوان کلیدیترین محور اصلاح نظام مالیاتی
طرح جامع مالیاتی بهعنوان کلیدیترین محور اصلاح نظام مالیاتی و بزرگترین پروژه فناوری اطلاعات در حوزه اقتصادی مطرح است. این طرح یک تغییر رفتار مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات است که تمام ارکان سازمان شامل ساختار، فرایندها، تغییر قوانین و مقررات، فناوری و منابع انسانی را در برمیگیرد و پس از برنامهریزی و تدوین نقشه راه و اجرای پروژههای بنیادین، هماکنون در مرحله اجرای پروژههای محوری (اصلی) بهویژه اجرای پروژه طراحی و اجرای سراسری سامانه نرمافزاری یکپارچه مالیاتی قرار دارد. درواقع طرح جامع مالیاتی باهدف افزایش کار آیی نظام مالیاتی از طریق کاهش هزینههای وصول مالیات، تسهیل امور مودیان و افزایش رضایتمندی ایشان و افزایش درآمدهای مالیاتی در حال اجراست.
طرح جامع مالیاتی یک پروژه معمولی نیست
این طرح قرار بوده و هست که نظام مالیاتی کشور را از یک نظام سنتی به مدرن تبدیل کند. یعنی تمامی زیرساختهای نظام مالیاتی کشور باید دچار تغییر میشد، مخصوصا زیرساخت فناوری که قطعا مشکلات و موانع زیادی در این مسیر وجود داشت.
طرح جامع مالیاتی در راستای تحقق اهداف برنامه سوم توسعه کشور و در سال ۱۳۸۳ در دستور کار قرار گرفت. پس از آنکه دولت در راستای تحقق اهداف برنامه سوم توسعه کشور، موظف به اجرای طرح جامع مالیاتی شد، دفتر طرح جامع مالیاتی، در سال ۱۳۸۴ تأسیس و فعالیت آن زیر نظر ریاست سازمان امور مالیاتی آغاز شد.
در سال ۱۳۸۴ ضمن برگزاری یک مناقصه بینالمللی، شرکت دیلویت (Deloitte) کانادا بهعنوان «مشاور بینالمللی» طرح انتخاب شد. مشاور، وظیفه مطالعه، تهیه و ارائه طرح جامع مالیاتی، تهیه RFP برای پروژه نرمافزار یکپارچه مالیاتی (ITS) و ارزیابی پیشنهاد پیمانکاران متقاضی این پروژه را بر عهده داشت.
در ادامه سازمان امور مالیاتی کشور با استفاده از دانش و تخصص مجموعهای از خبرگان و متخصصان درونسازمانی و برونسازمانی و همچنین شرکتهای مشاورهای داخلی و خارجی شرکت (Deloitte)، نقشه راه طرح جامع مالیاتی را در قالب ۵ مجموعه و ۳۲ پروژه طراحی کرد.
بهرغم برگزاری مناقصه بینالمللی برای پروژه طراحی و اجرای آزمایشی سامانه نرمافزار یکپارچه مالیاتی و انتخاب شرکت پیمانکار BULL S.A.S فرانسه بهعنوان برنده، انعقاد قرارداد این پروژه به دلایلی خارج از کنترل وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان امور مالیاتی کشور تا سال ۱۳۸۸ به تعویق افتاد. با آغاز عملیات اجرایی این پروژه محوری در سال ۱۳۸۹، زمینه مناسب برای آغاز، اجرا و تکمیل پروژههای طرح در قالب برنامههای تدوینشده فراهم شد.
همانطور که اشاره کردم در دولت دهم که آغاز اجرای طرح بود، یک مناقصه بینالمللی برگزار شد و شرکت بول برای انجام این طرح انتخاب شد. در همان زمان مطرح شد که چرا از توانمندیهای شرکتهای داخلی برای پیادهسازی طرح اجرا نمیشود. بنابراین فرایند قرارداد با بول منتفی شد و در سه نوبت مناقصه داخلی برگزار کردند اما هیچ شرکت داخلی در آن شرکت نکرد که البته مستندات آن هم موجود است. مجددا با برگزاری جلسهای از شرکتهای توانمند داخلی دعوت شد تا با مشارکت و تحت یک کنسرسیوم این پروژه را پیادهسازی کنند که باز هم موافقت نکردند. پس از طی شدن این فرایند که سه سال به طول انجامید، با امضای سه وزیر و رئیس سازمان برنامه بودجه وقت مقرر شد که پیادهسازی طرح جامع بر اساس مناقصه قبلی و با همان شرکت انجام شود.
انعقاد قرارداد با شرکت بول فرانسه دو مسئله مهم داشت: عدم دریافت سورسکد (منبع) و عدم انتقال دانش فنی تغییر و توسعه. به این ترتیب موضوع دریافت سورس کدها (منابع) و همچنین آموزش نیروی انسانی برای استفاده از سامانههای طرح جامع به یکی از اولویتهای سازمان امور مالیاتی مبدل شد. برای رفع اشکالات، چند الحاقیه برای قرارداد طرح جامع مالیاتی در نظر گرفته شد که در الحاقیه اول موضوع واگذاری سورس کد و در الحاقیه سوم دانش فنی لحاظ شد. به عبارت دیگر با دریافت سورس کدهای E-RIS و Flex امکان رفع اشکال تغییر و توسعه نرمافزار برای سازمان امور مالیاتی میسر شده است. این دو موضوع وابستگی بهطرف خارجی را برطرف کرده و به این ترتیب سازمان مالیاتی میتواند تغییر و توسعه سامانه را با استفاده از ظرفیتهای داخلی انجام دهد.
علی ایحال هماکنون تمام سورس کدهای نرمافزار یکپارچه مالیاتی E-RIS و Flex از شرکت فرانسوی بول دریافت شده و در حال پیادهسازی فرایندهای ارتقا و نگهداری از طریق دانش و سرمایههای داخلی هستیم. باز هم تاکید میکنم، چه پیمانکار خارجی و چه پیمانکارهای داخلی امکان دسترسی به اطلاعات مودیان را نداشته و نخواهند داشت. در این خصوص نظرات گروههای نظارتی و امنیتی اخذشده و مشورتهای لازم صورت گرفته است; نتیجه اینکه هیچگونه مشکل یا ابهامی در این زمینه وجود ندارد.
طراحی و پیادهسازی پایگاه اطلاعات مودیان، چهار سامانه عملیاتی بر روی این پایگاه راهاندازی شده است: ۱- سامانه جستجوی اطلاعات مودیان مالیاتی;۲- سامانه برداشت و الحاق اطلاعات به پروندههای مالیاتی;۳-سامانه بررسی و تشکیل پرونده مودیان شناسایی شده;۴- سامانه بررسی تراکنشهای بانکی مشکوک.
بر اساس این چهار سامانه که بر روی پایگاه مذکور راهاندازی شده است، اطلاعات بهصورت اتوماتیک به پروندههای مالیاتی الصاق میشوند. برای مودیانی که پرونده مالیاتی در سامانه پیدا نشود، از طریق پورتالی که در اختیار ادارات امور مالیاتی قرار میگیرد، پس از بررسی، یا منجر به تشکیل پرونده جدید مالیاتی خواهد شد و یا با بررسی و تکمیل اطلاعات به پروندههای قبلی الحاق میشود.
از این طریق تاکنون حدود دو میلیون مودی جدید در سامانه واحدیابی سازمان امور مالیاتی کشور بهمنظور تشکیل پرونده و تعیین تکلیف شناسایی شده است.
نکته دیگر آنکه تحقق صددرصدی درآمدهای مالیاتی نیز مرهون زیرساختهای اطلاعاتی آماده شده توسط طرح جامع مالیاتی است. به این صورت که علیرغم پذیرش خوداظهاری مودیان و خروج پروندههای آنها از فرایند حسابرسی، موفق به شناسایی فرار مالیاتی وصول درآمد از این محل شدیم.