بورس تهران روند‌های متفاوتی را در فصول گذشته طی کرده است. گاهی بازدهی نماد‌های شاخص ساز بازار بیشتر بوده و گاهی نماد‌های سبک افزایش قیمت قابل توجه‌ای داشته‌اند. در مقایسه شاخص کل بورس تهران با شاخص کل هم وزن؛ روند جریان بازدهی را در بین نماد های سنگین و سبک بازار، در کنار نوسانات و […]
بورس تهران روند‌های متفاوتی را در فصول گذشته طی کرده است. گاهی بازدهی نماد‌های شاخص ساز بازار بیشتر بوده و گاهی نماد‌های سبک افزایش قیمت قابل توجه‌ای داشته‌اند. در مقایسه شاخص کل بورس تهران با شاخص کل هم وزن؛ روند جریان بازدهی را در بین نماد های سنگین و سبک بازار، در کنار نوسانات و ریسک آنها ارزیابی می کنیم. به گزارش اکوایران؛ شاخص‌های بورسی در بورس های جهان به عنوان دماسنج بازار شناخته می‌شوند. بورس تهران نیز مشابه سایر بازار اوراق بهادار از شاخص هایی خود برای سنجش ارزیابی بازار استفاده می کند. بورس تهران در حال حاضر ۵ شاخص اصلی به جز شاخص های فرابورسی دارد. این ۵ شاخص عبارتند از: شاخص کل، شاخص کل هم وزن، شاخص قیمت، شاخص قیمت هم وزن و شاخص سهام آزاد شناور. در این گزارش توجه ما بر بازدهی دو شاخص ابتدایی است. بازدهی شاخص کل و هم وزن در بازه زمانی ماهانه و فصلی بررسی می شود. نکته‌ای که در ارزیابی بازدهی این دو شاخص مورد توجه ما قرار گرفته؛ نسبت بازدهی شاخص کل هم وزن به شاخص کل است. شاخص کل، قیمت سهام بازار را تعدیل شده به سود نقدی با وزن هر سهم نشان می دهد. شاخص کل هم وزن نیز همین قیمت تعدیل شده را با وزن برابر نشان می دهد. به همین دلیل تأثیر سهام‌های سنگین یا به اصطلاح شاخص ساز در شاخص کل بیشتر است و سهام های سبک نیز در شاخص کل هم وزن تأثیر بیشتری به نسبت شاخص کل دارند. تفاوتی که بین شاخص کل و شاخص قیمت وجود دارد؛ تعدیل نسبت به سود نقدی است.
شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال ۱۳۹۷ تا انتهای پاییز امسال هزار و ۴۵۴ درصد افزایش تراز داشته است. شاخص کل هم وزن نیز در این مدت ۲ هزار و ۴۸۰ درصد رشد تراز تجربه کرده است. با توجه به بازدهی این دو شاخص از ابتدای سال ۹۷، شاخص هم وزن ۷۰ درصد بیشتر از شاخص کل بورس تهران رشد تراز داشته است.
روند فصلی بازدهی این دو شاخص نشان می دهد که از زمستان سال ۹۷ نسبت بازدهی شاخص هم وزن به شاخص کل در حالی که بازدهی بازار مثبت بوده، به بیش از ۱٫۵ رسیده و این روند تا زمستان سال ۹۸ ادامه داشته است. این نسبت در صورتی که بیش از ۱ باشد؛ نشان دهنده بازدهی بیشتر سهام‌های سبک بازار نسبت به شاخص ساز‌ها است. در بهار و تابستان ۹۹ که بورس تهران با رشد قابل توجه‌ای همراه بود؛ بازدهی سهام های سنگین بازار بیشتر از سهام های سبک شد و در پاییز و زمستان همین سال نیز اصلاح شاخص کل، باعث ریزش بیشتر شاخص ساز ها نیز شد.
از این روند می‌توان نتیجه گرفت؛ در صورتی که یک روند صعودی با بازدهی بیشتر بخشی از بازار همراه باشد، در اصلاح همان روند نیز بازدهی منفی آن بخش بیشتر است. البته باید به اصلاح های عقب افتاده بازار نیز توجه کرد. برای مثال بازدهی بالای شاخص هم وزن در سال ۹۸ که اصلاحی برای آن شکل نگرفته بود؛ در سال ۱۴۰۰ تأثیرگذار شد. در بهار ۱۴۰۰ بازدهی منفی شاخص هم وزن بیشتر بود و در تابستان نیز بازدهی مثبت آن کمتر شد. پاییز و زمستان این سال نیز همین رویه را تکرار کرد به شکلی که در پاییز ۹۹ شاخص هم وزن ۱۶٫۲ درصد افت تراز داشت و شاخص کل تنها ۴٫۹ درصد افت تراز کرد. در سال جاری و سه فصل طی شده از آن، نوبت به سهام های سبک بازار رسیده است. در این مدت نسبت بازدهی هم وزن به کل در فصل های صعودی بازار بیش از یک بوده و در تابستان که بازار با افت تراز مواجه بود؛ این نسبت ۵۵ صدم بوده است.
