مهناز همتی آسفالت برایش رنگ و بویی دیگر دارد، اجدادش هم با آن خاطرات خوبی ندارند برق خاصی در لابه‌لای سنگ‌ریزه‌های جاده می‌بیند، در شب‌های گرم بستری خنک است تا شکمش را به آن بچسباند و لختی از گرمای روز منطقه میاندشت بکاهد، صبح‌ها اما داغی جاده برایش تحمل‌ناپذیر است و باید با سرعت از […]
مهناز همتی
آسفالت برایش رنگ و بویی دیگر دارد، اجدادش هم با آن خاطرات خوبی ندارند برق خاصی در لابه‌لای سنگ‌ریزه‌های جاده می‌بیند، در شب‌های گرم بستری خنک است تا شکمش را به آن بچسباند و لختی از گرمای روز منطقه میاندشت بکاهد، صبح‌ها اما داغی جاده برایش تحمل‌ناپذیر است و باید با سرعت از آن عبور کند اما بازتاب نور خورشید بر سطح صیقلی راه چشمانش را می‌زند و چون سایر گربه‌سانان همین تابش نور کافی است تا یک‌جا خشکش بزند و آنگاه آخرین صدای پیچیده در گوشش، جیغ دل‌خراش لاستیک اتومبیل‌ها باشد … این روایت ۴۰ سال جاده میامی-سبزوار و یوزپلنگ‌هایی است که اینجا زیستگاهشان است.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان ضمن بیان اینکه با شناسایی محل دقیق و محدوده تصادفات یوزپلنگ در محدوده پارک ملی توران تلاش شد اقدامات اولیه برای کاهش تلفات و افزایش توجه مردم انجام شود، ابراز داشت: نصب تابلو، چراغ چشمک‌زن، سرعت‌گیر با همکاری پلیس‌راه و اداره راه و ترابری صورت گرفت اما یوزی که اخیراً از دست رفت نشان داد که این اقدامات به‌تنهایی پاسخگو نبوده است.
دامن‌گیر در ادامه تصریح کرد: باید برای حفاظت ازاین‌گونه ارزشمند اقداماتی فراتر از نصب تابلو صورت می‌گرفت که بحث فرهنگ‌سازی جوامع بومی، تأمین علوفه و ساخت آبشخور، خروج دام از پارک ملی توران و فنس کشی به‌صورت جدی‌تری مورد پیگیری قرار گرفت.
تلف شدن ۷ یوزپلنگ در شاهرود
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز بابیان اینکه حداقل شش یوزپلنگ در محدوده ۱۱ کیلومتری عباس‌آباد طی چهار سال گذشته در برخورد با خودروهای عبوری تلف شدند، ابراز داشت: بحث فنس کشی این محدوده بنا به دلایل بسیاری به تأخیر زیادی مواجه شد درصورتی‌که اگر وزارت راه و ترابری در اجرای پروژه تسریع بیشتری به خرج می‌داد شاید این تعداد تلفات را کمتر شاهد بودیم.
حمید ظهرابی بابیان اینکه اعتبارات طرح فنس کشی محدوده میامی-عباس آباد سال ۹۴ به تصویب رسید، تصریح کرد: درنهایت بروکراسی اداری مرگ یک توله یوزپلنگ دیگر را مردادماه امسال رقم زد تا این تعداد تلفات به عدد هفت برسد البته این نکته را نیز باید گفت که مرگ یوزپلنگ در ۴۵ کیلومتری عباس‌آباد و ۱۵ کیلومتر خارج از مرز منطقه خارتوران اتفاق افتاد ولی قطعاً تکمیل فنس کشی می‌تواند از تکرار این تراژدی‌ها پیشگیری کند.
صدرآباد تا زیدر بیشترین تردد عبور یوز
رئیس اداره پارک ملی توران شاهرود نیز با بیان اینکه سال ۸۹ و ۹۶ هر کدام دو مورد، سال ۹۴ یک مورد، سال ۹۵ یک مورد و امسال نیز یک مورد آمار تلفات جاده‌ای یوزپلنگ‌های این منطقه در سنوات متفاوت است، به خبرنگار مهر گفت: نصب بنرهای هشداردهنده و چراغ‌های چشمک‌زن در محدوده صدرآباد تا زیدر انجام شد اما این به تنهایی کافی نیست و در دراز مدت باید اقدامات موثر تری را انجام داد.
احمد رادمان بابیان اینکه یکی از پنج زیرگونه یوز دنیا در کشور ما ایران است، بیان کرد: در محدوده سال های ۴۶ تا ۵۵ در ۴۴ منطقه کشور یوزپلنگ وجود داشت که جمعیت آنها بالغ‌بر ۳۰۰ یوز برآورد شده بود بعد از انقلاب برخی از این زیستگاه‌ها ناامن و آسیب جدی به آن وارد شد.
رجبعلی کارگر در ادامه تصریح کرد: سازمان ملل با همکاری سازمان حفاظت محیط‌زیست سال ۸۰ طی تفاهم‌نامه‌ای تحت عنوان پروژه بین‌المللی یوز برای حفاظت از آن به امضا رساندند و از همان تاریخ این پروژه کار خود را در سه بخش حفاظت، آموزش و تحقیقات و مطالعه از پنج منطقه شروع و اکنون به ۱۰ منطقه و شش میلون هکتار رسیده است.
وی افزود: پروژه بین‌المللی یوز در طی ۱۶ الی ۱۷ سال فعالیت خود با استفاده از تصاویر دوربین‌های تله‌ای و خال‌شناسی مشخص کرد که تنها ۴۷ یوز در کشور وجود دارد و برآورد اعدادی بالاتر از ۵۰ تنها یک تخمین بود.
معاون پروژه بین‌المللی یوز بابیان اینکه یوزپلنگ بر سایر گونه‌های هم‌بوم خود به‌عنوان سمبل سایه می‌افکند و موجب حفظ طعمه‌های یوز و پوشش گیاهی می‌شوند، ابراز داشت: با توجه به اینکه زیستگاه‌های یوز به‌خصوص در شرایط اقلیمی و خشک‌سالی اخیر بسیار شکننده است بنابراین مدیریت این زیستگاه‌ها که بیش از ۱۲ میلیون هکتار است در کل به نفع کشور ازنظر فرهنگی و اجتماعی خواهد بود.
سخن آخر باید در راستای حفظ یوز آسیایی تلاش کرد زیرا یوز به‌عنوان میراث ملی و بین‌المللی ما محسوب می‌شود و این روز ارزشمند نهم شهریورماه یادآور این است که یوز آسیایی را تحت حفاظت قرار دهیم به‌این‌علت که از دست دادن هرگونه جانوری و گیاهی به‌منزله از دست دادن سندی از خلقت خداوندی خواهد بود.
