یک – صفر به نفعِ فک‌های خزری

سرویس اجتماعی

سال گذشته بود که خبرِ پیدا شدنِ لاشه ۱۴ قلاده فک خزری در سواحل مازندران، سر و صدای زیادی را در میانِ فعالان محیط زیست ایجاد کرد. تلفات فوک های خزری در شرایطی اتفاق افتاده بود که متوسط تلفات در سال‌های گذشته سه تا چهار قلاده و عمدتاً ناشی از صدمات فیزیکی و گرفتار شدن در تورهای صیادی بوده است.

در میانِ احتمالاتِ مختلف نظیرِ آنفولانزای پرندگان، عملیات نظامی، بیماری‌های ویروسی و میکروبی، محتمل‌ترین گزینه، برگزاری مانور نظامی بود که در آن سال آذربایجان در آب‌های دریای خزر برگزار کرده بود.
بیشترین تلفات فک‌های خزری مربوط به دو هفته مهر ماه سال ۱۴۰۰ بوده که در سواحل گیلان و مازندران یافت شده بوده و اغلب هم در سواحل شهرهای جویبار، محمودآباد، نور و بابلسر در استان مازندران بود.
به گفته صیاد شیرازی رییس مرکز حفاظت از فُک خزری ایران، لاشه فک‌های پیدا شده در سلامت کامل بوده و کاهش وزن نداشتند و با توجه به اینکه روی لاشه‌های پیدا شده آسیب فیزیکی هم دیده نشده بود و اغلب فک‌های یافت شده در سن ۱۵ تا ۲۰ سال و در اوج قدرت دوره زندگی بودند، نشان از آن داشت که عامل ناگهانی آنها را ازبین برده است.
اما این مرگ‌ها کمابیش تاکنون نیز ادامه داشته و هر از گاه، کشفِ لاشه یک یا دو فُک خزری در میان رسانه‌ها خبرساز می‌شد.همین اردیبهشت ماه امسال بود که ایرنای گرگان از کشف لاشه یک قلاده فک خزری، خبر داده بود و همچنین پیدا شدن لاشه دو قلاده دیگر نیز در ساحل منطقه میانکاله در شرق و شهرستان محمودآباد در مرکز استان مازندران در خردادماه امسال از دیگر خبرهای مرتبط در این زمینه بود.
فک خزری یک گونه پستاندار دریایی کمیاب است که تنها در دریای خزر و رودخانه‌های منتهی به آن مانند ولگا و اورال در روسیه زندگی می‌کند. این‌گونه تنها پستاندار دریای خزر به‌شمار می‌آید و به دلیل صید بی‌رویه و به هم خوردن شرایط زیستی و کاهش شدید جمعیت نیازمند حمایت بین‌المللی است.
فک خزری به عنوان یکی از کوچک ترین اعضای خانواده فک های دنیا در سال های اخیر با کاهش شدید جمعیت مواجه شد و در آخرین رده بندی جانوران در خطر نابودی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (آی یو سی ان IUCN) به عنوان یک گونه در خطر انقراض جهانی معرفی شده است.
جمعیت این گونه که زمانی بیش از یک میلیون قلاده بود ، طی سه دهه اخیر به خاطر شکار بی رویه صیادان کشورهای حاشیه شمالی دریای خزر بشدت کاهش یافت و به کمتر از یکصد هزار قلاده رسید.
فُک در آب زندگی می کند و تنها برای زادآوری و گاهی استراحت به ساحل می آید، در خشکی بسیار کم تحرک، اما در آب فعال است، این گونه به دلیل صید بی‌رویه و به‌هم خوردن شرایط زیستی و کاهش شدید جمعیت نیازمند حمایت بین‌المللی است.
گروه امداد و نجات فُک خزر در سال ۱۳۸۹ با کمک مرکز تحقیقاتی و درمانی سگ دریایی کشور هلند و با همراهی سازمان حفاظت محیط زیست ایران شروع به کار کرد.رهایی فُک های آسیب دیده و گرفتار در تورهای صیادی، تیمارداری، ثبت اطلاعات مربوط به فُک های یافت شده، نمونه برداری از حیوانات زنده و جمع آوری نمونه های بافتی از لاشه های کشف شده با هدف کنترل سلامت زیستی اکوسیستم خزر از فعالیت های این گروه است.
اکنون فعالان محیط زیست براساسِ اعلامِ نظرِ اخیرِ شورایعالی معماری و شهرسازی در خصوصِ مخالفت با طرحِ گردشگری در جزیره آشوراده، این تصمیم را به معنای نجات زیستگاه فک خزری می‌دانند.
پس از مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست کشور با ساخت غیرقانونی پتروشیمی در میانکاله این دومین اتفاق خوب در حوزه محیط زیست کشور در سال ۱۴۰۱ است. تبعات طرح گردشگری آشوراده علاوه بر تخریب این جزیره، میانکاله را هم تحت الشعاع قرار می داد.شورای عالی معماری و شهرسازی با طرح گردشگری آشوراده موافقت نکرد. فعالان این مخالفت را به معنای نجات زیستگاه فک خزری می‌دانند. پس از مخالفت سازمان حفاظت محیط زیست کشور با ساخت غیرقانونی پتروشیمی در میانکاله این دومین اتفاق خوب در حوزه محیط زیست کشور در سال ۱۴۰۱ است. تبعات طرح گردشگری آشوراده علاوه بر تخریب این جزیره، میانکاله را هم تحت الشعاع قرار می داد.
«علی سلاجقه» رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران در جلسه تصمیم‌گیری طرح طبیعت‌گردی جزیره آشوراده، رویکرد سازمان در بهره‌برداری از مناطق مذکور را طبیعت‌گردی در جهت اشاعه فرهنگ حفاظت محیط زیست و آشنا کردن مردم با ارزش‌های طبیعت عنوان کرده و گفت: محور موافقت‌های قبلی سازمان در جزیره آشوراده همین موضوع و گردشگری گسترده بوده و آنچه که به عنوان گردشگری متمرکز در صورتجلسه کمیته ارزیابی سال ۹۶ عنوان شده در بند ۵ همین صورتجلسه به صراحت به احداث سازه‌های سبک و قابل حمل اشاره دارد.
از این‌رو در جهت حفاظت از ارزش‌های بی نظیر اکولوژیکی و گردشگری جزیره و جلوگیری از تکرار وقایع تلخ از قبیل ساخت و ساز در روستای زیارت گرگان، سازمان با هرگونه ساخت و ساز جدید در جزیره مخالف است.«سمیه رفیعی»، نماینده مجلس شورای اسلامی یکی از مهم‌ترین دلایل مخالفت با طرح گردشگری آشوراده را وجود پناهگاه حیات وحش میانکاله دانست و گفت: آشوراده مهم‌ترین نقطه این پناهگاه است که به هیچ عنوان قابل «ساخت و ساز»، «تغییر کاربری» و «واگذاری» نیست.
او گفت: متقاضیان اجرای «طرح گردشگری آشوراده» مصوبه آشوراده را آورده بودند و درخواست «زون تفرجی متمرکز» داشتند. ارائه‌هایی که صورت گرفت و مباحثی که برای «تغییر کاربری» مطرح شد با قوانین و ویژگی‌های اکولوژیک، اقتصادی- معیشتی منطقه همخوانی ندارد.به گفته رییس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی، طبق نص صریح ماده ۱۶ «قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست»، نه عرصه و نه عیان و نه حتی حق بهره‌برداری می‌تواند غیر از سازمان حفاظت محیط زیست، به سازمان یا فردی واگذار شود و اگر قبلاً نیز واگذار شده، باید مجدداً مسترد شود. همچنین «قانون بهره‌برداری از جنگل‌ها» و چند مصوبه دولت این گونه واگذاری‌ها را کاملاً ممنوع کرده است.ضمن اینکه نامه‌هایی در این خصوص موجود است که به اذعان دوستان قوه قضائیه بسیار متقن است و به اصطلاح مو لای درزش نمی‌رود.وی همچنین به ارزش‌های بی نظیر این جزیره و تالاب مربوطه، از جمله نقش غیرقابل انکار آن در زنجیره غذایی و زیستی آبزیان دریای مازندران اشاره و بر ضرورت حفظ پرندگان بومی و مهاجر کشور تأکید کرد.
توسعه گردشگری مبتنی بر واقعیت‌های موجود
«حنیف گلزار»، کارشناس آب و خاک در این خصوص می‌گوید: متأسفانه در ایران، بحث گردشگری و توسعه آن به معضلی بزرگ تبدیل شده است؛ چرا که عده‌ای با شعار توسعه گردشگری در نقاط مختلف به دنبال دریافت وام‌های بانکی کلان، ارزان قیمت و با بازپرداخت طولانی هستند. اخیراً نیز شاهد بودیم که در استان گلستان چندین طرح تحت عنوان گردشگری مطرح شده است. یکی از این طرح‌ها بحث گردشگری در آشوراده بود که خوشبختانه هم اکنون توسط شورای عالی معماری و شهرسازی مورد مخالفت
قرار گرفته است.به گفته حنیف گلزار، تمامی این آسیب‌ها و رانت‌ها به لحاظ مالی مطرح شده در این استان، با شعار توسعه گردشگری انجام می‌شود. هیچ کس در این مرز و بوم با توسعه گردشگری مخالف نیست. اما باید دید که این گردشگری که این همه نیز در موردش تبلیغ می‌شود، تا چه اندازه با واقعیت‌های موجود و منطقه سازگار است. جدای از مباحث مربوط به حوزه محیط زیست که بسیار نیز به آن پرداخته شده است، آیا مکان‌یابی گردشگری به لحاظ حضور گردشگران در منطقه، با واقعیت تطابق دارد یا خیر؟
این کارشناس آب و خاک می‌افزاید: مناطق شرقی استان گلستان یکی از بالاترین آمارهای رکود اقتصادی و بیکاری را به نام خود ثبت کرده است. سؤال اینجاست که آیا اجرایی کردن این پروژه‌ها به لحاظ اقتصادی و مالی در منطقه‌ای که مردم بومی‌اش به دلیل مشکلات اقتصادی هرگز نمی توانند از امکانات لاکچری گردشگری استفاده کنند، توجیه‌پذیر است؟ در حقیقت مجریان طرح، به‌خوبی می‌دانند که این پروژه‌ها در نهایت محکوم به شکست است؛ اما همان گونه که اشاره شد بحث وام‌های کلان و کم بهره و … این پروژه‌ها را تا سال‌ها روی میز مذاکره مفتوح
نگه می‌دارد.وی می‌افزاید: یکی از مشکلات و چالش‌های آشوراده، تأمین آب شیرین برای حجم گسترده امکانات و تأسیسات است. بحث پسروی دریاچه کاسپین و خشک شدن خلیج گرگان نیز وجود دارد. این موارد مکان یابی این طرح‌ها را به طور کامل زیر سؤال می‌برد. پیش‌بینی شده است که اگر روند خشک شدن تالاب و خلیج گرگان همچنان ادامه پیدا کند، تالاب میانکاله و خلیج گرگان تا سال ۱۴۰۴ خشک
خواهند شد.با خشک شدن آن‌ها چطور می‌توان پروژه گردشگری در این منطقه را پیش برد؟ آیا آینده‌نگری گسترده برای طرح گردشگری در آشوراده انجام شده است؟ البته امروز به رغم تمام چالش‌های موجود، بسیار خرسندیم که شورای عالی معماری و شهرسازی با این پروژه مخالفت و از اجرای آن جلوگیری کرده است.

رئیس‌جمهور: با فعال کردن بازارچه مرزی مسئله کولبری را سامان می‌بخشیم

رئیس‌جمهور گفت: همواره بدانید که روشنفکران جامعه ما کسانی نیستند که مردم را به فرهنگ غربی فرا خوانند، بلکه کسانی هستند که نیاز جامعه را به خوبی شناخته و برای رفع نیاز مردم خود را آماده نقش آفرینی و خطر کنند، لذا شهیدان ما بهترین روشنفکران جامعه بودند که نیاز جامعه را به خوبی درک و برای رفع آن به خوبی خطر و نقش‌آفرینی کردند.
به گزارش ایسنا، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، در جمع مردم شهرستان سقز اظهار کرد: حضور در جمع با صفای مردم شهرستان سقز برای بنده و همکارانم توفیق است و از خداوند متعال برای شهدای عالیقدر این سرزمین و کردستان علو درجات و جایگاه مسالت می‌کنم و نسبت به جانبازان و آزادگان و شهدای عزیز ادای احترام می‌کنم.وی افزود: سقز، تاریخ، مدنیت، تمدن و فرهنگی دارد که در قله های تاریخ این سرزمین قرار دارد و گواه آن دفاع جانانه مردم این منطقه از کشور و انقلاب و ارزش هاست.
رئیس جمهور، حضور مردم عزیز منطقه در جنگ دفاع مقدس، جانفشانی ها، دلاوری ها و انقلابی بودن مردم سقز را قابل تقدیر ذکر و عنوان کرد: پدران و مادران شما جانانه از انقلاب دفاع کردند و مرزبانان غیور حماسه آفریدند؛ همواره باید از دلاورانی که در این منطقه در برابر دشمنان ایستادگی کردند و از خاک ایران جانانه دفاع کردند، تقدیر کرد و حرمت و جایگاه آن‌ها نه تنها برای کردستان بلکه برای ایران همیشه صیانت شود.وی ادامه داد: سقز در دفاع مقدس در خط مقدم جبهه بود؛ بزرگترین گواه ادعای ما در این امر، تقدیم ۲۰۰۰ شهید این منطقه و جانبازان و ایثارگران است.
رئیسی، بیان کرد: باید از اساتید و فرهیختگان، ماموستاها و نقش آفرینان در این استان و شهرستان سقز تقدیر کرد، چراکه نقش اثرگذاری داشته اند؛ نقش زنان، مردان و فرهیختگان در این منطقه قابل تذکر و یادآوری است.
وی تاکید کرد: همواره بدانید که روشنفکران جامعه ما کسانی نیستند که مردم را به فرهنگ غربی فرا خوانند، بلکه کسانی هستند که نیاز جامعه را به خوبی شناخته و برای رفع نیاز مردم خود را آماده نقش‌آفرینی و خطر کنند، لذا شهیدان ما بهترین روشنفکران جامعه بودند که نیاز جامعه را به خوبی درک و برای رفع آن به خوبی خطر و نقش آفرینی کردند.
رییس جمهور افزود: پیشنهاد من به هنرمندان و تصویرسازان و صاحبان قلم این است که این رشادتها و دلاوری ها را با ساختن فیلم ها و مستندات به تصویر بکشند و برای آیندگان به یادگار بگذارند.
وی با اشاره به اینکه سقز مرزبان امین کشور بوده و نقش مرزبانی خود را به خوبی ایفا کرده است، افزود: مردم شهرستان سقز هم دلاوری، شجاعت، شهامت، اخلاص، جانفشانی و مرزبانی کرده‌اند و نمره شهرستان سقز در مرزبانی نمره قابل قبولی بوده و این افتخاری برای کل کشور است. این امر جانفشانی و ایثارگر را می‌طلبد.
رئیس جمهور با تأکید براینکه مرز تهدید نیست، مرزها فرصت‌ها هستند، بیان کرد: ما در کنار مرزی قرار گرفته‌ایم که بهره‌برداری از این نقطه مرزی فرصت جدی برای کشور ایجاد خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه از کارهایی که باید با سرعت در شهرستان سقز ایجاد شود، فعال شدن بازارچه مرزی است، افزود: بازارچه مرزی که فعال شود داد و ستدها رسمی صورت می‌گیرد.
رئیسی مسئله کولبری را یکی از نگرانی‌ها اصلی دولت دانست و ادامه داد: عزیزی که کالاهای مرزی را به آن طرف مرز منتقل می‌کند وقتی از بازارچه رسمی این کار را انجام دهد، دیگر جان خود را به خطر نخواهد انداخت چراکه این فرد به دنبال رفع نیاز خود است لذا ما باید راه‌های قانونی را باز کنیم تا مردم از این طریق داد و ستدهای خود را انجام دهند و به سود خود برسند.
وی در ادامه گفت: افتتاح بازارچه مرزی زمینه ساز فعالیت داد و ستدی برای جوانانی است که می‌خواهند در فعالیت‌های تجاری و صادراتی نقش داشته باشند.رئیس جمهور بیان کرد: ما با فعال کردن بازارچه مرزی و بخش تولید و ایجاد اشتغال این نگرانی که در منطقه است و گاهی خبرهای آن به بیرون می‌رسد، مانند مسئله کولبری را سامان می‌بخشیم.وی اقتصاد روستا را یکی از مشکلات مردم این شهرستان دانست و افزود: روستاییان ما امروز از روستاها مهاجرت کرده و در حاشیه شهرها ساکن می‌شوند دلیل این امر هم نبود صرفه اقتصادی بخش کشاورزی است و در این راستا دولت و مسئولان در تمام حوزه‌ها باید کاری کنند که کشاورزی برای فرد کشاورز صرف داشته باشد.رئیسی افزود: راهکار رفع این مشکل این است که اگر تسهیلاتی در این بخش وجود دارد به کشاورزی که در روستا تولید ‌می‌کند، اختصاص یابد و خریدار خوب و بازار مناسب برای فروش محصول وجود داشته باشد و هم مورد حمایت قرار گیرد و هم خرید محصول تضمین شده باشد.وی تأکید کرد: در استانی که استان کشاورزی است یکی از راهکارهای اصلی فعال شدن اقتصاد روستاست که در این راستا دولت مصمم است تا اقتصاد روستا را فعال کند.
رئیس جمهور ظرفیت‌های گردشگری را یکی دیگر از فرصت‌های استان کردستان و شهرستان سقز دانست و گفت: خداوند متعال به استان کردستان و شهرستان‌ها و روستاهای این استان زمینه‌های پرجاذبه گردشگری را عطا کرده است لذا هنر دولت این است که با فعال کردن اقتصاد گردشگری زمینه اشتغال گروهی از مردم استان را فراهم کند.وی یادآور شد: فعال کردن اقتصاد گردشگری از برنامه‌های جدی دولت در استان کردستان و بالاخص شهرستان سقز خواهد بود.
وی مسئله آب آشامیدنی را از دیگر مسایل مورد اشاره استان و منطقه اعلام کرد و افزود: با وجود آب فراوان در سطح استان، نباید مسئله آب شرب دغدغه و مورد نگرانی مردم منطقه باشد؛ مسئله آب آشامیدنی جزو مواردی است که در این سفر مورد بررسی قرار می‌گیرد.
رئیسی تصریح کرد: بهره برداری درست از منابع خدادی آب فراوان در کردستان، راهکار مهم در حل مسئله آب شرب است.وی ادامه داد: بیکاری دختران و پسران کردستانی محصل و فارغ التحصیل در دانشگاه ها با مدارک علمی عالی، برای خانواده ها بسیار رنج آور است. باید زمینه استفاده از تحصیلات و جوانی این جوانان فراهم شود.
رئیس جمهور عنوان کرد: بیکاری از معضلات دردآور استان کردستان است، لذا رفع بیکاری و ایجاد اشتغال از مسایل محوری و وظیفه جدی دولت با همکاری مردم در قالب فعال کردن بخش خصوصی و تعاونی است.وی اقتصاد دولتی، تعاونی و بخش خصوصی را سه راه توسعه اقتصاد کشور بر اساس قانون ذکر کرد و افزود: تجربه ثابت کرده است که اگر دولت بخواهد به تنهایی اقتصاد را فعال کند، موفق نیست، بلکه نقش دولت باید به بخش های خصوصی و تعاونی منتقل شود و دولت با حمایت، نظارت و هدایت اقتصاد را توسعه دهد.
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه ادامه روند قبلی دولت برای توسعه اقتصاد، نارضایتی نخبگان و فرهیختگان را به دنبال دارد، افزود: بر همین اساس فعال کردن بخش خصوصی و تعاونی ها در دولت سیزدهم بنای کار قرار گرفته است.وی با اشاره به اهمیت مشارکت عموم مردم در موفقیت دولت بیان کرد: ما در دولت مردمی مصمم هستیم به مردم نقش دهیم. ما نقش تعیین کننده مردم را در همه امور فرهنگی و اجتماعی تعیین کننده و مهم می‌دانیم.
رئیسی، یاداور شد: امید است که با همکاری مردم، نخبگان، مسئولان و همه صاحبنظران، بسیج سازندگی و گروه های جهادی، نمایندگان مردم، امامان جمعه و به ویژه جوانان عزیز بتوانیم گام های ماندگاری برای مردم استان کردستان برداریم.

ابتهاج در بیمارستان بستری شد

امیرهوشنگ ابتهاج (هــ.ا.سایه) به دلیل نارسایی کلیوی در بیمارستانی در آلمان بستری شد.به گزارش خبرگزاری تسنیم، این شاعر کشور به‌دلیل نارسایی کلیوی در یکی از بیمارستان‌های آلمان بستری شده است.امیر هوشنگ ابتهاج، متخلص به «سایه» متولد ششم اسفند ۱۳۰۶
در رشت است.
این شاعر نخستین اثرش به نام «نخستین نغمه‌ها» را در سال ۱۳۲۵ منتشر کرد. از دیگر آثار او می‌توان به «سراب»، «سیاه مشق»، «شبگیر»، «زمین»، «چند برگ از یلدا»، «تا صبح شب یلدا»، «یادگار خون سرو» اشاره کرد.برخی از اشعار او مانند «ای ایران سرای امید»، «خانه آیینه»، و… توسط خوانندگان کشور ما خوانده شده است.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیام به حجاج بیت الله الحرام:
غرب مستکبر در منطقه حساس ما و به تازگی در همه جهان ضعیف‌تر شده است
رهبر انقلاب در پیام به حجاج بیت الله الحرام وحدت و معنویت را دو پایه اساسی حج و دو عامل عزت و سعادت امت اسلامی خواندند و با تأکید بر پیامدهای درخشان رشد بیداری خاطرنشان کردند: غرب مستکبر در منطقه حساس ما و به تازگی در همه جهان روزبه‌روز ضعیف‌تر شده است البته از دشمن حتی یک لحظه نباید غفلت کرد.به گزارش حوزه امام و رهبری ایرنا، حضرت آیت الله خامنه‌ای روز جمعه در پیامی به حجاج بیت الله الحرام، وحدت و معنویت را دو پایه اساسی حج و دو عامل عزت و سعادت امت اسلامی خواندند و با تأکید بر پیامدهای درخشان رشد بیداری و خودآگاهی اسلامی و بروز پدیده شگرف مقاومت، خاطرنشان کردند: غرب مستکبر در منطقه حساس ما و به تازگی در همه جهان روزبه‌روز ضعیف‌تر شده است، البته از کید دشمن حتی یک لحظه نباید غفلت کرد و باید با تلاش و هشیاری، امید و اعتماد به نفس را که بزرگ‌ترین سرمایه برای ساختن آینده است، افزایش دهیم. متن پیام رهبر انقلاب اسلامی که صبح امروز (جمعه) حجت‌الاسلام والمسلمین نواب (نماینده ولی‌فقیه در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی) آن را در صحرای عرفات قرائت کرد، به این شرح است:
بسم‌اللّه‌الرّحمن‌الرّحیم
والحمد للّه ربّ العالمین و صلّی اللّه علی محمّد المصطفی و آله الطّاهرین و صحبه المنتجبین
خدای عزیز و حکیم را سپاس می گوییم که موسم مبارک حج را بار دیگر میعاد ملّت های مسلمان قرار داد و این مسیر فضل و رحمت را به روی آنان گشود. امّت اسلامی اکنون بار دیگر می تواند وحدت و یکپارچگی خود را در این آئینه‌ی شفّاف و ابدی مشاهده کند و از انگیزه‌های تشتّت و تفرّق روی بگرداند.وحدت مسلمانان یکی از دو پایه‌ اساسی حج است که چون با ذکر و معنویّت -که پایه‌ اساسی دیگر این فریضه‌ پُر راز و رمز است- همراه شود، می تواند امّت اسلامی را به اوج عزّت و سعادت برساند و آن را مصداق «وَ لِلَّهِ العِزَّةُ وَ لِرَسولِهِ وَ لِلمُؤمِنین» قرار دهد. حج، ترکیبی از این دو عنصر سیاسی و معنوی است و دین مقدّس اسلام آمیزه‌ پُرشکوه و باعظمتی از سیاست و معنویّت است.دشمنان ملّت های مسلمان در تاریخ اخیر، کوشش انبوهی را برای سست کردن این دو اکسیر زندگی‌بخش، یعنی وحدت و معنویّت، در میان ملّت های ما به کار گرفته‌اند. معنویّت را با ترویج سبک زندگی غربی که تهی از روح معنوی و برآمده از کوته‌بینی مادّی است، کم‌رنگ و بی‌رمق می کنند، و وحدت را با گسترش و شدّت بخشیدن به انگیزه‌های موهوم تفرقه مانند زبان و رنگ و نژاد و جغرافیا به چالش می کشند. امّت اسلامی که اکنون نمونه‌ کوچک آن در مراسم نمادین حج دیده می شود، باید با همه‌ وجود، به مقابله برخیزد؛ یعنی از سویی یاد خدا، کار برای خدا، تدبّر در کلام خدا، اعتماد به وعده‌های خدا را در ذهنیّت همگانی خویش تقویت کند، و از سویی بر انگیزه‌های تفرّق و اختلاف فائق آید.
آنچه امروز با قاطعیّت می توان گفت، آن است که شرایط کنونی جهان و جهان اسلام برای این تلاش ارزشمند از همیشه مساعدتر است. زیرا اوّلاً امروز نخبگان و بسیاری از توده‌های مردم در کشورهای اسلامی به ثروت عظیم معرفتی و معنوی خود توجّه یافته و به اهمّیّت و ارزش آن پی برده‌اند. امروز دیگر لیبرالیسم و کمونیسم به عنوان مهم‌ترین ارمغان تمدّن غرب، جلوه‌گریِ صد سال پیش و پنجاه سال پیش را ندارد. آبروی دموکراسیِ پول‌محورِ غربی با علامت سؤال‌های جدّی روبه‌رو است و متفکّران غربی اعتراف می کنند که به سرگردانی معرفتی و عملی دچارند. در دنیای اسلام، جوانان، اندیشمندان، مردان علم و دین با مشاهده‌ این وضعیّت، به دیدگاهی نو درباره‌ ثروت معرفتی خود و نیز به خطوط سیاسی رایج در کشورهای خود دست می‌یابند، و این همان بیداری اسلامی است که همواره از آن یاد می کنیم.ثانیاً این خودآگاهی اسلامی، پدیده‌ای شگرف و معجزآسا در قلب دنیای اسلام آفریده است که قدرت های استکباری در برابر آن به شدّت دچار مشکلند. نام این پدیده «مقاومت» و حقیقت آن، بُروز قدرت ایمان و جهاد و توکّل است. این پدیده همان است که درباره‌ نمونه‌ای از آن در صدر اسلام، این آیه‌ شریفه نازل شد: اَلَّذینَ قالَ لَهُمُ النّاسُ اِنَّ النّاسَ قَد جَمَعوا لَکُم فَاخشَوهُم فَزادَهُم ایمانًا وَ قالوا حَسبُنَا اللَّهُ وَ نِعمَ الوَکیلُ* فَانقَلَبوا بِنِعمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضلٍ لَم یَمسَسهُم سوءٌ وَ اتَّبَعوا رِضوانَ اللَّهِ وَ اللَّهُ ذو فَضلٍ عَظیم. صحنه‌ فلسطین یکی از جلوه‌گاه‌های این پدیده‌ی شگفت‌انگیز است که توانسته رژیم طغیانگر صهیونیست را از حالت تهاجمی و عربده‌کشی به وضعیّت دفاع و انفعال بکشاند و مشکلات سیاسی و امنیّتی و اقتصادی آشکار کنونی را بر آن تحمیل کند.
نمونه‌های درخشان دیگر مقاومت را میتوان در لبنان و عراق و یمن و برخی نقاط دیگر به وضوح مشاهده کرد.ثالثاً در کنار این همه، امروز دنیا شاهد یک الگوی موفّق و یک نمونه‌ی سرافراز از قدرت و حاکمیّت سیاسی اسلام در ایران اسلامی است. ثبات و استقلال و پیشرفت و عزّت جمهوری اسلامی، حادثه‌ای بس عظیم و پُرمعنی و جذّاب است که می تواند اندیشه و احساس هر مسلمان بیدار را به خود جلب کند. ناتوانی‌ها و عملکردهای بعضاً خطای ما کارگزاران این نظام که دستیابی کامل به همه‌ی برکات حکومت اسلامی را به تأخیر انداخته، هرگز نتوانسته است پایه‌های مستحکم و گام های استواری را که نشئت‌گرفته از اصول اساسی این نظام است متزلزل سازد و پیشرفت مادّی و معنوی را متوقّف کند. در صدر فهرست این اصول اساسی، حاکمیّت اسلام در قانونگذاری و اجرا، تکیه بر آراء مردمی در مهم‌ترین مسائل مدیریّتی کشور، استقلال سیاسی کامل، و عدم رکون به قدرتهای ستمگر قرار گرفته است؛ و همین اصول است که میتواند محلّ اجماع ملّت ها و دولت های مسلمان قرار گیرد و امّت اسلامی را در جهت‌گیری‌ها و همکاری‌ها یکپارچه و متّحد سازد.اینها زمینه‌ها و عواملی است که اوضاع مساعد کنونی دنیای اسلام را برای حرکت یکپارچه و متّحد فراهم آورده است. دولت های مسلمان، و نخبگان دینی و علمی، و روشنفکران مستقل، و جوانان حقیقت‌جو بیش از همه باید به بهره‌گیری از این زمینه‌های مساعد بیندیشند.طبیعی است که قدرت های استکباری و بیش از همه آمریکا، از چنین گرایشی در دنیای اسلام نگران باشند و همه‌ی امکانات خود را در رویارویی با آن به کار برند
و اکنون چنین است.
از امپراتوری رسانه‌ای و شیوه‌های جنگ نرم، تا جنگ‌افروزی و شعله‌ور ساختن جنگ های نیابتی، تا وسوسه‌گری و خبرچینی سیاسی، و تا تهدید و تطمیع و رشوه … همه و همه از سوی آمریکا و دیگر مستکبران به کار گرفته می شود تا دنیای اسلام را از مسیر بیداری و سعادت خود جدا کنند. رژیم جنایتکار و سیه‌روی صهیونیست در این منطقه هم یکی از ابزارهای این تلاش همه‌جانبه است.به فضل و اراده‌ی الهی این تلاش ها در بیشتر موارد ناکام مانده و غرب مستکبر در منطقه‌ حسّاس ما و اخیراً در همه‌ی جهان روزبه‌روز ضعیف‌تر شده است. پریشانی و ناکامی آمریکا و همدست جنایتکار او یعنی رژیم غاصب در منطقه را می توان در صحنه‌ حوادث فلسطین و لبنان و سوریه و عراق و یمن و افغانستان به وضوح تماشا کرد.در نقطه‌ مقابل، جهان اسلام مملوّ از جوانان پُرانگیزه و بانشاط است. بزرگ‌ترین سرمایه برای ساختن آینده، امید و اعتماد به نفْس است که امروز در جهان اسلام به ویژه در کشورهای این منطقه موج می زند. همه وظیفه داریم این سرمایه را حفظ کنیم و افزایش دهیم.با این‌همه، از کید دشمن یک لحظه نباید غفلت ورزید؛ از غرور و غفلت بپرهیزیم و بر تلاش و هشیاری خود بیفزاییم و در همه حال، با توجّه و تضرّع از خدای قادر و حکیم کمک بخواهیم. حضور در مراسم و مناسک حج، فرصت بزرگی است برای توکّل و تضرّع، و نیز برای تفکّر و تصمیم.برادران و خواهران مسلمان خود در سراسر جهان را دعا کنید و توفیق و پیروزی آنان را از خدا بخواهید. هدایت و کمک الهی به این برادرتان را هم در ادعیه‌ زاکیه‌ خود بگنجانید.