سه اولویت و دو احتمال
سه اولویت و دو احتمال

گروه سیاسی دیروز جلسه شورای حکام «IAEA» در وین آغاز شد، جلسه‌ای که برای دولت جمهوری اسلامی ایران اهمیت ویژه‌ای دارد از این نظر که دست اقتصاد کشور در زیر ساطور تحریم‌هاست و راه رفع کلی یا جزئی تحریم‌ها نیز از مسیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گذرد. در این نشست دو موضوع پادمانی مربوط به […]

گروه سیاسی

دیروز جلسه شورای حکام «IAEA» در وین آغاز شد، جلسه‌ای که برای دولت جمهوری اسلامی ایران اهمیت ویژه‌ای دارد از این نظر که دست اقتصاد کشور در زیر ساطور تحریم‌هاست و راه رفع کلی یا جزئی تحریم‌ها نیز از مسیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گذرد. در این نشست دو موضوع پادمانی مربوط به ایران و گزارش اجرای برجام که به صورت فصلی ارائه می‌شود در دستور است.
طی چند روز گذشته و به دلایلی چون عدم موافقت جمهوری اسلامی ایران با برخی خواست‌های آژانس و مخالفت آمریکا با برخی خواست‌های جمهوری اسلامی ایران، برخی سخن از بن‌بست و کمای مذاکرات هسته‌ای گفتند و برخی نیز صحبت از متن پیش‌نویسی کردند که توسط آمریکا، آلمان، انگلیس و فرانسه تهیه شد و قرار است برای فشار به جمهوری اسلامی در جلسه شورای حکام طرح گردد.

حسین امیرعبداللهیان روز گذشته در توییتر نوشت: با جوزف بورل در مورد مذاکره برای لغو تحریم‌ها و چگونگی ادامه آن رایزنی کردیم.
وزیر امور خارجه تاکید کرد: اگر بانیان قطعنامه ضد ایرانی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی(IAEA) روش تهدید را دنبال کنند، مسئول همه عواقب آن هستند.
امیرعبداللهیان یادآور شد: ما از توافق خوب، قوی و پایدار استقبال می‌کنیم. توافق در دسترس است اگر آمریکا و سه کشور اروپایی واقع‌بین باشند.
همین چند سطر توییت وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به‌خوبی حکایت از حساسیت اوضاع دارد ضمن این‌که «ولادیمیر اولیانف» نماینده روسیه در شورای حکام نیز چند ساعت قبل گفت: جلسه‌ای پرتنش خواهیم داشت.
«رافائل گروسی» دبیرکل آژانس نیز در بیان پیچیدگی اوضاع مدعی شد: ایران به سوالات آژانس در زمینه یافت شدن آثار اورانیوم در برخی مناطق اعلام نشده از سوی این کشور، پاسخ قانع‌کننده نداده است.
دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه سخنان خود به توافق اسفند ماه گذشته درباره آنچه فعالیت‌های هسته‌ای در مکان‌های اعلام نشده در ایران می‌داند اشاره و ادعا کرد: تهران توضیحاتی ارائه نکرده است که از نظر فنی در رابطه با یافته‌های آژانس در سه مکان اعلام نشده در ایران معتبر باشد. همچنین ایران مکان یا مکان‌های فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده به مواد هسته‌ای را که در سال ۲۰۱۸ از تورقوزآباد منتقل شده است، به آژانس اطلاع نداده است.
وی مدعی شد: تا زمانی که ایران از لحاظ فنی توضیحات معتبری برای حضور ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در «تورقوزآباد»، «ورامین» و «مریوان» ارائه نکند و آژانس را از همه مکان‌های فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده مطلع نکند، این سازمان نمی‌تواند صحت و کامل بودن اعلامیه‌های ایران ذیل موافقتنامه جامع پادمان را تائید کند. بنابراین، مسائل پادمان مربوط به این سه مکان باقی مانده است.
براساس سخنان رافائل گروسی، سه اولویت برای شورای حکام در دستور کار قرار دارد تا مسیر برای ادامه گفت‌وگوها هموار شود هرچند احتمال این‌که اکثریت اعضای به جمع‌بندی برای تنبیه ایران برسند نیز بعید است.
برای جمهوری اسلامی ایران نیز دو احتمال وجود دارد که دولت از هم‌اکنون باید برای این دو احتمال آماده باشد. نخست این‌که قطعنامه ضد ایرانی که توسط آمریکا تهیه شده به تصویب اعضا برسد و پرونده ایران به دلیل نقض قوانین آژانس به شورای امنیت سازمان ملل ارسال گردد و این احتمال در شرایط فعلی که دولت در حال اجرای جراحی اقتصادی است، هم از نظر روانی و هم از نظر میدانی می‌تواند نتایج ناگواری برای کشور داشته باشد.
احتمال دوم که بیشتر امکان وقوع دارد این است که در جریان مذاکرات جلسه شورای حکام که هم‌اکنون در جریان است مسیری جدید برای چانه‌زنی و مذاکره گشوده گردد و قطعنامه جدید علیه ایران به تصویب نرسد و طرفین با ادامه مذاکرات تلاش کنند به نقطه مشترکی برسند و دستگاه دیپلماسی برای تحقق این احتمال باید طی جلسه آژانس بسیار فعال باشد.
البته به‌رغم حساس بودن شرایط جمهوری اسلامی ایران نیز از حق خود کوتاه نیامد و مرعوب این اخبار نشد و «سعید خطیب‌زاده» سخنگوی وزارت امور خارجه در گفت‌وگویی تلویزیونی گفت: پیش‌داوری نمی‌کنیم، ولی متناسب با اقدامی که بیفتد پاسخ‌های خود را خواهیم داد.
خطیب‌زاده یادآور شد: ولی متاسفانه مدیرکل آژانس گزارشی را به صورت شتاب‌زده ارائه کرده که پیش از این‌که منتشر کند در پارلمان اروپا همین موارد را قبلا یک بار دیگر گفته بود و همان موقع نیز جمهوری اسلامی ایران موضعی گرفت و اعلام کرد که با توجه به این‌که هنوز دور سوم رایزنی‌ها انجام نشده، جمع بندی مدیرکل در پارلمان اروپا حاکی از این است که انگار از قبل تصمیمی گرفته شده که گزارش جهت گیری خاصی را داشته باشد.
خطیب‌زاده خاطرنشان کرد: امیدواریم با توجه به آنچه گفته شده سه کشور اروپایی و آمریکا از مسیر اشتباهی که در این خصوص آغاز کردند عقب نشینی کنند و الا قطعا هم چین و هم روسیه و هم آنچه ایران گفته مبنی بر مخالفت است واگر موضوع به رای گیری گذاشته شود، رای منفی این دو کشور و احتمالا کشورهای دیگر به چه سمتی کل این موضوع را خواهد برد.
با توجه به این‌که جلسه شورای حکام چند روز طول خواهد کشید و علاوه بر پرونده ایران، موضوعات دیگری نیز در دستور کار قرار دارد، باید منتظر نتیجه تصمیمات باشیم.