شهری که به ‌درد مُردن می‌خورد
شهری که به ‌درد مُردن می‌خورد

جمله ـ گروه جامعه: تهران که در روزگار قجری یکی از بهترین نقاط ایران برای زیستن بود و باد خوشش از شمال و درختان و باغاتش در جنوب، از آن بهشتی در قلب کشور ساخته بود، امروز به قبرستان مشکلات بدل شده و از نظر زیست پذیری در بدترین وضعیت خود قرار دارد. علی رغم […]

جمله ـ گروه جامعه: تهران که در روزگار قجری یکی از بهترین نقاط ایران برای زیستن بود و باد خوشش از شمال و درختان و باغاتش در جنوب، از آن بهشتی در قلب کشور ساخته بود، امروز به قبرستان مشکلات بدل شده و از نظر زیست پذیری در بدترین وضعیت خود قرار دارد.
علی رغم انبوهی از مشکلات، مدیران بی توجه و بی تخصص به دنبال تخریب اندک باغات باقی مانده درون شهری و بدل کردن آنها به آسمانخراش هستند. در حالیکه آلودگی هوا نفس مردم را بند آورده شهرداری مشغول دعوا با ۵+۱ است، شهردار تهران مشکل اصلی را نبود بصیرت می داند اما مردم تهران معضل اصلی شان کمبود اتوبوس و واگن قطار است. خلاصه اینکه هرچه از بدبختی این شهر فلک‌زده بگوییم کم است.
بررسی آخرین مطالعات زیست پذیری شهری نیز همین واقعیت تلخ را نشان می دهد که حال مردم تهران خوب نیست و آب خوش از گلویشان پایین نمی رود.
شهردار جدید در ابتدای کار چند پارک افتتاح کرد که عملا چیزی جز فنس کشی دور درختان و کار گذاشتن وسائل بازی و نیمکت نبود که خدا را شکر آنهم چند ماهی است متوقف شده و کار شهرداری به جایی رسیده و که بیشتر از مردم نظاره گر وضع موجود است.
نه حرف های ناسا را قبول دارد و نه توصیه های کارشناسان را و معتقد است وضع خیلی هم خوب است.

شاخصه های شهر زیست پذیر
بنا به تعریف های جهانی، شهر زیست پذیر مکانی امن، جذاب، دارای انسجام و پیوستگی اجتماعی و پایداری زیست محیطی، مساکن متنوع و قابل استطاعت که با سیستم حمل و نقل عمومی، آموزش،فضاهای باز و… است.
انواع آلودگی‌ها، ترافیک، مسائل و مشکلات روانی و غیره کیفیت زندگی و به تبع آن زیست پذیری در شهرها را کاهش می‌دهد. در دهه‌های اخیر به موازات پارادایم‌های توسعه پایدار و توسعه پایدار شهری، ایده ارتقای کیفیت زندگی که خود موجبات زیست پذیر بودن شهرها را موجب می‌شود، جای خود را در ادبیات برنامه‌ریزی شهری بازکرده است.
زیست پذیری به عنوان یکی از مباحث اساسی در پایداری شهری، به سیستم شهری اطلاق می‌شود که درآن به سلامت اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و روانی همه ساکنانش توجه شده باشد. این کیفیت فضاهای شهری مطلوبی را در بر می‌گیرد که غنای فرهنگی را حفظ کرده و آن را بازتاب دهد.
برابری، عدالت، امنیت، مشارکت، تفرج و قدرت بخشیدن، کلیدی هستند که به این مفهوم استحکام می‌بخشند.امروزه، شهرها مکان اصلی کار و زندگی بخش عمدۀ بشر شده‌اند، به‌طوری که بیش از ۵۰% از جمعیت ۸ میلیارد نفری جهان در شهرها زندگی می‌کنند.
از این رو، توجه به کیفیت زندگی، شرایط، امکانات و نیازهای ساکنان شهرها، مسئله‌ای حیاتی است. نظر به مشکلات متعدد شهرها، رویکردهای مختلفی برای ارتقا و بهبود شرایط زندگی در آنها پیشنهاد و مطرح شده است که زیست‌پذیری شهری یکی از آنها است. امروزه زیست‌پذیری در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته به عنوان یک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پایداری در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی شهری گسترش پیدا کرده است.

تهران؛ معجونی از مشکلات
اما همه این حرف های قلمبه و سلمبه هیچ مصداقی در تهران ندارد.
نه مکانی امن است آنچنان که هر زن و سالمندی بتواند در هر ساعت و مکانی به کار خود در خارج از منزل بپردازد و البته کسانی که خانه را ترک می کنند نگران خالی شدن آن بعد از بازگشت نباشند. افزایش سرقت و جرائم در پایتخت ایران بهترین دلیل برای این ادعا است. نه دارای انسجامی محکم است و شمال و جنوبش یک دنیا باهم فرق دارند.
کیفیت مدیریتش بسیار پایین است و اصلا فهمی که از انسجام وجود دارد
ناقص است.
از پایداری زیست محیطی هم حرفی نزنیم بهتر است.
پایتخت از آلودگی هوا تا ترافیک را تجربه می کند. فضای سبزش بسیار کم است و هر تلاشی برای ایجاد یک فضای تازه عواقب بیشتری از خود به جا می گذارد مثل ماجرای دریاچه خلیج فارس.
اجازه بدهید دیگر سراغ کیفیت خدمات شهری و حمل و نقل عمومی نرویم چون تف سربالاست.

وین، زیست پذیرترین شهر جهان
امسال شهر وین رتبه اول را در زیست پذیری از آن خود کرد.
به گزارش تجارت‌نیوز، شهر وین برای سومین بار در پنج سال گذشته، رتبه اول را در شاخص زیست پذیری جهانی ۲۰۲۲ به خود اختصاص داد.
در گزارش سالانه منتشر شده توسط واحد اطلاعات اکونومیست (EIU) پایتخت اتریش اولین شهر زیست پذیر جهان شد.
طبق گزارش یورونیوز از ۱۰ شهر برتر زیست پذیر جهان، شهرهای اروپای غربی نیمی از شهرهای این لیست را تشکیل می‌دهند. کپنهاگ پس از وین در رده دوم قرار گرفته و زوریخ با کلگری در کانادا مقام سوم را به خود اختصاص داد.
در رتبه ششم ژنو قرار دارد و فرانکفورت پس از آن رتبه هفتم را از آن خود
کرده است.
آمستردام نیز شهر زیست پذیر شماره نه جهان است. شهرهای غیر اروپایی این لیست، ونکوور کاندا، در رتبه پنجم، تورنتو کانادا در رتبه هشتم شهر و در رتبه دهم شهر ملبورن استرالیا قرار گرفته است.این گزارش می‌گوید شهرهایی با وسعت متوسط در ثروتمندترین کشورها در این نظرسنجی عملکرد فوق‌العاده‌ای داشتند.
کنترل کرونا و افزایش زیست پذیری در اروپا
اما جدا از بحث ثروتمند بودن، امسال، ۱۰ شهر برتر آن‌هایی هستند که با محدودیت‌های کرونایی کمتر توانسته‌اند به حالت عادی پیش از کرونا بازگردند. اتفاقی که معلوم نیست چرا در تهران نیافتاده و مسئولان که مبارزه با کرونا را بزرگترین دستاورد خود می دانند و مدام می گویند اوضاع در غرب خراب است اما در ایران عادی است چرا درباره بی اثر بودن این موفقیت در زیست پذیری شهری مثل تهران سکوت می کنند؟
اما بر اساس داده‌های گردآوری شده در این گزارش، در سال ۲۰۲۲، جهان بالاخره در حال بازگشت به حالت عادی قرار گرفت.
به لطف روند تکامل مثبت مداوم این بیماری، میانگین امتیاز زیست پذیری جهانی نیز از سال گذشته از ۶۹٫۱ به ۷۳٫۶ بهبود یافته است. این رقم بسیار نزدیک به سطوح قبل از همه‌گیری یعنی امتیاز
۷۵٫۹ است.
شهرهایی که قبل از همه‌گیری در جایگاه‌های اول این رتبه‌بندی بودند نیز جایگاه واقعی خود را به دست آورده‌اند.
وین که در رتبه بندی سال ۲۰۲۱ تا رده دوازدهم نزول کرد، به جایگاه اول بازگشت، جایگاهی که زمانی در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ داشت.
مفهوم زیست پذیری ارزیابی می‌کند که کدام شهرها در سراسر جهان بهترین شرایط زندگی را ارائه می‌دهند.
این گزارش چالش‌هایی را که ممکن است برای یک فرد در هر مکان معینی ارائه شود به کمیت تبدیل می‌کند و سپس نتایج را بین مکان‌های مختلف مقایسه می‌کند.
بر اساس بیش از ۳۰ عامل در پنج دسته کلی به هر شهر یک امتیاز مشخص برای آسایش نسبی آن داده شده است.
این ۵ دسته‌بندی شامل: ثبات، بهداشت و درمان، فرهنگ و محیط زیست، آموزش و زیرساخت هستند.

تهران جزو ۱۰ شهر آخر زیست پذیر جهان
به عنوان مثال، وین در شاخص نهایی خود امتیاز تقریبا کامل را با امتیاز ۹۹٫۱ (از ۱۰۰) کسب کرد.
یعنی امتیاز ۱۰۰ در ثبات، ۱۰۰ در مراقبت‌های بهداشتی، ۹۶٫۳ در فرهنگ و محیط زیست، ۱۰۰ در آموزش و ۱۰۰ در زیرساخت.
در انتهای فهرست، دمشق در سوریه با رتبه ۱۷۲، لاگوس در نیجریه با رتبه ۱۷۱ و طرابلس در لیبی با رتبه ۱۷۰ همچنان عقب هستند.
تهران در میان شهرهایی که در این گزارش ارزیابی شده‌اند رتبه ۱۶۳ و جزو ۱۰ شهر آخر در میان شهرهای زیست پذیر جهان قرار دارد. این گزارش امتیازات مربوط به این شهرها را به ناآرامی اجتماعی، تروریسم و درگیری در هر یک از این کشورها
نسبت می‌دهد.
EIU هشدار داد که اگرچه بیماری کرونا در حال از بین رفتن است، اما با حمله روسیه به اوکراین در فوریه سال جاری، تهدید جدیدی برای زیست پذیری جهانی
ظاهر شد.
در گزارش سال ۲۰۲۲ هیچ امتیازی برای کیف پایتخت اوکراین وجود ندارد زیرا خبرنگار EIU مجبور شد این نظرسنجی را هنگام شروع جنگ رها کند.
مسکو و سن پترزبورگ به ۱۵ و ۱۳ پله در رده‌بندی سقوط کردند.
سایر شهرهای متاثر از جنگ، مانند بوداپست و ورشو، شاهد کاهش امتیاز در ثبات خود بودند.
در این آمار «تهران» متاسفانه در جمع ۱۰ شهر آخر زیست پذیر جهان قرار گرفته. درست مثل همیشه که ایران در بسیاری از موارد از آخر، اول است، اینجا هم این موفقیت کسب شده است.
دستمریزاد. خسته نباشید! اگر شاخص های زیست پذیری شهری را ملاک قرار دهیم، تهران بیشتر از آنکه به کار زندگی بیاید به درد مردن می خورد.